Khi trẻ thứ hai xuất hiện: bố mẹ cần chuẩn bị và hỗ trợ tâm lý cho trẻ thứ nhất pptx

Khi trẻ thứ hai xuất hiện: bố mẹ
cần chuẩn bị và hỗ trợ tâm
lý cho trẻ thứ nhất

Khi trẻ thứ hai xuất
hiện trong gia đình, vị
trí của trẻ thứ nhất sẽ
có nhiều thay đổi. Từ
đây, bé sẽ có một vai
trò mới – anh (hay chị).
Đó là biến đổi lớn về
nhận thức vai trò xã hội
đầu tiên của bé.
Hãy nhớ lại ngày đầu tiên mà bạn trở thành anh
chị. Cảm giác của bạn như thế nào? Hay lúc bạn
bước vào lớp Một? Hay ngày đầu tiên ở giảng
đường Đại học? Hay phút giây đầu tiên nhận


công việc ở công sở. Rồi lúc nhận một cương vị
mới trong cơ quan. Rồi lúc lập gia đình – giây
phút đầu tiên trong vai trò một người vợ, người
chồng

Bất cứ một vai trò mới nào cũng mang lại cho người
đảm nhận nó những trải nghiệm sâu sắc: cảm xúc
xao xuyến, hồi hộp, sự lúng túng, nhận thức trách
nhiệm, những thay đổi về quan điểm, thái độ, hành vi.
Và rất nhiều biến đổi khác nữa. Do đó, để giúp bé
"đảm trách" tốt vai trò mới- anh (hay chị), các bậc bố
mẹ cần phải có sự chuẩn bị và hỗ trợ tâm lý cho bé

thật tốt.

Chuẩn bị và hỗ trợ tâm lý cho trẻ thứ nhất là một
công việc cần rất nhiều công sức, thời gian và nhất là
sự tinh tế. Sau đây là một số gợi ý về việc chuẩn bị
và hỗ trợ tâm lý cho con thứ nhất trong thời gian chờ
đợi hay đang trong quá trình nuôi con thứ hai:

Gác lại tất cả những công việc không gấp gáp trong
vòng 2-3 tháng trước ngày sinh con để tập trung cho
việc xây dựng quan hệ anh-em cho trẻ thứ nhất.

Khi đi dạo với trẻ thứ nhất trong thời gian mang
thai, nên hướng sự chú ý của bé tới những người phụ
nữ đi cùng trẻ sơ sinh. Hãy cho bé xem hình trẻ mới
sinh trên báo, tạp chí và trò chuyện với bé về những
đặc điểm cơ bản của trẻ sơ sinh: chưa tự ăn được
nên mẹ cần phải cho bú sữa thường xuyên, thân
mình nhỏ bé, yếu ớt, cần được bảo vệ, chăm sóc đặc
biệt…


Không nên nói đùa với trẻ theo kiểu: “Khi em ra đời
thì em sẽ lấy hết đồ chơi của con” hay những “đe
dọa” đại loại như vậy. Tất nhiên là bạn chỉ đùa giỡn
thôi. Nhưng bạn có chắc là trẻ sẽ tiếp nhận câu nói
đùa của bạn một cách dễ dàng không? Hay đối với
bé, đó thực sự là một sự bất ổn? Thực tế là có những
trẻ bị ám ảnh bởi viễn cảnh “không có lợi” cho bản
thân mình như thế này và phản đối việc có em. Kế

hoạch sinh con thứ hai của cha mẹ, vì vậy, gặp rất
nhiều khó khăn khi thực hiện.

Không được giảm sự quan tâm tới con thứ nhất
trong thời gian nuôi con thứ hai, nhất là thời gian đầu.
Nên phân công công việc giữa bố và mẹ: bố ngồi với
con thứ hai trong khi mẹ chuẩn bị cho con thứ nhất
tới trường v.v.

Hạn chế tối đa việc la mắng con thứ nhất. Trong thời
gian này, con thứ nhất luôn có thái độ dò xét tình cảm
của cha mẹ. Vì vậy, việc la mắng bé sẽ làm nảy sinh
ở bé cảm giác là cha mẹ thiên vị, cảm giác là mình bị
bỏ rơi.

