BÁO CÁO ĐỀ TÀI “TÌM HIỂU TÁC ĐỘNG CỦA CÁC CÔNG CỤ CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI ĐẾN THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU CÁ TRA, CÁ BA SA CỦA VIỆT NAM” docx

“TÌM HIỂU TÁC ĐỘNG CỦA CÁC CÔNG CỤ
CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI ĐẾN THỊ TRƯỜNG
XUẤT KHẨU CÁ TRA, CÁ BA SA CỦA VIỆT NAM”
GV hướng dẫn: GS.TS Đỗ Kim Chung
SV thực hiện: Nhóm 2 – lớp PTNT52
1. Trần Thị Thu Hằng
2. Nguyễn Thị Hoa
3. Phạm Xuân Hoa
4. Nguyễn Thị Hoài
5. Nguyễn Duy Hưng
6. Lê Thu Hương
7. Nguyễn Thị Lan
8. Hoàng Văn Lâm
9. Phan Thị Liên

BỐ CỤC
PHẦN 1. MỞ ĐẦU
1.1 Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
1.3 Phạm vi nghiên cứu
PHẦN 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 Phương pháp thu thập thông tin
2.2 Phương pháp phân tích thông tin
2.3 Các khái niệm, định nghĩa liên quan
PHẦN 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
3.1 Tình hình sản xuất và xuất khẩu cá tra, cá ba sa của Việt Nam
3.2 Tác động của các công cụ chính sách thương mại đến mặt hàng cá
tra, cá ba sa
3.3 Tác động của công cụ chính sách thương mại đến thị trường XK cá tra,
cá ba sa

3.3.1 Tác động của thuế đến thị trường XK cá tra, cá ba sa
3.3.2 Tác động của hàng rào phi thuế quan đến thị trường XK cá tra, ba sa
3.3.3 Tác động của hàng rào kĩ thuật đến thị trường XK cá tra, cá ba sa
3.4 Một số đề xuất đối với xuất khẩu cá tra, cá ba sa Việt Nam
PHẦN 4. KẾT LUẬN

PHẦN 1. MỞ ĐẦU
1.1 Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu
-
Thủy sản là mặt hàng xuất khẩu truyền thống của
Việt Nam
-
Cá tra, cá ba sa là mặt hàng chiếm giá trị XK cao
-
Là mặt hàng được ưa thích đối với nhiều thị
trường trên thế giới kể cả các thị trường khó tính
như EU, Mỹ, Nga
-
Tuy nhiên, việc xuất khẩu cá tra, cá ba sa của Việt
Nam phải đương đầu với rất nhiều thách thức của
các rào cản thương mại
=> Tìm hiểu tác động của các công cụ chính sách
thương mại đến thị trường xuất khẩu cá tra, cá
ba sa Việt Nam

Mục tiêu cụ thể
- Tình hình sản
xuất và xuất
khẩu
-

Tác động của
các công cụ
chính sách
-
Đề xuất giải
pháp
Mục tiêu chung
1.2 Mục tiêu
nghiên cứu
Tìm hiểu tác
động công cụ
chính sách
thương mại đến
thị trường xuất
khẩu cá Ba Sa
Việt Nam

1.3 Phạm vi nghiên cứu
•
Phạm vi nội dung:
Tập trung phân tích ba công cụ chính
sách thương mại tác động đến thị trường
xuất khẩu cá tra, cá ba sa Việt Nam
+ Thuế quan
+ Hàng rào phi thuế quan
+ Hàng rào kỹ thuật

PHẦN 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 Phương pháp thu thập thông tin
Các thông tin thứ cấp được thu thập thông qua các

website, các bài báo, tạp chí.
2.1 Phương pháp thu thập thông tin
Các thông tin thứ cấp được thu thập thông qua các
website, các bài báo, tạp chí.
2.2 Phương pháp phân tích thông tin
- Sử dụng các khái niệm, định nghĩa của các công cụ chính
sách thương mại.
- Phương pháp so sánh: so sánh sự tác động của các công
cụ chính sách thương mại TTXK cá tra, cá ba sa Việt Nam.
-
Phương pháp chuyên gia chuyên khảo
2.2 Phương pháp phân tích thông tin
- Sử dụng các khái niệm, định nghĩa của các công cụ chính
sách thương mại.
- Phương pháp so sánh: so sánh sự tác động của các công
cụ chính sách thương mại TTXK cá tra, cá ba sa Việt Nam.
-
Phương pháp chuyên gia chuyên khảo

2.3 Các khái niệm, định nghĩa liên quan
•
Thị trường
•
Chính sách thương mại quốc tế
•
Thuế quan
•
Hàng rào thuế quan
•
Hạn ngạch

