S
ử dụng hoá chất điều
khiển xoài ra hoa
Chế phẩm Paclobutrazol nồng độ
2,5% là hoá chất kìm hãm sự
trưởng thành của thực vật gồm 2
loại: dạng nước và bột. Sử dụng
hóa chất này đối với thực vật có
tác dụng kìm hãm sự tạo thành
Gibberellin nằm dưới màng phát
triển phần ngọn. Hóa chất
Paclobutrazol lưu chuyển dể dàng
theo tuyến dẩn nước đi tới lá và
chồi. Khi sử dụng nó nên tưới
xuống đất. Nhưng cũng có loại
thực vật có thể phun vào lá. Ngày
nay để điều khiển cây ăn trái ra
hoa trái vụ như cây xoài, sầu ri
êng,
mận, nhà nông thường dung hóa
chất Pacobutrazol. Ngoài ra còn s
ử
dụng Pacobutrazol để khống chế
tán cây không phát triển chiều cao
và chiều ngang.
Ở đây xin đề cập đến cây xoài.
Yêu cầu về điều khiển cây xoài ra
hoa trái vụ, chúng ta cần phải
chuẩn bị những điều kiện cần thiết
như: sau khi thu hoạch, cắt tỉa bớt
cành cho cây thong thoáng, bón
phân và tưới nước để cây xoài
nhanh chóng ra lá non. Khi cây
xoài ra lá non đợt 2 mới được sử
dụng hóa chất Pacobutrazol.
Cách sử dụng chế phẩm
Pacobutrazol .
1. Sử dụng vào thời điểm ra lá
non, tức lá bánh tẻ, hay nói cách
khác là sau khi ra lá non 2 tuần lễ .
2. Đất ở gốc xoài cần có độ ẩm
nhất định . Nếu đất khô hãy tưới
nước cho cây trước 1 ngày .
3. Làm sạch cỏ dưới gốc cây .
4. Cân – đong hóa chất
Pacobutrazol đúng theo tỉ lệ rồi
pha với nước sạch 4 lít khuấy cho
đều, (nếu pha vào thùng lớn, cần
phải đúng tỉ lệ và mỗi lần múc tư
ới
phải khuấy lại) rồi tưới vào xung
quanh gốc cây .
S
ử dụng Pacobutrazol 10% theo
tỉ lệ 10 gam cho 1 m đường kính
tán cây (tán cây có đư
ờng kính 4m
thì dùng 10 gam x 4). Cây xoài 7
tuổi thường có đường kính tán cây
là 8m. Vậy cần tới 80 gram
Pacobutrazol. Cây xoài lâu năm
khoảng 20 tuổi, đường kính tán
cây khoảng 18m , phải sử dụng tới
180 gram Pacobutrazol cho mỗi
cây.
- Việc sử dụng như trên cần
phải đúng tỉ lệ. Sử dụng thiếu liều
lượng sẽ không đạt kết quả. Nh
ưng
sử dụng vượt quá liều lư
ợng sẽ hại
cây, chùm hoa sẽ co cụm lại cành
và lá ra sau sẻ ngắn lại. Nếu sử
d
ụng quá nhiều ngọn sẽ chết. (Nếu
ngọn chết phải chặt bỏ ngay khúc
ngọn để tránh lây lan )
- 30 ngày sau khi tưới
Pacobutrazol cần bón phân theo
đường lá, dùng loại phân có phốt
phát cao khoảng 2-3 lần, mỗi lần
cách nhau 10 ngày .
- Sau khi tưới Pacobutrazol
được 2,5 tháng, xoài có hiện tư
ợng
ra hoa, chồi hoa ở ngọn nhú lên.
Vào thời điểm này, cần kích thích
cho chồi hoa ra đồng đều bằng
cách sử dụng Nitrát Kali nồng độ
2.5% ho
ặc Nitrát Kali 0.5 kg/20 lít
nước đối với xoài khiểu-xạ-vởi.
Nếu là giống xoài Nam-đọt-mai
hay Phá-lăn chỉ cầ sử dụng Nitrát
Kali 1%. Khi s
ử dụng Kali cần pha
thêm một ít chất bám dính, phun
vào sáng sớm hoặc chiều vì phun
Nitrát Kali với nồng độ cao, nhất
là nắng chói chang có thể gây hại
cho lá.
