Chuyên đề giáo dục công dân 7

Bài soạn giảng:
Chuyên đề Giáo dục đạo đức
Theo tấm gơng đạo đức hồ chí minh
&
Lớp 7
Chủ đề:
Bác Hồ
tấm gơng sáng về Đức tính giản dị

A. Mục tiêu cần đạt: Học sinh nắm đợc
1. Kiến thức:
- Những biểu hiện cụ thể về đức tính giản dị của Bác Hồ.
- Hiểu đợc giản dị là một đức tính đáng quí mà mỗi con ngời cần có và sức mạnh của
đức tính giản dị trong việc hoàn thiện nhân cách con ngời.
2. Kĩ năng:
- Học sinh chủ động, tự tin thực hành học tập đức tính giản dị của Bác Hồ.
- Bài dạy tích hợp với các bộ môn khác (Ngữ văn); tích hợp mở rộng sức mạnh của đức
tính giản dị trong lịch sử dân tộc và thế giới.
3. Thái độ:
- Yêu kính Bác Hồ.
- Trân trọng đức tính giản dị.
- Tích cực học tập và làm theo tấm gơng giản dị Hồ Chủ Tịch trong nhiều phơng diện
để góp phần hoàn thiện nhân cách và xây dựng nhà trờng thân thiện, học sinh tích
cực.
B. Chuẩn bị:
1. Giáo viên:
- Bài soạn trên word - trên powerpoint, t liệu - tranh ảnh về sự giản dị của Bác Hồ.
- Máy tính, máy chiếu.
2. Học sinh:
- Tranh ảnh, thơ - văn, những câu chuyện và t liệu về sự giản dị của Bác Hồ.

- Phân công chuẩn bị hoạt động nhóm và tổ chức hoạt động nhóm.
3. Giáo viên và học sinh:
- Trang trí lớp học.
C. Phơng pháp:
- Khai thác kiến thức: qui nạp.
- Tổ chức hoạt động học tập: phát vấn, giảng bình, hoạt động nhóm.
D. Tiến trình tổ chức các hoạt động trên lớp:
HĐ của GV HĐ của HS Kết quả cần đạt
* HĐ 1: Vào bài
Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị anh hùng vĩ đại
1

của dân tộc Việt Nam, danh nhân văn hóa thế
giới, nhng suốt cả cuộc đời Ngời luôn sống
giản dị, mẫu mực, cụ thể và gần gũi với nhân
dân. Đúng nh nhà thơ Tố Hữu đã cảm nhận:
Bác Hồ đó chiếc áo nâu giản dị
Màu quê hơng bền bỉ đậm đà
Ta bên Ngời, Ngời tỏa sáng trong ta
Ta bỗng lớn ở bên Ngời một chút.
Đó cũng chính là một trong những phẩm chất
đạo đức vô cùng cao quí, hiếm thấy ở một vị
lãnh tụ, đồng thời cũng là nội dung tiết học
hôm nay.
(Tiêu đề: Slide 2)
* HĐ 2: Điểm lại những nét chính về thân
thế HCM
Trớc khi đi vào nội dung chính của bài
học, chúng ta cùng điểm lại đôi nét về thân
thế, sự nghiệp của Bác Hồ.

? Em biết những gì về Bác Hồ kính yêu?
(Thân thế HCM: Slide 3)
=> G.V: Ngày 19/5/1890, tại nếp nhà lá đơn
sơ nơi Làng Sen (Nam Đàn - Nghệ An), ngời
con u tú của dân tộc Nguyễn Sinh Cung (tự:
Tất Thành) đã sinh ra. 21 năm sau - năm
1911 - tại Bến Nhà Rồng (Sài Gòn), chàng
thanh niên yêu nớc Nguyễn Tất Thành ra đi
tìm đờng cứu nớc trên chuyến tàu sang Pháp
trong tên gọi Văn Ba. Sau 30 năm bôn ba,
lãnh tụ Nguyễn ái Quốc đã trở về nớc trong
bí danh Già Thu, trực tiếp lãnh đạo nhân dân
chống Pháp dành chính quyền. Và, ngày
2/9/1945, tại Quảng trờng Ba Đình (Hà Nội),
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên
ngôn độc lập khai sinh ra nớc VNDCCH.
Ngay sau đó, kháng chiến lại bùng nổ. Suốt 8
năm trờng kì gian khổ, Bác đã cùng toàn dân
kiên trì đánh đuổi thực dân Pháp. Kết quả là,
ngày 10/10/1954, thủ đô Hà Nội đã hoàn
toàn giải phóng. Nhng miền Nam vẫn còn
chiến tranh. Cũng chính vì lẽ đó, trong suốt
hơn chục năm, kể từ ngày Bắc - Nam chia cắt
cho đến khi Bác mất, Ngời mãi canh cánh một
Lắng nghe
Cá nhân trình bày
*Bác Hồ kính yêu:
- Tên thật là: Nguyễn
Sinh Cung, tự là Tất
Thành.