•
Hàng rào phi thuế quan
•
Bán phá giá

PHẦN 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
3.1 Tình hình sản xuất cá tra, cá ba sa VN
Năm Diện tích
(Ha)
Sản lượng
(Tấn)
Giá trị SX
(USD)
2001 2.316,6 101.657 1.016.570
2002 2.413,2 151.017 1.857.509
2003 2.792,4 196.578 2.260.647
2004 3.325,1 269.961 2.969.575
2005 4.912,5 414.746 3.830.179
2006 3.653,0 409.818 6.009.265
2007 5.429,7 683.567 10.257.855
Nguồn:

NĂNG SUẤT
1
Trung bình
119.160 tấn/năm
- Đồng Tháp
53.944 tấn
-
Cần Thơ 32.955

tấn
- An Giang 14.362
tấn.
2
SẢN LƯỢNG
3
10 tỉnh ĐB sông Cửu
Long đã thả gần 1,7
triệu con giống cá
tra trên diện tích hơn
5.500 ha, đạt 83% kế
hoạch năm 2009.
Trong đó, 1.133ha
diện tích cá tra đã
thu hoạch
DIỆN TÍCH
4/2009 đạt mức
cao nhất kể từ
đầu năm, với khối
lượng đạt 46.200
tấn, tăng 6,6% so
với cùng kỳ năm
2008.
3.1 Tình hình sản xuất cá tra, cá ba sa VN

3.2 Tình hình xuất khẩu cá tra, cá ba sa
2001
năm
mở đầu
thành

công
của
ngành
xuất
khẩu cá
tra
dd Your Title Add Your Title
2002-2005
2006 2007 2009
“cuộc
chiến cá
da trơn”
Số lượng
và kim
ngạch
xuất khẩu
cá tra mở
rộng đến
65 nước.
“cuộc
chiến cá
da trơn”
“cuộc
chiến cá
da trơn”
Kim
ngạch
xuất khẩu
cá tra đạt
974 triệu

USD và
có mặt
trên 98
quốc gia
Thị
trường
xuất
khẩu cá
basa là
110
quốc
gia và
vùng
lãnh thổ

Nội dung của POR6
- Thứ nhất: Trong số 12 DN xuất khẩu cá tra của Việt Nam
có mức thuế chuyên biệt (từ 0% – 0,52%), sẽ có khoảng 5
– 6 DN phải chịu mức thuế chống bán phá giá cao ngất
ngưởng
-
Thứ hai: Hải quan Mỹ sẽ thu trước tiền thuế này theo
dạng ký quỹ.
-
Thứ ba: Những DN khác không tham gia đợt xem xét trên
vẫn phải chịu mức thuế suất toàn quốc là 63% (tương
đương 2,11 USD/kg)

3.3 Tác động của công cụ chính sách thương mại
đến thị trường XK cá tra, cá ba sa

3.3.1 Tác động của thuế đến thị trường XK
cá tra, cá ba sa
* Ngày 8/9/2010, DOC đã công bố kết quả sơ
bộ đợt xem xét thuế chống bán phá giá cá tra
lần thứ 6 (POR6), giai đoạn từ ngày 1/8/2008
đến 31/7/2009)
* Tác động khó khăn của thuế bán phá giá
- Làm giảm kim ngạch xuất khẩu cá tra, ba sa
sang thị trường Mỹ (20% - 10%)
- Làm giảm lợi thế cạnh tranh của sản phẩm
cá tra, cá ba sa

3.3.1 Tác động của thuế đến thị trường
XK cá tra, cá ba sa
* Tác động tiêu cực của thuế bán phá giá
-
Các nhà nhập khẩu cá tra, ba sa ngưng ký kết hợp
đồng với doanh nghiệp Việt Nam.
-
Dự báo giá cá tra, cá ba sa từ nay đến cuối năm và
sang đến hết quý I năm 2011 có xu hướng giảm dần.
-
Giá nhập khẩu trung bình của cá tra Việt Nam vào thị
trường Mỹ giảm
1/10/2009 : Hiệp định Đối tác kinh tế Việt Nam – Nhật
Bản (VJEPA) đã chính thức có hiệu lực: trên 86%
hàng nông sản, thuỷ sản của Việt Nam được hưởng
ưu rất lớn về thuế, trong đó các mặt hàng tôm đã
được giảm thuế suất nhập khẩu xuống 1 – 2%

* Tác động tích cực của thuế bán phá giá
-
Việc ban hành thuế bán phá giá đã làm cho
tên tuổi cá tra, cá ba sa trở nên nổi tiếng.
-
Hiện nay Việt Nam có 4 doanh nghiệp
được DOC công bố không áp thuế chống
bán phá giá hoặc có mức thuế rất thấp,
gần như bằng 0%
3.3.1 Tác động của thuế đến thị trường XK
cá tra, cá ba sa

3.3.2 Tác động của hàng rào phi thuế quan đến
thị trường XK cá tra, cá ba sa VN
- Năm 2001, lượng XK cá basa vào TT Mỹ tăng
lên gần 20.000 tấn sau khi HK bỏ cấm vận VN và
ký Hiệp định thương mại song phương vào tháng
12/2001
- Năm 2002 Quốc Hội Hoa Kỳ đã thông qua đạo
luật giới hạn việc sử dụng tên “catfish”
=> “cuộc chiến cá da trơn” giữa Hoa Kỳ và Việt Nam

