Bài 18:
BIẾN DẠNG CỦA THÂN
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Học sinh nhận biết được những đặc điểm chủ yếu về hình thái phù hợp với
chức năng của một số thân biến dạng qua quan sát mẫu và tranh ảnh.
- Nhận dạng được một số thân biến dạng trong thiên nhiên.
2. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng quan sát mẫu vật,nhận biết kiến thức qua quan sát, so sánh.
3. Thái độ
- Giáo dục lòng yêu thích môn học, yêu thiên nhiên và bảo vệ thiên nhiên.
II. ĐỒ DÙNG DẠY VÀ HỌC
- GV: Tranh phóng to hình 18.1 và 18.2 SGK.
Một số mẫu vật.
- HS: Chuẩn bị một số củ đã dặn ở bài trước, que nhọn, giấy thấm, kẻ bảng ở
SGK trang 59 vào vở.
III. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
1. Ổn định tổ chức
- Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ
- Mô tả thí nghiệm chứng minh mạch gỗ của thân vận chuyển nước và muối
khoáng?
- Chức năng của mạch rây?
3. Bài mới
VB như SGK.
Hoạt động 1: Quan sát một số thân biến dạng
Mục tiêu: HS quan sát được hình dạng và bước đầu phân nhóm các loại thân
biến dạng, thấy được chức năng đối với cây.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
a. Quan sát các loại củ, tìm đặc điểm
chứng tỏ chúng là thân
- GV yêu cầu HS quan sát các loại củ
xem chúng có đặc điểm chứng tỏ
chúng là thân.
- GV lưu ý tìm củ su hào có chồi
nách và gừng đã có chồi để học sinh
quan sát thêm.
- GV cho HS phân chia các loại củ
thành nhóm dựa trên vị trí của nó so
- HS đặt mẫu lên bàn quan sát tìm
xem có chồi, lá không?
- HS quan sát tranh ảnh và gợi ý của
GV để chia củ thành nhiều nhóm.
- Yêu cầu HS nêu được:
+ Đặc điểm giống nhau: có chồi, lá
với mặt đất và hình dạng củ, chức
năng.
- GV yêu cầu HS tìm những đặc
điểm giống và khác nhau giữa các
loại củ này.
- GV lưu ý HS bóc vỏ của củ dong,
tìm dọc củ có những mắt nhỏ đó là
chồi nách, còn các vỏ (hình vẩy) là
lá.
- GV cho HS trình bày và tự bổ sung
cho nhau.
- GV yêu cầu HS nghiêncứu SGK trả
lời 4 câu hỏi trang 58.
- GV nhận xét và tổng kết: một số
loại thân biến dạng làm chức năng
khác là dự trữ chất khi ra hoa kết
quả.
b. Quan sát thân cây xương rồng
- GV cho HS quan sát thân cây
xương rồng, thảo luận theo câu hỏi:
là thân.
+ Đều phình to chứa chất dự trữ.
+ Đặc điểm khác nhau: dạng rễ; cue
gừng, dong (có hình rễ), dưới mặt
đất gọi là thân rễ.
Củ su hào, khoai tây (dạng tròn to)
thân củ.
- Đại diện nhóm trình bày, các nhóm
khác nhận xét, bổ sung,
- HS đọc mục SGK trang 58, trao
đổi nhóm theo 4 câu hỏi SGK.
- Đại diện nhóm trình bày, các nhóm
khác nhận xét, bổ sung.
- HS quan sát thân, gai, chồi ngọn
của cây xương rồng. Dùng que nhọn
chọc vào thân, quan sát hiện tượng,
trả lời các câu hỏi.
? Thân xương rồng chứa nhiều nước
có tác dụng gì?
? Sống trong điều kiện nào lá biến
thành gai?
? Cây xương rồng thường sống ở
đâu?
? Kể tên một số cây mọng nước?
- GV cho HS nghiên cứu SGK rồi rút
ra kết luận chung cho hoạt động 1.
- Đại diện nhóm trình bày, các nhóm
khác nhận xét, bổ sung.
- HS đọc mục SGK trang 58 để
sửa chữa kết quả.
Tiểu kết:
- Thân biến dạng để chứa chất dự trữ hay dự trữ nước cho cây.
Hoạt động 2: Đặc điểm của một số loại thân biến dạng
Mục tiêu: HS ghi lại những đặc điểm và chức năng của thân biến dạng
gọi tên các loại thân biến dạng.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
- GV cho HS hoạt động độc lập theo
yêu cầu của SGK trang 59.
- GV treo bảng đã hoàn thành kiến
thức để HS theo dõi và sửa bài cho
nhau.
- GV tìm hiểu số bài đúng và chưa
đúng bằng cách gọi cho HS giơ tay,
GV sẽ biết được tỉ lệ HS nắm được
bài.
- HS hoàn thành bảng ở vở bài tập.
- HS đổi vở bài tập cho bạn cùng
bàn, theo dõi bảng của giáo viên,
chữa chéo cho nhau.
- 1 HS đọc to toàn bộ nội dung trong
bảng của GV cho cả lớp nghe để ghi
nhớ kiến thức.
4. Củng cố
- GV cho HS làm bài tập tại lớp, GV thu 15 bài chấm ngày tại lớp.
- Hay kiểm tra bằng những câu hỏi như SGV.
5. Hướng dẫn học bài ở nhà
- Học bài và trả lời câu hỏi SGK.
- Đọc mục “Em có biết”
- Chuẩn bị bài sau:Chuẩn bị các kiến thức cho tiết sau ôn tập.