TÌM HIẺU LICH SỬ ĐẢNG

BÀI DỰ THI TÌM HIỂU
LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM VÀ TƯ TƯỞNG,
TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH
Câu 1: Hoàn cảnh lịch sử và quá trình hình thành Đảng cộng sản Việt Nam.
Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, lãnh đạo nhân dân tiến hành
Cách mạng Tháng Tám thành công, lập nên nước Việt Nam dân chủ cộng hoà (nay là nước Cộng hoà xã hội chủ
nghĩa Việt Nam), đánh thắng các cuộc chiến tranh xâm lược, xoá bỏ chế độ thực dân phong kiến, hoàn thành sự
nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, tiến hành công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ vững chắc nền
độc lập dân tộc.
Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, bước ngoặt quyết định của cách mạng Việt Nam.
Từ năm 1858, thực dân Pháp xâm lược Việt Nam, từng bước thiết lập chế độ thống trị tàn bạo, phản động
của chủ nghĩa thực dân trên đất nước ta.
 Về chính trị, chúng trực tiếp nắm giữ các chức vụ chủ chốt trong bộ máy nhà nước, thi hành chính
sách cai trị chuyên chế, biến giai cấp tư sản mại bản và địa chủ phong kiến thành tay sai đắc lực. Đồng
thời chúng thực hiện chính sách đàn áp, khủng bố hết sức dã man, tàn bạo, làm cho nhân dân mất hết
quyền độc lập, quyền tự do dân chủ.
 Về kinh tế, chúng thực hiện chính sách độc quyền, kìm hãm sự phát triển kinh tế độc lập của nước
ta, vơ vét tài nguyên và bóc lột nặng nề, làm cho nhân dân ta, trước hết là công nhân và nông dân bị bần
cùng hoá, nền kinh tế bị què quặt, lệ thuộc vào kinh tế Pháp.
 Về văn hoá-xã hội, chúng thực hành chính sách ngu dân, khuyến khích văn hoá nô dịch, vong bản,
tự ti, sùng Pháp, kìm hãm nhân dân ta trong vòng tối tăm, dốt nát, lạc hậu.
Với chính sách khai thác thuộc địa triệt để của thực dân Pháp, xã hội Việt Nam có những biến đổi lớn, hai giai
cấp mới ra đời: giai cấp công nhân và giai cấp tư sản. Từ chế độ phong kiến chuyển sang chế độ thuộc địa nửa
phong kiến, xã hội Việt Nam xuất hiện hai mâu thuẫn cơ bản ngày càng gay gắt: mâu thuẫn giữa dân tộc ta với đế
quốc Pháp xâm lược và mâu thuẫn giữa nhân dân ta, chủ yếu là nông dân với giai cấp địa chủ phong kiến.Nhiệm
vụ chống đế quốc Pháp xâm lược và nhiệm vụ chống phong kiến tay sai không tách rời nhau. Đấu tranh giành độc
lập dân tộc và đấu tranh đòi quyền dân sinh dân chủ, đó là yêu cầu của cách mạng Việt Nam đặt ra.
Nguyễn Ái Quốc tìm đường cứu nước. Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam.
 Giữa lúc cách mạng Việt Nam đang chìm trong cuộc khủng hoảng về đường lối cứu nước, Nguyễn Tất
Thành (Hồ Chí Minh) rời Tổ quốc đi tìm đường cứu nước. Bước ngoặt lớn trong tư tưởng của Nguyễn Ái

Quốc diễn ra khi Người đọc toàn văn: Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc
địa của Lênin. Người hiểu sâu sắc những vấn đề cơ bản của đường lối giải phóng dân tộc, đó là con đường
cách mạng vô sản, giải phóng dân tộc gắn với giải phóng giai cấp, độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã
hội, giai cấp vô sản phải nắm lấy ngọn cờ giải phóng dân tộc, gắn cách mạng giải phóng dân tộc từng
nước với phong trào cách mạng vô sản thế giới. Từ đây Người dứt khoát đi theo con đường cách mạng của
Lênin. Nguyễn Ái Quốc là người Việt Nam đầu tiên tiếp thu sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tìm ra con
đường đúng đắn giải phóng dân tộc Việt Nam.
 Tháng 12-1924, Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu Trung Quốc trực tiếp chỉ đạo việc chuẩn bị thành lập
Đảng Cộng sản Việt Nam.
 Chỉ trong một thời gian ngắn ở Việt Nam đã có ba tổ chức cộng sản được tuyên bố thành lập: Ở Bắc Kỳ
có Đông Dương Cộng sản Đảng (6-1929).Ở Nam Kỳ có An Nam Cộng sản Đảng (7-1929). Ở Trung Kỳ
có Đông Dương Cộng sản Liên đoàn (9-1929). Điều đó phản ánh xu thế tất yếu của cách mạng Việt Nam.
Song, sự tồn tại của ba tổ chức cộng sản hoạt động biệt lập trong một quốc gia có nguy cơ dẫn đến chia rẽ
lớn. Yêu cầu bức thiết của cách mạng là cần có một đảng thống nhất lãnh đạo.
 Từ ngày 3 đến 7-2-1930, Hội nghi hợp nhất ba tổ chức cộng sản họp tại Cửu Long (Hương Cảng, Trung
Quốc) dưới sự chủ trì của đồng chí Nguyễn Ái Quốc. Hội nghị nhất trí thành lập đảng thống nhất, lấy tên
1
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
là Đảng Cộng sản Việt Nam, thông qua Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Chương trình tóm tắt và
Điều lệ vắn tắt của Đảng, Điều lệ tóm tắt của các hội quần chúng.
 Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam với Cương lĩnh, đường lối cách mạng đúng đắn chứng tỏ giai cấp
công nhân Việt Nam đã trưởng thành, đủ sức lãnh đạo cách mạng.
 Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam gắn liền với tên tuổi của Nguyễn Ái Quốc-Hồ Chí Minh, người
sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện Đảng ta.
Đảng lãnh đạo cách mạng giải phóng dân tộc đánh thắng các cuộc chiến tranh xâm lược thống nhất đất nước
- Sau thời gian học tập ở Liên Xô, tháng 4-1930 đồng chí Trần Phú trở về nước hoạt động. Theo đề nghị của
Nguyễn Ai Quốc, Trần Phú tham gia Ban Chấp hành Trung ương lâm thời và được phân công cùng Ban Thường
vụ chuẩn bị kỳ họp thứ nhất của BCHTW và dự thảo Luận cương chính trị.
- Hội nghị BCHTW lần thứ nhất họp từ ngày 14 đến ngày 31-10-1930 tại Hương Cảng (Trung Quốc) do Trần Phú
chủ trì, đã thông qua Nghị quyết về tình hình và nhiệm vụ cần kíp của Đảng, dự thảo Luận cương chính trị của

Đảng, Điều lệ Đảng và Điều lệ các tổ chức quần chúng. Theo chỉ thị của Quốc tế Cộng sản, Hội nghị đã đổi tên
ĐCSVN thành Đảng Cộng sản Đông Dương. Hội nghị đã bầu BCHTW chính thức, đồng chí Trần Phú được bầu
là Tổng Bí thư.
- Tháng 3-1935 Đại hội đại biểu lần thứ nhất của Đảng đã họp tại một địa điểm ở phố Quan Công, Ma Cao
(Trung Quốc). Trên cơ sở đánh giá tình hình thế giới và trong nước, Đại hội đề ra 3 nhiệm vụ chủ yếu của toàn
Đảng trong thời gian trước mắt là: Củng cố và phát triển Đảng; tranh thủ quần chúng rộng rãi; chống chiến tranh
đế quốc. Đại hội đã thông qua Nghị quyết chính trị và Điều lệ Đảng; thông qua các nghị quyết về vận động công
nhân, nông dân, thanh niên, phụ nữ, binh lính và các nghị quyết về công tác liên minh phản đế, công tác trong các
dân tộc thiểu số, về đội tự vệ và cứu tế đỏ.
- Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đồng chí Lê Hồng Phong được bầu làm Tổng Bí thư. Ban
Chấp hành Trung ương Đảng nhất trí cử đồng chí Nguyễn Ai Quốc là đại diện của Đảng bên cạnh Quốc tế Cộng
sản.Tại Đại hội VII Quốc tế Cộng sản, với tư cách Trưởng đoàn đại biểu Đảng ta, đồng chí Lê Hồng Phong đã
được bầu là Uỷ viên Ban Chấp hành Quốc tế Cộng sản.
- Đại hội đại biểu lần thứ nhất của Đảng có ý nghĩa lịch sử quan trọng; Đại hội đã đánh dấu sự khôi phục được hệ
thống tổ chức của Đảng từ Trung ương đến địa phương, từ trong nước ra ngoài nước, thống nhất phong trào đấu
tranh cách mạng của công nhân, nông dân và các tầng lớp nhân dân khác dưới sự lãnh đạo của Đảng.
- Ngày 22-6-1938 Lê Hồng Phong bị bắt tại Sài Gòn, sau 6 tháng tù giam, chúng đưa về quê nhà quản thúc. Lo
sợ trước vai trò của lãnh tụ Lê Hồng Phong ngày 29-9-1939 bọn mật thám Pháp lại bắt giam đồng chí tại Khám
lớn Sài Gòn. Cuối năm 1940 chúng đày Lê Hồng Phong ra Côn Đảo. Trước sự đầy đoạ khắc nghiệt, tra tấn dã
man, tàn bạo của kẻ thù, đồng chí vẫn nêu cao khí tiết của người cộng sản. Đồng chí bị kiệt sức và trút hơi thở
cuối cùng vào trưa ngày 5-9-1942.
- Sau Đại hội đại biểu lần thứ nhất, nhiều đồng chí Trung ương bị bắt; công tác của Ban Chấp hành Trung ương
do Ban chỉ huy ở nước ngoài đảm nhiệm. Đồng chí Hà Huy Tập-Trưởng Ban lãnh đạo hải ngoại kiêm chức Tổng
Bí thư của Đảng đến tháng 3-1938. Để kiện toàn cơ quan lãnh đạo của Đảng, Hội nghị Trung ương tháng 3-1938
bầu đồng chí Nguyễn Văn Cừ vào Ban thường vụ Trung ương và được cử giữ chức Tổng Bí thư của Đảng. Sau
Hội nghị Trung ương tháng 11-1939 đồng chí Nguyễn Văn Cừ, Lê Duẩn và một số đồng chí uỷ viênTrung ương
bị bắt, các đồng chí còn lại cùng đồng chí Trường Chinh, Hoàng Văn Thụ, Hoàng Quốc Việt (Xứ uỷ Bắc Kỳ) tổ
chức lại Ban Chấp hành Trung ương của Đảng, đồng chí Trường Chinh được cử giữ chức quyền Tổng Bí thư của
Đảng.
- Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng Cộng sản Đông Dương họp từ ngày 11 đến ngày 19 tháng 2 năm