Những yếu tố tác động để
xoài ra trái trái vụ
1. Cây xoài khoẻ mạnh.
Đó là yếu tố quan trọng nhất,
việc chăm bón cho cây khỏe mạnh
có nhiều cách. Trước hết cần tìm
hiểu quá trình chuyển hóa thức ăn
của thực vật. Lá làm nhiệm vụ
quang hợp, gây phản ứng giữa
CO
2
và nước như sau:
6CO
2
+
H
2
O = C
6
H
12
O
6
+ 6O
2
Đó là CO
2
trong không khí và
nước do rễ hút lên lá, lá có diệp
lục tố làm nhi
ệm vụ quang hợp khi
có ánh nắng cho năng lượng hóa
học để thúc đẩy phản ứng khử
Cacbon thành Cacbon hữu cơ.
Yếu tố quan trọng trong quang
hợp là các chất khoáng như Ma-
nhê-si là cơ cấu của diệp lục tố
ngoài chất sắt, Cacbon, Hydrogen,
Oxygen và Nitrogen. Mangan là
chất cần thiết tác động sự phát
triển của phân tử nước. Sắt là cơ
cấu chuyển tải một số electron nh
ư
Cytochrome. Vậy thì khi đất thiếu
các chất khoáng nói trên thì việc
quang hợp giảm thiểu, dẫn đến
năng suất thấp. Việc bón phân đầy
đủ và đúng quy cách sẽ giúp tăng
sản lượng.
Một yếu tố nữa là Nước. Trong
quang hợp, ngoài nước là thành
phần cơ cấu quang trọng của tế
bào thực vật, thiếu nước sẽ làm
cho lỗ lá khép lại, giảm lượng hấp
thụ CO2 của thực vật.
Kết quả quang hợp sản sinh ra
C
6
H
12
O
6
và O
2
, thực vật chuyển
C
6
H
12
O
6
theo tuyến thức ăn v
à tích
tụ tại lá, cây và rễ. Có nghĩa là cây
xoài có mạnh khỏe cần phải có
quang hợp hữu hiệu, có thành ph
ần
chất khoáng đầy đủ và môi trường
thích h
ợp. Điều quan trọng nhất để
cây xoài quang hợp hữu hiệu là
LÁ xoài phải tươi tốt, không sâu
bệnh, LÁ được hư
ởng ánh nắng tối
đa. Do đó cần phải cắt tỉa bớt c
ành
để làm sao những lá xoài còn lại
làm nhiệm vụ quang hợp tốt nhất.
2. Cắt tỉa cành và tạo tán:
Cần cắt bỏ những cành nằm
trong tán, cành nằm ở vị trí góc
nhọn với than cây và những cành
bị sâu bệnh. Cắt tỉa để cây thông
thoáng, ánh nắng chiếu đều khắp
cây. Cần cắt bỏ 60% của toàn bộ
cành. Có như vậy mới tạo điều
kiện thuận lợi cho xoài ra hoa trái
vụ vì trong qui trình sản xuất xoài
trái vụ đã sử dụng hóa chất kìm
hãm sự phát triển của cây.
3. Tưới nước.
Nước là yếu tố cấu thành năng
suất của cây vì trong hóa trình
chuyển hóa hóa sinh trong cây cần
có nước trực tiếp và gián ti
ếp. Nếu
thiếu nước thì việc quang hợp sẽ
ngưng lại. Nước còn giúp hòa tan
các chất khoáng trong đất và
chuyển tải chất khoáng cũng như
chất dinh dưỡng cho cây. Ngòai ra
còn có tác dụng trong quá trình
đóng mở khí khổng ở lá.
Việc tưới nước cho cây xoài
cần tính tới những yếu tố phát tri
ển
b
ộ rễ, tuổi của cây, cấu tạo của đất,
nhu cầu về nước của cây xoài ở
những giai đọan khác nhau và thời
tiết khác nhau. Ví dụ cây xoài ít
tuổi hoặc chưa trái cần nước ít h
ơn
cây nhiều năm và đã từng cho trái,
vì cây ít tuổi bộ rễ chưa phát triển.
Cây đang trong thời kỳ tăng
trưởng về cành – lá cần tưới nước
đều hơn với lượng nước vừa phải.
