ĐIỆN GIÓ-ĐIỆN MẶT TRỜI- ĐIỆN HẠT NHÂN.- Vật lí

Ngày giảng:12/5/2009.
Tiết 68:
ĐIỆN GIÓ-ĐIỆN MẶT TRỜI- ĐIỆN HẠT NHÂN.
I.MỤC TIÊU:
1.Kiến thức:
- Nêu được các bộ phận chính của máy phát điện gió-pin mặt trời-nhà máy điện
nguyên tử.
- Chỉ ra được sự biến đổi năng lượng trong các bộ phận chính của các nhà máy
trên.
- Nêu được ưu và nhược điểm của việc sản xuất và sử dụng điện gió, điện hạt
nhân, điện mặt trời.
2. Kĩ năng:
- Biết vận dụng kiến thức về dòng điện 1 chiều không đổi để giải thích sự sản
xuất điện mặt trời.
3. Thái độ:
- Hợp tác.
II. CHUẨN BỊ:
1) Đối với GV: -1 máy phát điện gió+quạt gió.
-Một pin mặt trời
-đèn điện dây tóc 100W
-động cơ nhỏ.
2) Cả lớp : -Hình vẽ sơ đồ nhà máy điện nguyên tử.
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.
. *H. Đ.1: KIỂM TRA BÀI CŨ-TẠO TÌNH HUỐNG HỌC TẬP (5 phút)
Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên
- HS trả lời
Kết luận 1: Trong nhà máy nhiệt điện nhiệt
năng chuyển hoá thành cơ năng, cơ năng
chuyển hoá thành điện năng.
Kết luận 2:Trong nhà máy thuỷ điện thế năng
của nước trong hồ chứa đã được chuyển hoá

thành động năng, rồi chuyển hoá thành điện
năng.
1. Kiểm tra bài cũ:
-Nhà máy nhiệt điện và thuỷ điện có đặc
điểm giống và khác nhau như thế nào? Nêu
ưu điểm và nhược điểm của các nhà máy này.
2.Tạo tình huống học tập.
Ta đã biết muốn có điện năng thì
phải chuyển hoá năng lượng khác
thành điện năng. Trong cuộc sống có
nguồn năng lượng lớn, đó là gió, năng
lượng mặt trời, năng lượng hạt nhân,
năng lượng thuỷ triều,…Vậy muốn
chuyển hoá các năng lượng đó thành
năng lượng điện thì phải làm như thế
nào?

*H. Đ.2: TÌM HIỂU MÁY PHÁT ĐIỆN GIÓ ( 8 phút)
I. MÁY PHÁT ĐIỆN GIÓ.
Hoạt động của trò Trợ giúp của giáo viên
-Gió có năng lượng:
Gió có thể sinh công, đẩy thuyền buồm
chuyển động, làm đổ cây,…
a)Cấu tạo:
-Cánh quạt gắn với trục quay của rôto của
máy phát điện.
–Stato là các cuộn dây điện.
Năng lượng gió →năng lượng rôto → năng
lượng trong máy phát điện
.1-Nhà máy điện gió

* Ưu điểm: Biến năng lượng có sẵn trong tự
nhiên thành năng lượng điện.
+ Không gây ô nhiễm.
* Nhược điểm: Phụ thuộc vào thời tiết
-Em hãy chứng minh gió có năng lượng?
-C1: Nghiên cứu trên sơ đồ máy phát điện
gió.
-Nêu sự biến đổi năng lượng trong các bộ
phận.
+ Nêu ưu điểm và nhược điểm của việc sản
xuất và sử dụng điện gió
*H. Đ.3 TÌM HIỂU HOẠT ĐỘNG CỦA PIN MẶT TRỜI ( 15 phút).
II.PIN MẶT TRỜI.
Hoạt động của trò Trợ giúp của giáo viên
a)Cấu tạo: Là những tấm silic trắng hứng
ánh sáng.
b) Hoạt động: Năng lượng ánh sáng chuyển
hoá thành năng lượng điện.
c) Năng lượng điện lớn → S tấm kim loại
lớn.
d) Sử dụng: Phải có ánh sáng chiếu vào.
Nếu năng lượng lớn và phải sử dụng nhiều
liên tục thì phải nạp điện cho ắc quy.
C2: Vì P=P
1
+P
2
+ …+P
n
nên