1951, tại xã vinh quang, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Dự Đại hội có 158 đại biểu chính thức và 53 đại
biểu dự khuyết thay mặt cho 766.349 đảng viên đang sinh hoạt trong Đảng bộ toàn Đông Dương. Đến dự Đại hội
còn có đại biểu của Đảng Cộng sản Trung Quốc, Đảng Cộng sản Xiêm (Thái Lan).
- Sau lời khai mạc của đồng chí Tôn Đức Thắng, Đại hội đã nghiên cứu, thảo luận các báo cáo trình trước Đại
hội: Báo cáo Chính trị của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Báo cáo Bàn về cách mạng Việt Nam của Tổng Bí thư Trường
Chinh, Báo cáo về Tổ chức và Điều lệ Đảng của đồng chí Lê Văn Lương và nhiều báo cáo bổ sung khác. Sau khi
thảo luận Báo cáo Chính trị của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại hội đã thông qua nghị quyết khẳng định: Đường lối
đoàn kết toàn dân, kháng chiến trường kỳ giành độc lập, dân chủ là hoàn toàn đúng đắn. Ở Việt Nam, Đại hội
quyết định xây dựng Đảng Lao động Việt Nam. Kế thừa truyền thống của Đảng Cộng sản Đông Dương, Đảng
Lao động Việt Nam đảm nhận sứ mệnh lịch sử trọng đại vừa tiếp tục lãnh đạo cuộc kháng chiến của nhân dân ta,
vừa có nghĩa vụ giúp đỡ các Đảng cách mạng ở Lào và Cămpuchia đấu tranh thắng lợi.
2
- Trên cơ sở tổng kết những kinh nghiệm thực tiễn hơn 20 năm lãnh đạo cách mạng nước ta, đồng thời tiếp thu có
chọn lọc những kinh nghiệm của phong trào cách mạng thế giới, Báo cáo Bàn về cách mạng Việt Nam của đồng
chí Trường Chinh đã phân tích rõ tính chất, những mâu thuẫn trong xã hội Việt Nam và chỉ rõ nhiệm vụ cơ bản
của cách mạng Việt Nam là tiêu diệt bọn đế quốc xâm lược, làm cho nước Việt Nam hoàn toàn độc lập và thống
nhất, xóa bỏ hình thức bóc lột phong kiến, làm cho người cày có ruộng, tiến lên chủ nghĩa xã hội. Báo cáo xác
định lực lượng cách mạng Việt Nam gồm giai cấp công nhân, giai cấp nông dân, giai cấp tiểu tư sản và giai cấp tư
sản dân tộc. Động lực của cách mạng Việt Nam bao gồm giai cấp công nhân, giai cấp nông dân và giai cấp tư sản,
chủ yếu là công nhân và nông dân. Lực lượng lãnh đạo cách mạng là giai cấp công nhân.
- Đại hội đã thảo luận và nhất trí thông qua Điều lệ mới của Đảng Lao động Việt Nam. Đại hội đã bầu Ban Chấp
hành Trung ương gồm 19 ủy viên chính thức và 10 ủy viên dự khuyết. Ban Chấp hành đã bầu Bộ Chính trị. Chủ
tịch Đảng là đồng chí Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư là đồng chí Trường Chinh.
- Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng đánh dấu một mốc quan trọng trong quá trình lãnh đạo và trưởng
thành của Đảng ta. Đường lối do Đại hội đề ra đã đáp ứng yêu cầu trước mắt của kháng chiến và yêu cầu lâu dài
của cách mạng và thực sự là những đóng góp quý báu vào kho tàng lý luận cách mạng nước ta.
- Hơn 9 năm sau Đại hội Đảng lần thứ II (1951) cách mạng Việt Nam đã có những thay đổi lớn. Đại hội lần thứ
III của Đảng họp tại Thủ đô Hà Nội từ ngày 5-9-1960 đến ngày 10-9-1960. Về dự Đại hội có 525 đại biểu chính
thức và 51 đại biểu dự khuyết thay mặt hơn 50 vạn đảng viên trong cả nước
- Trong lời khai mạc Đại hội, đồng chí Hồ Chí Minh Chủ tịch Đảng đã khái quát nhiệm vụ mới của cách mạng

Việt Nam và chỉ rõ “Đại hội lần này là Đại hội xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh hoà bình
thống nhất nước nhà”. Sau lời khai mạc, đồng chí Lê Duẩn, Uỷ viên Bộ Chính trị đọc Báo cáo Chính trị trước Đại
hội. Báo cáo Chính trị nêu rõ nhiệm vụ cơ bản của cách mạng miền Nam là giải phóng miền Nam khỏi ách thống
trị của đế quốc và phong kiến, thực hiện độc lập dân tộc và người cày có ruộng, góp phần xây dựng một nước
Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giầu mạnh. Vì vậy nhiệm vụ trước mắt của cách mạng miền
Nam là đoàn kết toàn dân, kiên quyết đấu tranh chống đế quốc Mỹ xâm lược và gây chiến, đánh đổ tập đoàn
thống trị Ngô Đình Diệm, tay sai của đế quốc Mỹ, thành lập một chính quyền liên hợp dân tộc dân chủ ở miền
Nam, thực hiện độc lập dân tộc, các quyền tự do dân chủ và cải thiện đời sống nhân dân, giữ vững hoà bình, thực
hiện thống nhất nước nhà trên cơ sở độc lập và dân chủ, tích cực góp phần bảo vệ hoà bình ở Đông-Nam-Á và
trên thế giới. Báo cáo nhấn mạnh tính chất lâu dài, gian khổ và phức tạp của cách mạng miền Nam và quá trình
giành thắng lợi của cách mạng miền Nam là quá trình phát triển từ thấp đến cao, kết hợp nhiều hình thức đấu
tranh, lấy việc xây dựng, củng cố, phát triển lực lượng cách mạng của quần chúng làm cơ sở.
- Tiếp theo Báo cáo Chính trị, đồng chí Lê Đức Thọ đọc báo cáo về việc sửa đổi Điều lệ Đảng. Báo cáo chỉ rõ
trước tình hình mới, yêu cầu cơ bản của việc xây dựng Đảng là phải ra sức củng cố Đảng về mặt tư tưởng và tổ
chức, phải giữ vững và nâng cao hơn nữa tính chất giai cấp và tính chất tiên phong của Đảng để nâng cao sức
chiến đấu và năng lực lãnh đạo của Đảng, bảo đảm cho Đảng có khả năng lãnh đạo Nhà nước, lãnh đạo quản lý
kimh tế và văn hoá, xây dựng thắng lợi chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và làm tròn nghĩa vụ lãnh đạo cuộc đấu
tranh thực hiện thống nhất nước nhà.
- Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương mới gồm 47 uỷ viên chính thức và 31 uỷ viên dự khuyết. Ban Chấp
hành Trung ương đã bầu Bộ Chính trị gồm 11 uỷ viên chính thức và 2 uỷ viên dự khuyết; Ban Bí thư Trung ương
Đảng có 7 đồng chí. Đồng chí Hồ Chí Minh được bầu lại làm Chủ tịch Đảng và đồng chí Lê Duẩn được bầu làm
Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng
- Trong diễn văn bế mạc Đại hội của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người khẳng định: Đại hội lần thứ hai đã đưa kháng
chiến đến thắng lợi. Chắc chắn rằng Đại hội lần thứ III này sẽ là nguồn ánh sáng mới, lực lượng mới cho toàn
Đảng và toàn dân ta xây dựng thắng lợi chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh thực hiện hoà bình thống nhất
nước nhà.
Câu 2: Hoàn cảnh lịch sử và nội dung của Đại hội Quốc dân ở Tân Trào(8/ 1945)
- Đến giữa thế kỷ XIX, thực dân Pháp xâm lược và thống trị nước ta. Ngay từ khi Pháp nổ súng xâm lược, nhân
dân ta đã liên tục đứng lên kháng Pháp, kẻ trước ngã, người sau kế tiếp. Song, tất cả phong trào yêu nước chống
Pháp lúc bấy giờ đã lần lượt thất bại.

