Vận động theo trọng lực Tính hướng đất potx

Vận động theo trọng lực -
Tính hướng đất




Tính hướng địa là sự vận động
của cây dưới tác động của sức
hút trái đất (trọng lực). Rễ cây
thường có tính hướng địa
dương, còn thân có tính hướng địa
âm. Tính hướng địa cũng được giải
thích trên quan điểm hormone.
Nguyên nhân gây ra tính hướng
địa là do sự phân bố của auxin ở
mặt trên và mặt dưới của một cơ
quan không giống nhau. Cơ chế của
tính hướng địa là do tác động của
trọng lực mà auxin được phân bố ở
phía dưới của đỉnh sinh trưởng rễ
nhiều hơn so với phía trên. Rễ lại là
cơ quan mẫn cảm với auxin ở nồng
độ rất thấp (10
-12
- 10
-9
M). Bởi
vậy phía trên của đỉnh sinh trưởng
rễ có nồng độ auxin thấp nên đã

kích thích sinh trưởng của tế bào rễ
ở phía trên, phía dưới nồng độ
auxin cao hơn lại có tác dụng ức
chế sinh trưởng. Kết quả làm cho
chóp rễ uốn cong về phía dưới.
Ở thân nằm ngang cũng xảy ra hiện
tượng auxin di chuyển từ phía trên
xuống phía dưới do tác động của
trọng lực làm cho nồng độ auxin
phía dưới cao hơn phía trên. Nhưng
do nhu cầu auxin đối với thân cao
hơn rễ (10
-6
- 10
-5
M), nên phía
dưới nồng độ cao mới đủ ngưỡng
kích thích quá trình sinh trưởng của
tế bào, phía trên nồng độ auxin thấp
nên không có tác dụng kích thích
sinh trưởng. Kết quả là ngọn cây
uốn cong lên phía trên, ngược chiều
với trọng lực.
Tính hướng đất còn được một
số tác giả giải thích theo cơ chế
khác. Brauner (1927-1959) giải
thích hiện tượng hướng đất bằng
sự thay đổi hiện tượng điện sinh
học. Mặt trên của cơ quan tích điện
âm, mặt dưới tích điện dương, do

vậy mà auxin sẽ phân bố về phía
mang điện dương một hàm lượng
cao hơn phía mang điện âm. Theo
Hamberlan, Nemes thì sự uốn cong
hướng đất âm của thân và hướng
đất dương của rễ là do tác động của
trọng lực mà tinh bột ở trong thân
và rễ tập trung vào phía dưới gây ra
sự uốn cong của thân và rễ theo
chiều như trên. Bản chất của
tính hướng địa của cây cho đến
nay vẫn chưa hoàn toàn sáng tỏ.
Tính hướng địa có ý nghĩa quan
trọng trong đời sống của cây. Nhờ
đặc tính này mà rễ cây chui
vào đất để giữ cho cây đứng
vững, đồng thời giúp rễ tìm kiếm
thức ăn nước uống ở trong đất. Còn
đối với thân nhờ tính hướng đất âm
mà thân sinh trưởng lên phía trên,
hướng về phía có đủ ánh sáng
và không khí cho lá quang hợp.
Ðó là một phản ứng thích nghi của
thực vật để sử dụng tốt các yếu tố
của môi trường.