Ngòai ra cần xem xét đất, nếu là
đất pha cát thì cần nước hơn vùng
đất thịt (sét). Nhưng nếu tưới nư
ớc
nhiều ở đất thịt thì sẽ ảnh hưởng
xấu tới bộ rễ nhất là xoài còn ít
tuổi. Ngược lại cây xoài ít tu
ổi nếu
thiếu nước trong thời gian dài c
ũng
sẽ hại cho bộ rễ và chậm phát
triển.
Thời điểm trước khi xòai đâm
chồi ra hoa và thời gian chồi hoa
đang biến đổi thì cây xòai yêu cầu
phải thiếu nước để chồi bung ra
thành ch
ồi hoa. Thời điểm biến đổi
của chồi hoa sẽ liên quan tới việc
tích trữ C
6
H
12
O
6
ở cây. Thời kỳ
xòai phát triển cành lá thì việc tích
trữ C
6
H
12
O
6
sẽ rất ít hoặc không
có. Vậy nên ngưng cấp nước ở
thời điểm trước khi ra hoa. Nhưng
đến khi bắt đầu kết trái và lớn dần
thì cây xoài cần rất nhiều nước.
Vậy cần cung cấp đủ nư
ớc trái mới
to hết cỡ, không rụng nhất là vào
thời kỳ khô hạn mà đất lại chẳng
phì nhiêu. Chính độ ẩm giúp cho
trái lớn to. Cấp nước đều đặn cho
xoài trong thời kỳ trái đang lớn và
đang độ già sẽ góp phần nâng cao
chất lượng của trái. Vào thời điểm
gần đến ngày thu họach yêu cầu
ngưng ngưng tưới nước để chất
bột trong trái biến thành đường.
4. Bón phân:
Bón phân đúng cách là điều
quan trọng vì điều khiển xòai ra
hoa kết trái trái vụ thường cho trái
2 lần trong năm. Như vậy lượng
trái sẽ nhiều hơn tự nhiên, đòi hỏi
phải bón phân cho xoài chia làm 2
giai đọan:
- Giai đọan xòai chưa ra trái
- Và giai đọan xòai đã ra trái.
Phân bón cho xòai lúc chưa ra
trái nên dùng ít một nhưng nhiều
lần. Năm đầu bón phân 3 tháng 1
lần, dùng phân 15-15-15 với tỉ lệ
100gr/cây mỗi lần bón, rắc xung
quanh gốc ra không quá 30cm.
Xòai lớn hơn thì tăng lên
200gr/cây mỗi lần theo tán lá. Còn
phân chuồng phân bò, phân gà đã
ải trôn với phân hóa học bón cùng
lúc càng làm cho xoài phát triển.
Sau khi bón phân, hãy xới đất lấp
lên và tưới ngay để phân hòa tan.
Giai đọan đã ra trái, nếu địa
hình là cánh đồng thì bón m
ỗi năm
3 lần, lần đầu vào lúc thu họach v
à
tỉa cành tạo tán đúng vào thời
điểm đầu mùa mưa. Lúc này lúc
này bón phân theo công thức đều
15-15-15 cùng với phân chuồng
lượng tùy theo tuổi cây. Như cây
5-8 tuổi bón phân hóa hoc 2kg +
phân chuồng 10kg, xòai 10 tu
ổi trở
lên bón 3kg + phân chuồng 15kg.
Còn lần thứ 2 vào cuối mùa mưa,
Nên thay đổi công thức phân có
phốt phát và kali cao như 8-24-24
với lượng bằng lần đầu. Đến lần
bón thứ 3 là lúc xòai đã đậu trái,
bón cho mỗi cây 2kg.
Còn cây xoài trong vườn có lên
líp, bón mỗi lần không quá 2kg và
thời kỳ đang kết trái bón không
quá 1kg/lần nhưng tăng số lần lên
5lần/năm vì vườn lên líp nếu bón
nhiều mưa sẽ trôi đi, vả lại bộ rể
trong đất thịt không cắm được sâu
cho nên cần bón ít một nh
ưng tăng
số lần lên sẽ hiệu quả hơn. Có
nhiều nước bón phân tùy theo số
lượng trái trên cây. Cây trái sai thì
bón nhiều phân hơn dùng phân có
lưu hùynh thấp (2:1:2). Nếu ở
nước ta không có thì tự trộn cũng
được, dùng Ammoniac sunphát
1kg trộn với phân 13-13-21
2kg(Theo tài liệu Nông Nghiệp
Thái Lan).