Tải bản đầy đủ (.doc) (18 trang)

LÀM CHỦ - LÀM MỚI BẢN THÂN ppsx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (151.37 KB, 18 trang )

Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
LÀM CHỦ - LÀM LẠI CUỘC ĐỜI
Trong cuộc sống ngày càng phát triển như hiện nay thì những lúc con người
chúng ta không làm chủ được bản thân chúng ta, rồi chúng ta bị rơi vào những cái gì
sai trái mà chúng ta không biết. Nhiều khi chúng ta nhận biết được sai trái thì đã quá
muộn rồi. Có câu nói như sau: 
. Đây là câu nói khiến chúng ta phải suy nghĩ rất nhiều. Nói thì dễ nhưng biết
dừng lại thì không phải là chuyện dễ. Nếu mà chúng ta đang có sự đam mê về vấn dề gì
đó, mà chúng ta muốn chặn đứng lại thì không phải là dễ. Ví dụ: một chiếc xe đang
trên đường đi mà chiếc xe này muốn dừng lại thì không phải là đơn giản, mà trong khi
xe đang chạy trên đường mà dừng lại thì rất là nguy hiểm, cho nên muốn dừng lại thì
phải dừng lại từ từ. Một con người chúng ta trong vấn đề nào cũng phải làm chủ bản
thân? Mặc dù nói như vậy nhưng con người chúng ta có một quán tính xu hướng về
vấn đề đam mê hay những cái gì khác mà muốn dừng lại thì không phải là dễ. Vì vậy
chúng ta nên phải để ý những điều này trong cuộc sống.
Người ta có nói một câu như sau  !"
# $%&"'()**+),"&-". Chúng ta nói cái gì cũng
được, cũng hay, chúng ta tư duy điều gì cũng tốt, nhưng bản thân chúng ta lại phản xạ
theo thói quen. Đó là vấn đề chúng ta cần để ý. Chưa chắc những người nói tốt mà lại
làm tốt. Chưa chắc chúng ta tư duy tốt mà chúng ta làm tốt. Bởi vì những điều đó còn
nằm trong ý tưởng. Có một câu chuyện như thế này.
.&+/*+0,12*341*)5%67
8%9:;**<3)=1 )>? !
+0,8+:%? * )*,),8+:@A
B3C)*B&=<<!%<D+&B6,=3EB
AB=+( BF*+*;*=G!*
E* HI*03EH*8&+J&?BF
6* HI*03KF*<<!%< #?
0>,8&*3L*B-<B=>, =G&
1


Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
)$+/<B6= 3EBI-*=+( +$6G
MNH+= 1+/O*E* HI*
03L=*9+P0H8&+P 3Q*J5+*M>
A8&&%<!)*<!RQ*S4G&*+*
G 1M>B)-34*<BFE*
 HI*03L=)>@1*34&B6M%)*
<!TN@*B),3U**B)O%B? ;
+/*#6,3C&8+:%<J<3
V+/=+6HP")* )*,
),8+:3V )*&=<<!B66)(3L*<!&BFQ*
SEB>,=>B6)AGE* H
I*03)><;*<1W34*BIBF
E <!%* HI*0% +* <
!*++**& 1* HI*0. Ông
biết rằng ông là con người, nhưng ông nghĩ rằng con gà sẽ không biết điều đó, nên nó
sẽ mổ ông. Khi chúng ta đọc xong câu chuyện này lên, chúng ta sẽ cười đúng không?
Nhưng chúng ta cười ông già hay chúng ta đang cười chính bản thân chúng ta?
Làm chủ bản thân là chúng ta phải gìn giữ bản thân của mình trong mọi sinh
hoạt. Làm sao để hành động của chúng ta không làm đau khổ cho người khác,hành
động của chúng ta không vị phạm đạo đức xã hội, không vi phạm pháp luật. Tức là
những hành động này bảo vệ đạo đức chúng ta tốt. Trong kinh Phật có câu như sau: 
.0)-8FM06+=3E06+=*
,6. Chúng ta hãy để ý từ ngàn xưa cho tới nay, có những khi tướng
quân đánh đâu thắng đó. Nhưng có khi bại trện dưới bản thân mình. Rồi trong cuộc
sống hiện tại của chúng ta, có những khi ta thành tựu ở mọi lĩnh vực, nhưng mà mình
lại không thắng được bản thân mình. Vì vậy có một vị học giả dạy học trò của mình
như sau: “ Q*SX5+/+=BY)0% G!BF
J,)$A <-"3 Đây là một câu rất hay. Có khi ra