- Việt Nam đã trở thành một thuộc địa của Pháp. Dân ta bị áp bức và bóc lột nặng nề, bị mất hết quyền lợi về kinh
tế và chính trị, mất hết độc lập và tự do.Phá ách, chặt xiềng nô lệ cho đồng bào, giải phóng dân tộc, giành lại độc
lập, tự do là yêu cầu bức thiết nhất của toàn dân ta.Vào những năm 20 của Thế kỷ XX, Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí
Minh đã kế thừa truyền thống văn hiến của dân tộc, tiếp thu tri thức cách mạng phong phú của nhân loại trong
3
thời đại mới, vạch đường cách mạng giải phóng dân tộc để đánh đuổi đế quốc xâm lược, giành lại độc lập cho dân
tộc và tự do dân chủ cho nhân dân.
- Dưới ngọn cờ cách mạng của Đảng, một cao trào cách mạng đã bùng lên mạnh mẽ trong toàn quốc năm 1930 -
1931, mà đỉnh cao là phong trào Xô Viết Nghệ - Tĩnh. Tiếp đến là cao trào dân chủ rộng lớn và sôi nổi khắp cả ba
miền Bắc, Trung, Nam trong những năm 1936 - 1939. Đây là các cuộc tổng diễn tập cho cuộc cách mạng Tháng
tám năm 1945.
- Tháng 9-1939, chiến tranh thế giới lần thứ hai bùng nổ. Đế quốc Pháp tham chiến. Phát xít Nhật xâm lược Đông
Dương. Thực dân Pháp đầu hàng và dâng Đông Dương cho Nhật.Nhật - Pháp cấu kết với nhau ra sức bóc lột, đàn
áp nhân dân các dân tộc Đông Dương. Quyền lợi của tất cả các giai cấp đều bị Nhật - Pháp cướp giật, vận mệnh
dân tộc nguy vong không lúc nào bằng. Vì vậy, Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng tháng 11-1939 dới sự
chủ trì của Nguyễn Văn Cừ và đặc biệt là Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng tháng 5-1941 do Hồ Chí
Minh trực tiếp lãnh đạo, đã nêu cao ngọn cờ giải phóng dân tộc lên hàng đầu, tạm gác lại nhiệm vụ cách mạng
ruộng đất; thống nhất lực lượng cách mạng dân tộc của ba nước trên bán đảo Đông Dương; không phân biệt thợ
thuyền, dân cày, phú nông, tiểu tư sản, tư sản bản xứ, trung, tiểu địa chủ, ai có lòng yêu nước thương nòi đều
tham gia vào một mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi, đánh Pháp, đuổi Nhật, giành quyền độc lập, tự do cho các
dân tộc ở Đông Dương theo quan điểm thực hiện quyền dân tộc tự quyết.
- Tháng 6-1941, Hồ Chí Minh đã gửi thư cho đồng bào toàn quốc. Người viết: "Trong lúc quyền lợi dân tộc giải
phóng cao hơn hết thảy, chúng ta phải đoàn kết lại đánh đổ bọn đế quốc và bọn Việt gian đặng cứu giống nòi ra
khỏi nước sâu, lửa nóng Việc cứu quốc là việc chung, ai là người Việt Nam đều phải kề vai gánh vác một phần
trách nhiệm: người có tiền góp tiền, người có của góp của, người có sức góp sức, người có tài năng góp tài
năng "
- Ngày 25-10-1941, Việt Nam độc lập đồng minh đã chính thức tuyên bố ra đời. Tuyên ngôn của Việt Minh nêu
rõ: "Từ khi lập quốc, xét lịch sử nước ta, chưa bao giờ dân tộc ta nhục nhằn, đau khổ như lúc này Nguy cơ diệt
vong đã bày ra trước mắt. Hiện thời, chúng ta chỉ có một con đường mưu sống là đoàn kết thống nhất, đánh đuổi
Nhật - Pháp, trừ khử Việt gian. Mở con đường sống ấy cho đồng bào, Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh).

- Tại các thành phố lớn như Hà Nội, Sài Gòn, Huế và các đô thị khác, cơ sở Việt Minh đã được tổ chức ở trong
nhiều nhà máy, trờng học, đường phố Phong trào thanh niên, học sinh, trí thức được khởi dậy mạnh mẽ. Đảng
dân chủ Việt Nam ra đời (6-1944). Hội Văn hoá cứu quốc được thành lập. Mặt trận Việt Minh có thêm các thành
viên mới. Các căn cứ địa và lực lượng vũ trang cách mạng được hình thành.
- Tháng 3-1945, Nhật đảo chính lật đổ Pháp để độc chiếm Đông Dương, tạo ra một cuộc khủng hoảng chính trị
sâu sắc. Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp hội nghị mở rộng và đã ra bản chỉ thị "Nhật - Pháp bắn nhau và
hành động của chúng ta" vạch ra những nhiệm vụ và chủ trương, biện pháp cách mạng mới để chỉ đạo phong trào
cách mạng trong cả nước phù hợp với tình hình lúc này. Một cao trào kháng Nhật cứu nước mạnh mẽ làm tiền đề
cho cuộc tổng khởi nghĩa đã phát triển trong toàn quốc. Phong trào chiến tranh du kích, khởi nghĩa từng phần đã
diễn ra trong nhiều địa phương, nhất là ở thượng du và trung du Bắc Kỳ. Hàng loạt xã, châu, huyện thuộc các tỉnh
Cao Bằng, Bắc Cạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Bắc Giang được giải phóng.
- Ngày 16-4-1945, Tổng bộ Việt Minh ra chỉ thị tổ chức Uỷ ban dân tộc giải phóng. Chỉ thị nêu rõ: "Trong tình
thế chính quyền đế quốc có chỗ tan rã, có chỗ không được ổn định như ở nước ta ngày nay, Uỷ ban dân tộc giải
phóng là hình thức tiền chính phủ, trong đó nhân dân học tập để tiến lên giữ chính quyền cách mạng". Uỷ ban dân
tộc giải phóng được thành lập ở các cấp từ cơ sở đến Trung ương. Uỷ ban dân tộc giải phóng Việt Nam tức là
Chính phủ lâm thời cách mạng Việt Nam.
- Tháng 5-1945, Hồ Chí Minh về Tân Trào, Sơn Dương, Tuyên Quang. Ngày 4-6-1945, Hội nghị cán bộ Việt
Minh đã quyết nghị thành lập khu giải phóng. Khu giải phóng chính thức được thành lập gồm hầu hết các tỉnh
Cao Bằng, Bắc Cạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Hà Giang và một số vùng lân cận thuộc Bắc Giang,
Phú Thọ, Yên Bái, Vĩnh Yên. Uỷ ban chỉ huy lâm thời khu giải phóng gồm 5 người. Uỷ ban có nhiệm vụ lãnh
đạo toàn Khu về các phương diện chính trị, quân sự, kinh tế, văn hoá và xã hội. Chính sách chung của Uỷ ban lâm
thời dựa vào ba điểm chính sau:
1 - Tổng động viên nhân dân trong khu để kháng Nhật.
2 - Căn cứ vào điều kiện cụ thể và nhu cầu của cuộc kháng chiến mà thực hiện chương trình Việt Minh, kiến lập
nền dân chủ cộng hoà và ban bố các quyền phổ thông đầu phiếu, tự do dân chủ, dân tộc tự quyết, nam nữ bình
quyền.
3 - Cải thiện sinh hoạt cho nhân dân: bỏ sưu, bỏ thuế thân, vận động sinh sản, v.v Tân Trào được chọn là Thủ đô
lâm thời của Khu giải phóng. Hơn một triệu đồng bào trong Khu giải phóng bắt đầu được hưởng thành quả cách
4
mạng.Khu giải phóng là căn cứ địa chính của cách mạng cả nước, là hình ảnh thu nhỏ của Nước Việt Nam

