Tải bản đầy đủ (.doc) (21 trang)

skkn: doi moi pp day thuc hanh cn 8

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (263.36 KB, 21 trang )

Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
I/. Tính cấp thiết của việc đổi mới ph ơng pháp dạy thực
hành công nghệ 8.
Nh chỳng ta ó bit nm hc 2009-2010 l nm th 8 thc hin
chng trỡnh thay sỏch giỏo khoa mụn cụng ngh lp 8 trong nh trng
bc THCS . Việc đổi mới này đã gúp phn thc hin mc tiờu chung ca
giỏo dc hng nghip v chun b phõn lung cho hc sinh , mt b phn
s vo hc cỏc lnh vc : giỏo dc ph thụng , giỏo dc ngh nghip , s
cũn li s i vo cuc sng lao ng . Trờn tinh thn ú, mụn cụng ngh 8
cn trang b cho hc sinh mt s kin thc c bn v v k thut , c khớ ,
k thut in , gn lin vi thc tin sn xut v i sng hng ngy ; ng
thi tng t l thc hnh , nhm hỡnh thnh cho cỏc em mt s k nng lao
ng ngh nghip . Từ đó hỡnh thnh cho cỏc em tỏc phong lm vic theo
qui trỡnh cụng ngh nht nh . Mà giỏo dc k thut tng hp v hng
nghip , cn thể hin s liờn thụng gia giỏo dc ph thụng v giỏo dc
ngh nghip gn lin vi cuc sng v lao ng sn xut hng ngy ca
mi ngi . Gii thiu v giỳp hc sinh bc u tỡm hiểu , lm quen vi
mt s qui trỡnh cụng ngh n gin ca c khớ v k thut in , rốn luyn
cho hc sinh t duy k thut , hỡnh thnh tỏc phong cụng nghip trong
lao ng v trong cuc sng , to cho cỏc em hng thỳ k thut , cú thúi
quen lao ng theo k hoch , tuõn th qui trỡnh cụng ngh , an ton lao
ng v bo v mụi trng .
Song tỡnh hỡnh thc t hin nay huyn Duy Tiên núi chung v
trng THCS Châu Sơn núi riờng hin nay cũn gp phi khụng ớt nhng
khú khn phơng tiện, trang thiết bị dạy học còn thiếu, cha có phòng học
bộn môn để học sinh thực hành, học sinh sinh thì xem nh cho đó l
mụn hc ph khụng cn thit , nên rất nhiều học sinh chỉ học qua quýt
không có kĩ năng vận dụng thực hành Khi làm bất cứ việc gì cũng lúng
túng, sợ sệt hay học vẹt mà điều đó thì trái với nguyên lí : Học đi đôi với
hành .Nh nhà giáo dục ấn Độ đã viết: Tôi nghe- tôi quên; Tôi nhìn- tôi


nhớ; Tôi làm- tôi hiểu .Vậy thì tại sao lại có tình trạng học không đi đôi
với hành nh vậy? Làm thế nào để thay đổi điều đó ??
Xut phỏt t v trớ to ln ú trong thc t , bn thõn mới ra trờng lm
cụng tỏc ging dy b mụn nhng tôi nhận thấy cần phải đổi mới phơng
pháp dạy học thực hành để rốn luyn k nng thc hnh mt cỏch thnh
Đặng Thị Thuỳ 1
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
tho y t duy sỏng to , rốn luyn k nng, k xo thc hnh cho hc sinh
vo trong quỏ trỡnh thc hnh ể cỏc em vn dng vo cuc sng . Vn
ny khụng phi bt c giỏo viờn no cng thc hin c , bi vỡ do nhiu
nguyờn nhõn khỏc nhau .Do vy mun thc hin c vn ny ngi
giỏo viờn phi thc hin ng thi 3 khõu Bi ging lớ thuyt + Thc
hnh + Tham quan . Chớnh vỡ vy cn phi trang b cho hc sinh nhng
kin thc , nhng k nng t duy k thut to cho cỏc em hng thỳ say sa
hc tp b mụn , cú ý thc vn dng vo cuc sng . Đó chính là nôi dung
của sáng kiến kinh nghiệm : Đổi mới phơng phấp dạy học thực hành môn
công nghệ 8 .
II/ - Tình hình thực tế dạy và học.
1. Hiện trạng thực tế.
Nh chúng ta đẫ biết ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của khoa
học và công nghệ, với xu thế tiếp cận và liên thông giữa giáo dục phổ
thông và giáo dục nghề nghiệp. ở nớc ta trong chơng trình THCS trớc đây
đã đa môn kĩ thuật vào học trong chơng trình lớp 8 và theo chơng trình đổi
mới thay sách hiện nay, môn kĩ thuật đợc lấy tên là môn công nghệ. Môn
công nghệ góp phần thực hiện mục tiêu chung của giáo dục phổ thông và
chuẩn bị phân luồng cho học sinh sau này.
Môn công nghệ 8 trang bị cho học sinh một kiến thức cơ bản về vẽ
kĩ thuật, cơ khí, kĩ thuật điện gắn liền với thực tế hàng ngày và có thể các
em tham gia vào trong lao động khi cần thiết mà bản thân các em đã có kĩ

