KINH BIỆT VÀ CÁCH VẬN DỤNG (Kỳ 2) pptx

KINH BIỆT VÀ CÁCH VẬN DỤNG
(Kỳ 2)

C. VAI TRÒ TRONG BỆNH LÝ VÀ ĐIỀU TRỊ

Chương 11 sách Linh khu khảo sát về kinh biệt đã mô tả rõ các đường đi
của kinh nhưng không nêu lên các rối loạn của kinh biệt. Dù thế nào đi nữa về mặt
điều trị, chúng ta phải chọn các huyệt theo đường kinh và dựa trên tính chất âm
dương của bệnh và trên triệu chứng học.
Trong thực hành châm trị, khi tiến hành việc thủ huyệt để châm, người
thầy thuốc rất cần chú trọng đến lý luận biểu, lý, thuộc, lạc. Có những bệnh thực
sự ở biểu kinh mà ta lại chọn huyệt ở lý kinh (ví dụ: nhức đầu thủ huyệt Liệt
khuyết, ngược lại có khi Phế kinh bị bệnh mà thủ huyệt Hợp cốc, Khúc trì; hoặc
như trường hợp tỳ hư, sự vận hóa trở nên thất thường làm xuất hiện chứng bụng
trướng, cầu phân lỏng ta thủ huyệt Túc tam lý ).
Khi khảo sát triệu chứng của 12 đường kinh chính, chúng ta nhận thấy có
những bệnh lý mà vị trí nằm bên ngoài vùng chi phối bởi các đường kinh chính.
Các bệnh ấy nằm trong vùng chi phối của kinh biệt.
Trong châm cứu trị liệu, người ta rất chú trọng vai trò của những huyệt
trên đầu và mặt (nhĩ châm, diện châm, tỵ châm). Những phương pháp nói trên đã
đóng góp nhiều trong việc trị liệu tật bệnh toàn thân và ngay cả lĩnh vực châm tê
nữa. Tất cả những kết quả đó phải kể đến vai trò hội họp của kinh biệt, giữa kinh
biệt và kinh mạch làm cho kinh khí tập trung được lên đầu mặt.
Tác dụng của một số huyệt trên một số vùng không có đường kinh đi qua
đã cho thấy sự ảnh hưởng của kinh biệt (ví dụ: tác dụng của những huyệt Giản sử
và Đại lăng ở hầu - kinh chính không đi qua cổ). Như vậy có thể xem triệu chứng
của kinh biệt đã xen lẫn với các triệu chứng của kinh chính.



ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA KINH BIỆT

- Lộ trình những kinh biệt có đặc điểm:
+ Xuất phát từ các khớp lớn.
+ Chủ yếu phân bố bên trong cơ thể (đi vào trong bụng, trong ngực để đến
các tạng phủ).
- Hệ thống những kinh biệt đóng vai trò hỗ trợ cho hệ thống kinh chính:
+ Trong sinh lý: liên lạc và vận hành khí huyết đến những vùng cơ thể (chủ
yếu bên trong) mà kinh chính không kiểm soát, đảm bảo đặc điểm “cơ thể thống
nhất” của Đông y học.
+ Trong bệnh lý: hỗ trợ phân tích những triệu chứng không thể giải thích
được với chỉ lộ trình kinh chính tương ứng.
+ Trong điều trị: hỗ trợ giải thích những tác dụng điều trị của huyệt.



II. HỆ THỐNG HỢP THỨ I: (BÀNG QUANG - THẬN)

A. KINH BIỆT BÀNG QUANG
B.
Bắt đầu từ Ủy trung đi lên mông, nhập vào giang môn.
Cách xa xương cụt 5 thốn, nó phân nhánh đến thận, đi lên dọc theo cột sống
phân nhánh vào Tâm đến vùng gáy. Nơi đây nó đi vào kinh Bàng quang ở huyệt
Thiên trụ.

B. KINH BIỆT THẬN

Từ huyệt Âm cốc, xuất phát nhánh kinh biệt đi vào hố nhượng (nối với Ủy
trung), đi cùng kinh biệt của Bàng quang đến Thận.
Ở khoang đốt sống thắt lưng 2 nó đi vào mạch Đới, theo mạch Đới đi tới
huyệt Trung chú của Thận kinh, sau đó nó mượn đường mạch Xung để đến đáy

lưỡi, từ đáy lưỡi nó xuất hiện ra gáy nối với kinh chính Bàng quang ở huyệt Thiên
trụ.