ngoài chúng ta có những hành động tốt đẹp với mọi người, nhưng với bản thân chính
2
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
mình, khi đối diện với bản thân mình, mình lại không thực hiện được những điều đó.
Cho nên vấn đề làm chủ bản thân vô cùng quan trọng trong mọi vấn đề giao tiếp, quan
hệ mọi người ngay cả khi mình đối diện với bản thân mình. Con người chúng ta
thường có xu hướng chạy theo chính mình, quên mình. Nhiều khi vì công việc mà
chúng ta quên mình. Chúng ta nghĩ về người khác, vì điều này điều khác, mà chúng ta
quên đi bản thân mình. Nhiều khi vì công việc gấp gáp mà chúng ta đánh mất bản thân
đi, vì những oai ghi của chính mình. Nhưng chúng ta phải biết rằng nếu dừng lại thì
chúng ta phải dừng lại ngay. Nếu như điều đó chúng ta đã nói hớ rồi thì chúng ta phải
dừng lại ngay. Mà con người thường có xu hướng của con người thế tục, mình đánh
mất mình trong những hoàn cảnh đặc biệt. Mình thường đánh mất bản thân mình trong
trường hợp làm ăn thật bại. gia đình có sự cố, tình yêu đổ vỡ, học hành dở dang. Khi
đó chúng ta sẽ có tâm trạng buồn chán và hoang mang, Nó sẽ khiến chúng ta đi tìm
quên trong những cái nguy hiểm. Mà xu hướng xã hội ngày nay luôn hướng con người
tìm nhưng cái buồn thất bại bằng rượu chè, may túy, gái mại dâm, cờ bạc,… Đây là
những thứ để tìm quên. Nhưng chúng ta hãy nghĩ đi, chúng ta có quên được hay
không? Trong phim Bao Công xử án khi hét phim thường có câu:
Q $BZ#J $% $*I+
Q8"?::*:Z.
Vì vậy tất cả những thứ đó là do tự mình đẩy mình vào. Mình tìm những thứ đó để
mình quên đi những thứ khổ, những người dấn thân vào những thứ đó suốt đời không
thoát được nỗi khổ. Chúng ta đừng có lầm lạc như vậy. Nhiều khi mình nghĩ: Chúng ta
dấn thân vào đó để quên khổ, nhưng khi chúng ta dấn thân vào thì chúng ta sẽ khổ hơn
gấp trăm ngàn lần so với ban đầu. Chúng ta đã đánh mất sự nghiệp tương lai của mình.
Đó là sự thực trên cuộc đời mà nhiều khi trên cuộc đời ai cũng có thể mắc phải. Trong
tác phẩm chuyện thơ và rượu của Nguyễn Bính. Trong suốt cuộc đời ông đã lao đao lân
đận cho việc tình cảm của mình, và hôm đó ông đã bỏ người thương của mình, từ bỏ

nhà của mình đi tìm thành thị để tìm niềm vui. Trong thơ có câu viết:
3
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
R+;) +R+<
E[)$*
KZ++Z+G) ?$
.J+G+"B 1<=
\ 1<=*J/
) B:" $+6 Z
]++
KZ+BTB 1
Tất cả những thứ đó thì ông mới biết rằng: Khi ông dấn bước vào những cái đó để
ông tìm quên đi những điều buồn phiền. Mà trái lại nó lại làm tăng niền đau và đau khổ
của ông lên. Như vậy những người đã đi trước đã để lại cho mình những bài học. Cho
nên nhất là giới trẻ hôm nay. Nhiều gia đình chúng ta luc đục, Chúng ta không đi tìm
những con đường thánh thiện tốt hơn để bảo vệ được hạnh phúc cầu gia đình và bản
thân của mình. Mà chúng ta lại đi tìm những cái tiêu cực như vậy để đưa đẩy chúng ta
vào con đường không tốt. Đôi khi chúng ta đã lao vào rồi thì chúng ta lún bước, chúng
ta không rút ra được. Và có những người vì ý thức hưởng thụ, muốn tìm cho mình
những cái điên rồ đó, để rồi đánh mất bản thân chúng mình. Có những người rất tự tin
rằng: “ Tôi là người có khả năng làm chủ được bản thân mình, cho nên tôi biết chỗ
dừng lại…” nhưng điều đó có chắc chắn không? Một số người nghiện ma túy kể lại
rằng: “ Trước khi họ sử dụng ma túy là họ sẽ khĩ không bao giừ họ sẽ nghiện, họ chỉ
nghĩ rằng họ thử cho biết thôi. Họ muốn biết vì sao mà người khác lại tàn tạ, người ta
phải mất hết những gì mình có vì ma túy. Họ nghĩ rằng: Họ là người tỉnh táo, họ là
người có đủ khả năng để chống lại với nó, họ chỉ thử cho biết thôi. Nhưng mà xin thưa
rằng: chỉ một lần thôi, một lần rơi vào trong ma túy thôi là họ sẽ bản rẻ cả danh dự và
sự nghiệp của mình.” Gần đây nhất có chuyện một anh Giám đốc 26 tuổi,chỉ cẩn một
lần thử ma túy thôi là cả căn nhà 2 tỷ và sự nghiệp đi theo ma túy hết, trong vòng chưa

đầy 2 năm. Như vậy chúng ta thấy: Một con người tốt nghiệp Đại học, làm giám đốc là
có đầy đủ kiến thức và có suy nghĩ. Anh này nghĩ rằng: Tại sao một điều đơn giản như
4
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
vậy mà người ta lại rơi vào những tệ nạn như vậy? Và sau đó anh này đã thử. Và anh
này nghĩ mình sẽ không bao giờ nghiện. Nhưng anh đã lầm. Ma túy là gì?. Ma túy tức
là một ma lực lối kéo chúng ta vào con đường sai lầm. Vì vậy đây là điều mà chúng ta
ngoài tầm kiểm soát. Chúng ta cứ nghĩ mình tự chủ được nên mình muốn làm gì thì
làm. Mình là con người chứ không phải là thần thánh. Con người chúng ta dễ dàng tha
thứ và đưa mình vào con đường tội lỗi một cách êm đềm. Đây là chỗ chúng ta cần để ý.
Chúng ta là con người bình thường thì chúng ta không đủ lý trí để giữ thân mình trọn
vẹn hết. Nhiều khi mình tự tin rằng mình làm điều đó không sai, mình kiềm chế được,
mình là người lớn. Lớn hay già bao nhiêu không cần biết nhưng sai lầm là sai lầm chứ
không có nói người lớn hay trẻ nhỏ. Nếu sai thì những người tóc bạc cũng sai. Có câu
nói sau: & A:+. Bởi vì khi người phụ nữ sai lầm thì luôn
luôn có ông trời. Do ông ông trời thế nay thế kia nên tôi mới thế, do chồng tôi như thế,
do người yêu tôi như thế,… Thậm chí họ còn có thể đổ tội cho cả xã hội chứ không
phải là lỗi của họ bao giờ. Cho nên chúng ta phải thấy: Nhiều khi chúng ta rơi vào sai
lầm rồi đánh mất bản thân, chúng ta mới nghĩ, mới giả thiết ra cho mình, nghĩ cho
mình yên tâm, để rồi mình bước vào con đường tội lỗi. Chúng ta cứ bào chữa cho mình
rằng: Tôi làm vì chồng, vì con, vì vợ, vì gia đình,… Mình cứ đỗ lỗi như thế để mình an
tâm làm những việc tội lỗi, để mình dấn bước vào con đường đó. Nhưng mình đâu có
biết rằng: Chính những hành động đó mà ta đang đi sai. Nếu như chúng ta biết tự chủ
ngay từ ban đầu thì chúng ta đau có bị rơi vào những tình huống như vậy. Con người
mình bao giờ đụng phải những sai lầm, những sự trớ trêu, chúng ta đều than trời đất “
Biết thế này thì không sai lầm, biết như vậy thì tốt,…”. Cho nên chúng ta phải để ý. Có
những sai lầm của mình tuy nhỏ nhưng để lại hậu quả khôn lường. Có câu chuyện như
sau:
“ .]  ZA 1D5B 1@03.?

