Làm gì khi con nói bậy? – Phần 1 pdf

Làm gì khi con nói bậy?
– Phần 1

Học từ mới và khám phá ranh giới là những việc quan
trọng trong quá trình trưởng thành của con; nhưng đi
cùng với đó thường có cả việc bé dùng những từ khiến
bố mẹ đặc biệt không vừa lòng chút nào. Thật đau đầu!
Hãy cùng Webtretho chia sẻ vài kinh nghiệm để giúp
“cái miệng bé xinh thế, chỉ nói điều hay thôi”, các bạn
nhé.
Hãy thành thật trả lời, lần đầu tiên nghe thấy con nói bậy,
bạn đã: a) Cười; b) Chỉ sang chồng / vợ mình mà bảo, “Cha
/ mẹ nào con nấy”; c) Cuống cuồng năn nỉ con đừng bao
giờ nói cái từ đó nữa.

Miệng bé xinh lắm, chỉ nói điều hay thôi. (Ảnh: Inmagine)
Câu trả lời đúng nhất nên là d) Tất cả các đáp án trên đều
sai. Cách tốt nhất bạn nên phản ứng là không phản ứng gì,
vì rốt cuộc thì nhiều khi chính sự đột ngột chú ý hơn bình
thường của bạn là điều khiến bé thích thú và cho rằng mình
vừa làm một điều đúng đắn. Thay vào đó, để giúp “cái
miệng xinh” chỉ nói điều hay thôi, có ba bước cho bố mẹ:
1. Đặt giới hạn
2. Cùng nói chuyện
3. Và cuối cùng: Phạt!
1. Đặt giới hạn
Nếu con đã lớn, bạn hãy cố gắng kiểm soát trong phạm vi
có thể, chẳng hạn bảo con rằng khi ở trong nhà, trong xe,
hoặc khi cả gia đình cùng nhau đi đâu đó là phạm vi
“không nói bậy”. Và thế có nghĩa là sẽ có hình phạt nếu bé
vẫn cứ vi phạm. Quan trọng hơn, hãy cho con hiểu vì sao

bạn lại đặt ra giới hạn như vậy; rằng không chỉ bản thân
những từ bậy kia mà cả thái độ khi thốt ra những lời ấy
cũng là không tốt chút nào. Nhắc con rằng những người có
cái kiểu ăn nói bậy bạ đó sẽ không được chào đón tại nhà
bạn đâu nhé.
Hãy làm gương
Nói bậy chửi thề khi bực tức, thất vọng hay căng thẳng có
vẻ là một hành động vô hại với người lớn; nhưng những
bậc cha mẹ nào muốn dạy con thì tốt nhất nên từ bỏ thói
quen này kẻo mà há miệng mắc quai.
Chắc chắn có những quy chuẩn khác nhau để đánh giá hành
vi của người lớn với trẻ con, nhưng nếu con bạn thường
nghe thấy những từ không hay xuất hiện trong giao tiếp
hàng ngày thì sẽ rất khó để thuyết phục được bé rằng đó là
những từ mà bé không nên dùng. Hãy nghĩ con bạn như
một miếng bọt biển, một tờ giấy thấm, thấm tất cả những gì
mà bé trông thấy, nghe thấy, và sau đó háo hức chia sẻ
chúng với người khác – cả điều hay lẫn điều dở.
Thể hiện một hình ảnh tích cực
Ngay cả trong những gia đình nơi mà tiêu chuẩn ngôn ngữ
được coi là khá thoải mái và dễ dãi thì trẻ con cũng cần
được biết rằng: đa số những người khác ngoài gia đình
chúng có thể coi việc nói bậy chửi thề là một biểu hiện
thiếu tôn trọng và không chấp nhận được. Ít nhất thì bé
cũng cần hiểu rằng khi chọn cách nói bậy là chúng đang
cho thấy mình là một người lười biếng có vốn từ vựng hạn
chế, khó có thể chấp nhận được và có vấn đề trong việc thể
hiện mình theo cách thông minh (và cả văn minh nữa).
Cẩn thận lời ăn tiếng nói của chính bạn
Vì đoạn băng ghi âm của con luôn trong trạng thái sẵn

sàng, bạn hãy hạn chế những phản ứng thái quá để buột ra
tiếng như “khốn kiếp” hay những tiếng tương tự. Tốt hơn
cả là tìm cách diễn tả cảm xúc của bạn: “Mẹ không tìm
thấy chìa khóa ở đâu cả, thật bực mình hết sức!” chẳng hạn.
Nhưng nếu “lỡ” nói bậy trước mặt con, bạn có thể:
- Nhanh chóng chữa cháy, “lấp liếm” bằng từ khác gần âm,
càng vui càng tốt; hoặc bạn cũng có thể dùng một tràng vần
vèo – bằng cách tách cái từ bậy kia khỏi mạch văn (nói) và
“nhận chìm” nó trong một chuỗi từ khác, bạn sẽ chuyển
được sự chú ý của con khỏi từ không mong muốn kia.
- Tuy vậy, tốt nhất bạn nên thừa nhận sai lầm, rằng bạn
không nên nói như vậy.
- Bạn cũng có thể nhân cơ hội này để nói chuyện với con,
giúp bé hiểu về những chuẩn mực, điều gì được chấp nhận
và điều gì không…

A, bắt được mẹ rồi nhé! (Ảnh: Inmagine)
Bên cạnh đó, như đã nói ở trên, bạn không nên cười khi
nghe con nói bậy. Dù cho cái từ bậy kia khi thốt ra bằng
giọng nói dễ thương trong vắt của con nghe có ngộ nghĩnh
thế nào, dù tình huống ấy có khiến bạn muốn phá lên cười
đến đâu thì cũng phải kìm lại hết. Bởi trong phần lớn
trường hợp, bé chưa hiểu được những từ kia có nghĩa là gì,
và việc bố mẹ cười sẽ khiến bé tưởng lầm đó là một hành
động hay và sẽ ra sức phát huy.
Và bố mẹ cũng đừng nhắc đi nhắc lại tình huống ấy nhé,
càng nhắc nhiều thì chỉ càng khiến bé nhớ cái từ xấu xí kia
lâu hơn mà thôi.