Không nhận xét hành vi của con thứ nhất theo kiểu:
“Con lớn rồi mà còn làm như vậy nữa hay sao?”, “Lớn
rồi mà còn đòi hỏi ba (mẹ) làm cho việc này nữa hả?”
v.v. Những nhận xét như thế này dễ làm bé cảm thấy
căng thẳng vì bị ép buộc phải trưởng thành sớm hay
cảm thấy bất bình, hụt hẫng vì không nhận được sự
trợ giúp mà bé vẫn thường được nhận trước đây.
Nên đối xử với bé giống như trước khi có trẻ thứ hai
ra đời.

Đừng lấy con thứ hai làm cớ để từ chối con thứ
nhất, kiểu như: “Ba (mẹ) không có thời gian làm cái
này cho con đâu, ba (mẹ) còn phải thay tã cho em
nữa”. Thay vì vậy, hãy nói: “Ba (mẹ) sắp xong việc
rồi, con chờ chút rồi ba (mẹ) sẽ cùng chơi với con

nhé!”. Nếu bạn lấy trẻ thứ hai làm nguyên cớ, dần
dần trẻ thứ nhất sẽ không tránh khỏi cảm giác thù
ghét em mình, cho rằng em mình là nguyên do đem
đến sự bất công, từ đó có thái độ và hành động trả
thù.

Đừng la mắng ngay cả khi trẻ thứ nhất đùa giỡn gần
nơi trẻ thứ hai nằm. Hãy nhẹ nhàng nói với bé: “Con
đừng làm ồn” và bế trẻ thứ hai đi chỗ khác, lấy lý do
là: “Ba (mẹ) cần phải cho em ăn”.

Tạo những cái cớ để quan tâm, chú ý đến trẻ thứ
nhất khi mà tất cả mọi người chỉ nghĩ đến trẻ thứ hai.
Ví dụ: vào những dịp như thôi nôi, đầy năm hay sinh
nhật trẻ thứ hai, khi mà mọi người chỉ tặng quà và
nựng nịu trẻ thứ hai, bạn hãy tạo một cái cớ để mọi
người chú ý đến trẻ thứ nhất: “Nhân dịp thôi nôi con
thứ hai, chúng tôi muốn tặng cho con thứ nhất một
món quà, vì bây giờ bé đã có một vai trò mới, rất
quan trọng, đó là làm anh (chị)” v.v.

Nên có chế độ nghỉ ngơi cho hai vợ chồng để tránh
tình trạng căng thẳng, dễ dẫn đến cáu bẳn với
con.
Nên nói với trẻ thứ nhất rằng, trẻ mới sinh còn rất
non nớt, và cần được chăm sóc cẩn thận, nhẹ nhàng,
dịu dàng. Có thể cho trẻ xem hình của mình trước
đây, lúc mới sinh, và kể lại cho trẻ nghe cha mẹ đã
chăm sóc trẻ như thế nào. Điều này làm tăng sự cảm
thông của trẻ với em mình, cũng như giúp trẻ nhận

thức một cách tự nhiên sự khó khăn của cha mẹ
trong việc chăm sóc mình và chăm sóc em.
Từ đó trẻ có thể thông cảm với cha mẹ nếu cha mẹ
không thể dành nhiều thời gian cho một mình trẻ, mà
phải chia sẻ cho em nữa.

Hãy mời trẻ thứ nhất cùng tham gia vào việc chăm
sóc trẻ thứ hai: cùng ba mẹ hát ru em ngủ, lấy giùm
ba mẹ tã giấy, dọn nôi cho em, cùng đi dạo, pha
nước tắm em v.v. Qua việc phụ giúp này, trẻ sẽ học
được cách lo lắng cho em và đó là nền tảng của tình
yêu thương anh (chị) em trong gia đình.

Đừng quên phát huy tính sáng tạo của trẻ thứ nhất
qua việc mời bé giúp ba mẹ làm mặt xấu chọc cười
em, thổi kèn lá cho em nghe, cùng em chơi gấu bông,
tập cho em bò, tập cho em nói v.v. Nên hỏi ý kiến bé
để bé nhận thức được tầm quan trọng của mình:
“Con thấy nên chơi trò gì với em bây giờ?”, “Mình nên
chọn đồ chơi gì cho em, theo con?” v.v.v