năng thực hành môn công nghệ.
Tuy nhiên không biết từ bao giờ học sinh có khái niệm môn học
''chính '' với môn học ''phụ ''. Chính vì quan niện đó mà dẫn đến phong trào
học tập của các em còn phần hạn chế trong các buổi học lý thuyết cũng nh
thực hành .
Đối với những tiết thực hành học sinh thờng dễ nhầm lẫn khi thực
hiện các thao tác kỹ thuật, các bớc trong lúc thực hành.
Học sinh cha phân đoạn đợc các thao tác kỹ thuật và mức độ thời
gian cho từng cung đoạn.
Thực hành công nghệ ở đây là một bài khó - phức tạp đòi hỏi sự kết
hợp hài hoà giữa các quy trình thực hiện, giữa lý thuyết với thực hành.
Mặt khác trang thiết bị có nhng cha đảm bảo, cơ sở vật chất còn cha
đáp ng nên các giờ thực hành thờng không đem lại hiệu quả.
Chơng trình quá nặng so với kiến thức của các em đợc học trong ch-
ơng trình nhất là phần vẽ kĩ thuật và kĩ thuật điện.

2. Đối với giáo viên.
Đặng Thị Thuỳ 2
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
Qua hiện trạng thực tế giảng dạy các giáo viên đợc phân công giảng
dạy môn học "công nghệ ": Nói chung về phơng pháp đều đặt ra câu hỏi
cho chính bản thân là làm nh thế nào để có những giải pháp khắc phục đợc
hiện trạng thực tế. Nhng chúng ta cũng phải mạnh dạn nói với nhau là
cách giảng dạy, trình độ chuyên môn còn một số hạn chế nh :
- Cha nắm vững về cách phân loại của trình độ tiếp thu thực hiện của
các đối tợng học sinh.
- Cha đa ra đợc những đặc điểm về phơng pháp đổi mới và những
trọng điểm kiến thức của bài học để dẫn đến việc hình thành các khái niệm
kỹ năng, kỹ xảo thực hành cũng nh sự phát triển t duy, trí tuệ, tính kiên trì

của học sinh còn yếu.

3. Về cơ sở vật chất .
Trong tình trạng chung của các trờng học hiện nay còn thiếu nhiều về
cơ sở vật chất trang thiết bị, dụng cụ phục vụ cho các tiết dạy về chuyên
môn cha đợc đảm bảo .
Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào các tiết dạy còn cha có, thiết
bị dạy thực hành không đủ nên độ chính xác, mức độ an toàn cha cao.
Phòng thực hành thí nghiệm cha có nên việc sử dụng thực hành rất
khó khăn cho các giờ ứng dụng đối với môn học.

III/ . Mục đích của đổi mới ph ơng pháp dạy thực
hành công nghệ 8.
Nhằn tìm hiểu một cách thật đầy đủ về thực trạng của việc dạy và
học để quá trình giảng dạy đa ra đợc các ứng dụng bài thực hành đạt kết
quả cao cho học sinh. Từ đó tìm ra đợc một số giải pháp để nâng cao hiệu
quả của giờ lên lớp và đáp ứng một phần yêu cầu về công tác giảng dạy
phục vụ cho các phong trào giáo dục hớng nghiệp dạy nghề ở địa phơng
trong giai đoạn hiện nay.
Rèn luyện cho học sinh tính cẩn thận, tỉ mỉ, an toàn, tác phong công
nghiệp trong lao động. Thực hành để củng cố kiến thức, mặt khác để hình
thành kĩ năng và t duy công nghệ, tập cho các em biết vận dụng kiến thức
vào thực tế , qua đó gây thêm sự hứng thú và lòng say mê học tập đối với
môn công nghệ 8.
Đặng Thị Thuỳ 3
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
IV/. Nội dung của việc đổi mới ph ơng pháp dạy thực
hành công nghệ 8
Theo sự chỉ đạo của ngành và của ban giám hiệu nhà trờng hầu hết

các giỏo viờn nm bt c cỏc phng phỏp ging dy b mụn trong ú
nht l phn rốn luyn k nng thc hnh . Trong sut quỏ trỡnh ging dy
khi lm mt vic no ú giỏo viờn cn hng dn cho cỏc em hiu rừ qui
trỡnh , bt u t vic chun b , tip ú n cỏc bc , cỏc cụng on c
thể để thc hin cụng vic v cui cựng c kt thỳc bng vic t ỏnh
giỏ kt qu thc hin . Giỏo viờn phi tng cng vn dng cỏc phng
phỏp dy hc nhm phỏt huy c tớnh tớch cc ca hc sinh , ch ng v
sỏng to.
Mụn cụng ngh cú nhiu dng thc hnh . Trc khi dy thc hnh ,
giỏo viờn cn phi quan sỏt , tỡm hiu v nguyờn lớ , cu to , s liu k
thut v cỏch s dng cỏc dng c thc hnh , cỏc thao tỏc mu , cỏc li
gii thớch c chớnh xỏc , ỳng k thut , ỳng qui trỡnh cụng ngh . iu
ny rt quan trng , vỡ rng nu hc sinh ó quen vi thao tỏc khụng chớnh
xỏc , tu tin thỡ sa cha rt khú khn . Trong ú vic ỏnh giỏ kt qu
thc hnh ca hc sinh , vic ỏnh giỏ k nng thc hnh ca hc sinh cú
mt ý ngha quan trng . K nng cn c ỏnh giỏ trờn hai mt : ỏnh giá
cn c vo kt qu cụng vic ( cú thể l sn phẩm) m hc sinh thc hin
c trong gi thc hnh so vi chun c qui nh v ỏnh giỏ cn c
vo qui trỡnh ó thc hin so vi qui trỡnh hp lớ m hc sinh c hc.
Kiểm tra, đánh giá bằng phơng pháp quan sát, việc đánh giá kết quả
thực hành của học sinh phải là quá trình, mang tính hệ thống, nghĩa là phải
đánh giá đợc cả kiến thức, kĩ năng, thái độ của học sinh trong từng giai
đoạn, từng bớc trong qui trình thực hành cũng nh sản phẩm cuối cùng. Vì
thế, giáo viên cần phải quan sát, ghi lại cụ thể kết quả đánh giá từng bớc
theo nội dung và quy trình bài thực hành vào phiếu theo dõi - đánh giá hay
còn gọi là nhật kí để có t liệu chính xác cho việc đánh giá cuối cùng. Nội
dung thực hành môn Công nghệ 8, chủ yếu mang tính minh hoạ cho lí
thuyết, nên không yêu cầu cao về rèn luyện kĩ năng. Điều cơ bản là phải
kiểm tra đợc học sinh có làm đúng thao tác kĩ thuật đợc hớng dẫn theo
đúng qui trình không ?