P=20.100+10.75=2750 W
Công suất của ánh sáng mặt trời cần cung
cấp cho pin mặt trời :
2750 W.10=27500 W.
Diện tích tấm pin mặt trời:
2
2
6,19
1400W/m
W27500
m
≈
* Nhà máy điện mặt trời:
- Ưu điểm: Biến năng lượng có sẵn trong tự
nhiên thành năng lượng điện.
- Nhược điểm: Phụ thuộc vào thời tiết
-GV thông báo qua cấu tạo của pin mặt trời:
+ Là những tấm phẳng làm bằng chất silic.
+Khi chiếu ánh sáng thì có sự khuyếch tán
của êlectrôn từ lớp kim loại khác → 2 cực
của nguồn điện.
-Pin mặt trời:
+ Năng lượng chuyển hoá như thế nào?
+Chuyển hoá trực tiếp hay gián tiếp.
-Muốn năng lượng nhiều thì điện tích của
tấm kim loại phải như thế nào?
- Khi sử dụng phải như thế nào?
Yêu cầu HS nghiên cứu tài liệu và trả lời.
-Yêu cầu HS tóm tắt và giải bài tập.
+ Đổi đơn vị.

+Thực hiện bài giải.
*. Nêu ưu điểm và nhược điểm của việc sản
xuất và sử dụng điện mặt trời
*H. Đ.4: TÌM HIỂU NHÀ MÁY HẠT NHÂN (5 phút)
III.NHÀ MÁY ĐIỆN HẠT NHÂN.
Hoạt động của trò Trợ giúp của giáo viên
-Các bộ phận chính của nhà máy.
+Lò phản ứng. +Nồi hơi.
+Tua bin.
+Máy phát điện. +Tường bảo vệ.
-Sự chuyển hoá năng lượng:
+Lò phản ứng: năng lượng hạt nhân→nhiệt
năng→nhiệt năng của nước.
+Nồi hơi: Biến nhiệt năng hạt nhân→nhiệt
năng chất lỏng→nhiệt năng của nước.
+Máy phát điện: Nhiệt năng của nước →cơ
năng của tua bin.
+Tường bảo vệ ngăn cách bức xạ nhiệt ra
ngoài tránh gây nguy hiểm.
-Nhà máy điện hạt nhân.
- Ưu điểm : Công suất cao.
- Nhược điểm: nếu không có bộ phận bảo vệ
tốt sẽ gây ô nhiễm môi trường.
-Nghiên cứu tài liệu cho biết các bộ phận
chính của nhà máy.
-Sự chuyển hoá năng lượng.
- Muốn sử dụng điện năng thì phải sử dụng như
thế nào?
- Nêu ưu điểm và nhược điểm của sản xuất và
sử dụng điện năng của nhà máy điện hạt nhân.

*H.Đ.5: NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG ( 5 phút).
IV. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG.
Hoạt động của trò Trợ giúp của giáo viên
-Sử dụng điện năng thành các dạng năng
lượng khác.
C3: Thiết bị chuyển hoá điện năng thành
quang năng:…
Thiết bị chuyển hoá điện năng thành nhiệt
năng:…
Thiết bị chuyển hoá điện năng thành cơ
năng:…
-Đặc điểm năng lượng điện là phải sử dụng
hết, chỉ dự trữ ít trong ắc quy.
-Khuyến khích sử dụng điện vào ban đêm.
Một số máy móc năng lượng điện ban đầu
chuyển hoá thành năng lượng khác sau đó
chuyển hoá thành năng lượng cần dùng.
C4: Hiệu suất động cơ điện lớn, năng lượng
hao phí ít.
-Muốn sử dụng tiết kiệm điện năng thì phải
sử dụng như thế nào?
-Yêu cầu HS trả lời C3.
- Đặc điểm năng lượng điện, biện pháp tiết
kiệm năng lượng điện?
-Vì sao người ta khuyến khích dùng điện ban
đêm?
-Trả lời C4
*H.Đ.6: CỦNG CỐ ( 7 phút)
Hoạt động của trò Trợ giúp của giáo viên
- Củng cố:

+ Hãy kể tên các loại nhà máy sản xuất điện
năng mà em biết?
+ Hãy nêu các biện pháp để sử dụng tiết kiệm
điện năng?
H.D.V.N: Ôn lại kiến thức cơ bản của
chương IV và làm lại bài tổng kết chương III.
IV. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………
.Ngày giảng:12/5/2009.
Tiết 68:
ĐIỆN GIÓ-ĐIỆN MẶT TRỜI- ĐIỆN HẠT NHÂN.
I.MỤC TIÊU:
1.Kiến thức:
- Nêu được các bộ phận chính của máy phát điện gió-pin mặt trời-nhà máy điện
nguyên tử.
- Chỉ ra được sự biến đổi năng lượng trong các bộ phận chính của các nhà máy
trên.
- Nêu được ưu và nhược điểm của việc sản xuất và sử dụng điện gió, điện hạt
nhân, điện mặt trời.
- Đề xuất được các giải pháp GDBVMT đối với các nhà máy sản xuất điện gió,
điện mặt trời, điện hạt nhân.
2. Kĩ năng:
- Biết vận dụng kiến thức về dòng điện 1 chiều không đổi để giải thích sự sản
xuất điện mặt trời.
3. Thái độ:
- Hợp tác.
- Có ý thức bảo vệ môi trường
II. CHUẨN BỊ:

1) Đối với GV: -1 máy phát điện gió+quạt gió.
-Một pin mặt trời
-đèn điện dây tóc 100W
-động cơ nhỏ.
2) Cả lớp : -Hình vẽ sơ đồ nhà máy điện nguyên tử.
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.
. *H. Đ.1: KIỂM TRA BÀI CŨ-TẠO TÌNH HUỐNG HỌC TẬP (5 phút)
Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên
- HS trả lời
Kết luận 1: Trong nhà máy nhiệt điện nhiệt
năng chuyển hoá thành cơ năng, cơ năng
chuyển hoá thành điện năng.
Kết luận 2:Trong nhà máy thuỷ điện thế năng
của nước trong hồ chứa đã được chuyển hoá
thành động năng, rồi chuyển hoá thành điện
năng.
1. Kiểm tra bài cũ:
-Nhà máy nhiệt điện và thuỷ điện có đặc
điểm giống và khác nhau như thế nào? Nêu
ưu điểm và nhược điểm của các nhà máy này.
2.Tạo tình huống học tập.
Ta đã biết muốn có điện năng thì
phải chuyển hoá năng lượng khác
thành điện năng. Trong cuộc sống có
nguồn năng lượng lớn, đó là gió, năng
lượng mặt trời, năng lượng hạt nhân,
năng lượng thuỷ triều,…Vậy muốn
chuyển hoá các năng lượng đó thành
năng lượng điện thì phải làm như thế
nào?

*H. Đ.2: TÌM HIỂU MÁY PHÁT ĐIỆN GIÓ ( 8 phút)
I. MÁY PHÁT ĐIỆN GIÓ.
Hoạt động của trò Trợ giúp của giáo viên
-Gió có năng lượng:
Gió có thể sinh công, đẩy thuyền buồm
chuyển động, làm đổ cây,…
a)Cấu tạo:
-Cánh quạt gắn với trục quay của rôto của
máy phát điện.
–Stato là các cuộn dây điện.
Năng lượng gió →năng lượng rôto → năng
lượng trong máy phát điện
*Nhà máy điện gió
- Ưu điểm: Biến năng lượng có sẵn trong tự
nhiên thành năng lượng điện.
. + Không gây ô nhiễm.
- Nhược điểm: Phụ thuộc vào thời tiết
+ Ô nhiễm tiếng ồn
+ Gây cản trở các tàu qua lại
+ Chi phí lắp đặt cao.
* Giải pháp GDBVMT:
+ Xây dựng các trạm gió tại sa mạc, hoặc
núi cao nơi có ít người sinh sống và các
phương tiện qua lại.
+ Xây dựng các nhà máy điện gió ngoài
khơi, với các tua bin nổi trên bè. Điện năng
sản xất ra được đưa vào đất liền thồng qua
các đường cáp điện dặt ngầm dưới biển
-Em hãy chứng minh gió có năng lượng?

