Hãy nói ít đi một chút! pot

Hãy nói ít đi một chút!

Nói thế nào cho con cái nghe lời? Đó có lẽ là câu hỏi đầu
tiên mà cha mẹ thường nêu ra trong việc giáo dục con cái.
Tiến sĩ Alice Ginott có câu trả lời rất đơn giản: Hãy nói ít
đi một chút!
Hãy nói một tiếng thôi:
Thật vậy, các bạn thử nghĩ coi, các
cháu quá quen với vô số những mệnh
lệnh, nhắc nhở, thúc giục, thậm chí đe
dọa mà cha mẹ đã dành cho chúng từ sáng đến chiều nên
chúng đã “điếc” tai, không còn muốn nghe gì nữa. Một
cháu đã nói với tôi: “Khi mẹ cháu nói đến câu thứ hai là
cháu đã quên câu thứ nhất”. Một bé khác đã nói với mẹ:
“Con hỏi mẹ ngắn gọn thì mẹ lại trả lời rất dài”. Nếu chúng
ta trả lời con cái càng ngắn gọn và chính xác thì câu trả lời
càng có hiệu quả và tránh được va chạm.

Bạn nên tập nói ngắn gọn theo phương châm “Hãy nói một
tiếng thôi”. Nghĩa là nói chính xác, đừng nói dài dòng. Thí
dụ: Cháu Hải đi từ đường vào, bên ngoài trời mưa, cháu
mang cả giày bẩn vào nhà. Bà mẹ thấy vậy, sẽ la lên: “Mẹ
đã nói con bao nhiêu lần khi vào nhà phải cởi giày ra mà.
Coi sàn nhà kìa! Sạch chưa? Con tưởng mẹ không có việc
gì làm sao? Con lơ đãng và làm biếng quá! ”. Cháu Hải
không nghe nữa.
Nhắm việc chứ không nhắm người
Bà mẹ của Hải có thể nói một cách ngắn gọn và hiệu quả
hơn, không cần kèm theo những lời trách mắng làm cháu
khó chịu. Chỉ cần nhắc một tiếng thôi: “Giày!” hoặc “Con
hãy bỏ giày ra!”. Không cần phải nhắc đi nhắc lại và cũng

không cần bực dọc trách mắng.

Bạn có thể nhắc lại tiếng “Giày” to thêm một chút cho cháu
chú ý, nhưng không kèm theo những lời chỉ trích. Sở dĩ
phương châm “Hãy nói một tiếng thôi” có hiệu quả là vì nó
nhắm vào việc chứ không nhắm vào người. Nhắm vào việc
thì có kết quả. Nhắm vào người thì cháu hay quay lưng lại
và tìm cách chống chế. Các cháu không thích mệnh lệnh và
cũng không thích nói nhiều, nhất là trách mắng. Chính con
tôi đã một lần nói với tôi: “Chỉ cần mẹ ra lệnh là con đã
muốn cãi lại mẹ”. Các cháu sẽ đáp ứng tích cực hơn nếu
bạn giải thích cho cháu một cách vắn tắt cần phải làm gì
thay vì cứ lên án, ra lệnh hoặc đe dọa. Một số thí dụ để
tham khảo.
Những câu nên nói
Nên nói: “Con mang sách này trả lại thư viện ngay hôm
nay”, thay vì: “Đem sách này trả lại thư viện ngay tức khắc.
Con không biết là phải trả từ năm ngày nay rồi sao?”. Hoặc
giục con đi học, nói: “Xe buýt sắp tới trong năm phút”.
Thay vì: “Lấy áo khoác mau lên. Sao con chậm chạp thế?
Cứ để mẹ giục mãi!”.

Bạn nói: “Cái chuồng con chó Nu đã lâu ngày không quét
đó con”, thay vì: “Sao con cứ quên quét chuồng chó hoài
vậy? Con muốn cho nó sống dơ hả? Quét ngay không thì
mẹ không cho đá banh chiều nay!”.

Có thể nói: “Chiều nay con chơi nhiều rồi, bây giờ về đi
thôi!”, thay vì: “Có về ngay không, không về mai mẹ
không cho con chơi với bạn nữa!”.

Theo kinh nghiệm của tôi, cha mẹ cần dạy con cái mà
không làm cho các cháu ngượng hoặc xấu hổ. Nhiều khi
giải thích ngắn gọn với cháu rồi, tôi tránh đi nơi khác cho
cháu dễ nghe lời hơn. Không nên đứng như trời trồng trước
mặt cháu bắt phải thực hiện mệnh lệnh của mình ngay lập
tức. Có lần, cháu làm đổ sữa ra bàn, tôi bình tĩnh đưa cho
cháu cái giẻ và bảo: “Con lau đi cho sạch bàn”, và tránh đi
nơi khác cho cháu khỏi ngượng.