mới.Tại Tân Trào, Hồ Chí Minh chỉ thị phải gấp rút họp đại hội đại biểu quốc dân. Lúc bấy giờ, cao trào Kháng
Nhật cứu nước đang cuồn cuộn dâng lên từ Nam chí Bắc. Toàn quốc đang mong đợi một Chính phủ lâm thời cách
mạng của nước Việt Nam độc lập. Võ Nguyên Giáp cho biết: "Theo chỉ thị của Hồ Chủ Tịch, cuộc Toàn quốc đại
biểu Đại hội phải khai hội chậm nhất là vào trung tuần tháng bảy. Hồ Chủ Tịch đã từng cân nhắc giá trị của thời
đại, của mỗi ngày, mỗi giờ trong lúc đại chuyển biến. Cho nên, khi thấy công việc chậm trễ, thì Chủ tịch đã từng
dùng đủ mọi cách để động viên tinh thần các cán bộ phụ trách và thúc giục công cuộc khai hội. Nào thơ viết tay
để chỉ rõ công việc khẩn cấp như thế nào, nào giao thông đặc biệt tung ra các hướng để thúc giục đại biểu. Chủ
tịch thấy rõ, lúc bấy giờ, chậm một tý, tức là bỏ lỡ nhiều cơ hội thuận lợi. Song, vì liên lạc khó khăn, đường sá
trắc trở, mặc dầu anh em, đại biểu đã hết sức đi chóng, mà mãi đến mười, mười bốn tháng tám, các đại biểu mới
lục tục kéo đến Tân Trào Những đoàn đại biểu đi sau tính ra đến mười sáu, mười bảy hoặc mười tám, mới tề tựu
đông đủ ".
- Tháng 8-1945, Quân đội Liên xô tấn công như vũ bão, đánh bại đội quân Quan Đông tinh nhuệ và hùng mạnh
của Nhật tại Mãn Châu. Quân Mỹ ném hai quả bom nguyên tử xuống đất Nhật. Chính phủ Nhật Bản đầu hàng.
Quân Nhật ở Đông Dương bị tê liệt. Chính phủ Trần Trọng Kim hoang mang tan rã.
- Ngày 13-8-1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào quyết định phát động Tổng khởi nghĩa trong cả
nước, giành lấy chính quyền trước khi quân Đông minh vào Đông Dương và ngây đêm hôm đó Uỷ ban chỉ huy
lâm thời Khu giải phóng đã hạ mệnh lệnh khởi nghĩa. Uỷ ban khởi nghĩa cũng đã ra Quân lệnh số 1. Quân lệnh
viết: "Giờ tổng khởi nghĩa đã đánh ! Cơ hội có một cho quân, dân Việt Nam vùng dậy giành lấy quyền độc lập
của nước nhà! chúng ta phải hành động cho nhanh, với một tinh thần vô cùng quả cảm, vô cùng thận trọng!
Cuộc thắng lợi hoàn toàn nhất định sẽ về ta".
- Sáng 15-8-1945, được tin đích xác vua Nhật đã ra lệnh đầu hàng cho quân đội Nhật, Hồ Chí Minh và Tổng bộ
Việt Minh thấy không thể chờ đợi cho thật đông đủ tất cả các đại biểu nữa nên đã quyết định khai mạc Đại hội đại
biểu quốc dân vào chiều ngày 16-8-1945 và tiến hành rất nhanh chóng để các đại biểu có thể mang lệnh khởi
nghĩa về các địa phương. Hơn 60 đại biểu đại diện cho các đảng phái chính trị, các đoàn thể cứu quốc, các dân
tộc, tôn giáo, có cả đại biểu từ Nam bộ, miền Nam Trung Bộ và Việt Kiều ở Thái Lan, ở Lào về dự đại hội. Đại
hội họp tại đình Tân Trào, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang. Đình lợp lá cọ, có ba gian, gian giữa có bàn thờ,
vẫn để nguyên không đụng chạm đến. Gian bên phải triển lãm sách báo cách mạng, gian bên trái là gian họp của
Đại hội. Hồ Chí minh vừa bị cơn sốt nặng, sức còn yếu nhưng Người đã đến dự đại hội. Đây là lần đầu tiên sau
khi về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng, Hồ Chí Minh ra mắt anh chị em đại biểu khắp ba kỳ, cả đại biểu Việt
Kiều ở Thái Lan và Lào. "Được gặp vị lãnh tụ tối cao của dân tộc, được nghe vị lãnh tụ ấy vạch rõ phương châm

thành công, với một giọng nói hiền từ mà kiên quyết, các đại biểu ai nấy đều có cảm tưởng đã được thoả mãn
trong ước vọng bình sinh của mình, lòng tin tưởng vào tương lai càng cao". Trường Chinh, Tổng bí th ư Đảng
Cộng sản Đông Dương, đọc bản báo cáo trước Đại hội nêu ra hai vấn đề lớn: Tổng khởi nghĩa và bầu Uỷ ban dân
tộc giải phóng. Đảng cộng sản Đông Dương chủ trương lãnh đạo quần chúng nhân dân nổi dậy tước vũ khí của
Nhật trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương, giành lấy chính quyền từ tay Nhật, lật đổ bọn bù nhìn tay sai
của Nhật, đứng địa vị cầm quyền mà tiếp đón quân Đồng Minh vào giải ngũ quân Nhật trên đất Đông Dương .
- Đại Hội đã nghe Hoàng Quốc Việt báo cáo về phong trào công nhân, Trần Đức Thịnh về nông dân, Nguyễn
Đình Thi về văn hoá, Hoàng Đạo Thuý về hướng đạo, v.v Đại hội đã nhất trí tán thành chủ trương Tổng khởi
nghĩa của Đảng Cộng sản Đông Dương và hiệu triệu nhân dân toàn quốc, các đoàn thể cách mạng phải kịp thời
đứng lên phấn đấu, thi hành 10 điểm sau:
"1- Giành lấy chính quyền, xây dựng một nước Việt Nam dân chủ cộng hoà trên nền tảng hoàn toàn độc
lập.
2- Võ trang nhân dân. Phát triển Quân giải phóng Việt Nam.
3- Tịch thu tài sản của giặc nước và của Việt gian, tuỳ từng trường hợp sung công làm của quốc gia hay
chia cho dân nghèo.
4- Bỏ các thứ thuế do Pháp, Nhật đặt ra; đặt một thứ thuế công bằng và nhẹ.
5- Ban bố những quyền của dân, cho dân: nhân quyền; tài quyền (quyền sở hữu); dân quyền; quyền phổ
thông đầu phiếu, quyền tự do dân chủ (tự do tín ngưỡng, tự do tư tưởng, ngôn luận, hội họp, đi lại), dân
tộc bình quyền, nam nữ bình quyền.
6 - Chia lại ruộng đất cho công bằng, giảm địa tô, giảm lợi tức, hoãn nợ, cứu tế nạn dân.
7 - Ban bố Luật lao động: ngày làm 8 giờ, định lương tối thiểu, đặt xã hội bảo hiểm.
8 - Xây dựng nền kinh tế quốc dân, phát triển nông nghiệp. Mở mang Quốc gia ngân hàng.
5
9 - Xây dựng nền quốc dân giáo dục, chống nạn mù chữ, phổ thông và cưỡng bách giáo dục đến bậc sơ
cấp, kiến thiết nền văn hoá mới.
10 - Thân thiện và giao hảo với các nước Đồng mình và các nước nhược tiểu dân tộc để giành lấy sự đồng
tình và sức ủng hộ của họ" .
Đại hội đã quyết định lập Uỷ ban dân tộc giải phóng Việt Nam do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch, Trần Huy
Liệu, Phó Chủ tịch và các Uỷ viên là Nguyễn Lương Bằng, Đặng Xuân Khu, Võ Nguyên Giáp, Phạm Văn Đồng,
Dương Đức Hiền, Chu Văn Tấn, Nguyễn Văn Xuân, Cù Huy Cận, Nguyễn Đình Thi, Lê Văn Hiến, Nguyễn Chí

