Chủ đề: Biện chứng của.quá trình nhận thức theo quan điểm chủ nghĩa Mác Lênin

TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI
BỘ MÔN: MÁC-LÊNIN
Giảng viên hướng dẫn: Lê Thị Nga
Nhóm thực hiện: Nhóm 4-A4K67
CHỦ ĐỀ: BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN
THỨC THEO QUAN ĐIỂM CHỦ NGHĨA MÁC-
LÊNIN
Thành viên nhóm 4
Thành viên nhóm 4

Nguyễn Tuấn Hùng

Nguyễn Khánh Linh

Cao Đắc Đăng

Tống Thanh Bình

Phan Thị Thanh Nhàn

Đỗ Hoàn Lâm

Vũ Đức Lực

Bùi Thị Phương Thủy

Đinh Công Tuấn

Trần Thị Yến

Đỗ Văn Đức


Nguyễn Thị Thúy

Đinh Cẩm Tú

Đào Thị Hà

Nguyễn Linh Chi

Lại Cao Hiền

Hoàng Mạnh Tuấn

Trương Vũ Liệu

Trần Thị Nga My

Nguyễn Thị Quỳnh Thêu

Nguyễn Thị Thúy Hiền
NỘI DUNG CHỦ ĐỀ
I. NHẬN THỨC VÀ VAI TRÒ THỰC TiỄN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC
1. Khái quát nhận thức
2. Vai trò thực tiễn với nhận thức
II. BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC THEO QUAN ĐiỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-
LÊNIN
1. Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng
2. Từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn
III. Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN
I. NHẬN THỨC VÀ VAI TRÒ THỰC TIỄN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC

QUAN ĐIỄM TRƯỚC MÁC-LÊNIN

Chủ nghĩa duy tâm chủ quan cho rằng nhận thức không phải là sự phản ảnh hiện thực khách quan mà là phản
ảnh trạng thái chủ quan của con người.

Chủ nghĩa duy tâm khách quan, không phủ nhận khả năng nhận thức của con người nhưng cho rằng khả
năng đó là do lực lượng siêu nhiên đem lại cho con người.

Thuyết không thể biết phủ nhận khả năng nhận thức thế giới của con người (vật tự nó).

Các nhà duy vật trước Mác: thừa nhận khả năng nhận thức thế giới của con người. coi nhận thức là sự phản
ánh hiện thực khách quan vào bộ óc người. Tuy nhiên lý luận nhận thức của họ còn mang tính siêu hình máy
móc.
I. NHẬN THỨC VÀ VAI TRÒ THỰC TIỄN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC
1. Khái quát nhận thức
Khái niệm: Nhận thức là một quá trình phản ánh tích cực, tự giác, sáng tạo thế giới khách quan và bộ óc con
người trên cơ sở thực tiễn nhằm sáng tạo ra những tri thức về thế giới khách quan.
I. NHẬN THỨC VÀ VAI TRÒ THỰC TIỄN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC
2. Vai trò thực tiễn với nhận thức
a. Thực tiễn và các hình thức cơ bản của thức tiễn
Khái niệm: Thực tiễn là toàn bộ hoạt động vật chất có mục đích mang tính lịch sử-xã hội của con người nhằm
cải biến tự nhiên và xã hội.
Hoạt động sản xuất
vật chất: là hình
thức hoạt động cơ
bản đầu tiên của
thức tiễn
Hoạt động sản xuất
vật chất: là hình
thức hoạt động cơ

bản đầu tiên của
thức tiễn
I. NHẬN THỨC VÀ VAI TRÒ THỰC TIỄN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC
Hoạt động chính trị-xã hội
Hoạt động chính trị-xã hội
Thực nghiệm khoa học
Thực nghiệm khoa học
I. NHẬN THỨC VÀ VAI TRÒ THỰC TIỄN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC
Vai trò thực tiễn: thực tiễn nắm vai trò là cơ sở động lưc mục đích của nhận thức và là tiêu
chuẩn của chân lý
Lenin cho rằng: “ quan điểm về
đời sống, về thực tiễn, phải là
quan điểm thứ nhất và cơ bản
của lý luận về nhận thức”
II. BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC THEO QUAN ĐiỂM CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC-LÊNIN
1. Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng
Nhận thức cảm tính (tư duy trừu tượng) là giai đoạn mở đầu của quá trình nhận thức: con người trong hoạt động
thực tiễn sử dụng các giác quan để phản ánh các sự vật, hiện tượng khách quan mang tính chất cụ thể với
những biểu hiện phong phú trong mối quan hệ với sự quan sát của con người.
Nhận thức cảm tính Biểu tượng: Là sự tái hiện hình ảnh về sự vật hiện tượng khách quan vốn đã được phản ánh bởi cảm giác và tri giácTri giác: Là sự phản ánh tương đối toàn diện của con người về nhưng biểu hiện của sự vật, hiện tượng khác quan
II. BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC THEO QUAN ĐiỂM CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC-LÊNIN
II. BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC THEO QUAN ĐiỂM CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC-LÊNIN
Cảm giác
Cảm giác
Tri giác
Tri giác
Biểu tượng