-C1: Nghiên cứu trên sơ đồ máy phát điện
gió.
-Nêu sự biến đổi năng lượng.
* Nêu ưu điểm và nhược điểm của việc sản
xuất và sử dụng điện gió?
* Hãy nêu ra các giải pháp để bảo vệ môi
trường đói với nhà máy điện gió?
* Liên hệ thực tế
*H. Đ.3 TÌM HIỂU HOẠT ĐỘNG CỦA PIN MẶT TRỜI ( 15 phút).
II.PIN MẶT TRỜI.
Hoạt động của trò Trợ giúp của giáo viên
a)Cấu tạo: Là những tấm silic trắng hứng
ánh sáng.
b) Hoạt động: Năng lượng ánh sáng chuyển
hoá thành năng lượng điện.
c) Năng lượng điện lớn → S tấm kim loại
lớn.
d) Sử dụng: Phải có ánh sáng chiếu vào.
Nếu năng lượng lớn và phải sử dụng nhiều
liên tục thì phải nạp điện cho ắc quy.
C2: Vì P=P
1
+P
2
+ …+P
n
nên
P=20.100+10.75=2750 W
Công suất của ánh sáng mặt trời cần cung
cấp cho pin mặt trời :

2750 W.10=27500 W.
Diện tích tấm pin mặt trời:
2
2
6,19
1400W/m
W27500
m
≈
*Nhà máy điện mặt trời:
- Ưu điểm: Biến năng lượng có sẵn trong tự
nhiên thành năng lượng điện.
- Nhược điểm: Phụ thuộc vào thời tiết
+ Pin mặt trời sử dụng các chất bán
dẫn như: silicon, gali, cátmi…Các chất này
quí hiếm và đòi hỏi tinh khiết. Quá trình
khai thác các chất này từ quặng rồi tinh lọc
từng bước đòi hỏi nhiều năng lượng và
chúng cũng thải ra môi trường nhiều chất
độc hại.
+ Hiệu suất của pin mặt trời thấp nên
diện tích lắp đặt lớn.
+ Chí phí lắp đặt cao
* Giải pháp GDBVMT:
+ Lắp đặt các pin mặt trời trên mái nhà cao
tầng, trên các sa mạc để tiết kiệm diện tích
đất đai sử dụng
+ Tìm ra các chất bán dẫn mới rrrẻ tiền và
không gây ô nhiễm môi trường.
-GV thông báo qua cấu tạo của pin mặt trời:

+ Là những tấm phẳng làm bằng chất silic.
+Khi chiếu ánh sáng thì có sự khuyếch tán
của êlectrôn từ lớp kim loại khác → 2 cực
của nguồn điện.
-Pin mặt trời:
+ Năng lượng chuyển hoá như thế nào?
+Chuyển hoá trực tiếp hay gián tiếp.
-Muốn năng lượng nhiều thì điện tích của
tấm kim loại phải như thế nào?
- Khi sử dụng phải như thế nào?
Yêu cầu HS nghiên cứu tài liệu và trả lời.
-Yêu cầu HS tóm tắt và giải bài tập.
+ Đổi đơn vị.
+Thực hiện bài giải.
* Nêu ưu điểm và nhược điểm của việc sản
xuất và sử dụng điện mặt trời
* Hãy nêu ra các giải pháp để bảo vệ môi
trường đói với nhà máy điện mặt trời?
* Liên hệ thực tế
*H. Đ.4: TÌM HIỂU NHÀ MÁY HẠT NHÂN (5 phút)
III.NHÀ MÁY ĐIỆN HẠT NHÂN.
Hoạt động của trò Trợ giúp của giáo viên
-Các bộ phận chính của nhà máy.
+Lò phản ứng. +Nồi hơi.
+Tua bin.
+Máy phát điện. +Tường bảo vệ.
-Sự chuyển hoá năng lượng:
+Lò phản ứng: năng lượng hạt nhân→nhiệt
năng→nhiệt năng của nước.
+Nồi hơi: Biến nhiệt năng hạt nhân→nhiệt