Đặng Thị Thuỳ 4
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
thc hin tt vic rốn luyn k nng thc hnh mụn cụng ngh
lp 8 cho hc sinh cp THCS trờn a bn huyn Duy Tiên núi chung v
trng THCS Châu Sơn núi riờng thỡ mi giỏo viờn cn phi cú nhng
phng phỏp dy hc c trng để cú s hng thỳ cho cỏc em hc tp b
mụn mt cỏch cú hiu qu . ng thi rốn luyn k nng thc hnh cho cỏc
em mt cỏch thnh tho cú khoa hc v thc hin ỳng qui trỡnh cụng ngh
. iu u tiờn ngi giỏo viờn ging dy mụn cụng ngh phi bit phõn
loi cỏc dng bi cú nhng phng phỏp ging dy khỏc nhau để rèn
luyện kỹ năng kỹ xảo, các kiến thức từ những bài học lý thuyết đợc nhắc
lại trong các bài thực hành này. Mà quá trình thực hiện là cả một chu kỳ
hay một kế hoạch của môn học. Vì vậy chúng ta cần phải định hớng để
thực hiện tốt yêu cầu, mục đích và nhiệm vụ của môn học. Vậy tôi mạnh
dạn đa ra môt số phơng pháp giảng dạy cho bài thực hành công nghệ lớp 8
nhằm giải quyết những cấp thiết cho học sinh trong năm học tới đợc tốt
hơn.
Tổ chức giờ học thực hành bao gồm những công việc của giáo viên
và học sinh nhằm thực hiện giờ học. Dựa vào cấu trúc nội dung phơng pháp
của chơng trình có thể tiến hành giảng dạy. Để thực hiện mục đích đào tạo
và giáo dục của môn học cần có những hình thức phong phú về phơng pháp
giảng dạy thực hành . Điều này đòi hỏi giáo viên phải chủ động sáng tạo
tìm ra cho mình có một phơng pháp thích hợp với bài dạy để có hiệu quả
cao nhất; tức là việc lựa chọn phơng pháp phải đa dạng không đợc dập
khuôn máy móc. Trong giảng dạy cần việc phát huy tính tích cực chủ động
của học sinh thể hiện ở ý thức đối với các vấn đề khoa học kỹ thuật và tính
kinh tế. Để hình thành phẩm chất trên cần thông qua việc trình bày bài một
cách chặt chẽ. Cuối cùng các nhận thức, các quan niệm và luyện tập phải đi
tới một kết quả là giáo dục cho học sinh có thái độ và học tập , lao động

với một ý chí quyết tâm có trách nhiệm.
Để hình thành một kĩ năng học sinh phải lặp di, lặp lại nhiều lần một
số thao tác nào đó.Kĩ năng đợc hình thành qua các giai đoạn từ không
thành thạo đến thành thạo. Do vậy, dạy thực hành thờng đợc tiến hành với
quy trình hợp lí.

A/. Một số ph ơng pháp có thể áp dụng với bài thực hành.
1. Dng th nht : Vn dng lớ thuyt ể gii quyt cỏc bi tp tỡnh
huống.
Trong dng ny gm cỏc bi c th :

Phn 1 : V k thut :
Đặng Thị Thuỳ 5
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
- c bn v cỏc khi a din
- c bn v cỏc khi trũn xoay .
- c bn v nh n gin .

Phn 2: C khớ:
- o v vch du
- Truyn chuyển ng

Phần 3: Kĩ thuật điện:
- Cu ngi b tai in
- Tớnh toỏn in nng tiờu th trong gia ỡnh .
- S in
- Thit k mch in .
Tuỳ từng bài mà giáo viên có những phơng pháp dạy khác nhau cụ thể:


V k thut: Đõy l phõn mụn rt khú bi vỡ kin thc rt mi i vi
cỏc em hc sinh , cỏc em cha c hc hỡnh hc khụng gian kin thc
ny ũi hi cỏc em, phi cú úc tng tng mi hc c phn ny . Vỡ
vy rốn luyn c k nng v hỡnh v c c cỏc bn v k thut n
gin ũi hi giỏo viờn phi chỳ trng n phng phỏp trc quan , phi kt
hp cht ch vic ging dy vi thit b . Phõn mụn v k thut gn vi
hot ng thc tin nờn chỳ trng lm cỏc bi tp thc hnh m c bit
giỏo viờn phi hng dn cho cỏc em bit nhỡn c cỏc phộp chiu. C
thể nh sau :

