Nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới
Với kết quả nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, Ðại hội IX của Ðảng
đã nói rõ hơn những nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh để định
hướng cho toàn Ðảng, toàn dân học tập và vận dụng thực hiện trong giai đoạn
mới.
Trong những năm đầu thế kỷ 21, đất nước ta có cơ hội lớn và cả thách thức
không nhỏ. Tình hình thế giới đang diễn biến phức tạp, nhanh chóng, khó lường.
Ðể thực hiện thắng lợi nhiệm vụ cách mạng Việt Nam trong thời kỳ phát triển mới,
cần thấm nhuần sâu sắc, vận dụng sáng tạo những nguyên lý và phương pháp luận
của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh để giải quyết những vấn đề
nóng bỏng mà thực tiễn đang đặt ra; nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng
Hồ Chí Minh phải trở thành một nhiệm vụ mấu chốt của công tác tư tưởng của
Ðảng, cần được toàn Ðảng thực hiện chặt chẽ, có chất lượng và hiệu quả.
Với tinh thần và ý nghĩa đó, ngày 27-3-2003, Ban Bí thư đã ra Chỉ thị số 23-
CT/TW về đẩy mạnh nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh
trong giai đoạn mới và nhân dịp kỷ niệm 113 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí
Minh, đã phát động tổ chức đợt tuyên truyền, giáo dục sâu rộng tư tưởng Hồ Chí
Minh. Ðây là một sinh hoạt chính trị rộng lớn, rất quan trọng cần được tổ chức chặt
chẽ, khoa học, có hệ thống và sau này phải trở thành nền nếp thường xuyên trong
hoạt động của Ðảng và trong đời sống xã hội ta.
Chỉ thị của Ban Bí thư đã được toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân ta đón nhận
và tổ chức thực hiện với tinh thần tin tưởng, phấn khởi, hào hứng. Hơn một năm
qua, các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị đã quán triệt nghiêm túc Chỉ thị
23-CT/TW, tổ chức đợt giáo dục, tuyên truyền sâu rộng, có hệ thống tư tưởng Hồ
Chí Minh trong Ðảng và toàn xã hội. Hoạt động nghiên cứu, tuyên truyền, giáo
dục, học tập tư tưởng Hồ Chí Minh đã được tổ chức với nhiều hình thức phong
phú, đa dạng, sáng tạo và rộng khắp 64 tỉnh, thành trong cả nước, trong mọi tổ
chức, đoàn thể, thu hút đông đảo mọi lứa tuổi, mọi đối tượng tham gia. Nhiều công
trình, đề tài khoa học, hàng chục cuốn sách và tài liệu nghiên cứu, tuyên truyền tư
tưởng Hồ Chí Minh đã được thực hiện và phổ biến rộng rãi. Hàng trăm nghìn lớp
học được tổ chức, thu hút hàng chục triệu người tham gia học tập, nghiên cứu 10
chuyên đề về tư tưởng Hồ Chí Minh. Trên các phương tiện thông tin đại chúng và
trên lĩnh vực văn học, nghệ thuật, nhiều tác phẩm văn học, báo chí, tuyên truyền về
cuộc đời, sự nghiệp, tư tưởng, đạo đức, tác phong Hồ Chí Minh đã được giới thiệu
rộng rãi ở trong nước và nước ngoài.