Thanh, Phạm Ngọc Thạch, Nguyễn Hữu Đang, Thường trực của Uỷ ban là Hồ Chí Minh, Trần Huy Liệu, Phạm
Văn Đồng, Nguyễn Lương Bằng, Dương Đức Hiền. Đại hội bế mạc ngày 17-8-1945. Trong buổi bế mạc Uỷ ban
dân tộc giải phóng hướng lên lá cờ đỏ sao vàng, trang nghiêm tuyên thệ: chúng tôi là những người được Quốc dân
đại biểu bầu vào Uỷ ban dân tộc giải phóng để lãnh đạo cuộc cách mạng của nhân dân ta. Trước lá cờ thiêng liêng
của Tổ quốc, chúng tôi nguyện kiên quyết lãnh đạo nhân dân tiến lên, ra sức chiến đấu chống quân thù, giành lại
độc lập cho Tổ quốc. Dù phải hy sinh đến giọt máu cuối cùng, quyết không lùi bước . Đại hội bế mạc trong không
khí tổng khởi nghĩa sôi sục, Lệnh khởi nghĩa đã truyền đi từ hôm 13-8-1945. Các đại biểu phải khẩn trương trở về
địa phương lãnh đạo nhân dân nổi dậy giành chính quyền theo ba nguyên tắc: tập trung, thống nhất, kịp thời. Thì
giờ rất cấp bách. Phải hành động cho kịp thời cơ: "Không phải Nhật bại là nước ta tự nhiên được độc lập: Nhiều
sự gay go trở ngại sẽ gây ra. Chúng ta phải khôn khéo và kiên quyết. Khôn khéo để tránh những sự không lợi cho
ta. Kiên quyết để giành cho được nền hoàn toàn độc lập Một dân tộc quyết tâm và nhất trí đòi quyền độc lập thì
nhất định được độc lập. Chúng ta sẽ thắng lợi" .
Câu3: Ngày 2/9/1945, nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời là kết quả của quá trình đấu
tranh gian khổ của quân và dân ta. Bạn hãy cho biết Hồ Chí Minh đã tuyên bố sự ra đời
của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa như thế nào? Nội dung cơ bản của Bản Tuyên ngôn
độc lập?
- Sự ra đời của Bản Tuyên ngôn của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa :Việt Nam trở thành thuộc địa của Pháp từ
giữa thế kỷ 19. Trong Đệ nhị thế chiến, Nhật Bản đã thay Pháp chiếm đóng Việt Nam từ năm 1940. Khi Nhật Bản
thua quân Đồng Minh giữa năm 1945, Việt Nam có cơ hội lớn lấy lại độc lập. Cơ hội này đã được Việt Minh tận
dụng.
- Sáng ngày 26 tháng 8 năm 1945, tại ngôi nhà số 48 Hàng Ngang, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã triệu tập và
chủ trì cuộc họp của Thường vụ Trung ương Đảng Cộng Sản Việt Nam. Trong số các quyết định của cuộc họp
này, Thường vụ nhất trí chuẩn bị Tuyên ngôn độc lập và tổ chức mít tinh lớn ở Hà Nội để Chính phủ Lâm thời ra
mắt nhân dân, cũng là ngày nước Việt Nam chính thức công bố quyền độc lập và thiết lập chính thể dân chủ cộng
hòa.
- Ngày 30 tháng 8 năm 1945, Hồ Chí Minh mời một số người đến góp ý cho bản Tuyên ngôn độc lập do ông soạn
thảo.
- Ngày 31 tháng 8 năm 1945, Hồ Chí Minh bổ sung thêm cho dự thảo Tuyên ngôn độc lập.
Ngày 2 tháng 9 năm 1945, Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập trong cuộc mít tinh trước hàng chục vạn
quần chúng, tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Nội dung cơ bản của Bản Tuyên ngôn độc lập
Hỡi đồng bào cả nước,
Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được;
trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.
Lời bất hủ ấy ở trong bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 của nước Mỹ. Suy rộng ra, câu ấy có ý nghĩa là: tất cả
các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự
do.
Bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791 cũng nói: Người ta sinh ra tự do và
bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi.
Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được.Thế mà hơn 80 năm nay, bọn thực dân Pháp lợi dụng lá cờ tự do,
bình đẳng, bác ái, đến cướp đất nước ta, áp bức đồng bào ta. Hành động của chúng trái hẳn với nhân đạo và
chính nghĩa.Về chính trị, chúng tuyệt đối không cho nhân dân ta một chút tự do dân chủ nào.Chúng thi hành
những luật pháp dã man. Chúng lập ba chế độ khác nhau ở Trung, Nam, Bắc để ngăn cản việc thống nhất nước
6
nhà của ta, để ngăn cản dân tộc ta đoàn kết.Chúng lập ra nhà tù nhiều hơn trường học. Chúng thẳng tay chém
giết những người yêu nước thương nòi của ta. Chúng tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu.Chúng
ràng buộc dư luận, thi hành chính sách ngu dân.Chúng dùng thuốc phiện, rượu cồn để làm cho nòi giống ta suy
nhược.Về kinh tế, chúng bóc lột dân ta đến xương tủy, khiến cho dân ta nghèo nàn, thiếu thốn, nước ta xơ xác,
tiêu điều. Chúng cướp không ruộng đất, hầm mỏ, nguyên liệu.Chúng giữ độc quyền in giấy bạc, xuất cảng và
nhập cảng.Chúng đặt ra hàng trăm thứ thuế vô lý, làm cho dân ta, nhất là dân cày và dân buôn trở nên bần
cùng.Chúng không cho các nhà tư sản ta ngóc đầu lên. Chúng bóc lột công nhân ta một cách vô cùng tàn nhẫn.
- Mùa thu năm 1940, phát xít Nhật đến xâm lăng Đông Dương để mở thêm căn cứ đánh Đồng Minh, thì bọn thực
dân Pháp quỳ gối đầu hàng, mở cửa nước ta rước Nhật. Từ đó dân ta chịu hai tầng xiềng xích: Pháp và Nhật. Từ
đó dân ta càng cực khổ, nghèo nàn. Kết quả là cuối năm ngoái sang đầu năm nay, từ Quảng Trị đến Bắc kỳ, hơn
hai triệu đồng bào ta bị chết đói.
- Ngày 9 tháng 3 năm nay, Nhật tước khí giới của quân đội Pháp. Bọn thực dân Pháp hoặc là bỏ chạy, hoặc là
đầu hàng. Thế là chẳng những chúng không "bảo hộ" được ta, trái lại, trong 5 năm, chúng đã bán nước ta hai
lần cho Nhật.Trước ngày 9 tháng 3, biết bao lần Việt Minh đã kêu gọi người Pháp liên minh để chống Nhật. Bọn
thực dân Pháp đã không đáp ứng lại thẳng tay khủng bố Việt Minh hơn nữa. Thậm chí đến khi thua chạy, chúng
còn nhẫn tâm giết nốt số đông tù chính trị ở Yên Bái và Cao Bằng.

- Tuy vậy, đối với người Pháp, đồng bào ta vẫn giữ một thái độ khoan hồng và nhân đạo. Sau cuộc biến động
ngày 9 tháng 3, Việt Minh đã giúp cho nhiều người Pháp chạy qua biên thùy, lại cứu cho nhiều người Pháp ra
khỏi nhà giam Nhật và bảo vệ tính mạng và tài sản cho họ.
- Sự thật là từ mùa thu năm 1940, nước ta đã thành thuộc địa của Nhật, chứ không phải thuộc địa của Pháp nữa.
Khi Nhật hàng Đồng minh thì nhân dân cả nước ta đã nổi dậy giành chính quyền, lập nên nước Việt Nam Dân
chủ Cộng hòa.Sự thật là dân ta lấy lại nước Việt Nam từ tay Nhật, chứ không phải từ tay Pháp.Pháp chạy, Nhật
hàng, vua Bảo Đại thoái vị. Dân ta đã đánh đổ các xiềng xích thực dân gần 100 năm nay để gây dựng nên nước
Việt Nam độc lập. Dân ta lại đánh đổ chế độ quân chủ mấy mươi thế kỷ mà lập nên chế độ Dân chủ Cộng hòa.
- Bởi thế cho nên, chúng tôi, lâm thời Chính phủ của nước Việt Nam mới, đại biểu cho toàn dân Việt Nam, tuyên
bố thoát ly hẳn quan hệ với Pháp, xóa bỏ hết những hiệp ước mà Pháp đã ký về nước Việt Nam, xóa bỏ tất cả mọi
đặc quyền của Pháp trên đất nước Việt Nam.
- Toàn dân Việt Nam, trên dưới một lòng kiên quyết chống lại âm mưu của bọn thực dân Pháp.
Chúng tôi tin rằng các nước Đồng minh đã công nhận những nguyên tắc dân tộc bình đẳng ở các Hội nghị
Têhêrăng và Cựu Kim Sơn, quyết không thể không công nhận quyền độc lập của dân Việt Nam.
- Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn 80 năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng
Minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!Vì những lẽ trên,
chúng tôi, chính phủ lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, trịnh trọng tuyên bố với thế giới rằng:
- Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc
Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy.
Câu4: Bạn hãy nêu tóm tắt công lao vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong quá trình
chuẩn bị cho việc thành lập Đảng cộng sản Việt Nam và trực tiếp lãnh đạo Đảng trong giai
đoạn 1920 – 1945.
- Trở thành chiến sĩ cộng sản, Nguyễn Ái Quốc đã tham gia hoạt động trong phong trào cộng sản và công nhân
quốc tế, tích cực vận động phong trào cách mạng thuộc địa, nghiên cứu và truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin về
Việt Nam. Tháng 12-1924, Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu Trung Quốc trực tiếp chỉ đạo việc chuẩn bị thành lập
Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Chủ nghĩa Mác-Lênin và những tài liệu tuyên truyền của Nguyễn Ái Quốc được giai cấp công nhân và nhân dân
Việt Nam đón nhận như "người đi đường đang khát mà có nước uống, đang đói mà có cơm ăn". Nó lôi cuốn
những người yêu nước Việt Nam đi theo con đường cách mạng vô sản. Phong trào đấu tranh của giai cấp công
nhân và nhiều tầng lớp nhân dân phát triển mạnh mẽ, đòi hỏi phải có tổ chức đảng chính trị lãnh đạo.