- Sinh ngày: 19/5/1890
- Quê nội: Làng Kim
Liên (làng Sen), Nam
Đàn, Nghệ An
- 5/6/1911: Bác ra đi
tìm đờng cứu nớc với
cái tên Văn Ba.
- 28/1/1941: Bác trở về
nớc trong bí danh Già
Thu, trực tiếp lãnh đạo
cách mạng.
- 2/9/1945: tại quảng
trờng Ba Đình (Hà
Nội), Bác đã đọc bản
Tuyên ngôn độc lập,
khai sinh ra nớc
VNDCCH.
- 1946 - 10/1954: Bác
lãnh đạo nhân dân
đánh Pháp và thắng
Chủ đề:
Bác Hồ
Tấm gơng sáng về
đức tính giản dị
2

nỗi niềm: đất nớc cha thống nhất. Vào hồi
9h47' ngày 2/9/1969, Bác đã ra đi trong nỗi
nhớ Miền Nam da diết, để lại niềm tiếc thơng
vô hạn trong lòng nhân dân. Hiện nay thi hài

của Ngời vẫn đợc gìn giữ trong lăng.

Vĩnh biệt chúng ta, Bác đã để lại cho toàn
Đảng, toàn dân tộc một bản di chúc lịch sử.
Lời căn dặn cuối cùng của Bác - Sau khi tôi
đã qua đời, chớ nên tổ chức điếu phúng linh
đình, để khỏi lãng phí thời giờ và tiền bạc của
nhân dân - một lần nữa khẳng định giản dị là
phẩm chất đạo đức, lối sống của Ngời.
Vậy, đức tính giản dị của Bác biểu hiện
nh thế nào, chúng ta cùng vào phần thứ nhất.
(Đức tính giản dị của Bác Hồ: Slide 4)
? Dựa vào kiến thức đã học, em hãy cho biết:
Giản dị là gì? Trong cuộc sống của chúng ta,
sống giản dị có tác dụng nh thế nào?
(Đức tính giản dị của Bác Hồ: Slide 4)
Giản dị là một phẩm chất đạo đức cần có.
Điều đó càng đợc khẳng định chắc chắn hơn
khi chúng ta hiểu về vẻ đẹp giản dị của Bác.
* HĐ 3: Tìm hiểu kiến thức bài học
(Đức tính giản dị của Bác Hồ: Slide 5)
? Giờ trớc cô đã giao bài tập theo nhóm: su
tầm t liệu về đức tính giản dị của Bác Hồ. Các
em đã su tầm đợc những gì rồi?
Sau đây đại diện các nhóm sẽ trình bày kết
quả su tầm của nhóm mình.
Pháp.
- 1956 - 1969: Bác vẫn
lãnh đạo nhân dân
đánh Mỹ.

- 9 h 47' sáng
2/9/1969: Bác đã ra đi
trong sự tiếc thơng vô
hạn của toàn dân ta.
- Hiện nay, thi hài Bác
vẫn đợc gìn giữ trong
lăng.
Lắng nghe
Ghi bài
Cá nhân trả lời
- Giản dị: đơn giản
một cách tự nhiên
trong lối sống.
- Sống giản dị là sống
phù hợp với điều kiện,
hoàn cảnh.
- Ngời sống giản dị sẽ
đợc mọi ngời yêu mến,
cảm thông, giúp đỡ.
Đại diện nhóm trả lời:
có tranh ảnh, thơ văn,
truyện
Đại diện nhóm trình
bày - các nhóm khác
theo dõi.
1. Đức tính giản dị
của Bác Hồ
3

