66
11
KHÁIKHÁI
QUÁTQUÁT
HỆHỆ
THỐNGTHỐNG
NHIÊNNHIÊN
LIỆULIỆU
ĐỘNGĐỘNG
CƠCƠ
XĂNGXĂNG
66
11
KHÁIKHÁI
QUÁTQUÁT
HỆHỆ
THỐNGTHỐNG
NHIÊNNHIÊN
LIỆULIỆU
ĐỘNGĐỘNG
CƠCƠ
XĂNGXĂNG
II CHỨCCHỨCNĂNG,NĂNG, NHIỆMNHIỆMVỤ,YÊUVỤ,YÊU CẦUCẦU
11 ChứcChứcnăngnăng
ốố
HệHệ th
ố
ngth
ố
ng nhiênnhiên liệ
u
liệ
u
độngđộng cơcơ xăngxăng cócó chứcchứcnăngnăng cungcung
cấpcấphộnhộnhợphợp nhiênnhiên liệuliệu khôngkhông khíkhí ((hỗnhỗnhợphợp cháy)cháy) chocho độngđộng
cơcơ hoạthoạt độngđộng vớivớihệhệ sốsố dưdư lượnglượng khôngkhông khíkhí nhấtnhất địnhđịnh
22 YêuYêu cầucầu
NhiênNhiên liệuliệuphảiphải đượcđược hòahòa trôntrôn đồngđồng đềuđềuvớivới toàntoàn bộbộ lươnglương
khôngkhông
khíkhí
cócó
trongtrong
buồngbuồng
cháycháy
(hỗn(hỗn
hợphợp
cháycháy
phảiphải
đồngđồng
khôngkhông
khíkhí
cócó
trongtrong
buồngbuồng
cháycháy
(hỗn(hỗn
hợphợp
cháycháy
phảiphải
đồngđồng
nhất)nhất)
ThànhThành phầnphầnhỗnhỗnhợphợpcháycháy phảiphải phùphù hợphợpvớivớichếchếđộđộ làmlàm
iệiệ
ủủ
độđộ
ơơ
v
iệ
cv
iệ
cc
ủ
ac
ủ
a
độ
ng
độ
ng c
ơ
c
ơ
HỗnHỗnhợphợp cháycháy phảiphải đượcđược phânphân bốbốđồngđồng đềuđềuchocho cáccác xyxy lanhlanh
củacủa độngđộng cơcơ nhiềunhiềuxyxy lanhlanh
IIII PHÂN LOẠI & CẤU TẠOPHÂN LOẠI & CẤU TẠO::
Bảng 1Bảng 1 Bảng phân loại tổng quát hệ thống nhiên liệu động cơ xăngBảng phân loại tổng quát hệ thống nhiên liệu động cơ xăng
Tiêu chí phân loạiTiêu chí phân loại Phân loaịPhân loaị
Phương pháp cấp nhiên liệu Phương pháp cấp nhiên liệu
vào đ
ộ
n
g
c
ơ
vào đ
ộ
n
g
c
ơ
zzLoại dùng chế hòa khíLoại dùng chế hòa khí
zz
Loại dùng vòi phunLoại dùng vòi phun
ộ gộ g
zz
Loại
dùng
vòi
phunLoại
dùng
vòi
phun
Phương pháp cấp nhiên liệu Phương pháp cấp nhiên liệu
cho bộ chế hòa khícho bộ chế hòa khí
zzLoại cưỡng bứcLoại cưỡng bức
zz
Loạitự chảyLoạitự chảy
cho
bộ
chế
hòa
khí
cho
bộ
chế
hòa
khí
zz
Loại
tự
chảyLoại
tự
chảy
Theo số vòi phun sử dụngTheo số vòi phun sử dụng zzHệ thống PX đơn điểmHệ thống PX đơn điểm
Hệ hố PX đ điểHệ hố PX đ điể
zz
Hệ
t
hố
ng
PX
đ
a
điể
m
Hệ
t
hố
ng
PX
đ
a
điể
m
Theo cách điều khiển phun Theo cách điều khiển phun
ăă
zzHệ thống PX cơ khíHệ thống PX cơ khí
ốố
x
ă
ngx
ă
ng
zzHệ th
ố
ng PX điện t
ử
Hệ th
ố
ng PX điện t
ử
zzHệ thống PX cơ điện tửHệ thống PX cơ điện tử
2.1. Phân lo
ạ
i theo
p
hươn
g
p
há
p
c
ấp
nhiên li
ệ
u vào đ
ộ
n
g
cơ.2.1. Phân lo
ạ
i theo
p
hươn
g
p
há
p
c
ấp
nhiên li
ệ
u vào đ
ộ
n
g
cơ.