Ðây là lần đầu Ðảng ta phát động và tổ chức đợt nghiên cứu, tuyên truyền,
giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh với quy mô rộng lớn và được chỉ đạo thực hiện
nghiêm túc, chặt chẽ, khoa học. Ðặc biệt là, cùng với việc nghiên cứu, tuyên truyền
giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong các tổ chức, đoàn thể và học tập qua trường,
lớp, qua sách, báo, trên các phương tiện thông tin đại chúng, Ban Tư tưởng - Văn
hóa Trung ương đã chỉ đạo hướng dẫn và tổ chức các cuộc thi báo cáo viên giỏi về
tư tưởng Hồ Chí Minh từ cấp cơ sở đến toàn quốc; làm cho hoạt động nghiên cứu,
tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh thêm sinh động hấp dẫn, hiệu quả, ấn
tượng và lan tỏa. Các hội thi từ cơ sở đã thu hút sự tham gia của hàng vạn báo cáo
viên ở mọi đối tượng, mọi lứa tuổi, là cán bộ, đảng viên, công nhân, viên chức,
nông dân, bộ đội, công an, học sinh, sinh viên... Ðỉnh cao của các hội thi là cuộc thi
chung khảo toàn quốc được tổ chức rất trang trọng, hoành tráng, ấn tượng, cảm
động và đầy ý nghĩa tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, thủ đô Hà Nội vào đúng dịp kỷ
niệm lần thứ 114 Ngày sinh của Bác (19-5-1890 - 19-5-2004).
Sau hơn một năm thực hiện Chỉ thị 23-CT/TW của Ban Bí thư, hoạt động
nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong toàn Ðảng, toàn
quân, toàn dân đã đạt được những kết quả bước đầu rất quan trọng, tạo cơ sở cho
việc tiếp tục nghiên cứu tuyên truyền, giáo dục và vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh
ngày càng sâu sắc hơn. Hoạt động nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ
Chí Minh đã trở thành sinh hoạt chính trị rộng lớn, góp phần nâng cao nhận thức tư
tưởng, lý luận của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Qua nghiên cứu, học tập tư tưởng
Hồ Chí Minh, những băn khoăn, vướng mắc, hoài nghi dao động trong nhận thức
về mục tiêu lý tưởng và nền tảng tư tưởng của Ðảng, về chủ nghĩa xã hội và con
đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta, về bản sắc dân tộc và hội nhập quốc tế
v.v... của một bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân đã được giải đáp sáng tỏ hơn.
Trên cơ sở nâng cao nhận thức tư tưởng, lý luận, đợt sinh hoạt chính trị lần
này đã góp phần củng cố, nâng cao niềm tin và sự kiên định đối với nền tảng tư
tưởng của Ðảng ta là chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; tin tưởng vào
sự lãnh đạo của Ðảng và tương lai, tiền đồ của dân tộc, tin tưởng vào thắng lợi của
sự nghiệp đổi mới. Tư tưởng Hồ Chí Minh đã từng bước tỏa sáng trong trái tim,
khối óc của mỗi người Việt Nam, hướng về cội nguồn dân tộc, trân trọng, tự hào và
giữ gìn các giá trị văn hóa, đạo đức truyền thống mà Bác Hồ là biểu tượng và mẫu
mực của sự kết tinh các giá trị phương Ðông và giá trị nhân loại. Học tập, nghiên
cứu tư tưởng Hồ Chí Minh là dịp để mỗi người Việt Nam tự nhìn nhận lại chính
mình, theo tinh thần Bác Hồ đã dặn: Học để hành, để làm người, để phụng sự Tổ
quốc, phụng sự nhân dân, phụng sự giai cấp và nhân loại. Với ý nghĩa đó, tư tưởng
Hồ Chí Minh đã tiếp tục khơi gợi tinh thần độc lập tự chủ, đổi mới và sáng tạo để
nhìn nhận các vấn đề của dân tộc và thời đại sâu sắc hơn, tỉnh táo hơn, bản lĩnh
hơn, trong mỗi chúng ta. Học tập, nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh là thêm một
lần khẩu hiệu "sống, chiến đấu, lao động, học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại" lại
được khắc sâu vào tâm trí mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân ta, tạo động lực tinh
thần cho chúng ta tự tin, vững bước đi lên trên con đường mà Ðảng và Bác đã lựa
chọn.
