Trị quai bị bằng những bài thuốc đơn giản pptx

Trị quai bị bằng những
bài thuốc đơn giản
ThS. Hoàng Khánh Toàn
Quai bị là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virut gây nên, thường gặp ở trẻ nhỏ
từ 5-10 tuổi, biểu hiện bằng các triệu chứng: phát sốt, sưng đau tuyến mang tai một
hoặc cả hai bên, nhai và nuốt khó khăn vì đau, mệt mỏi, có thể kèm theo viêm đau
tinh hoàn và buồng trứng.
Trong y học cổ truyền, quai bị thuộc phạm vi chứng "ôn độc" do nhiệt tà xâm phạm vào
kinh thiếu dương gây nên, dân gian thường gọi là "trá tai", "đại đầu ôn", "hà mô ôn" Về
mặt trị liệu, ngoài việc dùng thuốc và châm cứu theo nguyên tắc "biện chứng luận trị"
kinh điển, các thầy thuốc y học cổ truyền còn rất chú trọng khai thác vốn kinh nghiệm
dân gian cực kỳ phong phú trong quá trình phòng chống căn bệnh này. Dưới đây xin
được đưa ra một số ví dụ điển hình để bạn đọc có thể tham khảo và vận dụng khi cần
thiết.
Thuốc uống
Bài 1: Rễ cây rẻ quạt tươi (xạ can) 9-15g,
sắc uống ngày một thang chia hai lần.
Bài 2: Huyền sâm 15g, hạ khô thảo 6g,
bản lam căn 12g, sắc uống ngày một
thang.
Bài 3: Chua me đất hoa vàng 30g, sắc
uống ngày một thang.
Bài 4: Rễ chàm mèo sao vàng 10g, sắc
ngày một thang, chia uống vài lần trong ngày.
Bài 5: Vỏ cây gạo 40g, cạo bỏ vỏ giấy bên ngoài, thái phiến sao vàng, sắc uống ngày một
thang.
Bài 6: Củ sắn dây 16g, bạc hà 6g, cúc tần sao 10g, thăng ma 10g, thạch cao sống 10g,
cam thảo 6g, hoa cúc 15g, hoàng cầm 10g, sắc uống ngày một thang.

Rẻ quạt.
Bài 7: Quả ké 12g, sài đất 12g, khổ sâm 12g, hạ khô thảo nam 15g, kim ngân hoa 12g, bồ

công anh 12g, sắc uống ngày một thang chia 2 lần.
Thuốc bôi ngoài
Bài 1: Hạt gấc 3-4 hạt đốt thành than, quai bị cói hoặc chiếu rách một nhúm (chừng 5g)
đốt thành than. Hai thứ trộn đều rồi hòa với dầu vừng bôi vào chỗ viêm sưng.
Bài 2: Nhân hạt gấc giã nát hoặc hạt gấc 4-5 hạt đốt thành than, giấm thanh 5ml, tinh cối
đá (đã vô trùng) 6-10g. Tất cả trộn đều rồi bôi vào chỗ viêm sưng, mỗi ngày 4-5 lần.
Bài 3: Nhân hạt gấc 2-3 hạt, giấm thanh hoặc rượu trắng 10ml, đem hạt gấc mài vào giấm
hay rượu bôi nhiều lần vào chỗ sưng đau.
Bài 4: Dùng nước cốt lá muồng trâu trộn với thuốc lào bôi vào tổn thương nhiều lần
trong ngày.
Bài 5: Xích tiểu đậu 50-70 hạt tán vụn, trộn với nước ấm hoặc lòng trắng trứng gà hoặc
mật ong (lượng vừa đủ) thành dạng hồ rồi bôi đắp lên nơi sưng, mỗi ngày thay thuốc một
lần, thường sau một lần tại chỗ đã bớt sưng đau.
Bài 6: Hạt cam thảo dây lượng vừa đủ, tán bột, trộn với lòng trắng trứng gà rồi bôi lên
tổn thương, mỗi ngày thay thuốc một lần. Đã có công trình nghiên cứu điều trị trên 485
ca đều đạt kết quả tốt, trong đó có 402 ca đạt hiệu quả ngay từ lần đầu.
Bài 7: Xích tiểu đậu 30g, đại hoàng 15g, thanh đại 30g. Tất cả tán thành bột mịn, mỗi lần
dùng 5g trộn với lòng trắng trứng gà rồi bôi lên nơi sưng đau nhiều lần trong ngày.
Bài 8: Thiên hoa phấn, đậu xanh lượng bằng nhau, tán bột, hòa với nước sôi để nguội
thành dạng hồ lỏng rồi bôi lên nơi sưng, mỗi ngày 3-4 lần.
Bài 9: Giấm chua để lâu ngày, tỏi lượng vừa đủ. Đem tỏi giã nát trộn với giấm rồi bôi lên
tổn thương, mỗi ngày 2-3 lần.
Bài 10: Bột hạt tiêu 1g, bột mì 8g, trộn hai thứ với nước ấm thành dạng hồ rồi bôi đắp lên
nơi sưng, mỗi ngày thay thuốc một lần.
Thuốc đắp hoặc dán ngoài
Bài 1: Lá na, lá gấc và lá cà độc dược, ba
thứ rửa sạch, giã nát rồi đắp vào nơi sưng
đau.
Bài 2: Hạt gấc đốt cháy, tán bột rồi trộn
với mủ cây duối cho đặc, phết lên giấy và

dán vào chỗ sưng đau.
Bài 3: Giun đất 2-3 con, cho vào cốc, chế
thêm một ít đường trắng rồi quấy đều, sau
chừng nửa giờ dùng bông sạch thấm chất
dịch do giun tiết ra rồi bôi đắp lên nơi
sưng đau, mỗi ngày 2-3 lần.
Bài 4: Cóc một con, rửa sạch, chặt bỏ đầu từ phía dưới hai u to, lột lấy da và dùng kéo cắt
thành những miếng như cao dán rồi dán lên nơi sưng, sau chừng 8 giờ thì thay miếng
khác, thường sau 3 ngày thì khỏi.
Món ăn - bài thuốc
Bài 1: Đậu xanh 30g, cải trắng 3 cây. Đậu xanh đem ninh cả vỏ cho nhừ rồi cho rau cải
vào nấu chín, chia ăn 2 lần trong ngày, dùng liên tục trong 3-5 ngày.
Bài 2: Đậu xanh 100g, đậu tương 50g, đường trắng 30g. Ninh nhừ hai loại đậu rồi cho
đường vào quấy đều, chia ăn 2-3 lần trong ngày.
Bài 3: Hoa kinh giới 10g, bạc hà 10g, sắc lấy nước rồi đem ninh với 50g gạo tẻ thành
cháo, ăn trong ngày.
Bài 4: Khổ qua 100g bỏ ruột, thái miếng rồi chế thành các món ăn, ăn trong vài ngày.
Nhìn chung, các bài thuốc dân gian trên đây đều rất đơn giản, dễ kiếm, dễ chế và dễ sử
dụng. Khi ứng dụng có thể kết hợp dùng các bài thuốc chữa các nhóm với nhau, thông
thường người ta hay dùng đồng thời một bài thuốc uống trong, một bài thuốc bôi hoặc
đắp và một bài thuốc - món ăn để tăng thêm hiệu quả điều trị. Trong điều kiện hiện nay,
một số bài thuốc không còn thích hợp nên ít được sử dụng. Song, không vì thế mà chúng
ta lãng quên một khi chúng ta thực sự trân trọng những di sản quý báu mà tiền nhân đã để
lại.


Khổ qua.