(Lu ý: thời gian trình bày là 3 phút)

(Đức tính giản dị của Bác Hồ: Slide 5)
? Hãy nhận xét về nội dung và cách trình bày
của bạn.
? Qua phần trình bày của các nhóm cùng với
sự tự tìm hiểu của mình, theo em những khía
cạnh biểu hiện rõ nhất sự giản dị của Bác là
gì?
Để kiểm chứng lại những cảm nhận của
các nhà nhiếp ảnh, nhà văn, nhà thơ và nhất
là của chính các em, cô mời cả lớp cùng hớng
lên màn hình để theo dõi một đoạn băng t
liệu.
(Phim t liệu: Slide 6)
? Qua đoạn phim, em hãy cho biết đức tính
giản dị của Bác biểu hiện cụ thể nh thế nào?
Đó cũng chính là những nội dung mà các
em cần ghi nhớ.
(Đức tính giản dị của Bác Hồ: Slide 7)
=> G.V:(Tiểu kết)
- Trong sinh hoạt hàng ngày: ngay cả khi
đã là Chủ tịch nớc, Bác vẫn sống và làm
việc trong một căn nhà sàn nhỏ với tiện
nghi ít ỏi, đơn sơ nhng lúc nào cũng ngăn
nắp; mặc thì đại lễ có bộ kaki, ngày thờng
có bộ bà ba lụa nâu, đi guốc gỗ hay dép cao
su nhng luôn chỉnh tề; bữa ăn của Ngời
cũng chỉ vài ba món giản đơn (bát canh,
con cá bống kho, quả cà dầm tơng ).
- Trong lời nói và bài viết: ở Bác luôn là sự
ngắn gọn, dễ hiểu mà uyên bác. Với Ngời,

ngay cả những điều lớn lao, mang tính chân
lý cũng đợc diễn đạt thật đơn giản (Nớc Việt
Nam là một, dân tộc Việt Nam là một; hay
Không có gì quý hơn độc lập tự do; hoặc
Còn non, còn nớc, còn ngời/ Thắng giặc
Cá nhân nhận xét
Cá nhân trả lời:
- Nơi ở
- Trang phục
- Ăn uống
- Quan hệ với mọi ngời
- Nói và viết
Theo dõi băng hình
Trình bày cá nhân:
- Nơi ở: đơn sơ
- Trang phục: bình dị
- Quan hệ với mọi ng-
ời: thân mật, chân
thành
- Nói và viết: ngắn
gọn, dễ hiểu
Nghe và ghi bài
- Trong sinh hoạt
hàng ngày: bình dị,
đời thờng, không xa
hoa.
- Trong lời nói và
bài viết: ngắn, gọn,
dễ hiểu mà uyên
bác.

- Trong quan hệ với
mọi ngời: chu đáo,
chân thành, sâu sắc.
-> Bác Hồ kính
yêu - tấm gơng vĩ
đại: giản dị mà
thanh cao.
4

Mỹ, ta sẽ xây dựng hơn mời ngày nay! )
- Trong quan hệ với mọi ngời: Bác không
bao giờ tự đặt mình cao hơn nhân dân, xa lạ
với nhân dân. Trái lại Ngời luôn gần gũi,
chu đáo với đồng bào mình; chân thành, cởi
mở với bạn bè quốc tế. Thật gần gũi mà vô
cùng xúc động khi đợc nghe câu hỏi của
Bác (Tôi nói đồng bào có nghe rõ không?)
hay bắt gặp hình ảnh Bác Hồ lội ruộng, đạp
guồng nớc cùng với nông dân, vui cùng
đồng bào và bạn bè quốc tế
Bác Hồ kính yêu thực là một tấm gơng vĩ
đại: giản dị mà thanh cao.
Và đúng nh lời nhận xét của nhà văn Mỹ
(Đâyvit Hanstơnbơc): "Chủ tịch nớc Việt
Nam là ngời giản dị quá đỗi Và chính cái
tính giản dị ấy, cái sùng bái sự giản dị ấy, cái
khả năng hòa mình vào nhân dân ấy là cơ sở
cho sự thành công của ông." Giản dị không
chỉ là nét cao đẹp trong đạo đức Bác Hồ mà
chính đức tính giản dị ấy đã làm nên thành