Loi
phộp chiu
c im
ca cỏc tia
chiu
Tia chiu
i vi mt
chiu
S chiu ca
hỡnh chiu
Loi
hỡnh chiu
Phộp chiu
xuyờn tõm
Cỏc tia chiu
ng qui Xiờn gúc Ba chiu
Hỡnh chiu
phi cnh
Phộp chiu
song song

Cỏc tia chiu
song song
Xiờn gúc
Vuụng gúc Ba chiu
Hỡnh chiu
trc o
Vuụng gúc Hai chiu
Hỡnh chiu
Vuụng gúc
Đặng Thị Thuỳ 6
Trêng THCS Ch©u S¬n S¸ng kiÕn kinh
nghiÖm

Không những thế mà còn rèn luyện cho các em tưởng tượng được
các hình chiếu , hình cắt , mặt cắt của một vật thể từ đó các em mới làm
các bài tập thực hành được . để thực hiện được điều này giáo viên cần phải
hướng dẫn cụ thể về cách quan sát các mặt phẳng chiếu được đặt như thế
nào đối với người quan sát , vật thể được đặt như thế nào đối với các mặt
phẳng chiếu . Điều quan trọng ở đây là giáo viên phải chuẩn bị thật chu
đáo các thiết bị dạy học trực quan . Giáo viên phải hướng dẫn cho học sinh
thực hiện được các nội dung sau :

* Về đọc bản vẽ:
- Hình dung đúng hình dạng vật thể
- Phân tích đúng hình chiếu các mặt , các cạnh của vật thể .
- Thời gian đọc ngắn .
* Về vẽ bản vẽ :
-Vẽ đúng các hình chiếu của vật thể .
- Đặt đúng vị trí các hình chiếu .
- Trình bày bản vẽ cân đối vẽ đúng thời gian qui định .


Kĩ thuật điện: Phần tính toán giáo viên cần phải rèn luyện kĩ năng tính
toán và liên hệ tới các kiến thức vật lí cần thiết để tính toán , nếu giáo viên
không luyện tập cho học sinh thì khó mà các em có kĩ năng vận dụng để
tính toán .
2. Dạng thứ hai : Thực hành tạo sản phẩm đơn giản
Trong dạng này gồm các bài cụ thể các bài cụ thể :
Phần 1: Cơ khí:
- Ghép nối chi tiết
- Truyền chuyển động
Phần2: Kĩ thuật điện
- Đèn ống huỳnh quang
- Quạt điện
- Máy biến áp 1 pha
- Lắp mạch điện .
§Æng ThÞ Thuú 7
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
Tu thuc vo cỏc dng bi thc hnh m giỏo viờn i theo trỡnh t
khỏc nhau mi em li hiu qu cao trong vic rốn luyn k nng thc
hnh .
Giáo viên phải tiến hành theo các bớc sau:
- Chun b nguyờn liu v dng c .
- Giỏo viờn hng dn thao tỏc mu Hc sinh quan sỏt
- Hc sinh thc hin theo qui trỡnh .
- Cỏc sn phm lm ra s c ỏnh giỏ theo tiờu chun k thut
Tng cng vn dng cỏc phng phỏp thc hnh rốn luyn k nng
thc hnh l c thự ca mụn cụng ngh , khi dy thc hnh v rốn luyn
k nng thc hnh cho hc sinh cỏc thao tỏc mu ca thy phi tht chớnh
xỏc , ỳng theo qui trỡnh cụng ngh , vỡ rng nu hc sinh ó quen vi thao

tỏc khụng chớnh xỏc thỡ sau ny sa cha cỏc enm rt khú . Cho nờn mi
thy cụ giỏo dy thc hnh cn phi rốn luyn k nng thc hnh cho hc
sinh , kt thỳc cui bui thc hnh cn c ỏnh giỏ sn phm hc sinh
lm ra . Mun vy giỏo viờn phi ỏp dng hai phng phỏp dy l :

1.Phng phỏp lm mu: (Giỏo viờn thc hin - hc sinh quan sỏt bt chc.)

õy l mt quỏ trỡng s phm do giỏo viờn t chc , nhm trang b
cho hc sinh nhng hiu bit k thut , hỡnh thnh k nng, k xo v thc
hin nhng chc nng giỏo dc iờu ny rt quan trng hc sinh lnh
hi kin thc ca mụn cụng ngh , vn dng tt vo trong thc t l phi
cú s tng quan hp lớ gia li núi ca giỏo viờn vi cỏc thao tỏc k
thut . Vic thc hin mu l biu din hnh ng k thut kt hp vi li
núi gii thớch và hnh ng thao tỏc k thut . Trc khi lm mu giỏo viờn
cn trỡnh by cho hc sinh bit c qui trỡnh thc hin vi cỏc cụng on
ca qui trỡnh phõn tớch cỏc cụng vic thao tỏc mu xỏc nh cỏc cụng
vic ú gm nhng thao tỏc no cn thc hin , xỏc nh nhng cụng vic
khú u t luyn tp . Chun b y cỏc dng c thit b thc hin
.
Giai on thc hin thao mu giỏo viờn cn thc hin theo cỏc
bc : + nh hng hot ng ca hc sinh bng cỏch nờu rừ mc
ớch ca vic cn thao tỏc mu , tờn cụng vic , trỡnh t cụng vic , yờu cu
hc sinh quan sỏt .
Đặng Thị Thuỳ 8
Trêng THCS Ch©u S¬n S¸ng kiÕn kinh
nghiÖm
+ Làm mẫu toàn bộ quá trình thực hành , qua đó giúp các em có
được (hình mẫu )khái quát về toàn bộ nội dung công việc cần thực hiện tạo
ra sự hứng thú và chú ý trong quá trình theo dõi thực hành vấn đề quan
trọng ở đây là giáo viên phải rèn luyện cho được kĩ năng thực hành tạo ra

