Bón phân cho Bonsai

Nghệ thuật Bonsai Nguyễn Văn Lộc –
THCS Bình Minh
BĨN PHÂN CHO BONSAI
Mặc dầu các yếu tố cần thiết cho sự tăng trưởng của cây là lấy từ nước, khơng khí và đất, nhưng phân bón có
thể giúp cho chúng thích nghi được với những điều kiện dưới mức lý tưởng.
Vì lượng đất trồng rất ít nên thỉnh thoảng phải bón phân cho cây. Thường một năm bón phân 2 lần: một lần vào mùa
khơ (ít) và một lần vào mùa mưa (nhiều).
Lượng phân bón: tùy tình trạng, tùy loại cây và tùy theo mùa, cây đang phát triển thì cần nhiều, cây đã thành thục thì
cần ít hơn. Những lồi cây cho ra một đợt chồi mỗi năm thì chỉ bón phân vào lúc cây trưởng thành. Những lồi cây ra
chồi quanh năm thì bón phân đều đặn hơn, mỗi lần một ít. Những lồi thay lá thì nên bón phân sau khi lá rụng. Bón phân
vào mùa khơ hay mùa lá rụng sẽ làm cho thân cây Bon-sai dày lên và cứng cáp hơn.
Khơng nên bón phân khi cây đang ra nụ hoặc đang trổ hoa ra trái vì chúng sẽ rụng hoặc bị "cháy". Khơng bón phân
cho những cây vừa mới thay đất, thay chậu, nên đợi 3 tháng sau cho cây tái tạo đủ rễ rồi hãy bón phân. Phân bón thuộc
loại vơ cơ (gọi là phân hóa học) hay hữu cơ cũng đều có chứa những ngun tố mà ta có thể phân ra thành ngun tố đại
lượng và ngun tố vi lượng. Đạm, lâm và kali được gọi là ngun tố đại lượng là vì cây sử dụng chúng với một lượng
lớn, còn ngun tố vi lượng như manhê, bor, kẽm, mangan, canxi, sắt, đồng, cabalt, molyden . . . thì cây chỉ cần bón ít
thơi. Mặc dù các ngun tố trên đây là cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển của cây, nhưng nếu bón với liều lượng
khơng đúng thì có thể ức chế cây. Do đó, tốt hơn nên dùng những loại phân bón đã được pha trộn đầy đủ. Lúc bón phân
cần phải chú ý đến mùa màng và loại cây. Vào mùa mưa, phân bón có chứa nhiều đạm sẽ giúp cho lá tăng trưởng, mùa
khơ thì bón phân có kali nhiều hơn để trợ lực cho sự phát triển thân và cành. Cây có hoa và trái thì cần được bón nhiều
lân vào đầu mùa mưa hoặc trước khi trổ hoa.
Phân bón cho cây Bon-Sai cần có ba chất căn bản là N - P - K theo tỉ lệ tương ứng 50 - 30 - 20.
N: Nói chung là giúp cây tăng trưởng.
P: Giúp cây điều hòa các chức năng sainh sản ra hoa kết trái.
Website: - Email:
-1-
Nghệ thuật Bonsai Nguyễn Văn Lộc –
THCS Bình Minh
K: Giúp tạo và vận chuyển nhựa trổ hoa sinh trái.
Bánh dầu thường được dùng cho kiểng Bon-Sai vì nó làm cho màu lá đẹp hơn. Bón thêm kali với bánh dầu thì càng
tốt, có thể dùng bột xương, bột cá, tro gỗ, tro rơm.

- Hòa với nước để tưới: một muỗng cà phê phân bón trong 15 lít nước tưới 15 ngày một lần. Tuy nhiên, người ta ưa
dùng phân viên để trên mặt đất. Lấy phân bột tẩm nước nhồi thành viên nhỏ khoảng bằng đầu ngốn tay cái. Trung bình
nếu bề kính của chậu là 10-15 cm thì dùng một muỗng cà phê phân bột để vo thành viên.
Tuy nhiên số lượng chính xác thì còn tùy thuộc mùa, tuổi và chủng loại cây.
- Các cụm phân phải đặt ở vùng giữa bờ chậu và gốc cây. Nếu đặt gần gốc thì có thể cháy rễ, nếu đặt gần bờ chậu
thì có thể bị nước tưới cuốn trơi đi. Cũng giống như trường hợp của đất, việc sử dụng phân để trồng Bon-Sai cũng có
nhiều quan điểm khác nhau; người trồng thường phân vân là nên dùng phân hóa học hay phân hữu cơ. Muốn giải đáp
điều này thì phải xét đến thời gian là cây cần dể đồng hóa các ngun tố trong phân bón. Phân hóa học thì đòng hóa
nhanh, còn phân hữu cơ thì thường là tác động chậm và cầm một hoặc hai tháng mới có hiệu quả đối với cây. Mặt khác,
loại phân bón hữu cơ đặc hiệu cho Bon sai, mặc dù khơng phải dễ tìm, nhưng khơng bao giờ gây ra những bất ngờ phiền
phức. Cũng nên tn thủ một số ngun tắc sau đây khi chọn và sử dụng phân bón:
+ Thăm dò các nhu cầu chun biệt của cây.
+ Lập kế hoạch bón phân, phân hữu cơ phải được bón ít nhất là một tháng sớm hơn phân hóa học.
+ Nếu sang chậu (thay đất) mỗi năm, thì có thể giảm được các nguy cơ bất ngờ nếu dùng phân hóa học.
+ Tưới nước thường xun có xu hướng làm trơi các chất dinh dưỡng: do đó nên bón phân thêm vào mùa mưa và
mùa khơ; nếu dùng phân hóa học thì hai tuần bón một lần.
+ Khơng nên bón phân vào thời kì nóng nhất trong năm.
+ Nếu bón phân hóa học thì nên dùng phân nửa liều lượng do nhà sản xuất khuyến cáo; nếu dùng phân hữu cơ ở
thể khơ, thì chỉ nên bón hai lần trong một năm: vào đầu mùa tăng trưởng (mùa mưa) và cuối mùa khơ.
Website: - Email:
-2-