PHỐI HỢP CHẶT CHẼ GIỮA NHÀ TRƯỜNG, GIA ĐÌNH VÀ XÃ HỘI TRONG QUÁ TRÌNH GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH

Sáng kiến kinh nghiệm: Phợp gia đình, nhà trường, XH trong việc GD đạo đức cho HS
1
PHỐI HỢP CHẶT CHẼ GIỮA NHÀ TRƯỜNG, GIA ĐÌNH VÀ XÃ HỘI
TRONG QUÁ TRÌNH GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH
Bùi Thị Hiệp
Trường tiểu học Thượng Lộ
I>Đặt vấn đề:
Giáo dục đạo đức cho học sinh là một mặt trong quá trình giáo dục toàn diện cho
học sinh, là một nền tảng cho việc nâng cao chất lượng văn hoá. Giáo dục đạo đức cho
học sinh là làm cho nhân cách của thế hệ trẻ phát triển đúng đắn, tạo tiền đề cơ sở biết
cách ứng xử hành vi giao tiếp trong các mối quan hệ giữa từng cá nhân học sinh, với
bản thân, bạn bè, người lớn và với xã hội để trở thành con người sống có lịch sự văn
minh trong sự phát triển chung của loài người. Bác Hồ đã dạy “ Dạy cũng như học, phải
biết chú trọng cả tài lẫn đức. Đức là đạo đức cách mạng, đó là cái gốc rất quan trọng”
Trong công tác giáo dục con người, đặc biệt ngay từ tuổi thơ điều cần quan tâm trước
tiên là giáo dục đạo đức.
Trong nhà trường giáo dục đạo đức là một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong
giáo dục toàn diện cho học sinh. Đạo đức là một biểu hiện hành vi con người nhưng
một mình nhà trường không thể làm được. Ngoài tác động của nhà trường, học sinh còn
chịu sự tác động của gia đình và các lực lượng giáo dục khác ngoài xã hội. Vì vậy, giáo
dục đạo đức cho học sinh phải bằng nhiều hình thức, nhiều con đường, trong đó sự phối
hợp giữa nhà trường và các lực lượng giáo dục của xã hội là một việc làm quan trọng
mang lại nhiều hiệu quả cao. Thực tiễn giáo dục ở nước ta cho thấy ở đâu có sự kết hợp
giáo dục chặt chẽ giữa những môi trường trên thì ở đó kết quả giáo dục tốt đẹp. Bác Hồ
đã khẳng định “ Giáo dục trong nhà trường dù tốt đén mấy, nhưng thiếu giáo dục trong
gia đình và ngoài xã hội thì kết quả cũng không hoàn toàn”
Nhà trường xã hội chủ nghĩa là công cụ chuyên chính vô sản, là cơ quan chuyên
môn của nhà nước, dưới sự lãnh đạo trực tiếp và chặt chẽ của Đảng, được trang bị đầy
đủ quan diểm và đường lối giáo dục, có đội ngũ thầy giáo - những chuyên gia sư phạm-
nên nhà trường phải đóng vai trò chủ động trong việc kết hợp giáo dục nhà trường, gia
đình và xã hội.

Nhà trường phải thực hiện tốt việc giảng dạy và giáo dục học sinh theo đúng
đường lối, quan điểm của Đảng để lôi cuốn gia đình và các tổ chức xã hội tham gia giáo
dục. Thực chất việc giáo dục nhà trường, gia đình và xã hội là tạo sự thống nhất tác
động giáo dục, tăng sức mạnh giáo dục, nên nhà trường phải góp phần tích cực làm cho
gia đình học sinh và mọi lực lượng xã hội hiểu rõ nhiệm vụ, nội dung, phương pháp
giáo dục để họ tham gia tác động giáo dục.
II> Thực trạng và những biện pháp thực hiện kết hợp giáo dục nhà trường,
gia đình, xã hội
1/Thực trạng:
Thượng Lộ là một xã nghèo của Huyện miền núi Nam Đông. Người dân chủ yếu
sống bằng nghề nông. qua nhiều năm công tác tại trường tiểu học Thượng Lộ điều tôi
Sáng kiến kinh nghiệm: Phợp gia đình, nhà trường, XH trong việc GD đạo đức cho HS
2
hiểu được và quan tâm nhất là thói quen nói cộc lốc, không thưa gửi, dạ vâng của học
sinh khi nói với người lớn . Theo dỏi hành vi, thái độ của các em qua các hoạt động sinh
hoạt, học tập tôi thấy các em rất ngoan hiền lành, mến bạn, có ý thức chấp hành nghiêm
túc nội quy nhà trường. Tuy nhiên thói quen nói cộc lốc nói trống không thì vẫn diễn ra
hằng ngày.
Những thói quen trên tuy vô tình nhưng không thể xem nhẹ vì đây cũng là một
hành vi đạo đức của học sinh. Qua tìm hiểu được biết các em đều có hoàn cảnh khó
khăn, cha mẹ đi làm ăn xa ở lại trên nương rẫy con đông không có điều kiện chăm sóc
con cái, nhiều phụ huynh không biết chũ hoặc mới học lớp ba lớp bốn.
*Nguyên nhân:
-Đa số phụ huynh cho con đến trường dường như giao khoán cho nhà trường.
-Việc rèn luyện nói năng lễ phép với người lớn của học sinh ở nhà còn thiếu kĩ
cương nề nếp, kiểm tra chưa chặt chẽ, nhiều gia đình còn thiếu cứng rắn, chưa nghiêm.
-Cuộc sống ở miền núi, đặc biệt là người dân tộc đa số trình độ có hạn, đời sống
gia đình quá khó khăn họ cho lo bươn chải để tìm bát cơm manh áo cho gia đình.Không
có thời gian để quan tâm đến học tập và rèn luyện hành vi đạo đức cho con.
-Sự kết hợp giáo dục giữa gia đình và phụ huynh còn hạn chế.