sản phẩm đạt theo các tiêu chí .
+ Giáo viên thực hiện thao tác mẫu với tốc độ chậm , chi công
việc thành các bước thao tác , đọng tác riêng biệt để hướng dẫn , dừng lại
ở những thời điểm cần thiết , ở những chỗ khó để giải thích học sinh hiểu ,
nhắc nhở học sinh tránh sai lầm , nếu cần thiết giáo viên làm lại nhiều lần
những thao tác khó để học sinh quan sát kĩ lưỡng .
+ Giáo viên làm lại với tốc độ bình thường toàn bộ công việc để
giúp cho học sinh hệ thống lại toàn bộ quá trình thực hành theo công việc .
Sau đó giáo viên thao tác mẫu theo từng bước và giải thích những
thao tác khó để học sinh tiếp thu dễ dàng .
Giai đoạn đánh giá rút kinh nghiệm : Đánh giá kết quả việc hướng
dẫn học sinh thực hành , thường được giáo viên dạy thực hành tự mình rút
ra kinh nghiệm về việc thực hiện thao tác mẫu để điều chỉnh cho phù hợp
với mục tiêu đề ra . Để đánh giá được kết quả này giáo viên gọi học sinh
thực hiện lại xem thử kết quả tiếp thu của học sinh như thế nào . Qua đó
giáo viên có thể hiểu được phần nào khả năng ảnh hưởng của việc làm
mẫu của mình trong việc rèn luyện kĩ năng thực hành môn cho học sinh

2 Phương pháp huấn luyện :(Giáo viên thực hiện – học sinh luyện tập)
.
Phương pháp này được sử dụng khi giáo viên hướng dẫn học sinh
trong các bài thực hành cơ khí và kĩ thuật điện đây là phương pháp giáo
viên hướng dẫn cách thực hiện lặp đi lặp lại nhiều lần những thao tác ,
động tác một cách có mục đích hệ thống , có kế hoạch nhằm hình thành
củng cố những kĩ năng kĩ xảo cần thiết . Giáo viên yêu cầu học sinh thực
hiện thành thạo các bước thực hành , chỉ khi nào nắm chắc toàn bộ những
thao tác mới thì mới có được kết quả cao . Trong quá trình đó đòi hỏi học
sinh phải tập trung cao độ làm đúng theo sự chỉ dẫn của thầy, trình tự
hướng dẫn của giáo viên như sau :
+ Thao tác mẫu một lần .

+ Tách từng thao tác nhỏ và giải thích .
§Æng ThÞ Thuú 9
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
+ Lm mu túm tt cho hc sinh ghi li n tng
Phng phỏp ny thng c dựng sau khi giỏo viờn ó lm mu ,
khi hc sinh luyn tp thc hnh , hun luyn gi vai trũ quan trng . Giỏo
viờn cn tp trung quan sỏt trỡnh t cụng vic , k nng thc hnh cỏch s
dng dng c , vn an ton lao ng . Quan sỏt ng thi un nn
tng ng giỏo viờn cn thc hin ớt nht bn khõu kim tra : S sn sng ,
s bt u , quỏ trỡnh tin hnh v quỏ trỡnh kt thỳc cụng vic . cú
c k nng thc hnh tt ũi hi trong quỏ trỡnh thc hin hc sinh phi
tuõn th theo cỏc yờu cu sau :
* Hc sinh hiu rừ mc ớch yờu cu v cỏch thc tin hnh cụng
vic .
* Hc sinh theo dừi cht ch tng cụng vic m thy hng dn .
* Hc sinh phi bit t kim tra v iu chnh kp thi trong quỏ
trỡnh rốn luyn k nng thc hnh .
* Thc hin sn phm hon chnh t c k nng k xo t yờu
cu chun
Để giờ dạy đạt kết quả cao thì không chỉ có vai trò của giáo viên,
học sinh mà còn có cả phụ huynh học sinh nữa. Cụ thể nh sau:
Đối với giáo viên .
Muốn cho giờ học đạt yêu cầu do chơng trình đề ra cần làm tốt mọi
công việc chuẩn bị cần thiết.
Nghiên cú chơng '' SGK- Công nghệ KTĐ lớp 8''. Các môn liên quan
khác, tài liệu '' kỹ thuật điện ''.
Lập kế hoạch cho từng chơng - bài, soạn giáo án chi tiết giúp cho
việc lên lớp đợc thuận lợi và chủ động - dự kiến kế hoạch thực hành .
Chuẩn bị cho giờ thực hành ; Các dụng cụ làm mẫu của giáo viên ,

dung cụ thực hành cho học sinh , thiết bị vật liệu dụng cụ quy định .
Nắm đợc tình hình các mặt của lớp sẽ dạy ; Các mặt học tập, kỷ luật
và các vấn đề có liên quan tới kinh nghiệm của học sinh về lĩnh vực này
nh : Nghề nghiệp của cha mẹ học sinh, môi trờng sống

Đối với học sinh :