@^:*6P)* *  Z*)*BB8
@BJ%@B<M0$^*1D*3Q A 1D*
A 8+N)O)>B6J3.?+( BF]  Z)*
5
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
B8=6&0&38+J0 1&=I(B)*
&JB 1%&PB 1=&J)*0&
_*Z3 1O&=A 1DG@A=B 1?
8)*&+5B 1R0+(Z3C&*]  Z*+$
 1% &`BF.[B 1*G:*^+=3
Q?'BB&+$9*`B 1+*aBBB*=
B3Q&B*=B&)bYa)*&HP ZZ+)*+`
*%B*=B&&)b9)*`B 1+*a3')=&[
B 1*G&3Q B*9=B=)b6= %
&WCB*=B&+$-<c)*&=`
B 1&a%)*&<$=B 13Q&H<?`B 1%&)bNH
 1BFK`B 1*+=%)*+=J&3Q&+=
H8= 1%)=+= J+*%& =+=
H&83Q :=+5B 1J*O%)*=)*
`B 1&a3V&&?+`)*&a%&!K[Z`
8&W\ 1+*33.J5&=#-%&6+/&&
a3.`8&W.&+/&+*3\ 1`+*d1D
**+= 1+=38:  Z*+$!K&%
JO83K&6+)*+`A3V&
*&%BTJ%D+&Y)*)I?*3:  Z
`6]8&W3V&+I`B 1J%J`B 1
=+J%+J#=2M)bB $=+=3V&1DB
&BT+)O3 Như vậy chúng ta thấy rằng: Trong câu chuyện trên tác
giả đã mượn hình ảnh thân thiết và thực tế. Đây cũng là một bài cảnh báo cho chúng ta.

Không bao giờ mình làm một điều gì đó trên cuộc đời mà mình thấy sai. Ban đầu mình
nghĩ là mình làm tới đây là mình dừng lại thôi, không sao đâu. Nhưng mà chúng ta
thấy thói quen của một người bình thường thì dễ đưa chúng ta vào sai lầm lắm.
6
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
E8+*+He+/+=%B6#%)=%)% f
<8% *O 18+%=I<R)Y+B&
/3 Những hành động của mình cứ tạo ra viễn cảnh, chúng ta cứ tự tha thứ cho
mình, rồi mình cứ dấn bước từng ngày từng ngày trên con đường sai lầm, mà không
bao giờ mình biết, để rồi cuối cùng mình đánh mất bản thân mình lúc nào mà mình
không rõ. Nếu như chúng ta không thông minh, không hiểu biết thì chúng ta không
khác gì những con đười ươi. Từ ban đầu mà chúng ta không giữ được, thì làm sao mức
cuối cùng chúng ta giữ được3V+/+/;+3 Nếu ban đầu chúng ta đã có
kết quả sai lầm thì làm sao chúng ta đi đúng hướng được. Nhưng chúng ta luôn luôn
nghĩ chúng ta là người lớn, hay là mình trưởng thành, thì mình sẽ vượt qua, mình
không bao giờ sai. Mình phải để ý điều này, mình không bao giờ thấy được điều này.
Nếu chúng ta là con người có sự hiểu biết, có sự học hỏi trong cuộc sống thì chúng ta
có thể nhận ra chỗ này một cách tốt đẹp. Còn phân lớn thì chúng ta khi gặp chuyện
mới nghĩ lại, mới tỉnh mộng,. Còn bình thường thì chúng ta cứ dấn bước vào con
đường này, mà nhiều khi chúng ta không hay? Cuộc sống của chúng ta có rất nhiều sự
ham muốn, nhưng nói đúng thì chúng ta có 5 sự ham muốn sau: E*%0%%M%
. Nhưng thứ này nó không có tội, nhưng con người chúng ta thường mắc tội vào
những cái đó. Bản chất của những thứ này là nhu cầu của con người. Nếu trong cuộc
sống này mà chúng ta không có những nhu cầu này thì chúng ta không thể tồn tại,
hoặc là cuộc sống của chúng ta sẽ vô cùng nhạt nhẽo. Có những lúc chúng ta cần phải
hoàn thiện bản thân về vấn đề nhu cầu. Nhưng có những lúc con người mình đánh mất
bản thân vì những cái đó. Nhiều khi 5 sự ham muốn là nhu cầu của cuộc sống, nhưng
nếu chúng ta có sự hiểu biết, có sự tư duy trong cuộc sống, thì sẽ biết tự chủ, điều tiết
lấy bản thân mình. Chúng ta vần hưởng những điều đó, nhưng chúng ta phải hiểu theo