-Môi trường xã hội còn nhiều mặt chưa tốt.
Từ thực tế và yêu cầu của công tác giáo dục đạo đức học sinh, bản thân tôi đã
thực hiện một số giải pháp sau:
2)Những biện pháp phối hợp:
a) Giải pháp 1: Điều tra năm vững thực trạng tình hình đạo đức của học sinh toàn
trường .
-Đây là việc làm đầu tiên, cần thiết trong quá trình thực hiện giáo dục đạo đức
cho học sinh, có năm chắc đối tượng , hoàn cảnh gia đình của các em mới đề ra được
biện pháp giáo dục đúng, phù hợp công việc này không ai khác chính là giáo viên chủ
nhiệm lớp.
b) Giải pháp 2: Tham mưu với cấp uỷ chính quyền địa phương để phối kết hợp:
-Phải làm cho cấp uỷ chính quyền địa phương nhận thức được tầm quan trọng
của việc phối kết hợp các lực lượng giáo dục xã hội. Nói đến sự nghiệp giáo dục không
chỉ nhà trường mà cả môi trường giáo dục và các lực lượng giáo dục khác.
c) Giải pháp 3: Xây dựng cơ chế phối hợp với các lực lượng giáo dục xã hội.
* Với Đội TNTPHCM.
* Với Hội phụ huynh, gia đình học sinh.
* Với giáo viên trong trường.
d) Giải pháp 4: Thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp tăng cường kết hợp giáo
dục đạo đức
-Thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp các em bộc lộ bản chất bằng giao
tiếp và ứng xử tình huống. Đồng thời cho các em chấm điểm thi đua giữa các lớp, giữa
các tổ với nhau về các hành vi vi phạm với người lớn thiếu vâng dạ. Nhận trao cho
Sáng kiến kinh nghiệm: Phợp gia đình, nhà trường, XH trong việc GD đạo đức cho HS
3
người lớn phải hai tay, xin lỗi khi mắc phải sai lầm Qua đó giúp cho các em mạnh
dạn hơn và tự nhắc nhở khắc phục thiếu sót.
e) Giải pháp 5: Giáo dục đạo đức được lồng ghép vào tất cả các tiết học.
- Do thói quen từ gia đình, bạn bè, xóm làng, nên các em rất xấu hổ khi nói “ dạ
thưa cô” “ cám ơn” vì vậy giáo viên thường xuyên nhắc nhở chấn chỉnh cho các em

ngay mọi lúc mọi nơi, động viên biểu dương kịp thời khi các em biết sửa chữa, tự giác
không nói năng cộc lốc
III> Kết quả:
Bằng nhiều giải pháp trên, mấy năm qua học sinh lớp tôi chủ nhiệm nói riêng và
học sinh trường tiểu học Thượng Lộ nói chung tình trạng nói cộc lốc với giáo viên,
ngưòi lớn giảm 90%. Các em đã mạnh dạn và biết nói năng thưa gửi, vâng dạ một cách
tự nhiên và lễ phép.
IV> Bài học kinh nghiệm:
-Xây dựng cho được nội dung cơ bản trong việc kết hợp với gia đình- xã hội; cụ
thể:
*Giáo viên chủ nhiệm phải thể hiện vai trò tính chất trong giáo dục, là nòng cốt
của sự kết hợp.
*Giáo viên chủ nhiệm phải có chương trình, kế hoach giáo dục để gia đình, xã
hôị biết để giáo dục. Việc này phải triển khai qua các kì đại hội giáo dục hằng năm,
họp phụ huynh toàn trường và từng lớp.
* Tổ chức các lực lượng giáo dục trong xã hội xây dựng mối quan hệ mật thiết
giữa giáo viên chủ nhiệm với các tổ chức như: Ban chấp hành hội phụ huynh-lực lượng
gần gủi nhất với nhà trường, đội thiếu niên, hội phụ nữ, các cơ quan văn hoá trong địa
phương đề ra phương hướng và nội dung đúng đắn để huy động các lực lượng cha mẹ
học sinh và nhân dân tham gia giáo dục .
V> Kết luận:
Quá trình giáo dục học sinh là quá trình hình thành nhân cách, bồi dưỡng tư
tưởng đạo đức, làm cho học sinh nhận thức đúng đắn các quan hệ xã hội, có niềm tin và
hành động đúng. Đó là quá trình lâu dài, liên tục, kiên nhẫn, chịu ảnh hưởng của nhiều
nhân tố, mỗi nhân tố đều có ảnh hưởng và tác động to lớn đến quá trình giáo dục học
sinh. Tác động của người thầy và của môi trường giáo dục, trong đó có gia đình, các tổ
chức xã hội đang hằng ngày hằng giờ tác động đến sự hình thành và phát triển nhân
cách học sinh, phát huy tác dụng giáo dục của mỗi nhân tố trong quá trình giáo dục học
sinh, đồng thời bằng nhiều biện pháp nâng cao tính hiệu quả trong quá trình kết hợp
giáo dục học sinh giữa nhà trường, gia đình và xã hội sẽ góp phần tích cực đẩy nhanh

và vững chắc đến quá trình hình thành và hoàn thiện nhân cách học sinh.
Nhận xét, đánh giá của trường Nhận xét, đánh giá của PGD Người viết
Bùi Thị Hiệp
Sáng kiến kinh nghiệm: Phợp gia đình, nhà trường, XH trong việc GD đạo đức cho HS
4