ạ p gp p p ệ ộ gạ p gp p p ệ ộ g
a/Loại dùng bộ chế hòa khía/Loại dùng bộ chế hòa khí
Trong hành trình nạp, Trong hành trình nạp,
không khí đi vào xylanh không khí đi vào xylanh
qua một ống hút có mộtqua một ống hút có một
qua
một
ống
hút
,
có
một
qua
một
ống
hút
,
có
một
đoạn bị thắt lại để áp suất đoạn bị thắt lại để áp suất
khí ở đó giảm và xăng khí ở đó giảm và xăng
được hút ra từ vòi (zíchlơ)được hút ra từ vòi (zíchlơ)
được
hút
ra
từ
vòi
(zíchlơ)
được
hút
ra
từ
vòi
(zíchlơ)
của carburator do sự của carburator do sự
chênh lệch áp suất. Xăng chênh lệch áp suất. Xăng
được hút ra dướidạngđược hút ra dướidạng
được
hút
ra
dưới
dạng
được
hút
ra
dưới
dạng
sương hòa trộn với không sương hòa trộn với không
khí và đi vào buồng đốtkhí và đi vào buồng đốt
Hình 1.6: Sơ đồ cấu tạo của động cơ có
cacbuarator.
Ố
Ố ế
ồ
1-
Ố
ng hút; 2-
Ố
ng khuy
ế
ch tán; 4-Bu
ồ
ng
phao; 5-Bướm ga; 6-Bugi; 7-xupap; 8-piston
b/Lo
ạ
i dùn
g
vòi
p
hunb/Lo
ạ
i dùn
g
vòi
p
hun
ạ gpạ gp
V
ề
m
ặ
t
q
uá trình V
ề
m
ặ
t
q
uá trình
ặ qặ q
công tác mà nói động cơ công tác mà nói động cơ
phun xăng và động cơ phun xăng và động cơ
dùng cacb arator khôngdùng cacb arator không
dùng
cacb
u
arator
không
dùng
cacb
u
arator
không
khác nhau lắm. Chúng chỉ khác nhau lắm. Chúng chỉ
khác nhau ở chỗ vi
ệ
c hình khác nhau ở chỗ vi
ệ
c hình
ệệ
thành hỗn hợp cháy. thành hỗn hợp cháy.
Động cơ phun xăng Động cơ phun xăng
không dùng cacbuaratorkhông dùng cacbuarator
không
dùng
cacbuarator
không
dùng
cacbuarator
mà dùng bơm nhiên liệu mà dùng bơm nhiên liệu
vào động cơ.vào động cơ.
Hình 1.7: Sơ đồ đ
ộ
n
g
cơ
p
hun xăn
g
.
ộ g p g
1- Vòi phun; 2-Xupap; 3- Pistong.
2.22.2. Phân loại theo số vòi phun được sử dụng. Phân loại theo số vòi phun được sử dụng
/L ih ă đ điể/L ih ă đ điể
a
/L
oạ
i
p
h
un x
ă
ng
đ
ơn
điể
m a
/L
oạ
i
p
h
un x
ă
ng
đ
ơn
điể
m
Hình 1.8: Sơ đồ hệ thống phun
xăng đơn điểm.