3.3.2 Tác động của hàng rào phi thuế quan đến
thị trường XK cá tra, cá ba sa VN
- Sau cuộc tranh chấp tên gọi, cá tra, cá
basa Việt Nam nổi tiếng không chỉ ở Hoa
Kỳ mà còn trên toàn thế giới
- Cá tra, ba sa của Việt Nam làm giá trị
sản xuất cá catfish của Mỹ giảm nghiêm
trọng: 1999 giá trị sản xuất là 488 triệu $,

2008 còn 410 triệu $

3.3.2 Tác động của hàng rào phi thuế quan đến
thị trường XK cá tra, cá ba sa VN
2008, Hạ viện và thượng viện Mỹ ra chính sách:
đổi tên cá da trơn của VN thành “catfish”
⇒
Ngày 31-12-2010 ra QĐ 1921/QLCL-CL1: tất cả
các sản phẩm chế biến từ cá tra, cá basa để
xuất khẩu đều phải sử dụng tên thương mại in
trên bao bì là cá basa
Việc quy định tên thương mại là basa cho các
sản phẩm chế biến từ cá tra, cá basa là cần thiết
để chống lại đạo luật Farm Bill 2008 của Mỹ

3.3.3 Tác động của hàng rào kỹ thuật đến
thị trường XK cá tra, cá ba sa Việt Nam
•
Nếu cá tra, basa của Việt Nam nằm trong
định nghĩa của catfish => SP cá tra, basa
của VN phải chịu thêm một biện pháp bảo hộ
mới tại TT Hoa Kỳ với các tiêu chuẩn nghiêm
ngặt, tác động tiêu cực hơn so với biện pháp
áp dụng thuế chống bán phá giá.
•
Hải quan Mỹ nếu phát hiện lô hàng nào chứa
dư chất kháng sinh thì họ sẽ đưa tên công ty
xuất khẩu vào trong một danh sách, gọi là
"black list" và đưa lên mạng cảnh cáo.

Năm 2005 Mỹ dựa vào một vài lô hàng nhỏ
có chứa dư chất kháng sinh để đe doạ
trừng phạt cá tra, cá ba sa VN trên diện
rộng => một kiểu hàng rào kỹ thuật mà Mỹ
dựng lên nhằm tẩy chay cá da trơn của VN.
=> cá tra, basa bị cấm xuất khẩu vào của
một số bang ở Mỹ trong 5 tháng.
3.3.3 Tác động của hàng rào kỹ thuật đến
thị trường XK cá tra, cá ba sa Việt Nam

3.4 Một số đề xuất đối với việc xuất khẩu cá
tra, cá ba sa của VN
•
Xây dựng hình ảnh cá tra và cá ba sa của Việt Nam
bằng một bộ chuẩn mang tiêu chuẩn quốc tế
•
Nhà XK VN cần nắm bắt các quy định và tiêu
chuẩn của thị trường nước ngoài về chất lượng,
kích cỡ, đóng gói, nhãn mác…
•
Đẩy mạnh công tác quảng bá cá tra, cá ba sa Việt
Nam bằng cách thành lập “Quỹ phát triển xuất khẩu
cá tra Việt Nam”
•
Tiến hành chương trình phòng ngừa nguy cơ lây
nhiễm các hóa chất độc hại đối với sản phẩm XK.
•
Đảm bảo chất lượng sản phẩm: áp dụng tiêu chuẩn
HACCP, ISO 14000, 9000
•

Phát triển thị trường tiềm năng

PHẦN 4. KẾT LUẬN
•
Những rào cản thương mại ngày càng trở nên chặt
chẽ và đa dạng hơn, tác động mạnh mẽ đến các thị
trường xuất khẩu đặc biệt là thị trường Mỹ.
•
Các vụ kiện phòng vệ thương mại có xu hướng gia
tăng đã và gây khó khăn không nhỏ cho hoạt động
sản xuất, xuất khẩu cá tra và cá ba sa
•
Các doanh nghiệp lúng túng trong quá trình đối phó
khi xảy ra các tranh chấp thương mại.
=> Các DN VN nên chủ động trong việc tìm hiểu luật
pháp quốc tế, liên kết và thống nhất với nhau để đối
phó với những tranh chấp thương mại xảy ra tốt
nhất.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Đỗ Kim Chung, Bài giảng Chính sách nông nghiệp
2. Phạm Vân Đình, Giáo trình Chính sách nông
nghiệp, NXB Nông nghiệp, 2009
3. />4. />com_content&view=article&id
=33:what-is-uncategorised-article&catid=31:tin-tuc&
Itemid=46
5.
/>cache:mtCMRlYK2ycJ:www.kh-sdh.udn.vn/zipfiles/S
o19/4
6.

/>phai-su-dung-ten-basa/45/5076885.epi