PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KINH DOANH & CÁCH VIẾT LUẬN ÁN TỐT NGHIỆP PHẦN 2 doc

TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 54
CHƯƠNG 9: ĐO LƯỜNG TRONG
NGHIÊN CỨU KINH DOANH
•

Đolường

cái

gì?
•

Các

loạithước

đo
–

Sự

phân

loạithước

đo

ứng

dụng

3 tính

chất:
•

Các

con sốđượcxếptheothứ

tự
•

Khoảng

cách

chênh

lệch

giữa

các

con sốđượcxếp

theo

thứ

tự
•

Cả

dãy

số

có

chung

một

điểmgốclàcon số

0.
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 55
CHƯƠNG 9: ĐO LƯỜNG TRONG
NGHIÊN CỨU KINH DOANH
•

Các

loạithước

đo
–

Thước

đo

định

danh
–

Thước

đothứ

tự
–

Thước

đokhoảng

cách
–

Thước

đotỷ

lệ
–

Đolường

chỉ

số
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 56
CHƯƠNG 9: ĐO LƯỜNG TRONG
NGHIÊN CỨU KINH DOANH
•

Ba

tiêu

chuẩn

đánh

giá

sựđolường
–

Có

độ

tin cậy
•

Độ

tin cậylàmức

độ

theo

đósựđolường

không

có

sai

biệt

và

do đó

đạt

đượcnhững

kếtquảđo

lường

thống

nhấttrongsuốtquátrìnhđolường.
–

Khả

năng

lậplạicủasựđolường
–

Sựđồng

nhấtcủaviệc

đolường
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 57
CHƯƠNG 9: ĐO LƯỜNG TRONG
NGHIÊN CỨU KINH DOANH
•

Ba

tiêu

chuẩn

đánh

giá

sựđolường
–

Có

giá

trị
•

Giá

trị

củamộtthước

đo

hay một

công

cụđo

lường

là

khả

năng

củathước

đo

hay công

cụđo

lường

đó

trong

việc

đolường

cái

mà

chúng

ta

muốn

đo.
–

Có

sự

năng

động
•

Sự

năng

động

là

khả

năng

thích

ứng

củacôngcụ

đolường

vớisự

thay

đổicủa

đốitượng

cần

đo

lường
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 58
CHƯƠNG 9: ĐO LƯỜNG TRONG
NGHIÊN CỨU KINH DOANH
•

Phân

tích

thống

kê

cho

từng

loạithước

đo
Loạithước

đo Phép

tính

số

học Thống

kê

mô

tả
Định

danh Phép

đếm
Tầnsuất
Tỷ

trọng
Mode
Thứ

tự Xếphạng
Median
Range
Percentile ranking
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 59
CHƯƠNG 9: ĐO LƯỜNG TRONG
NGHIÊN CỨU KINH DOANH
•

Phân

tích

thống

kê

cho

từng

loạithước

đo
Loạithước

đo Phép

tính

số

học Thống

kê

mô

tả
Khoảng

cách Các

phép

tính

số

học
Trung

bình
Độ

lệch

chuẩn
Phương

sai
Tỷ

lệ Các

phép

tính

số

học
Trung

bình
Hệ

số

về

thay

đổi
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 60
CHƯƠNG 10: ĐO LƯỜNG THÁI ĐỘ

•

Định

nghĩavề

thái

độ
–

Thái

độ

thường

được

xem

như

là

mộtsự

bày

tỏ

về

cảmnhận, nhậnthứchoặc

hành

vi củamột

nguời

nào

đó

đốivớinhững

khía

cạnh

khác

nhau.
–

Phạmtrùtháiđộ

gồm3 bộ

phận:
•

Bộ

phậncảmnhận
•

Bộ

phậnnhậnthức
•

Bộ

phận

hành

vi
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 61
CHƯƠNG 10: ĐO LƯỜNG THÁI ĐỘ
•

Thái

độ

như

là

mộtloại

cấutrúcgiả

thuyết
–

Cấutrúclàmộtbiến

chúng

ta

không

thể

quan

sát

trựctiếpmàphải

đolường

gián

tiếp

thông

qua những

biểuhiệnbằng

lời

nói

hay hành

vi.
•

Các

kỹ

thuật

đolường

thái

độ
–

Xếphạng

–

Định

vị
–

Kỹ

thuậtsắpxếp
–

Kỹ

thuậtchọnlựa
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 62
CHƯƠNG 10: ĐO LƯỜNG THÁI ĐỘ
•