công lớn nhất trong cuộc đời Bác: Hồ Chủ
Tịch đã qua đời! Nhng { } Chúng ta vẫn
cảm thấy có Ngời luôn bên cạnh. { }Bởi vì
Ngời vẫn sống mãi với non sông đất nớc, tên
tuổi và hình ảnh của Ngời ngày càng khắc
sâu trong trái tim , khối óc của mỗi chúng ta.
(Điếu văn - BCH TƯ Đảng lao động Việt
Nam)
(Slide 8)
* HĐ 4: Liên hệ
Bác Hồ của chúng ta là thế đó. Vận động
toàn dân noi gơng Bác kính yêu, ngày 1 - 11 -
2006, Bộ Chính trị đã ra chỉ thị 06 - CT phát
động Cuộc vận động "Học tập và làm theo
tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh".
(Ngày 2 - 2 - 2007, Tổng BT Nông Đức Mạnh
chính thức phát động Cuộc vận động "Học tập
và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh".
Ngay sau đó, các cấp, các ban ngành, đoàn
thể, địa phơng trong toàn xã hội đã tích cực h-
ởng ứng, thi đua thực hiện Cuộc vận động
thông qua nhiều hình thức khác nhau: Thanh
niên làm theo lời Bác, Thiếu nhi kể chuyện
Bác Hồ, Cán bộ - viên chức sáng tác, quảng
Lắng nghe
Nghe và quan sát
5

bá, biểu diễn các tác phẩm văn học, nghệ
thuật, báo chí hớng tới chủ đề của cuộc vận

động, Thày và trò trong các nhà trờng thi đua
dạy tốt - học tốt, Toàn dân kể chuyện những
tấm gơng làm theo đạo đức Hồ Chí Minh
Kết quả là, trong lễ sơ kết 2 năm thực hiện
cuộc vận động, tháng 3 - 2009, tại các địa ph-
ơng, đoàn thể, đã có rất nhiều những gơng
mặt điển hình. . Nhng không chỉ có vậy, xung
quanh chúng ta còn rất nhiều những tấm gơng
làm theo Bác, đặc biệt là đức tính giản dị của
Bác.
(Chuyển phần 2)
(Slide 10)
? Bạn nào có thể kể cho cả lớp cùng nghe một
tấm gơng mà em biết? (Đó có thể là ngời
thân, bạn bè, thầy cô )
? Mọi ngời xung quanh mình thì nh vậy, còn
bản thân các em, là Hs thủ đô, học tập và làm
theo đức tính giản dị của Bác Hồ, em tự thấy
mình đã làm đợc những gì?
(Slide 11)
=> G.V:(Tiểu kết)
- Trang phụ gọn gàng, sạch sẽ, phù hợp với
môi trờng, hoàn cảnh. (Không trang điểm -
sơn móng chân, móng tay - mặc quần áo hở
hang khi đến trờng )
- Nói năng đúng mực, lễ phép với ngời trên,
nhẹ nhàng với ngời dới, diễn đạt gãy gọn, rõ
ý, dễ hiểu.
- Tạo thói quen gần gũi, quan tâm đến ngời
khác một cách chân thành.

* HĐ 5: Thực hành
? Qua những việc làm cụ thể mà các em
vừa nêu ra, em thấy học tập và làm theo đức
tính giản dị của Bác Hồ có quá khó không?
Vì sao?
=> Học tập và làm theo đức tính giản dị
của Bác Hồ không quá khó vì nó rất gần gũi
với đời sống thờng ngày của mỗi chúng ta nh-
ng đòi hỏi phải thờng xuyên, và rất nghiêm
túc. Và mỗi một hành động giản dị, dù chỉ là
Ghi bài
Cá nhân kể: biểu hiện
của sự giản dị, ấn tợng
của mình về sự giản dị
của ngời ấy.
Trao đổi 2 ng ời:
những hành động, việc
làm cụ thể, gần gũi với
lứa tuổi, môi trờng,
hoàn cảnh
- Trang phục
- Cách nói năng trong
giao tiếp
- Cách c xử trong quan
hệ với mọi ngời

Cá nhân trình bày ý
kiến:
- Có - vì sao?