1
Vòi h 2
Khô khí
1
-
Vòi
p
h
un;
2
-
Khô
ng
khí
;
3- Bướm ga; 4- Ống hút tới các
xylanh; 5- Ống hút chung;
6
Nắp xylanh
6
-
Nắp
xylanh
Chỉ sử dụng một vòi phun duy nhất cho tất cả các xylanh. Chỉ sử dụng một vòi phun duy nhất cho tất cả các xylanh.
Việc chuẩn bị hỗn hợp nhiên liệu Việc chuẩn bị hỗn hợp nhiên liệu không khí được tiến hành ở không khí được tiến hành ở
ột ị tít t h t ờ h bộ hế h à khí Xă đột ị tít t h t ờ h bộ hế h à khí Xă đ
m
ột
v
ị
t
r
í
t
ương
t
ự n
h
ư
t
rư
ờ
ng
h
ợp
bộ
c
hế
h
o
à
khí
.
Xă
ng
đ
ược m
ột
v
ị
t
r
í
t
ương
t
ự n
h
ư
t
rư
ờ
ng
h
ợp
bộ
c
hế
h
o
à
khí
.
Xă
ng
đ
ược
phun vào đường nạp bên trên bướm ga. Hỗn hợp được tạo phun vào đường nạp bên trên bướm ga. Hỗn hợp được tạo
thành trên đường nạp, hệ thống này khá phổ biến trên động cơ thành trên đường nạp, hệ thống này khá phổ biến trên động cơ
của các loai xe công suấtnhỏ do cấutạotương đối đơngiảncủa các loai xe công suấtnhỏ do cấutạotương đối đơngiản
của
các
loai
xe
công
suất
nhỏ
,
do
cấu
tạo
tương
đối
đơn
giản
của
các
loai
xe
công
suất
nhỏ
,
do
cấu
tạo
tương
đối
đơn
giản
và giá thành không cao.và giá thành không cao.
b/Loại phun xăng đa điểmb/Loại phun xăng đa điểm
mỗi xylanh có một vòi phun bố trí gần xupap hút Kỹ thuậtmỗi xylanh có một vòi phun bố trí gần xupap hút Kỹ thuật
mỗi
xylanh
có
một
vòi
phun
bố
trí
gần
xupap
hút
.
Kỹ
thuật
mỗi
xylanh
có
một
vòi
phun
bố
trí
gần
xupap
hút
.
Kỹ
thuật
phun xăng nhiều điểm cung cấp tỷ lệ xăng phun xăng nhiều điểm cung cấp tỷ lệ xăng –– không khí tốt hơn không khí tốt hơn
so với kiểu phun xăng một điểm. Bởi vì, trong kiểu phun xăng so với kiểu phun xăng một điểm. Bởi vì, trong kiểu phun xăng
nhiều điểm, lượng xăng phun ra cho các xylanh động cơ đượcnhiều điểm, lượng xăng phun ra cho các xylanh động cơ được
nhiều
điểm,
lượng
xăng
phun
ra
cho
các
xylanh
động
cơ
được
nhiều
điểm,
lượng
xăng
phun
ra
cho
các
xylanh
động
cơ
được
thống nhất, có nghĩa là tỷ lệ cung cấp nhiên liệu cho các thống nhất, có nghĩa là tỷ lệ cung cấp nhiên liệu cho các
xylanh hoàn toàn thống nhất. Ưu điểm này giúp tiết kiệm xylanh hoàn toàn thống nhất. Ưu điểm này giúp tiết kiệm
nhiên liệu, tăng hiệu suất động cơ và giảm hơi độc hại trong nhiên liệu, tăng hiệu suất động cơ và giảm hơi độc hại trong
kh h ikh h i
kh
í t
h
ả
i
.
kh
í t
h
ả
i
.