Các

loạithước

đotháiđộ
–

Thước

đo

đơngiản
–

Thước

đo

định

danh
–

Thước

đoLikert
–

Thước

đomức

khác

biệt
–

Thước

đochữ

số
–

Thước

đotổng

cốđịnh
–

Thước

đo

Stapel
–

Thuớc

đo

định

vị

hình

vẽ
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 63
CHƯƠNG 11: THIẾT KẾ

BẢNG CÂU
HỎI ĐIỀU TRA
•

Tầm

quan

trọng

của

câu

hỏi

điềutra
•

Tổng

quan

về

thiếtkế

bảng

câu

hỏi

điều

tra
–

Tiêu

chuẩn: sự

liên

quan

và

sự

chính

xác
–

Các

vấn

đề

cần

quyết

định:
•

Nên

hỏi

điềugì?
•

Câu

hỏi

nên

phát

biểunhư

thế

nào?
•

Câu

hỏinênsắpxếp

theo

thứ

tự

như

thế

nào?
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 64
CHƯƠNG 11: THIẾT KẾ

BẢNG CÂU
HỎI ĐIỀU TRA
•

Tổng

quan

về

thiếtkế

bảng

câu

hỏi

điều

tra
–

Các

vấn

đề

cần

quyết

định

(tiếp

theo):
•

Toàn

bộ

bảng

câu

hỏi

nên

trình

bày

ra

sao

để

đạt

đượcmục

tiêu

điềutra?
•

Bảng

câu

hỏi

nên

đượckiểm

nghiệmrasao?
•

Bảng

câu

hỏicócần

điềuchỉnh

sửa

đổi

hay
không

sau

khi

đãkiểm

nghiệm?
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 65
CHƯƠNG 11: THIẾT KẾ

BẢNG CÂU
HỎI ĐIỀU TRA
•

Nên

hỏi

điềugì?
–

Hỏinhững

câu

hỏi

có

liên

quan

–

Hỏinhững

câu

hỏi

chính

xác
•

Phát

biểu

câu

hỏinhư

thế

nào?
–

Câu

hỏimở

và

câu

hỏilựachọntrả

lời
–

Những

dạng

câu

hỏi

đóng

thường

dùng:
•

Câu

hỏi

phân

đôi

đơngiản
•

Câu

hỏilựachọnquyết

định
•

Câu

hỏiquyết

định

tầnsuất
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 66
CHƯƠNG 11: THIẾT KẾ

BẢNG CÂU
HỎI ĐIỀU TRA
•

Phát

biểu

câu

hỏinhư

thế

nào?
–

Những

dạng

câu

hỏi

đóng

thường

dùng

(tt):
•

Câu

hỏi

định

vị

thái

độ
•

Câu

hỏilựachọn

nhiềutrả

lời
–

Phát

biểucâuhỏi

tùy

theo

kỹ

thuật

điềutra
–

Nghệ

thuật

đặtcâuhỏi:
•

Tránh

sự

phứctạp, nên

sử

dụng

những

ngôn

từđối

thoạivàđơngiản
•

Tránh

những

câu

hỏicóngụ

ý lựachọntrả

lời
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 67
CHƯƠNG 11: THIẾT KẾ

BẢNG CÂU
HỎI ĐIỀU TRA
•

Phát

biểu

câu

hỏinhư

thế

nào?
–

Nghệ

thuật

đặtcâuhỏi(tiếp

theo):
•

Tránh

câu

hỏi

chung

chung, nên

hỏihếtsứccụ

thể
•

Tránh

câu

hỏi

có

liên

quan

đồng

thờinhiềuvấn

đề
•

Tránh

đưaragiảđịnh
•

Tránh

những

câu

hỏikhiếnngườitaphải

tìm

lạitrong

trí

nhớ
•

Sắpxếptrậttự

câu

hỏirasao?
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 68
CHƯƠNG 11: THIẾT KẾ

BẢNG CÂU
HỎI ĐIỀU TRA
•

Trình

bày

bảng

câu

hỏinhư

thế

nào?

–

Đừng

bao

giờ

in bảng

câu

hỏi

quá

dày

đặc
–

Ngắngọnvề

nội

dung, nhỏ

nhắnvề

hình

thể
–

Cẩnthậnkhiđặttựa

đề, in ấnhấpdẫnnhưng

không

gây

ra

sai

biệtdo ảnh

hưởng

củatựa

đề
–

Đốivớinhững

bảng

câu

hỏi

khá

dài, sử

dụng

các

mục

đề

chính, mục

đề

phụ

thật

rõ

ràng, logic
nhằmgiúpngườitadễ

nắm

đượcnội

dung từng

phần& nội

dung toàn

bộ

bảng

câu

hỏi
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 69
CHƯƠNG 11: THIẾT KẾ

BẢNG CÂU
HỎI ĐIỀU TRA
•

Nên

kiểm

nghiệmbảng

câu

hỏinhư

thế

nào?
–

Nhờ

người

có

kinh

nghiệmhơn

đọcvàgópý
–

Kiểm

nghiệmbảng

câu

hỏivới

1 nhóm

người

tương

tự

nhưđốitượng

sẽ

phỏng

vấn

sau

này
–

Xem

xét, tổng

kết

và

rút

ra

những

kếtluậbvề

nội

dung và

hình

thứcbảng

câu

hỏisaukhiqua


kiểm

nghiệm

để

quyết

định

…
•

Nên

điềuchỉnh

bảng

câu

hỏi

hay không?
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 70
CHƯƠNG 12: THIẾT KẾ