2. Học tập và làm
theo đức tính giản
dị của Bác Hồ
* Những việc làm
cụ thể:
- Trang phụ gọn
gàng, phù hợp với
môi trờng, hoàn
cảnh.
- Nói năng đúng
mực, diễn đạt gãy
gọn, rõ ý, dễ hiểu.
- Gần gũi, quan
tâm đến ngời khác
một cách chân
thành.
6

rất nhỏ, cũng sẽ góp một phần không nhỏ để
xây dựng "trờng học thân thiện" đấy. Vì sao
lại nh vậy? Tình huống sau đây sẽ phần nào
giúp các em giải đáp thắc mắc.
(Màn 1 tình huống: Slide 12)
? Theo em, Minh nên mặc nh thế nào khi đi
dự lễ tuyên dơng? Vì sao?
(Câu hỏi tình huống: Slide 13)
Mỗi bạn có một sự lựa chọn riêng và ý
kiến nào cũng thuyết phục. Còn Minh, bạn ấy
sẽ quyết định nh thế nào?
(Đáp án tình huống: Slide 14)

Nh vậy, chọn mặc đồng phục học sinh
không chỉ là sự lựa chọn của riêng Minh mà
đó cũng là ý kiến của rất nhiều bạn trong lớp
chúng ta. Trong tình huống này, đó là bộ
trang phục hợp với lứa tuổi mà vẫn trang
trọng, thích hợp với hoàn cảnh. Còn trong môi
trờng học đờng, đồng phục học sinh là nét đẹp
của sự hòa đồng, giúp mỗi ngời tự tin hòa
nhập vào môi trờng chung.
? Trải qua hơn 40 phút hoạt động học tập, em
đã ghi nhớ đợc những nội dung gì?
=> G.V: (Tổng kết)
Trong suốt cuộc đời hoạt động cách
mạng vì nớc, vì dân, dù ở bất kỳ cơng vị nào,
Bác Hồ vẫn giữ một nếp sống vô cùng giản
dị. Nếp sống đó không chỉ đơn thuần là tiết
kiệm mà mang ý nghĩa đạo đức, nhân văn
cao đẹp. Nếp sống của vị Chủ tịch nớc "suốt
đời không ham muốn công danh phú quí"
mà chỉ có một "ham muốn tột bậc" là "làm
sao cho nớc nhà đợc hoàn toàn độc lập, dân
ta đợc hoàn toàn tự do, dồng bào ai cũng có
cơm ăn, áo mặc, ai cũng đợc học hành".
Hiểu đợc ý nghĩa cao đẹp đó, ngay từ bây
giờ, mỗi một chúng ta phải ý thức rõ việc
làm cho nếp sống ấy lan tỏa, ăn sâu vào đời
- Không - vì sao?

Theo dõi tình huống:
Minh đợc đi dự lễ

tuyên dơng "Ngời tốt,
việc tốt" vì đã có thành
tích cứu ngời chết
đuối. Bạn ấy rất vui
nhng lại băn khoăn
không biết nên mặc
nh thế nào khi đến đó?
ý kiến cá nhân:
Chọn trang phục - giải
thích rõ lý do lựa chọn
Theo dõi
Trả lời các nhân:
- Những biểu hiện cụ
thể về đức tính giản dị
của Bác Hồ
- ý nghĩa của đức tính
ấy trong cuộc sống.
- Học tập và làm theo
đức tính giản dị của
Bác Hồ không quá khó
nhng cần phải có ý

7

sống con ngời và toàn xã hội.
* HĐ 6: Dặn dò - Kết thúc
1. Su tầm những bài viết về các tấm gơng giản
dị trong cuộc sống xung quanh.
2. Rèn ý thức học tập và làm theo đức tính
giản dị của Bác.

(Slide 15)
Và ngay sau đây cô trò mình sẽ lắng lại
một phút cùng giai điệu thiết tha của ca khúc
"Đôi dép Bác Hồ"để một lần nữa ghi nhớ nét
đẹp đạo đức của Bác kính yêu, đồng thời tự
nhắc nhớ ý thức phải học tập và làm theo.
(Slide 16)
Giờ học kết thúc!
thức.
- Trong cuộc sống
ngày nay mọi ngời rất
cần thiết làm theo đức
tính đáng quí ấy.
Quan sát, lắng nghe và
cảm nhận
8