BÀI 36 :
PHÁT TRIỂN CỦA THỰC VẬT
I. MỤC TIÊU
+ Nêu được khái niệm về sự phát triển của thực vật.
+ Mô tả sự xen kẽ thế hệ trong chu trình sống của thực vật.
+ Trình bày khái niệm về hoocmôn (HM) ra hoa.
+ Vai trò của phitôhoocmon trong sự phát triển của thực vật
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC
Tranh phóng to theo SGK.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC BÀI HỌC
1. Bài cũ :
+ HM TV là gì? Đặc điểm chung của chúng ?
+ Điều cần tránh khi sử dụng HM TV là gì? Vì sao?
2. Bài mới GV nhận xét, bổ sung để chuyển tiếp vào bài mới :
Hoạt động của thầy trò Nội dung kiến thức
* Hoạt động 1 I. PHÁT TRIỂN LÀ GÌ ?
+ Treo tranh h36.1 cho học sinh
quan sát
+ Thảo luận câu hỏi: (5 phút)
(?) Phát triển là gì?
(?) Sự xen kẽ thế hệ trong chu trình
sống của thực vật diễn ra như thế
nào ?
(?) Sự phát triển ở thực vật có hoa
diễn ra như thế nào ?
+ Sử dụng phiếu học tập số 1
+ GV cho các nhóm báo cáo kết
quả thảo luận.
Nhận xét, bổ sung, kết luận
Phiếu học tập số 1
1. Khái niệm phát triển của thực vật
Phát triển là quá trình bao gồm sự sinh
trưởng, phân hoá và phát triển sinh
hình thái
2. Sự xen kẽ thế hệ trong chu trình
sống của thực vật
3. Đặc điểm phát triển của thực vật
có hoa
(học sinh sử dụng nội dung trên phiếu
học tập)
1. Phát triển ở thực vật diễn ra
như thế nào?
2. Đặc điểm nỗi bật của sự phát
triển của thực thực vật là gì ? Vai
trò đặc điểm này :
3. Đặc điểm PT ở thực vật có hoa
diễn ra như thế nào?
+ HS bài tập (tr.144) (Đáp án : cây
mít, cây dừa …)
* Hoạt động 2
+ HS tham gia thảo luận vấn đề sau
(5 phút)
(?) Những nhân tố nào có tác dụng
điều tiết sự ra hoa của thực vật?
mức độ ảnh hưởng của nó ?
(?) Xuân hoá là gì ? Nêu các ứng
dụng ?
(?) Chu kỳ quang hợp là gì? Cho ví
dụ?
II. NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH
HƯỞNG ĐẾN SỰ RA HOA
1. Tuổi của cây
- Phụ thuộc tính DT của giống cây
- Khi hội đủ đ/k như : (tỉ lệ C/N,
tương
quan HM… ) -> cây sẽ ra hoa (ví dụ
cây cà chua – h36.2 )
+ Yêu cầu nêu được 4 nhân tố ảnh
hưởng (tuổi cây, nhiệt độ thấp, chu
kỳ quang, HM ra hoa). Đặc nói rõ
hiện tượng xuân hoá, chu kỳ quang)
+ GV kết luận và cho thêm ví dụ bổ
sung
2. Nhiệt độ thấp :
- Đó là sự phụ thuộc của sự ra hoavào
nhiệt độ thấp
- Nhiều loài cây chỉ ra hoa, kết hạt sau
khi đã trải qua mùa đông, hoặc xử lí
hạt ở nhiệt đọt hấp (nếu gieo mùa
xuân).
3.Chu kì quang :
- Là sự ra hoa phụ thuộc độ dài ngày
=> chia TV làm 3 nhóm : (sách giáo
khoa)
Phiếu học tập số 2
Các nhân tố
Mức độ điều
tiết
Tuổi của cây
Nhiệt độ thấp
Chu kỳ quang
HM ra hoa
4. Hocmôn ra hoa :
- Hình thành trong lá cây
- Vận chuyển đến đỉnh ST – kích thích
ra hoa.
+ HS bài tập (h36.3 – tr.144)
+ Đáp án : HM kích thích ra hoa ở
cây ngắn ngày -> được chuyển lên
đỉnh ST cây dài ngày -> làm cây dài
ngày ra hoa.
* Hoạt động 3 :
+ Học sinh đọc mục III.
+ Quan sát h36.2
(?) Nhận xét thí nghiệm
(?) Rút ra kết luận về mối quan hệ
giữa sinh trưởng và phát triển
III. MỐI QUAN HỆ SINH
TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN :
+ ST – PT
(Tăng KT, Th.tích) (phân hoa)
+ Ví dụ : (sách giáo khoa)
+ Kết luận : Đây là mối quan hệ tương
tác. Sinh trưởng làm tiền đề điều kiện
của phát triển, sự thay đổi về lượng
nhiều hay ít đều đi đôi với sự biến đổi
về chất của cơ thể hay bộ phận. Phát
triển bao hàm sự sinh trưởng và trên
cơ sở sự sinh trưởng. Khi các quá
trình sinh lí, sinh hoá thay đổi nghĩa là
trao đổi chất thay đổi th
ì quá trình
sinh trưởng thay đổi.
* Hoạt động 4
+ Cho các nhóm học sinh thảo luận
về các nội dung sau : Những ứng
dụng về sinh trưởng và phát triển về
nông nghiệp, lâm ghiệp, công
nghiệp?
+ GV bổ sung và kết luận.
IV. ỨNG DỤNG KIẾN THỨC VỀ
SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN
+ Nông nghiệp :
- Mùa vụ
- Luân canh, xen canh
- Nhập nội
+ Lâm nghiệp :
- Điều tiết tán che cho hạt nảy
mầm
+ Công nghiệp sử dụng HM trong
công nghiệp thực phẩm
IV. CỦNG CỐ :
+ Nhấn mạnh phát triển, đặc điểm của phát triển (có xen kẽ thế hệ).
+ Yếu tố ảnh hưởng sự điều tiết ra hoa.
+ Gợi ý trả lời câu hỏi và bài tập cuối bài.
V. BÀI TẬP:
+ Trả lời câu hỏi sách giáo khoa.
+ Đọc mục “Em có biết”
+ Tìm một số công thức trồng xen cây công nghiệp ở địa phương em,
và giải thích vì sao bà con nông dân trồng như vậy?