đạo đức cảu con người. Chúng ta phải biết dừng đứng lúc, không nên đi quá một cái gì
đó để rồi đánh mất bản thân, tư cách của mình. Chúng ta vẫn biết thuốc dùng để chữa
bệnh. Nhưng nếu chúng ta không biết sử dụng đúng cách, sử dụng không đúng mục
đích, quá lạm dụng thì chúng ta có thể bị thiệt mạng. Trong cuộc đời vấn đề nhu cầu và
hưởng thụ, chúng ta làm sao phải giữ được tư cách đạo đức và bản thân của mỗi con
7
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
người. Đừng bao giờ chúng ta làm quá chớn rồi chúng ta đổ thừa rằng: “ Mình là con
người”. Có khi chúng ta sai, gặp phải những hoàn cảnh bất đắc dĩ, chúng ta cứ nói: “
Tôi là con người mà”. Đâu phải cứ là con người thì chúng ta muốn làm gì thì làm,
muốn sai gì thì sai. Có câu nói như sau: ]G* =&A`
J)*B+b%/g3Q O-B(6*I
>B+=%I+)*H”. Câu nói rất hay! Nhưng có tội lỗi
chúng ta có thể tha thứ được, nhưng cũng có những tội lỗi không thể tha thứ được. nếu
động cơ đưa đến tội lỗi đó là vô tình, hay hoàn cảnh ép buộc phải như thế,thì chúng ta
có thể thông cảm. Nhưng nếu chúng ta lừa người khác, chúng ta không kiềm chế được
bản thân,chúng ta dấn bước vào tội lỗi một cách tự nguyện thì chúng ta phải xem xét
lại. Nhiều khi chúng ta cố tình phạm những sai lầm mà chúng ta lại muốn người khác
tha lỗi thì không thể được. Ví dụ: Trong tác phẩm Truyện Kiều ta thấy Thúy Kiều là
con người tài sắc như vậy, nhưng rơi vào trong cảnh ba chìm bảy nổi là do bán thân
mình để cứu cha. Nhưng mà bây giờ có những người tự nguyện dấn thân vào con
đường, trở thành tệ nạn xã hội. Rồi khi quay về muốn mọi người tha thứ, khó lắm.
Chúng ta tự nguyện, chúng ta không thích lao động, chúng ta muốn tìm kiếm đồng tiền
bằng cách như vậy cho thoải mái và dễ dàng hơn., chúng ta không muốn cực khổ
nhưng lại muốn có tiền, để chúng ta dung bồi cho bản thân của mình, thì từ những cái
đó, chúng ta rơi vào tội lỗi như vậy, thì bắt người ta tha lỗi cho thì không được. Mình
đã tự quyết chọn con đường mình đi, mình biết nó là sai trái, là vi phạm pháp luật, là vi
phạm đạo đức, được mọi người căn ngăn, nhưng mình cứ lao vào rồi mong người khác
thông cảm cho thì không được. Hoặc có nhưng người bị vi pham 5 lần, 7 lần nhưng

vẫn không cảnh ngộ. Trong cổ học tinh hoa có câu chuyện như sau:
Q*# U,Ea*+/** $EB63U,Ea*
 *R%J&8+&H%)* 1O ?+3U,Ea 1T
B6O%& 1*)*) $EB3.<-'&
+$8BFEU,aR )>%J&H )>3Q J
+//JJP+*)h%@8*6
 $3C&) $EB+$ij#"&@hU,Ea3C
8
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
ij#"&& 1'=)1^U,EaB6+3U,Ea $BI_)*
I+Z))*&BF
.<)G)O)$)BFEB6I+/B $8+=J^) Z
8 3Q U,Ea@>J-**33C&=< 
"++B')O*3L1U,a&B6H#)$
T)*&BFQ*# )1^<>[8-8a=D+;
 $%E=+ $BZ)*B+/= 1*[8-8
a+*P' *%`&D3C&U,Ea+$J
?)1BFQ*"+SKG"&3K+) $EB6*
>[8-8a"+e3Q +*I[
)@ 1%+* < 3Q+*& &BFE
I:% *% =`[) $EBB
3QU,Ea&#)19B)*6+=GB<T3 Vì vậy
trong cuộc sống nếu mà ta không tỉnh ra thì ta sẽ bị người khác giết lúc nào mà ta
không biết. Chúng ta phải nhận ra những cạm bẫy trong cuộc đời. Nhiều khi chúng ta
biết nó là không tốt. Nhưng chúng ta là con người có hiểu biết, có đạo đức, có tư duy.
Thì chúng ta sẽ nhìn nhận sự việc một cách thấu đáo, chúng ta biết được nó xấu như
thế nào? Nó tốt như thế nào? Cho nên có một câu nói như sau: QZ*&1[#"
)**Z&&O+ Z8>. Cho nên đừng thấy người ta tốt với
mình mà đã vội mừng! Người ta tốt với mình vì cái gì? Nếu chúng ta là con người biết