năng chất lỏng→nhiệt năng của nước.
+Máy phát điện: Nhiệt năng của nước →cơ
năng của tua bin.
+Tường bảo vệ ngăn cách bức xạ nhiệt ra
ngoài tránh gây nguy hiểm.
* Nhà máy điện hạt nhân.
- Ưu điểm : Công suất cao.
+ Không tạo ra các chất gây hiệu ứng nhà
kính.
+ Nguồn năng lượng hạt nhân tương đối
dồi dào.
- Nhược điểm: Tiềm ẩn các nguy cơ rò rỉ
chất phóng xạ nghiêm trọng. Các sự cố hạt
nhân nếu sảy ra thường rất nghiêm trọng và để
lại hậu quả to lớn.
+ Các chất thải của nhà máy điện hạt
nhân chúa đựng các chất phóng xạ khó phân
huỷ nên việc sử lí các chất thải và tiêu huỷ các
lò phản ứng đã hết hạn sử dụng đòi hỏi chi phí
cao và kĩ thuật phức tạp.
+ Chi phí xây dựng nhà má rất lớn
* Giải pháp GDBVMT:
+ Các nước khó khăn về nguồn nguyên
liệu khác có thể nghiên cứu đẻ lắp đặt nhà
máy điện hạt nhân.
+ Cần đặc biệt quan tâm đến công tác bảo
vệ, kiểm soát đẻ hạn chế thấp nhất sự rò rỉ
phóng xạ và cần chuẩn bị các phương án ứng
phó khi xảy ra sự cố .
+ Có biện pháp sử lí hiệu quả, toàn diẹn

các chất thải hạt nhân để bảo vệ môi trường
-Nghiên cứu tài liệu cho biết các bộ phận
chính của nhà máy.
-Sự chuyển hoá năng lượng.
- Muốn sử dụng điện năng thì phải sử dụng như
thế nào?
* Nêu ưu điểm và nhược điểm của sản xuất và
sử dụng điện năng của nhà máy điện hạt nhân.
* Hãy nêu ra các giải pháp để bảo vệ môi
trường đói với nhà máy điện hạt nhân?
* Liên hệ thực tế
*H.Đ.5: NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG ( 5 phút).
IV. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG.
Hoạt động của trò Trợ giúp của giáo viên
-Sử dụng điện năng thành các dạng năng
lượng khác.
C3: Thiết bị chuyển hoá điện năng thành
quang năng:…
Thiết bị chuyển hoá điện năng thành nhiệt
năng:…
Thiết bị chuyển hoá điện năng thành cơ
năng:…
-Muốn sử dụng tiết kiệm điện năng thì phải
sử dụng như thế nào?
-Yêu cầu HS trả lời C3.
-Đặc điểm năng lượng điện là phải sử dụng
hết, chỉ dự trữ ít trong ắc quy.
-Khuyến khích sử dụng điện vào ban đêm.
Một số máy móc năng lượng điện ban đầu
chuyển hoá thành năng lượng khác sau đó

chuyển hoá thành năng lượng cần dùng.
C4: Hiệu suất động cơ điện lớn, năng lượng
hao phí ít.
- Đặc điểm năng lượng điện, biện pháp tiết
kiệm năng lượng điện?
-Vì sao người ta khuyến khích dùng điện ban
đêm?
-Trả lời C4
*H.Đ.6: CỦNG CỐ ( 7 phút)
Hoạt động của trò Trợ giúp của giáo viên
- HS trả lời: - Củng cố:
+ Hãy kể tên các loại nhà máy sản xuất điện
năng mà em biết?
+ Hãy nêu các biện pháp để sử dụng tiết kiệm
điện năng?
- HDVN: Ôn lại kiến thức cơ bản của chương
IV và làm lại bài tổng kết chương III.
IV. T¦ LIÖU TÝCH HîP gdbvmt
IV. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………