Biểu tượng
VD:
Tóm lại: ở giai đoạn trực quan sinh động nhận thức có tính chất cụ thể, sinh động, trực tiếp và dừng lại ở vẻ ngoài
của sự vật chưa đi sâu vào bản chất
II. BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC THEO QUAN ĐiỂM CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC-LÊNIN
Nhận thức lý tính (trực quan sinh đông) là sự phản ánh gián tiếp, trừu tượng và khái quát nhưng thuộc tính những
đặc điểm, bản chất của sự vật, hiện tượng khách quan
Suy lý: hình thành trên cơ sở liên kết các phán đoán nhằm rút ra tri thức mới về sự vật hiện tượng
II. BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC THEO QUAN ĐiỂM CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC-LÊNIN
II. BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC THEO QUAN ĐiỂM CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC-LÊNIN
VD:
Khái niệm
Khái niệm
Phán đoán
Phán đoán
Suy lý
Suy lý
“Thuốc là chất hoá học là thay đổi chức năng của một
hay nhiều cơ quan trong cơ thể và làm thay đổi tiến
trình của một bệnh”
Cô ấy học rất
giỏi
Cô ấy không học
dốt
Kim loại dẫn điện
Đồng là kim loại
Đồng dẫn điện

Tóm lại: giai đoạn này đã đi sâu vào bản chất của sự vật, tìm ra quy luật của sự vật
II. BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC THEO QUAN ĐiỂM CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC-LÊNIN
2. Từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn

Quá trình nhận thức đòi hỏi phải xác định những tri thức có được có chân thực hay không để thực hiện điều
này, nhận thức nhất thiết phải trở về với thực tiễn, dùng thực tiễn làm tiêu chuẩn, thước đo cho nhưng tri thức
đó. Mặt khác mọi nhận thức suy đến cùng đều là xuất phát từ nhu cầu thực tiễn và trở lại phục vụ thực tiễn
II. BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC THEO QUAN ĐiỂM CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC-LÊNIN

Nhận thức phải được kiểm tra bởi thực tiễn, tri thức phù hợp với sự vật, hiện tượng, thế giới khách quan mới
là chân lý
(trước đây người ta quan niệm trái đất là trung tâm nhưng thực tiễn đã chứng minh rằng trái đất quay quanh mặt trời)

Khi nhận thức phù hợp với thực tiễn nhận thức chính là kim chỉ nam chỉ đạo cho hành động, nâng thực tiễn
lên 1 tầng cao mới
II. BIỆN CHỨNG CỦA QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC THEO QUAN ĐiỂM CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC-LÊNIN
Rút ra quy luật: Nhận thức ra đời sau bao giờ cũng cao hơn nhận thức ra đời trước. thực tiển ra dời sau bao giờ
cũng cao hơn thực tiễn ra đời trước
III. Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN

Nhận thức của chúng ta phải phát triển từ nhận thức cảm tính lên lý tính, phải không
ngừng tư duy trừu tượng để có tri thức mới. Chúng ta phải tích cực, không ngừng tổng
kết để rút ra lý luận mới.

Chống chủ nghĩa duy cảm tức là tuyệt đối vai trò của cảm tính, đồng thời chống duy lý
tuyệt đối hóa lý tính
Mọi nhận thức phải dựa trên cơ sở thực tiễn và quay lại phục vụ thực

tiễn, kiểm tra thực tiễn. Không ngừng tổng kết thực tiễn để tìm ra lý luận
mới,nhận thức cao hơn.