Sinh học 7 - Bài: Trai sông docx

Tiết 19: Chương IV: NGÀNH THÂN MỀM
Bài: Trai sông

I - Mục tiêu bài dạy:
- Biết sao trai sông được xếp vào ngành thân mềm, giải thích được đặc điểm
cấu tạo của trai thích nghi với đời sống ẩn mình trong bùn cát. Nắm được
các đặc điểm dinh dưỡng, sinh sản của trai - Hiểu rõ khái niệm: áo, cơ quan
áo.
- Rèn kỹ năng quan sát tranh và mẫu, kỹ năng hoạt động theo nhóm.
- Giáo dục ý thích bộ môn.
II - Đồ dùng dạy học:
- Tranh phóng to hình 18-2, 18-3, 18-4 sgk.
- Vật mẫu: con trai, vỏ trai.
III - Hoạt động dạy và học:
- GV mở bài như sgk.
* Hoạt động 1: Hình dạng - cấu tạo:

a- Vỏ trai:
- GV: yêu cầu học sinh làm việc độc lập
với sgk.
- HS quan sát hình 18(1-2), đọc
thông tin T. 62 sgk => Tự thu
thập thông tin về vỏ trai.
- GV: gọi 1 hs giới thiệu vỏ trai trên mẫu
vật.
- GV giới thiệu vòng tăng trưởng của vỏ
trai.
- Yêu cầu các nhóm thảo luận:
? Muốn mở vỏ trai quan sát phải làm thế
nào?
? Mài mặt ngoài vỏ trai ngửi thấy mùi

khét - Vì sao/
? Trai chết thì vỏ mở - Tại sao?
- GV: cho hs thảo luận nhóm:
? Vì sao lớp xà cừ lại óng ánh, có màu
cầu vồng?
b - Cơ thể trai:
- GV: yêu cầu hs trả lời câu hỏi;
? Cơ thể trai có cấu tạo như thế nào?
? Trai tự vệ bằng cách nào? Nêu đặc
điểm của trai phù hợp với cách tự vệ đó?
- Gv: giới thiệu : đầu trai tiêu giảm
- Một hs chỉ trên mẫu trai sông
- Các nhóm thảo luận => thống
nhất ý kiến.
+ Muốn mở vỏ trai: cắt day
chằng phía lưng, cắt 2 cơ khép
vỏ.

- Nếu mài mặt ngoài thấy có mùi
khét vì: có lớp sừng bằng chất
hữu cơ, khi bị ma sát sẽ bị cháy
nên có mùi khét.


- HS: đọc thông tin rút ra đặc
điểm cơ thể trai.
+ Cơ thể có 2 mảnh vỏ bằng đá
vôi, che chở bên ngoài.
* Cấu tạo:
+ Ngoài: áo trai tạo thành

khoang áo, có ống hút và ống
thoát nước.
+ Giữa: Tấm mang.
+ Trong: thân trai,chân rìu


* Hoạt động 2: Di chuyển.

GV: yêu cầu hs đọc thông tin và
quan sát H. 18- 4 sgk => thảo luận:
? Trai di chuyển như thế nào?
- GV: chốt lại kiến thức.
- HS quan sát H.18-4 sgk, đọc thông
tin sgk => mô tả cách di chuyển.
+ Chân trai hình lưỡi rìu, thò ra, thụt
vào, kết hợp với đống mở vỏ làm trai
di chuyển chậm chạp.

* Hoạt động 3: Dinh dưỡng:

Gv: yêu cầu hs làm việc độc lập với
sgk => thảo luận:
? nước qua ống hút và khoang áo
đem gì đến cho miệng và mang trai?
- Gv chốt kiến thức.
- HS tự thu thập thông tin => thảo
luận, hoàn thành đáp án.
+ Nước đem đến ô xy và thức ăn.
+ Kiểu dinh dưỡng thụ động.
-Thức ăn: động vật nguyên sinh và

vụn hữu cơ
- ô xy trao đổi qua mang.

* hoạt động 4: Sinh sản:
Gv: cho hs thảo luận:
? ý nghĩa của giai đoạn trứng phát
triển thành ấu trùng bám vào mang
cá
- HS căn cứ vào thông tin sgk =>
thảo luận => thống nhất trả lời:
+ Trai phân tính.
+ Trứng phát triển qua giai đoạn ấu
trùng.

*Kết luận chung: hs đọc sgk phần kết luận cuối bài (sgk)
IV – Kiểm tra - đánh giá:
-Tìm câu trả lời đúng:
1- Trai xếp vào ngành thân mềm vì có thân mềm không phân đốt.
2- Cơ thể trai gồm 3 phần: đầu, thân và chân.
3- Trai di chuyển nhờ chân rìu.
4- Trai lấy thức ăn nhờ cơ chế lọc từ nước hút vào.
5- Cơ thể trai có đối xứng 2 bên.
V – Dặn dò:
- Học bài theo câu hỏi và kết luận sgk.
- Đọc mục: “ Em có biết “.
- Sưu tầm vật mẫu và tranh ảnh của thân mềm.
o0o