làm chủ bản thân, chúng ta nên suy nghĩ về những việc tốt của thiên hạ. Cho nên
những người có bản lĩnh, có kinh nghiệm cuộc đời, luôn biết cách làm chủ bản thân,
biết giữ hạnh phúc trong gia đình, luôn làm các việc thiện. Tránh gây ra đau khổ cho
người khác, và luôn làm gương cho con cái và mọi người noi theo.
Chúng ta thường thấy rằng khi chúng ta buồn chán thì chúng ta hay rơi vào hư
hỏng. chúng ta vẫn thường nghe câu: “ Q* )6, đó. Nhiều khi chúng ta
không có việc gì làm, thất nghiệp thì chúng ta sẽ bị bạn bè xấu lôi kéo. Như vậy khi
chúng ta có công ăn việc làm là rất tốt, Nhiều khi có những người lớn tuổi rồi, con Cái
có công ăn việc làm rồi, họ sẽ có nhiều thời gian đi làm việc thiện để tích đức cho mình
9
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
và cho con cháu. Nhưng cũng có người như vậy lại đi chơi, để rồi nếu không khéo
chúng ta sẽ bị đánh mất bản thân chúng ta. Những sai lầm của chúng ta thì già hay trẻ
đều có khả năng mắc phải. Như vậy từ những hạt giống đó sẽ giúp cho chúng ta có
được cuộc sống an lành và hạnh phúc. Còn không chúng ta sẽ bị rơi vào những hoàn
cảnh trớ trêu, bất đắc dĩ. Chúng sẽ dẫn dắt chúng ta vào con đường xấu và đau khổ.
Cho nên chúng ta có sự tư duy, quán chiếu thì chúng ta sẽ tốt hơn. Có những khi chúng
ta nghĩ rằng: Cám dỗ cuộc đời mình là do thế này thế kia, là do bản năng, là do chúng
ta không kiềm chế được bản thân. Và chúng ta phải thấy rõ rằng: Nhiều khi cái tâm
chúng ta hướng dẫn chúng ta làm những việc ác, thì chúng ta phải biết và phải tự chúng
ta làm chủ lấy bản thân chúng ta. Mỗi người trong cuộc sống chúng ta đều có một cách
khác nhau. Nhưng cái cách đó phải đúng với đạo đức xã hội và con người. Nếu chúng
ta có những sai trái, không đúng thì chúng ta phải quán chiếu lại và đưa tâm mình về
với con đường thiện. Hoặc chúng ta đưa tâm này ra khỏi bản thân để nhìn nhận cái thân
này. Sau đó mình sẽ biết cái thân này chưa được như thế nào còn có thể kịp thời sửa
chữa. Chúng ta cũng phải biết rằng: Có phải cái thân này khiến chúng ta tham không?
Có phải cái thân này xui chúng ta làm việc ác không? Cái thân này không lôi kéo thúc
đẩy bản thân chúng ta, nhưng khi ý niệm chúng ta xen vào thì cái tâm này sẽ hành
động theo ý của chúng ta. Chúng ta phải biết bản lĩnh cuộc đời. Cuộc sống khó khăn sẽ

khiến cho chúng ta mạnh mẽ hơn, nhưng có những khi cuộc sống khó khăn lại đánh
mất bản thân mình. Chúng ta phải biết giữ gìn đạo đức cho bản thân mình và cho xã
hội. Chúng ta phải giữ ở một ý thức sống cao. Để không đánh mất mình vào những gì
sai trái, và tạo được hạnh phúc cho mình và cho người ở hiện tại và tương lại.
Nhưng nếu như không may mắn, chúng ta đã lỡ đánh mất bản thân mình. Mình
đã rơi vào ma túy, Cờ bạc, gái điếm thì chúng ta phải làm sao? Ta phải làm gì để quay
trở về với con người lương thiện. Quay trở về để làm người có ích cho người thân và
xã hội. Chúng đa đừng nghĩ những người ngồi trong trại cai nghiện là những người
xấu, hay là những người bỏ đi trong xã hội. Nói đúng hơn những người mà dính vào
ma túy, cờ bạc, nghiện game,… Là những nạn nhân của xã hội, họ là những người đã
lãnh một phần trách nhiệm của sự tha hóa của một xã hội, Họ là nạn nhân của những
10
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
người từng tiêu khiển, nạn nhân của những người xúi dục chúng ta, nạn nhân của
những người tha hóa đã dẫn dắt chúng ta vào con đường này. Một phần lớn những
người như họ là bất đắc dĩ. Từ trong trái tim, khối óc và tấm lòng của những người đó,
Cũng luôn mong muốn mình có cuộc sống hạnh phúc, muốn mình vươn lên để có danh
phận gì đó với xã hội. Nhưng một sự lỡ lầm nhất thời nào đó, trong sự suy nghĩ nông
nổi, hay chúng ta bị một ai đó dụ dỗ, chúng ta là nạn nhân của những kẻ thích chơi bời,
để đẩy và xúi dục chúng ta vào con đường ác .Mà thật ra trong đáy lòng của những
người này không mong muốn bao giờ. Họ không mong muốn trở thành nô lệ của
những cái gì đó không chính đáng, họ không muốn nô lệ cái gì đó để đánh mất cuộc
đời của mình. Tôi nghĩ rằng: Trong thâm tâm, họ cũng muốn vượt thoát ra khỏi những
thứ này. Nhưng làm sao để vượt thoát? Và cách nào để vượt thoát?
Thúy kiều ngày xưa mang thân phận như là kĩ nữ, chắc hẳn Thúy Kiều không
mong muốn mình trở thành kĩ nữ, nhưng do xã hội tha hóa đã đưa một con người tài
sắc vẹn toàn như vậy phải rơi vào con đường lầm lạc. Trong tác phẩm Truyện Kiều của
Nguyễn Du đã nói thay cho nàng Kiều như sau:
k J-lb 