õy l mụn hc mi i vi cỏc em , nht l phn v k thut v
phn k thut in cn ũi hi trớ tng tng v tớnh toỏn c th , m
Đặng Thị Thuỳ 10
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
õy chng trỡnh ny s phõn lung cho cỏc em i vo cỏc lnh vc khỏc
nhau . Cho nờn yờu cu hc sinh cn:
Cú thỏi ỳng n vi mụn hc khụng c xem nh b mụn ,
khụng hc qua loa ly l m cn phi rốn luyn tng cng tớnh thc hnh
rốn luyn k nng thc hnh thụng qua s hng dn ca thy giỏo .
Hc sinh thc hin vai trũ ca mỡnh hc tp b mụn cn phi say
mờ , hng thỳ hc tp v ham thớch tỡm hiu cụng nghip , cú tỏc phaong
cụng nghip , lm vic theo qui trỡnh , ỳng k hoch , tuõn th cỏc nguyờn
tc an ton lao ng .
.

i vi ph huynh hc sinh :
Ngay t u nm giỏo viờn b mụn tham mu tt vi lónh o nh
trng lm vic quỏn trit tinh thn v vic hc tp b mụn cụng ngh ,
yờu cu ca b mụn , khụng ch l ý thc hc tp ca hc sinh m cũn ph
huynh úng vai trũ khụng nh trong vic giỏo dc ý thc hc tp ca con
em mỡnh . Khụng c xem nh b mụn vỡ õy l b mụn mang tớnh thc
tin cao v ỏp dng vi thc t cuc sng hng ngy . Do ú ph huynh

to mi iu kin cỏc em cú nim say mờ hng thỳ hc tp b mụn .

B/. Cấu trúc từng loại bài tập thực hành môn công nghệ.8

1 .Bài có tính chất luyện.

A. H ớng dẫn mở đầu.
- Tổ chức lớp .
- Thông báo tên bài , mục đích bài học, điều kiện cho dạy và
học.
- Cung cấp kiến thức cần thiết cho luyện tập, dới phơng thức
tích cực hoá học sinh.
- Trình bày nội dung luyện tập , hiện tợng nguyên nhân sai
hỏng , cách khắc phục.
- Làm mẫu thao tác điển hình.
- Phổ biến an toàn vệ sinh , giao định mức công việc và phân
công vị trí luyện tập.
Đặng Thị Thuỳ 11
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
B .H ớng dẫn th ờng xuyên.
- Quan sát học sinh bắt đầu luyện tập .
- Dùng các thủ thuật hớng dẫn (uốn nắn chỉ bảo và can thiệp tích cực)
hớng vào các động tác mới, khó phức tạp của bài tập.
- Theo dõi sự tiến bộ của học sinh, ghi chép sơ bộ đánh giá kết quả.
C. H ớng dẫn kêt thúc .
+ Phân tích công việc luyện tập chung cho cả lớp và từng học sinh, so
sánh kết quả với mục tiêu bài học.
+ Tổng kết kinh nghiệm luyện tập (nêu mặt đợc và mặt cha đợc).
+ Nhận xét tinh thần thái độ, công bố kết quả luyện tập qua điểm số.

+ Giao nhiệm vụ cho bài sau.
.
2 . Bài tập sản suất.
+ Mục đích : Làm cho học sinh làm quen với sản suất.
+ Về cấu trúc ; Cũng áp dụng ba giai đoạn hớng dẫn trên (mở đầu, th-
ờng xuyên , kết thúc ).Song có khác ở chỗ :
- Giai đoạn hớng dẫn ban đầu : Ngời hớng dẫn làm những công việc
sau đây ; giao công việc, cung cấp lý thuyết, dạng sai hỏng, mức độ công
việc, chất lợng bài đạt đợc.
- Giai đoạn hớng dẫn thờng xuyên : Chỉ cần theo dõi đôn đốc hoặc
giao cho nhóm trởng.
- Giai đoạn hớng dẫn tổng kết : Tổng kết kinh nghiệm, phổ biến sáng
kiến cải tiến hớng dẫn học sinh viết thu hoạch hoặc phân công bài thực
hành sau (nếu có ).
3. Bài luyện riêng.
Huớng dẫn luyện tập vào những mặt mạnh - mặt yếu của từng học
sinh hay thực hiện các bài tập hỗ trợ trớc khi vào luyện chính thức.
Ví dụ: Trớc khi vẽ mạch điện giáo viên cần hớng dẫn học sinh trớc
bằng cách đàm thoại nêu vấn đề đa ra vấn đề chính của bài.

C/. Một số điều cần l u ý trong quá trình dạy thực hành.

Giáo viên cần chuẩn bị chu đáo các điều kiện cần thiết cho bài thực
hành. Đặc biệt cần lu ý đến các thiết bị, dụng cụ và nguyên vật liệu cho
học sinh học thực hành. Khác với dạy lí thuyết là nếu không có các thiết bị
Đặng Thị Thuỳ 12
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
dụng cụ và nguyên vật liệu, điện, nớc cần thiết thì giừo học thực hành
không thể tiến hành đợc.