- Từ ngày 3 đến 7-2-1930, Hội nghi hợp nhất ba tổ chức cộng sản họp tại Cửu Long (Hương Cảng, Trung Quốc)
dưới sự chủ trì của đồng chí Nguyễn Ái Quốc. Hội nghị nhất trí thành lập đảng thống nhất, lấy tên là Đảng Cộng
sản Việt Nam, thông qua Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Chương trình tóm tắt và Điều lệ vắn tắt của
Đảng, Điều lệ tóm tắt của các hội quần chúng.
7
-Sau thời gian học tập ở Liên Xô, tháng 4-1930 đồng chí Trần Phú trở về nước hoạt động. Theo đề nghị của
Nguyễn Ai Quốc, Trần Phú tham gia Ban Chấp hành Trung ương lâm thời và được phân công cùng Ban Thường
vụ chuẩn bị kỳ họp thứ nhất của BCHTW và dự thảo Luận cương chính trị.
Câu 5: Nhân kỉ niệm 30 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh và kỷ niệm 79
năm ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam Đảng ta đã mở cuộc vận động xây dựng chỉnh
đốn Đảng, thực hiện tự phê bình và phê bình trong Đảng. Bạn hãy cho biết cuộc vận động
trên đựơc Đảng ta đề ra từ Hội nghị TW Đảng lần thứ mấy? Khóa mấy? Nêu lên nội dung
cuộc vận động xây dựng chỉnh đốn Đảng.
Cuộc vận đông trên đựơc Đảng ta đề ra từ Hội nghị TW Đản lần thứ 6(Khóa VIII) đã đề ra nhiệm vụ”
Toàn Đảng tiến hành cuộc vận động xây dựng, chính đốn Đảng, thực hiện tự phê bình và phê bình Đảng, toàn dân
ta.
Nội dung cuộc vận động xây dựng chỉnh đốn Đảng: Xây dựng, chỉnh đốn Đảng trên cả ba mặt tư tưởng,
chính trị và tổ chức làm cho Đảng trong sạch, vững mạnh đang là một yêu cầu bức xúc của toàn Đảng, toàn dân
ta.
+ Xây dựng chỉnh đốn Đảng về tư tưởng là làm cho hệ thống lý luận của Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tửong
Hồ Chí Minh thật sự trở thành nền tảng và kim chỉ nam cho hành động của toàn Đảng, toàn dân ta, giữ vững và
tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng. Tại lớp huấn luyện Đảng Viên mới của Thành ủy Hà Nội,
ngày 14/ 5 /1966 Bác Hồ nói: “ Để lãnh đạo cách mạng, Đảng phải mạnh. Đảng mạnh là do chi bộ tốt, chi bộ tốt
là do các đảng viên đều tốt. Muốn có lập trường vô sản vững chắc thì Đảng viên phải có ý thức giai cấp, đồng
thời phải có lý luận cách mạng. Không có lý luận về chủ nghĩa xã hội khoa học thì không thể có lập trường giai
cấp vững vàng.
+ Xây dựng chỉnh đốn Đảng về chính trị là kiên định con đường mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn, giữ
vững mục tiêu độc lập và chủ nghĩa xã hội. Trong những bài học mà Đại Hộ VIII của Đảng đã tổng kết sau mười
năm đổi mới, bài học về giữ vững mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội được đưa lên hàng đầu. Độc lập
dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là bài học xuyên suốt trong lịch sử lãnh đạo cách mạng của Đảng ta.

+ Xây dựng chỉnh đốn Đảng về tổ chức là tăng cường sức chiến đấu của Đảng từ Trung ương đến cơ sở.
Đại Hội VIII của Đảng nhận định:”Tổ chức cơ sở Đảng ở nhiều nơi yếu kém, phương thức lãnh đạo và sinh hoạt
lúng túng, có tình trạng vừa kém dân chủ, vừa thiếu kỷ luật, kỷ cương. Một số cán bộ và cấp ủy chưa tôn trọng và
thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, bệnh quan liêu, độc đoán, cục bộ, địa phương, kèn cựa, địa vị, cá nhân
chủ nghĩa rất nặng, không ít nơi nội bộ mất đoàn kết nghiêm trọng”.
Công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng muốn có hiệu quả thiết thực, trước hết phải gắn liền với phong trào
quần chúng và phải dựa vào quần chúng. Thông qua phong trào quần chúng, Đảng kiểm nghiệm, hoàn chỉnh và
cụ thể hóa đường lối chính trị. Và cũng từ phong trào cách mạng của quần chúng, Đảng lựa chọn những người ưu
tú kết nạp vào Đảng. Thực tiễn cách mạng cho thấy nơi nào có phong trào quần chúng mạnh mẽ thực hiện thắng
lợi các nhiệm vụ chính trị ở đó, tổ chức Đảng đựơc phát triển và củng cố, cán bộ, Đảng viên đựơc rèn luyện.Trái
lại, công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng làm tốt thì phong trào quần chúng càng lớn mạnh. Quá trình phát triển
và lớn mạnh của Đảng gắn liền với sự phát triển của xã hội và sự lớn mạnh của phong trào quần chúng. Phong
trào quần chúng là cơ sở, là nguồn sống của Đảng, là mảnh đất, từ đó, Đảng lớn lên không ngừng.
Nét đặc trưng trong tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng và chỉnh đốn Đảng chính là mối liên hệ máu thịt
giữa Đảng và nhân dân. Bác Hồ nói:” Nhân dân giúp đỡ xây dựng Đảng bằng cách: hiểu rõ Đảng, ủng hộ Đảng,
hưởng ứng những lời kêu gọi của Đảng, ra sức cho Đảng rõ tình hình trong nhân dân, đối với công tác của Đảng
thì thật thà phê bình và nêu ý kiến của mình”.
Để bảo đảm và phát huy kết quả của việc quần chúng tham gia chỉnh đốn Đảng, các cấp ủy Đảng thực
hiện tốt, có nền nếp – không làm chiếu lệ và hình thức – việc phê bình của các tổ chức Đảng trước quần chúng và
mở rộng chế độ quần chúng phê bình các tổ chức Đảng, cán bộ và Đảng viên.
Đối với những ý kiến phê bình đúng của quần chúng thì các tổ chức Đảng tiếp thu nghiêm túc và có biện
pháp sửa chữa. Đối với những ý kiến không đúng thì phân tích và giải thích đầy đủ với thái độ thực sự” trọng
dân” và có ý thức trách nhiệm.
Nhấn mạnh vai trò và tác dụng của quần chúng không có nghĩa là coi nhẹ sự hoạt động và sinh hoạt của
các tổ chức Đảng và cũng không thể lấy phê bình của quần chúng thay thế cho tự phê bình và phê bình trong
Đảng.
8
Câu 6: Bạn hãy nêu quan điểm của Hồ Chí Minh về thực hành tiết kiệm
Cả cuộc đời cống hiến cho dân, cho nước, Hồ Chí Minh không chỉ là mẫu mực về đạo đức cách mạng mà
còn là tấm gương sáng về tinh thần tiết kiệm. Người thường răn dạy mọi người cần phải tiết kiệm, làm gì cũng