U=+AJB +*3
Thật ra thì không ai muốn đi vào con đường như vậy cả. Nhưng do xã hội như
vậy, hoàn cảnh như vậy, đã đẩy Thúy Kiều vào chốn đoạn trường. Cũng như những
người đã rơi vào lầm lạc, có những người thành tệ nạn xã hội. Không ai muốn mình trở
thành những con người là nạn nhân của ma túy, cờ bạc, rượu chè cả. Không ai muốn
mình bị khống chế bởi những thứ đó. Nhưng đúng là: k J-lb .
Có những người bị bạn rủ đi hút một lần, người đó nghĩ là sẽ không sao, rồi sau đó
mình trở thành con nghiện. Hoặc khi chúng ta rơi vào hoàn cảnh không có tiền , một
nhóm người nào đó muốn lợi dụng sức lực của chúng ta. Muốn lợi dụng bản thân
chúng ta, rồi biến bản thân chúng ta từ một con người đi bán hêrôin, và trở thành con
người đi cai nghiện. Chúng ta bị kẻ khác khống chế, chúng ta thành con tin của họ,
chúng ta trở thành nô lệ cho họ. Rồi khi họ khống chế ta được rồi thì họ đánh đổi sức
chúng ta để làm theo mục đích của họ, và rồi chính chúng ta thành nạn nhân. Sự sai
11
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
lầm này xã hội phải chịu một phần trách nhiệm, và xã hội phải có trách nhiệm giúp
những người nhu họ trở thành con người lương thiện,để về đoàn tụ với gia đình. Bởi vì
những người này đều là tế bào của xã hội, tế bào nào có vấn đề, có bệnh tật, có nguy
cơ, nếu chúng ta không kịp thời sửa chữa. Không khéo nó sẽ lây lan cho cả một cơ thể.
Vì vậy tất cả mọi ngành, mọi người, các cơ quan nhà nước phải có trách nhiệm với
những người này. Có một triết gia đã từng nói một câu như thế này: “V:+*
 3<:+*:<%) )$:+*-lA3 Chúng
ta phải thấy rằng: câu nói của ông rất hay. Một câu nói để nhắc nhở chúng ta rằng:
Không một con người nào trên thế giới này không có sai lầm. Đừng nói rằng: Tôi học
cao, tôi thông minh là tôi không có sai lầm. Tất cả chúng ta ai cũng sai lầm, ai cũng có
những phút giây sai lầm. Nhưng có một điều khác nhau là có những sai lầm chúng ta
kịp thời khắc phục và sửa chữa. Có những sai lầm là một tư duy hoặc những sai lầm
chưa phải là hành động. Ông bà ta thường nói: Q8)>*. Ai cũng có sai
lầm, nhưng mà có những sai lầm chưa đáng tiếc hay là những sai lầm mà ta tỉnh ngộ,

biết dừng lại kịp thời. Có câu danh ngôn như thế này nữa: 
 3 Câu này giúp chúng ta dừng lại đúng lúc và
cảnh báo với chính mình, để rồi ta cứu lại mình. Như vậy sai lầm là con người. Tất cả
chúng ta ai cũng có sai lầm. Nếu những người đã mắc phải những sai lầm, biết khắc
phục để trở thành một con người tốt, thì xã hội đón nhận và coi những người sai lầm đó
như là thần thánh. Có câu nói như sauCe I% 9
e>#6^ . Như vậy ở đây người ta thừa nhận tật xấu của con người,
nhưng nếu chúng ta từ bỏ tật xấu, chúng ta trở thành người lương thiện thì chúng ta
được xã hội công nhận. Chúng ta trở thành những người như bao nhiêu con người khác
trong xã hội này. Nếu chúng ta làm sai mà chúng ta lại tự hào với những tật xấu đó.
Rồi nói những câu như: Tôi như vậy đó, không ai chấp nhận được thì thôi. Hoặc nói
rằng: Nếu xã hội không chấp nhận tôi, không thừa nhận tôi, thì tôi cũng bất cần xã hội,
tôi không cần gì cả. Để rồi chúng ta lao vào trong các tệ nạn xã hội. Như vậy mình cứ
thừa nhận sai lầm của mình để rồi chúng ta lao vào sai lầm như vậy. Ai làm thì người
đó chịu thôi. Nhưng chúng ta thư nghĩ lại đi. Cuộc đời chúng ta sống được bao nhiêu
12
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
năm? 50 năm, 70 năm,… Thậm chí là 100 năm đi. Nhưng cơ hội để chúng ta chuộc lại
lỗi lầm, rồi để trở thành một con người có công ăn việc làm, có hạnh phúc thì chỉ vài
chục năm đầu thôi. Chúng ta không cố gắng trong những thời gian ngắn như thế này thì
cuộc đời chúng ta con lại là cái gì? Chúng ta không là lợi của xã hội thì chúng ta cũng
là nợ của gia đình. Chúng ta làm cho người thân chúng ta đau khổ, vợ, chồng, con cái
chúng ta đau khổ. Hằng ngày phải vất vả để lo cho một người như mình, thì chúng ta
hay suy nghĩ lại. Chúng ta có thấy xấu hổ với bản thân chúng ta không? Có biết làm
việc này là sai trái không? Chúng ta có thấy ta thiếu trách nhiệm với gia đình, người
thân mình không? Cho nên nếu chúng ta đã phạm những sai lầm thì chúng ta phải có
những phút nhìn lại. Chúng ta phải đặt ra những điều tự quyết với bản thân chúng ta.
Để chúng ta trở thành một con người lương thiện cho xã hội, một con người được mọi
người yêu mến.