Nếu nh mới dạy lần đầu thì giáo viên nhất thiết phải làm thử các thao
tác thực hành trong điều kiện dạy học thực tế của trờng để các thao tác đợc
chuẩn xác khi thao tác mẫu, và căn lại thời gian các thao tác nếu cần thiết
để bài thực hành có hiệu quả.
Cần lu ý đến an toàn lao động cho học sinh và cho máy, thiết bị trong
quá trình học sinh học thực hành, đặc biệt là những bài học thực hành có
khả năng gây ra tai nạn lao động nh các bài học về điện, gò hàn

giáo án thực nghiệm
( áp dụng việc đổi mới phơng pháp dạy học nhằm phát huy tính tích
cực chủ động của thầy và trò)
Bài 4: Thực hành: HìNH CHIU CA VT TH .
õy l dng kiu bi thc hnh tng i khú vi hc sinh bi vỡ
bc u cỏc em mi lm quen vi vic hỡnh hc trong khụng gian. Do ú
giỏo viờn cn phi chun b chu ỏo cỏc phng tin trc quan , lm mt
cỏi nờm bng g vi ba hng chiu A,B,C v cỏc hỡnh chiu. Giỏo viờn
cn lm rừ cho hc sinh hiu c mt s im nh sau :
Bi tp thc hnh ny gm cú hai phn : Phn tr li cõu hi bng
cỏch la chn ch s tng ng gia hng chiu v cỏc hỡnh chiu ca cỏi
nờm , phn v li cỏc hỡnh chiu cho ỳng v trớ . Kt hp v v c cỏc
hỡnh chiu . V hiu sõu sc kin thc ó hc v rốn luyn k nng v
hỡnh .
Cụ thể nội dung bài dạy nh sau:

I. Mục tiêu bài học:
- Biết đợc sự liên quan giữa hớng chiếu và hình chiếu.
- Biết đợc cách bố trí các hình chiếu trên bản vẽ.
- Biết vận dụng vẽ hình chiếu và có hứng thú học bộ môn.
II. Chuẩn bị bài dạy:
1. Giáo viên: + Nghiên cức bài SGK

+ Mô hình cái nêm.
2. Học sinh: +Giấy A4, dụng cụ vẽ, báo cáo thực hành.
III. Tiến trình lên lớp:
1. ổ n định lớp:
Đặng Thị Thuỳ 13
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
2. Kiểm tra bài cũ: ( 4

)
? Thế nào là hình chiếu ? có mấy hình chiếu? Kể tênvà nêu đặcđiểm của
từng hình chiếu?
3. Bài mới:

* Hot ng 1 : Tổ chc thc hnh

Giỏo viờn hng dn cho hc sinh cỏch quan sỏt hng chiu ca hỡnh
xỏc nh c cỏc hng chiu . Sau ú giỏo viờn hng dn cho hc sinh
cỏch v .
Khi xỏc nh hng chiu thỡ hc sinh phi quan sỏt tht k kng cỏc
hng chiu t mu vt tht .( Xỏc nh cho c hỡnh chiu ng , hỡnh
chiu bng , hỡnh chiu cnh ) . iu ny mun rốn luyn c k nng v
hỡnh cho hc sinh thỡ ũi hi ngi giỏo viờn phi nờu yờu cu c th tng
cụng vic xỏc nh , nu khụng cỏc em s khụng v c v nhn bit
c cỏc hỡnh chiu ng thi xỏc nh khụng c t l ca cỏc hỡnh so
vi vt tht . Cho nờn khi giỏo viờn hng dn yờu cu hc sinh quan sát
thao tỏc mu ca giáo viên .
* Chỳ ý : Khi v chia lm hai bc :
- Bc v m : Tt c cỏc ng u v bng nột mnh , cú chiu rng
khong 0,25mm.

- Bc tụ m : Sau khi v m xong , cn kim tra li cỏc hỡnh ó v ,
sa cha nhng sai sút ri tin hnh tụ m , chiu rng ca nột m
khong 0,5mm .
- Cỏc kớch thc ca hỡnh phi o theo hỡnh ó cho , cú th v theo t l .
T s hng dn ca giỏo viờn yờu cu hc sinh nhỡn vo hỡnh v
mu vt tht v li cỏc hỡnh chiu 1,2,3 cho ỳng v trớ ca chỳng trờn
bn v k thut .
Giỏo viờn quan sỏt hng dn , giỳp nhng hc sinh yu .

* Hot ng 2: Tổng kết v ỏnh giỏ.

Giỏo viờn nhn xột v gi lm bi thc hnh ca hc sinh:
+S chun b ca hc sinh
+ Thc hin qui trỡnh
+ Thỏi hc tp
Đặng Thị Thuỳ 14
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
Vn quan trng õy l hc sinh ó cú k nng thc hnh c
cha , cho nờn giỏo viờn cn t chc ỏnh giỏ mt cỏch nghiờm tỳc sau
ny cỏc em cú th thc hnh tt .
Đáp án bài thực hành:
a. Bng3.1 SGK
A B C
1 x
2 x
3 x
b/ V trớ hng chiu
Hỡnh 3.2 SGK


Bài 56 : Thực hành:vẽ sơ đồ nguyên lý mạch điện
I . Mục tiêu bài học.
- Hiểu đợc cách vẽ sơ đồ nguyên lý mạch điện.
- Vẽ đợc sô đồ nguyên lý của một số mạch điện đơn giản trong nhà.
-Làm việc nghiêm túc, kiên trì và khoa học.

II. Chuẩn bị bài dạy.
+ Giáo viên:
- Nghiên cứu nội dung bài 55. 56 SGK.
Đặng Thị Thuỳ 15
Vật thể
Hình chiếu
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
- Sơ đồ mạch điện, chiều dòng điện trong SGK vật lý lớp 7.
- Tranh vẽ: Mạch điện chiếu sáng đơn giản .
- Mô hình: Mạch điện chiếu sáng đơn giản gồm 1 cầu chì, 1 công
tắc điều khiển một bóng đèn bố trí cho học sinh quan sát cách đi dây dẫn.
+ Học sinh:
- Giấy A4, dụng cụ vẽ.
- Báo cáo thực hành.