VÀ

QUI TRÌNH
CHỌN MẪU ĐIỀU TRA
•

Chọnmẫulàgì?
•

Tại

sao

phải

điều

tra

chọnmẫu
–

Lý

do tính

thựctiễn
–

Lý

do tính

chính

xác

và

tin cậy
–

Lý

do tính

khả

thi
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 71
CHƯƠNG 12: THIẾT KẾ

VÀ

QUI TRÌNH
CHỌN MẪU ĐIỀU TRA
•

Qui trình

chọnmẫu
–

Xác

định

tổng

thể

mục

tiêu
–

Lựachọn

danh

sách

chọnmẫu
–

Quyết

định

phương

pháp

chọnmẫu
–

Hoạch

định

quy

trình

chọnmẫucácđơnvị

mẫu
–

Quyết

định

cỡ

mẫu
–

Lựachọncácđơnvị

củamẫu
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 72
CHƯƠNG 12: THIẾT KẾ

VÀ

QUI TRÌNH
CHỌN MẪU ĐIỀU TRA
•

Các

kỹ

thuậtchọnmẫu

–

Mộtsố

kỹ

thuậtchọnmẫu

phi xác

suất:
•

Chọnmẫuthuậntiện
•

Chọnmẫucómục

đích
•

Chọnmẫu

theo

chỉ

tiêu
•

Chọnmẫu

liên

hoàn
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 73
CHƯƠNG 12: THIẾT KẾ

VÀ

QUI TRÌNH
CHỌN MẪU ĐIỀU TRA
•

Các

kỹ

thuậtchọnmẫu
–

Mộtsố

kỹ

thuậtchọnmẫu

xác

suất:

•

Chọnmẫungẫu

nhiên

đơngiản
•

Chọnmẫucóhệ

thống
•

Chọnmẫu

theo

nhóm
•

Chọnmẫu

theo

cụm
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 74
CHƯƠNG 12: THIẾT KẾ

VÀ

QUI TRÌNH
CHỌN MẪU ĐIỀU TRA
•

Thế

nào

là

thiếtkế

mẫuthíchhợp
–

Mức

độ

chính

xác
–

Nguồnlực
–

Thờigian
–

Hiểubiếttrướcvề

tổng

thể
–

Phạm

vi nghiên

cứu

toàn

quốc

hay địaphương
–

Nhu

cầuvề

phân

tích

thống

kê
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 75
CHƯƠNG 13: QUYẾT ĐỊNH CỠ

MẪU
•

Cỡ

mẫu

và

sai

biệt
n
S
ZX ±
n
S
ZE =
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 76
CHƯƠNG 13: QUYẾT ĐỊNH CỠ

MẪU
•

Quyết

định

cỡ

mẫu
–

Những

yếutốảnh

hưởng

đếnviệc

quyết

định

cỡ

mẫu:
•

Sự

khác

biệtcủatổng

thể
•

Sai

số
•

Độ

tin cậy
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 77
CHƯƠNG 13: QUYẾT ĐỊNH CỠ

MẪU
•

Quyết

định

cỡ

mẫu
–

Ướclượng

cỡ

mẫu:
•

Ướclượng

độ

lệch

chuẩncủatổng

thể
•

Phán

quyếtvề

sai

số

có

thể

chấpnhận

được

•

Quyết

định

độ

tin cậycủadự

báo
2
⎟
⎠
⎞
⎜
⎝
⎛
=
E
ZS
n
TS. Nguyễn Minh KiềuPhương pháp NCKH SV - 2005 78
CHƯƠNG 13: QUYẾT ĐỊNH CỠ

MẪU
•

Quyết

định

cỡ

mẫu
–

Ướclượng

cỡ

mẫu

khi

nghiên

cứutỷ

trọng

mẫu
•

Sai

sốướclượng

tỷ

trọng

củatổng

thể:
Sai

số

= p ±

Z. S
P
•

Độ

lệch

chuẩnS
P

:
n
pp
n
pq
S
p
)1( −

==