cần tiết kiệm và có thể tiết kiệm.
1. Tiết kiệm thời gian và tài lực, vật lực.
Theo Hồ Chí Minh, tiết kiệm là để tích lũy vốn, đầu tư cho sản xuất, làm cho sản xuất phát triển, trên cơ
sở đó cải thiện dần đời sống nhân dân. Trả lời câu hỏi “Tiết kiệm là gì?”, Người nói: “tiết kiệm cốt để giúp vào
tăng gia sản xuất, mà tăng gia sản xuất là để dần dần nâng cao mức sống của bộ đội, cán bộ và nhân dân. Nói theo
lối khoa học, thì tiết kiệm là tích cực, chứ không phải là tiêu cực”. Trong kháng chiến chống Pháp, khi kêu gọi
mọi người tiết kiệm, Người giải thích: kinh tế của ta nghèo nàn, lạc hậu, chúng ta cần phải có một nền kinh tế
khá, để kháng chiến và kiến quốc. Muốn xây dựng kinh tế, thì phải có tiền của để làm vốn. Muốn có vốn, thì các
nước tư bản dùng 3 cách: vay mượn nước ngoài, ăn cướp của các thuộc địa, bóc lột công nhân, nông dân. Những
cách đó chúng ta đều không thể làm được. Chúng ta chỉ có cách là một mặt tăng gia sản xuất, một mặt tiết kiệm
để tích trữ thêm vốn cho công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế của ta. “Tiết kiệm không phải là bủn xỉn, gặp
việc đáng làm cũng không làm, đáng tiêu cũng không tiêu. Tiết kiệm không phải là ép bộ đội, cán bộ và nhân dân
nhịn ăn, nhịn mặc”.
Khi miền Bắc được giải phóng và bắt tay vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, Hồ Chí Minh vẫn
khẳng định ý nghĩa to lớn của việc tiết kiệm. Theo Người, chúng ta phải tiết kiệm sức lao động. Thí dụ: “việc gì
trước kia phải dùng 10 người, nay ta phải tổ chức sắp xếp cho khéo, phải nâng cao năng suất của mỗi người, nhờ
vậy mà chỉ dùng 5 người cũng làm được”. Chúng ta phải tiết kiệm thời giờ. Việc gì trước kia phải làm 2 ngày,
nay vì tổ chức sắp xếp khéo, năng suất cao, ta có thể làm xong trong 1 ngày. Chúng ta phải tiết kiệm tiền của.
Việc gì trước phải dùng nhiều người, nhiều thời giờ, phải tốn 2 vạn đồng. Nay vì tiết kiệm được sức người và thời
giờ, nguyên liệu, cho nên chỉ tốn 1 vạn là đủ. Theo Người, cần tìm cách tổ chức sắp đặt cho hợp lý, để một người
có thể làm việc như hai người, một ngày có thể làm việc của hai ngày, một đồng có thể dùng bằng hai đồng.
2. Tất cả mọi người đều phải tiết kiệm, trước hết là các cơ quan, đơn vị, xí nghiệp.
Hồ Chí Minh quan niệm tiết kiệm là công việc của mọi người, ai ai cũng cần tiết kiệm, cơ quan, đơn vị
cũng có thể tiết kiệm được. Không chỉ công nhân, nông dân cần thực hành tiết kiệm mà cả chiến sĩ, các đơn vị bộ
đội không phải là cơ quan sản xuất cũng vẫn có thể tiết kiệm được, các chiến sĩ cũng cần tiết kiệm và cũng có thể
tiết kiệm. Người ví dụ: Trước kia tính đổ đồng mỗi chiến sĩ bắn 50 viên đạn mới hạ một mục tiêu. Nay vì tập
luyện siêng năng, bắn khá, tính đổ đồng mỗi chiến sĩ chỉ bắn 10 viên đạn thì hạ được một mục tiêu. Thế là chiến
sĩ tiết kiệm được 80% đạn. Do đó mà quân giới tiết kiệm được nguyên liệu và nhân công đúc đạn, để chế tạo
những vũ khí khác. Trước kia Cục Vận tải phải chở 100 xe đạn, nay chỉ cần chở 20 xe, tiết kiệm được xe cộ và
dầu mỡ. Xe chạy ít, thì đường sá phải chữa ít, thế là tiết kiệm được dân công, v.v Trong các chiến dịch thu được

nhiều chiến lợi phẩm (thuốc, đạn, lương thực, súng ống, v.v ), bộ đội biết tiết kiệm, dùng nó mà đánh giặc. “'Cơ
quan nào cũng cần và cũng có thể tiết kiệm. Nếu cán bộ tư pháp nâng cao năng suất, làm việc mau chóng, thì sẽ
giúp cho những đồng bào có việc đến tư pháp tiết kiệm được ngày giờ, để tăng gia sản xuất”.
Ai cũng có thể và cũng nên tiết kiệm, nếu ta khéo tiết kiệm sức người, tiền của và thời giờ, thì với sức lao
động, tiền tài của nước ta hiện nay, ta có thể tăng gia sản xuất gấp bội mà lực lương của ta về mọi mặt cũng tăng
gấp bội. Đó là một sự thực chắc chắn, chứ không phải lý luận cao xa. Kinh nghiệm của các nước bạn cũng đã tỏ
rõ như vậy.
3. Các nước trên thế giới đều thực hiện tiết kiệm
Để khích lệ tinh thần tiết kiệm của nhân dân ta, Hồ Chí Minh đã nêu những gương điển hình của một số
nước trên thế giới, nhất là các nước xã hội chủ nghĩa lúc bấy giờ như Liên Xô, Trung Quốc để làm ví dụ. Người
khẳng định, nhờ tiết kiệm mà các nước này đã đạt được những thành tựu trong xây dựng đất nước và cải thiện đời
sống nhân dân. ở Liên Xô, do tiết kiệm mà tiền vốn đầu tư vào kế hoạch 5 năm (1946 - 1950) tăng thêm 26 tỷ rúp,
tức là 1/3 số tiền vốn. Một xưởng may áo ở Mạc Tư Khoa đã tiết kiệm được hơn 34.000 thước vải, đủ may 2 vạn
chiếc áo lót.
Do nâng cao năng suất mà tiết kiệm được nhiều thời giờ: trước kia đóng một chiếc máy bay to, phải
20.000 tiếng đồng hồ, nay chỉ cần 12.500 giờ; đóng một chiếc xe tăng to, trước kia phải 8.000 giờ, nay chỉ cần
3.700 giờ.ở Trung Quốc, năm 1951 nhân dân khu Đông Bắc do tăng năng suất và tiết kiệm mà đã thêm được 14
triệu tấn lương thực. Khu Tây Bắc do tiết kiệm mà tăng thêm được một triệu tấn lương thực, 60 vạn tạ bông, 35
vạn con trâu bò, v.v
9
Người phân tích mối quan hệ biện chứng giữa tiết kiệm thời gian và năng suất lao động. Tiết kiệm thời
gian đi đôi với tăng năng suất. Trước kia một người thợ dệt vải đi lại hơn 5.200 bước trong hai tiếng đồng hồ.
Nay các nhà máy dệt đổi mới, hợp lý hóa các thao tác nên chỉ phải đi lại 2.300 bước. Như vậy người thợ đã bớt
mệt nhọc mà năng suất lại tăng thêm: Xích Kiến Tú là một cô thợ dệt 17 tuổi, đã tìm ra cách hợp lý ấy.“Cách
mạng Trung Quốc nhờ tăng gia sản xuất và tiết kiệm, mà kinh tế tiến bộ, tài chính thống nhất, giá cả ổn định, đời
sống nhân dân cải thiện rất mau”.Ngay trong điều kiện kháng chiến khó khăn, Hồ Chí Minh vẫn khẳng định
chúng ta quyết tâm tăng gia và tiết kiệm, thì nhất định tăng gia được và tiết kiệm được.
4. Đi đôi với tiết kiệm cần phải chống tham ô, lãng phí, quan liêu
Hồ Chí Minh quan niệm rất rõ ràng rằng tiết kiệm là đối lập với tham ô, lãng phí. Đi đôi với tiết kiệm,
phải tẩy sạch nạn tham ô lãng phí và bệnh quan liêu. Muốn lúa tốt thì phải nhổ cỏ cho sạch, nếu không, thì dù cày