Quá khứ và tương lại là một khoảng cách rất xa. Chúng ta cũng không nên quan
trọng về vấn đề này. Đôi khi quá khứ như thế này giúp cho chúng ta những điều chiêm
nghiệm bổ ích, từng có những sai lầm thì chúng ta sẽ có kinh nghiệm, để mai này giúp
những người thân xung quanh chúng ta. Giúp cho họ biết rằng: làm như vậy là sai, làm
như vậy là không tốt. mình sẽ giải thích rất tốt và chính xác. Để giúp những người
xung quanh chúng ta tránh đi những sai lầm đáng tiếc mà mình đã vấp phải. Chúng ta
cũng không nên vui buồn hay mặc cảm với quá khứ của mình. Mai này chúng ta sẽ
tươi sáng. Chúng ta hãy cố gắng để vượt qua những sai lầm này, chúng ta hãy thể hiện
cho xã hội biết rằng: E* G* Z%* J%m*
h+( ”. Điều đó là điều đáng mừng, và xã hội luôn hoan nghênh và đón
nhận những người như vậy. Chúng ta phải biết tiềm ẩn trong mỗi con người
chúng ta luôn có những khả năng như vậy. Bởi vì khoảng cách giữa thiện và ác chỉ
khác nhau một chỗ. Một người bị coi là tội lỗi, bất thiện và một người được coi là
lương thiện, họ khác nhau một điều duy nhất. Đó là suy nghĩ. Một người được coi là
thiện vì họ có suy nghĩ nhưng họ không làm, vì họ đủ khả năng, hay họ đủ nghị lực, họ
biết kiềm chế để không rơi vào sai lầm như này. Một người rơi vào sai lầm vì họ cũng
có suy nghĩ, nhưng họ lại không làm chủ bản thân họ được, để đưa đến một hành động
13
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
sai lầm. Ví dụ: Khi một ai đó gặp một hành động lỗ mãng của một người nào đó.
Người này biết họ lỗ mãng với mình, nhưng mình có tư duy tốt, họ cũng nghĩ là đấm
vào mặt họ cho hả cơn giận, nhưng họ lại suy nghĩ rằng: mình làm như vậy không tốt,
mất nhân cách. Họ nghĩ như vậy nên họ không làm. Nhưng mà một người nóng tính
hơn, một người không có sự tư duy, thì họ không thể chấp nhận hành động như thế! Và
họ đã đấm vào mặt người đó. Khi đó đã trở thành sự sai lầm. Vì vậy họ khác nhau chỉ
là ở suy nghĩ. Vì vậy chúng ta đừng nghĩ người tốt và người xấu có nhiều sự khác biệt.
Trong chúng ta ai cũng đã đừng nghĩ tới ma túy. Nhưng có những người nghĩ mà họ
không làm, và có những người nghĩ về ma túy và họ cứ nuôi ý niệm đó. Để rồi họ đi
tìm đến ma túy và trở thành nô lệ của ma túy. Giữa bờ thiện và ác nó chỉ cách nhau

như vậy? Tất cả mọi người xấu cũng có hạt giống tốt, có hạt giống thiên tài, có hạt
giống của người mẫu mực, có hạt giống của một con người lương thiện trong xã hội.
Trong xã hội này không ai là người bỏ hết. EB<f+U =nX ZU_%
6I<^o B6*#3U =*+/  Z
,%B6*%J*'*(3U =*+/ J*
<B 1%DZ%*pdB=3E"+B< =*
k/B+/)M3Q +*8!BFI8^+/p<
B 1%+(+/% >B:+)*-[(&
@>EB?3U =&+/8 ]J)$&=*
I<+IG%(*B[^U =*3Q*
# X ZU_9>E<+3L>+*U =*+/p<B 1%dB
=%)>+*J5GP/%G) Z?J(@B'* 
>EBQ?. Cho nên trong tư tưởng của chúng ta, trong suy nghĩ của chúng ta,
chúng ta là những người trẻ, chúng ta có bầu nhiệt huyết, chúng ta có thể nghĩ đến việc
rời non lấp biển. Cho nên những suy nghĩ nhất thời của chúng ta, có những sự chơi bời
không tốt. Do chúng ta bị xúi dục, do chúng ta chơi không đúng cách, do chúng ta tò
mò cái gì đó. Rồi khiến chúng ta lao vào những việc không tốt, có thể là nghiện ngập
những cái gì không cho phép. Khi đó chúng ta hãy xem đó như một giấc mơ. Giấc mơ
này như cơn ác mộng, chúng ta hãy nghĩ rằng: những tháng qua, những năm trước
14
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
chúng ta đã chết rồi. Ngày hôm nay tôi là một con người mới. Chúng ta phải có những
suy nghĩ tích cực để chối bỏ những điều này. Chúng ta có đầy đủ điều kiện và khả năng
làm việc này. Nhưng chúng ta chán chường, buồn tủi, nên chúng ta buông trôi cuộc
đời. Nhưng những điều đó chúng ta càng đôi co với nó thì chúng ta càng thiệt thòi cho
bản thân chúng ta. Đời còn nhiều hoa mộng lắm, đời cón nhiều niềm vui lắm, đời cón
nhiều việc để chúng ta làm lắm. Đừng vì những sự nhất thời này mà chúng ta buông
xuôi tất cả. Sau này khi chúng ta đứng bên bờ của hạnh phúc, chúng ta nhìn lại mà
mỉm cười vì những gì mình đã làm được. Trong lời dạy của Phật. Đức Phật đã ca thán