Tuy nhiên, trong năm qua, giữa bộn bề khó khăn, thách thức, lo toan, việc
nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh trong toàn Ðảng, toàn
quân, toàn dân ta tất nhiên khó tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót. Ðiều dễ nhận
thấy là còn ít các công trình nghiên cứu khoa học, các tác phẩm văn học, nghệ
thuật, báo chí ngang tầm với tư tưởng và sự nghiệp của Bác và đòi hỏi của thực tiễn
hiện nay. Tinh thần độc lập tự chủ, đổi mới và sáng tạo của Hồ Chí Minh chưa
được nghiên cứu đầy đủ sâu sắc. Tư tưởng của Người chưa được vận dụng một
cách toàn diện và gắn chặt với những lĩnh vực cụ thể của từng cấp, từng ngành,
từng tổ chức, đơn vị. Việc tuyên truyền, giáo dục tư tưởng của Người được tổ chức
trên diện rộng nhưng chưa thật sâu; lan tỏa song chưa tạo được sự chuyển biến thật
sự trong hành động của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Phải chăng vì nội dung
nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục chưa được chuẩn bị thật công phu từ cơ sở; hình
thức và phương pháp tuyên truyền, giáo dục ở nhiều nơi còn đơn giản, xuôi chiều.
Tính khoa học, tính chiến đấu trong tuyên truyền, giáo dục chưa thật sâu sắc. Một
bộ phận cán bộ làm công tác nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí
Minh, nhất là ở cơ sở, chất lượng còn hạn chế, chưa ngang tầm với yêu cầu nhiệm
vụ.
Ðể đáp ứng đòi hỏi của sự nghiệp đổi mới và nguyện vọng của đông đảo cán
bộ, đảng viên và nhân dân, để xứng đáng với công lao to lớn của Bác Hồ và tầm tư
tưởng vĩ đại của Người, nghiên cứu công tác tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ
Chí Minh cần phải được tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa, tiến xa hơn nữa trong thời gian
tới.
Ban Bí thư Trung ương Ðảng ra Thông báo kết luận về "Tiếp tục thực hiện
tốt Chỉ thị số 23 ngày 27-3-2003 và đẩy mạnh nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục
tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới" đã chỉ rõ, trong năm 2004, 2005 các
cấp ủy, địa phương, đơn vị cần làm tốt một số nhiệm vụ sau:
"Tiến hành rà soát để bổ sung xây dựng chương trình, kế hoạch nghiên cứu
tư tưởng Hồ Chí Minh, bảo đảm việc nghiên cứu, học tập nghiêm túc, thiết thực,
phù hợp thực tế của địa phương, đơn vị; nghiên cứu có hệ thống tư tưởng Hồ Chí
Minh và chú ý học tập những lời dạy của Người đối với ngành, đoàn thể, địa
phương mình. Coi trọng việc đưa tư tưởng Hồ Chí Minh vào cuộc sống, học đi đôi
với hành. Gắn việc học tập với rèn luyện, làm theo tư tưởng, đạo đức, lối sống cao
đẹp của Người, nâng cao phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán
bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên; khắc phục những biểu hiện tiêu cực của chủ
nghĩa cá nhân; liên hệ, vận dụng đúng đắn, sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong
việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị của ngành, đoàn thể, địa phương, đơn vị. Ðẩy
mạnh hoạt động nghiên cứu tổng kết thực tiễn làm cơ sở cho việc bổ sung Cương
lĩnh và phương hướng, nhiệm vụ của Ðại hội X của Ðảng. Ðấu tranh phê phán, bác
bỏ có hiệu quả các quan điểm sai trái, phủ định chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng
Hồ Chí Minh".
Tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh
là nhiệm vụ chính trị quan trọng thường xuyên của toàn Ðảng, toàn quân, toàn dân;
là nội dung trọng yếu trong công tác xây dựng Ðảng, là tình cảm, nguyện vọng
thiết tha của mọi người Việt Nam. Nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ
Chí Minh phải nhằm mục đích lâu dài, nhất quán, là biến tư tưởng của Người thành
hiện thực; hình thành và phát triển tố chất Hồ Chí Minh, tinh thần độc lập, tự chủ,
đổi mới và sáng tạo trong mỗi con người Việt Nam.