bừa kỹ, bón phân nhiều, lúa vẫn xấu vì lúa bị cỏ át đi. “Muốn thành công trong việc tăng gia sản xuất và tiết kiệm
cũng phải nhổ cỏ cho sạch, nghĩa là phải tẩy sạch nạn tham ô, lãng phí và bệnh quan liêu”. Nếu không, thì nó sẽ
làm hại đến công việc của ta.
Tham ô là ăn cắp của công làm của tư, đục khoét của nhân dân, ăn bớt của bộ đội. Tiêu ít mà khai nhiều,
lợi dụng của chung của Chính phủ để làm quỹ riêng cho địa phương mình, đơn vị mình, cũng là tham ô. Dân lấy
cắp của công, khai gian, lậu thuế cũng là tham ô. Còn lãng phí có nhiều cách. Có thể lãng phí sức lao động, lãng
phí thời gian, tiền bạc của tập thể, của nhà nước hay của chính bản thân mình. Theo Người, lãng phí sức lao động
là việc gì ít người cũng làm được mà vẫn dùng nhiều người. Trong các cơ quan, các xí nghiệp, đơn vị thường mắc
khuyết điểm này do bố trí công việc kém, cán bộ không thấy hết khả năng của người lao động, của chiến sĩ. Lãng
phí thời giờ: việc gì có thể làm trong một ngày một buổi, cũng kéo dài đến mấy ngày do những cuộc khai hội, vì
người phụ trách chuẩn bị chương trình không đầy đủ, người đến dự hội thì không chuẩn bị ý kiến, đáng lẽ chỉ một
ngày thì bàn bạc và giải quyết xong vấn đề, song cuộc khai hội kéo dài đến năm, ba ngày. Lãng phí tiền của và
tiêu pha phí phạm, đáng tiêu ít lại tiêu nhiều: Có rất nhiều hình thức lãng phí tiền của, như các cơ quan dùng vật
liệu một cách phí phạm. Các xí nghiệp dùng máy móc và nguyên liệu không hợp lý, giữ gìn xe cộ, tiết kiệm dầu
mỡ không triệt để, làm kho tàng không cẩn thận; người giữ kho kém tinh thần trách nhiệm, để thóc gạo ẩm ướt,
nguyên nhiên, vật liệu hao hụt, hư hỏng. Ngân hàng không khéo sử dụng tiền bạc, để tiền bạc ứ đọng lại, không
bổ ích cho việc tăng gia sản xuất. Cơ quan kinh tế làm kế hoạch không thiết thực, không sát với hoàn cảnh, để
Chính phủ phải lỗ vốn. Bộ đội không biết quý trọng giữ gìn quân trang, quân dụng và chiến lợi phẩm. Nhân dân
bỏ hoang ruộng đất, đốt vàng mã, bán trâu, cầm ruộng để làm đám cưới, đám ma, việc sửa chữa cầu đường lãng
phí nhân công nhiều vì tổ chức không khéo.
Hồ Chí Minh cho rằng “tham ô là trộm cướp. Lãng phí tuy không lấy của công đút túi, song kết quả cũng
rất tai hại cho nhân dân, cho Chính phủ. Có khi tai hại hơn nạn tham ô”. Nguyên nhân của nạn tham ô và lãng phí
là vì bệnh quan liêu. Những người và những cơ quan lãnh đạo từ cấp trên đến cấp dưới không sát công việc thực
tế, không theo dõi và giáo dục cán bộ, không gần gũi quần chúng. Đối với công việc thì trọng hình thức mà không
xem xét khắp mọi mặt, không vào sâu vấn đề. Chỉ biết khai hội, viết chỉ thị, xem báo cáo trên giấy, chứ không
kiểm tra đến nơi, đến chốn. Thành thử có mắt mà không thấy suốt, có tai mà không nghe thấu, có chế độ mà
không giữ đúng, có kỷ luật mà không nắm vững. Kết quả là những người xấu, những cán bộ kém tha hồ tham ô,
lãng phí. Bệnh quan liêu đã ấp ủ, dung túng, che chở cho nạn tham ô, lãng phí. Vì vậy, muốn trừ sạch nạn tham ô,
lãng phí, thì trước mắt phải tẩy sạch bệnh quan liêu.
5. Phải biết giáo dục, lãnh đạo, giúp đỡ nhân dân tăng gia sản xuất và tiết kiệm.

Hồ Chí Minh cho rằng cần phải giáo dục nhân dân, tăng gia sản xuất và thực hành tiết kiệm. Vì nếu tích
cực tăng gia sản xuất mà không biết tiết kiệm thì không có tích luỹ, không phát triển được. Cán bộ phải làm
gương và vận động nhân dân tiết kiệm. Phải biết giáo dục, lãnh đạo, giúp đỡ nhân dân tăng gia sản xuất và tiết
kiệm. Phải tiết kiệm là vì, nếu được bữa nào xào bữa ấy, thì sẽ thiếu thốn. Nếu cán bộ khéo lãnh đạo và thiết thực
giúp đỡ đồng bào và đồng bào cố gắng tăng gia sản xuất và tiết kiệm thì dân sẽ no ấm, mọi việc trôi chảy, thuế
khoá dễ thu, tài chính dồi dào, dân no thì nước giàu, vì nước ta là nước nông nghiệp, mọi việc đều dựa vào nông
nghiệp. Nếu cán bộ không biết lãnh đạo và thiết thực giúp đỡ dân tăng gia sản xuất và tiết kiệm, nếu đảng viên
không xung phong gương mẫu, thì việc gì cũng sẽ khó làm. Cho nên chính sách tăng gia sản xuất và tiết kiệm là
một chính sách căn bản của chúng ta. “Tăng gia sản xuất và tiết kiệm để nâng cao đời sống của nhân dân, khôi
phục kinh tế, mở mang văn hóa và đề phòng đói, chống đói. Trách nhiệm của các cấp ủy và cán bộ là phải hết sức
chú ý đến sản xuất và tiết kiệm. Các đảng viên phải gương mẫu trong việc đó”.
Nhưng công nghiệp của ta còn lạc hậu, chúng ta đang phát triển công nghiệp. Để giành lấy thắng lợi, công
nhân ta phải ra sức thi đua sản xuất nhiều, nhanh, tốt, rẻ; phải chấp hành nghiêm chỉnh kỷ luật lao động và tích
10
cực tham gia quản lý xí nghiệp; phải chống lãng phí, tham ơ. “Cán bộ ta phải thật sự cần, kiệm, liêm, chính, cùng
cơng nhân tham gia lao động”.
6. Noi theo tấm gương tiết kiệm của Người
Hành động cụ thể của mỗi chúng ta hiện nay ở các cơng sở, nhà máy, đơn vị là cần thật sự tiết kiệm nhân
cơng, tiền của, vốn liếng, ngun, nhiên vật liệu; khắc phục tình trạng tiêu xài hoang phí, tư tưởng tiêu “tiền
chùa” vào việc riêng tư, lợi dụng tiếp khách, tổ chức ăn uống lu bù, tình trạng bớt xén thời gian, đi muộn về sớm,
làm việc riêng tư trong giờ làm việc ở cơ quan, đơn vị. Sinh viên, học sinh các trường cần tận dụng hết thời gian
cho học tập, cơng nhân tích cực làm việc, cán bộ khoa học cần sử dụng hiệu quả kinh phí cho nghiên cứu khoa
học, nghiên cứu xong cần phổ biến rộng rãi kết quả nghiên cứu để vận dụng vào thực tế. Các trường cần nâng cao
chất lượng đào tạo, đào tạo có trọng tâm, trọng điểm, sử dụng hiệu quả kinh phí đào tạo, khắc phục tình trạng
chạy theo bằng cấp. Nhà nước có kế hoạch, chính sách và thực hiện trọng dụng nhân tài, khắc phục lãng phí cực
lớn về năng lực trí tuệ; nhanh chóng đẩy lùi tệ nạn tham nhũng gây tổn hại lớn cơng quỹ.
Học tập và làm theo tấm gương tiết kiệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh khơng những chỉ là biểu hiện đạo đức
cách mạng mà còn là u cầu đối với mỗi cán bộ cơng nhân, mỗi người dân Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng
đất nước.
Câu 7: Em hãy kể một câu chun đạo đức Hồ Chí Minh

Chai mật ong do Bác tặng
Thường tối thứ bảy, Bác ra xem phim ngắn khoảng gần một tiếng tại Phủ Chủ tịch. Thủ tướng Phạm Văn Ðồng
cùng xem với Bác. Buồng chiếu phim có anh em ở đơn vị bộ đội bảo vệ, anh em bảo vệ và phục vụ Bác. Thỉnh
thoảng anh Vũ Kỳ lại tổ chức buổi hát hoặc ngâm thơ phục vụ Bác.
Tối ngày 31-5-1969 tại Phủ Chủ tịch, Bác và đơng đủ các vị lãnh đạo Ðảng và Nhà nước tới dự buổi ca múa nhạc
nhân ngày Quốc tế Thiếu nhi. Buổi tối hơm đó đã được ghi lại trên những thước phim, ảnh Bác Hồ ngồi giữa các
cháu như ơng tiên ngồi giữa bầy cháu nhỏ. Sau buổi diễn rất vui, Bác chia kẹo cho các cháu. Lúc ra về, dọc đường
Bác hỏi đồng chí Vũ Kỳ: Dưới hàng ghế có cụ nào ngồi đấy. Ðồng chí Vũ Kỳ trả lời: Dạ, đó là cụ thân sinh của
bác sĩ Mẫn, Bác nói:
- Sao khơng giới thiệu cho mình để mình bắt tay.
Vài ngày sau đồng bào Tây Bắc gửi về biếu Bác một chai mật ong, Bác bảo đồng chí Vũ Kỳ: Chai mật ong này
để biếu ơng cụ chú Mẫn.
Tơi đưa về và kể cho bố tơi, bố tơi cảm động chảy nước mắt và giữ gìn chai mật ong cho tới lúc qua đời (20 năm
sau đó).
Câu 8: Dự đoán có bao nhiêu người tham dự: 24501
11