2.3.Phương pháp cấp nhiên liệu cho bộ chế hòa khí2.3.Phương pháp cấp nhiên liệu cho bộ chế hòa khí
/L i ỡ bứ/L i ỡ bứ
a
/L
oạ
i
cư
ỡ
ng
bứ
ca
/L
oạ
i
cư
ỡ
ng
bứ
c
b/
L
oạ
i
tự
c
h
ảyb/
L
oạ
i
tự
c
h
ảy
b/ oạ tự c ảyb/ oạ tự c ảy
2
.
4
.
Ph
â
n l
oạ
i
t
h
eo
các
đ
i
ều
khi
ể
n
p
h
u
n x
ă
n
g
2
.
4
.
Ph
â
n l
oạ
i
t
h
eo
các
đ
i
ều
khi
ể
n
p
h
u
n x
ă
n
g
â oạ t eo các đ ều ể pu ă g â oạ t eo các đ ều ể pu ă g
a/Hệ thống phun xăng cơ khía/Hệ thống phun xăng cơ khí
a/Hệ
thống
phun
xăng
cơ
khía/Hệ
thống
phun
xăng
cơ
khí
Các đặc điểm kỹ thuật của hệ thống phun xăng Các đặc điểm kỹ thuật của hệ thống phun xăng
này đólà:được điều khiển hoàn toàn bằng cơ khínày đólà:được điều khiển hoàn toàn bằng cơ khí
này
đó
là:
được
điều
khiển
hoàn
toàn
bằng
cơ
khí
,
này
đó
là:
được
điều
khiển
hoàn
toàn
bằng
cơ
khí
,
điều chỉnh lưu lượng xăng phun ra do chính độ chân điều chỉnh lưu lượng xăng phun ra do chính độ chân
khôn
g
tron
g
ố
n
g
hút đi
ề
u khi
ể
n, xăn
g
được
p
hun ra khôn
g
tron
g
ố
n
g
hút đi
ề
u khi
ể
n, xăn
g
được
p
hun ra
ggg g pggg g p
liên tục và được định lượng tuỳ theo khối lượng liên tục và được định lượng tuỳ theo khối lượng
không khí nạp.không khí nạp.
ốố
b
/Hệ th
ố
ng phun xăng cơ điện t
ửb
/Hệ th
ố
ng phun xăng cơ điện t
ử
Hệ thống được hoàn thiện thêm trên cơ sở của hệHệ thống được hoàn thiện thêm trên cơ sở của hệ
thống phun xăng cơ khí nhờ một số chức năng được thống phun xăng cơ khí nhờ một số chức năng được
điều khiểnbằng điệntửđiều khiểnbằng điệntử
điều
khiển
bằng
điện
tử
.
điều
khiển
bằng
điện
tử
.
c/ Hệ thống phun xăng điện tửc/ Hệ thống phun xăng điện tử
Xă đ hàử ủ álhXă đ hàử ủ álh
Xă
ng
đ
ược p
h
un v
à
o c
ử
a nạp c
ủ
a c
á
c xy
l
an
h
Xă
ng
đ
ược p
h
un v
à
o c
ử
a nạp c
ủ
a c
á
c xy
l
an
h
động cơ theo từng thời điểm chứ không liên tục. Quá động cơ theo từng thời điểm chứ không liên tục. Quá
trình phun xăng và định lượng nhiên liệu đượcthựctrình phun xăng và định lượng nhiên liệu đượcthực
trình
phun
xăng
và
định
lượng
nhiên
liệu
được
thực
trình
phun
xăng
và
định
lượng
nhiên
liệu
được
thực
hiện theo hai tín hiệu gốc: Tín hiệu về khối lượng hiện theo hai tín hiệu gốc: Tín hiệu về khối lượng
khôn
g
khí đan
g
nạ
p
vào và tín hiệu v
ề
vận t
ố
c trục khôn
g
khí đan
g
nạ
p
vào và tín hiệu v
ề
vận t
ố
c trục
g g pg g p
khuỷu của động cơ.khuỷu của động cơ.