2 loại người.& B6<<<)*B8B(3K H
6* **&g:+3K H* 
&g:+% ag:+3Q  H6@=+
 1B?*3 Như vậy chúng ta thấy rằng: Người thứ hai là người có vi
phạm, nhưng biết nhận ra lỗi thì cũng được tán thán. Khi chúng ta thành công thì mọi
người cũng tán thán mình như bao người khác. Vì vậy ngạn ngữ Trung Quốc có câu
như sau: Q6*++/),J=G-?6I-<H^
. Đây là câu nói rất hay,câu nói giúp cho chúng ta mở lối khi đi trên con đường này.
Một mặt khác chúng ta đánh tan dư luận về những điều cố chấp. Xã hội phải tạo điều
kiện cho những người ma túy hoàn lương. Xã hội phải có cái nhìn tích cực về điều này,
không được kỳ thị, đừng có thành kiến, không giữ bỏ những người này. Để rồi cuối
cùng họ tự ti, mặc cảm, bất mãn. Rồi chúng ta chối bỏ con đường lương thiện của
mình. Trong vấn đề này xã hội vô cùng quan trọng để giúp họ có những con đường tích
cực để trở thành những người lương thiện. Vì vậy nếu những ai có con mắt nhìn tiêu
cực thì hãy nhìn tích cực hơn, để đón những người hoàn lương trở về. Xin nói với tất
cả mọi người rằng: Ai cũng là một bông hoa tốt, Nếu chúng tích cực. Một bông hoa trở
thành một bông hoa có phải tự thân nó là bông hoa không? Một bông hoa hoàn toàn
được sinh ra và lớn lên từ … Rác và đất, từ những thứ cạn bã, nhứng thứ bỏ đi, nhưng
nó lại trở thành một bông hoa. Một con người tốt, tự thân ban đầu cũng không phải là
con người tốt. Chúng ta cần có sự chắt lọc những cái gì tốt của cuộc đời, dù là những
15
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
điều xấu. Khi đó chúng ta sẽ trở thành những con người tốt. Một con người hiền ngoan
biết nhìn nhận, sửa sai thì sẽ được xã hội thừa nhận.
4U?EKV*YGqjD+,%B 1r%<+%
 %; %+&+0%)*5B/3k/ +*  '
@* Z 1A%+/ #"+ *G^#G/%*
+/8J#63Q BT6G-B')O)$  Z,3s
GM,+*O<B8+3sGM^BF. 1

=J% 1=3L*86G 1#G/>)*
B'*+/ J3.6+/  +*&@
P 1%=I@BFX5B+(B 1 *
DA=)b&@B'*+/ O Z3 Trong bài
thơ Tiếng Hát Sông Hương của Tố Hữu có một đoạn như sau.
EB%"++
E8"+*)YD+
E=J*=
EO"+B<<Y* 1W
t\D%<B?
Q*+B$*
EZ+ *
V  $J+AB3
Q*+&+$* Z
V $+/) :#8
Q*+B0B0:
.J*8T
Q*+$Z
V <++8+?+
16
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
.Z<B/**
k'YB&*+*.
Như vậy với một con người than thân trách phận kỹ nữ, cảm thấy mình dơ dớp
giữa cuộc đoiè. Nhưng Tố Hữu cảm thấy rằng: Cô có thể thay đổi được tất cả mọi thứ
để quay về vói mọi người. rồi mình cũng sẽ thơn như hoa lài, sạch như nước suối, trở
thành một con người tốt trong xã hội. Chúng ta phải hiểu một điều rằng: Chúng ta thèm
ma túy, rượu chè, cờ bạc, không phải do cái thân mà do cái đầu chúng ta. Tư duy của
chúng ta mà ta lại coi coi thân xác, thân chúng ta không bao giờ biết đòi hỏi, nếu chúng

ta cứ hình dung, suy nghĩ. Nếu chúng ta không dẹp bỏ được suy nghĩ và chúng ta cứ
làm, thì chúng ta sẽ bị những dục vọng lôi kéo chúng ta như vậy. Nhưng nếu chúng ta
biết rằng: Những ý niệm đó là giả, chúng ta đừng nô lệ nó, đừng nuôi dưỡng và từ bỏ
nó. Thì chúng ta sẽ thấy cái thân này khônng có gì để phụ thuộc những thứ đó cả. Nếu
chúng ta khỏi nên những điều thèm muốn đó, thì chúng ta hãy đưa tâm ra khỏi thân,
nghĩ về cha mẹ, công việc, suy nghĩ đến những gì tốt hơn, chúng ta lái tư duy của
chúng ta, thì chúng ta sẽ không chế được thân xác chúng ta. Cho nên có câu chuyện
như sau: “k/*+u&G((D+H3C*+/
,%:,% *3\T&*+u )O
*3*I#[8%H)*J&*3Q *+g?
Z,O? *<3K+&*)*J $.%
B&*&RJ/3**+ )>I**e%+**6
BFK++=O%P%**Y=AZ
,*+=3.?*6+<+** 3
C* J $)*=&+$6J%&*>B3Q&B6
M)*e?BF+u )>W:** &%
&*>BA3]H&B6>)*^$+#Y+3U&*+$P
 $)*+)*Y*&3*&.Z%+u*Y
3.B $**<=W]&*J/+u%@
%@RP%R*8#<%R*+P *
 <%)**+PI8%G0 1I8
17
Hoàng Bình Nguyên 0972.792.759
E-mail: Eakar – Đăk Lăk
*3Q *^+u%+u@*+ )>3.Z%+u&g%
GH+u3V8&*=HBZ $+0)*9+/N,+
&3Q&&)$+u&BFkuZ%+u?8+3EB/*&
`,A3)*9+/-8+ )>*
P%)*B'*+/ * Z. Chúng ta thất của mình là ý trí tuyệt
vời nhất.

Tôi hy vọng những người đã trót đi vào lầm lạc sẽ tìm lại được bản thân của chúng ta,
để không rơi vào những điều bất hạnh cho mình và cho người khác.
18

×