III. Tiến trình dạy học.
A. ổ n định lớp.
Giáo viên kiểm tra sĩ số: phát vấn lớp trởng.
B. Kiểm tra bài cũ. (4')
Câu 1. Phân biệt sơ đồ nguyên lý với sơ đồ lắp đặt ?
Câu 2. Vẽ một số các kí hiệu trong sơ đồ điện:
a. Dòng điện một chiều
b. Cầu dao hai cực, ba pha

c. Công tắc ba cực
d. ổ điện
e. Hai dây chéo và nối nhau ,
C. Bài mới.
1. Hoạt động 1: (13' ) H ớng dẫn mở đầu:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Tg
Nội dung
- Giáo viên chia lớp thành các nhóm (4
học sinh / 1 nhóm)
- Giáo viên kiểm tra sự chuẩn bị của
học sinh.
- Học sinh nêu mục tiêu bài thực hành.
- Giaó viên nêu nội quy thực hành:
+ Đúng quy trình.
+ Đúng các ký hiệu.
+ Liệt kê các phần tử có trong mạch
điện.
+ Chọn đúng nội dung bài.
+ Học sinh nghiêm túc thực hành.
- Giáo viên cho học sinh điền đúng kí
hiệu: Dây pha, dây trung tính, thiết bị
vào sơ đồ (h 56.1 SGK)
- Tìm những chỗ sai của mạch điện ?
- Mạch điện có bao nhiêu phần tử ? Kể
3

4

I. Chuẩn bị.

II. Nội dung và trình tự
thực hành.
1. Phân tích mạch điện.
Đặng Thị Thuỳ 16
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
tên những phần tử đó?
- Các kí hiệu của các phần tử đó nh thế
nào ?
Giáo viên: kết luận.
- Các phần tử đó đợc nối với nhau nh
thế nào ?
(cần chú ý vị trí các thiết bị đóng cắt,
bảo vệ, lấy điện, đồ dùng điện)
Giáo viên: kết luận.
- Khi vẽ sơ đồ cần chú ý những gì ?
Học sinh: kết luận các nhóm
nêu ý kiến, giáo viên rút ra kết luận
chung.
6

2. Vẽ sơ đồ nguyên lý
mạch điện.
B ớc 1: Phân tích các phần
tử mạch điện.
B ớc 2: Phân tích mối liên
hệ điện của các phần tử
trong mạch điện.
B ớc 3: Vẽ sơ đồ nguyên
lý mạch điện.


2. Hoạt động 2. (21' ) H ớng dẫn th ờng xuyên .

- Giáo viên cho học sinh vễ sơ đồ theo nhóm.
+ Nhóm 1. Vẽ sơ đồ gốm: Mạch điện gồm 1 cầu chì, 1 công tắc,
2 cực điều khiển 1 bóng đèn.
+ Nhóm 2. Vẽ sơ đồ gồm: Một cầu chì, một ổ điện, một công
tắc hai cực điều khiển 1 bóng đèn.
+ Nhóm3. Vẽ sơ đồ gồm: Một cầu chì, 2 công tắc hai cực điều
khiển độc lập 2 bóng đèn mắc song song.
+ Nhóm 4: Vẽ sơ đồ gồm: Một cầu chì, 2 công tắc 3 cực điều
khiển 1 bóng đèn.
+ Các nhóm khác lặp lại của các nhóm 1, 2, 3, 4.
- Giáo viên yêu cầu học sinh nghiêm túc.
- Giáo viên đi quan sát, uốn nắn các nhóm vẽ mạch điện.
3. Hoạt động 3: H ớng dẫn kết thúc (7').

- Học sinh nhận xét các nhóm (chéo nhau).
- Yêu cầu các nhóm nộp sản phẩm.
- Nộp phiếu báo cáo thực hành.
- Giáo viên nhận xét đánh giá bài học:
+ ý thức.
+ Chuẩn bị của học sinh.
- Giáo viên chọn bài đẹp chấm mẫu (tuyên dơng, phê bình những bài
cha đợc).
- Giáo viên kết luận chung.
- Dặn dò học sinh chuẩn bị bài sau.
Đặng Thị Thuỳ 17
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm


D/. K ết QU :

Qua vic nghiờn cu lớ lun , thc tin v vn c nờu ra ca quỏ
trỡnh rốn luyn k nng thc hnh mụn cụng ngh cho hc sinh lp 8 , qua
vic phõn tớch thc trng nhng nguyờn nhõn dn n cỏc em xem thng
b mụn v cht lng hc tp, c bit sau khi hc cỏc em khụng cú k
nng thc hnh tt . Bn thõn đã tự áp dụng phơng pháp đổi mới giảng dạy
nhất là dạy thực hành thy c cht lng b mụn cú chuyn bin v c
bit l cỏc em cú c k nng thc hnh tt cỏc em cú th ỏp dng nhng
k nng ú vo thc t cuc sng hng ngy nh : c c mt s bn v
n gin , s dng cỏc dng c c khớ v lp c mt s mch in trong
gia ỡnh v tớnh toỏn in nng tiờu th
* Cht lng im bi thc hnh qua cỏc nm tng lờn rừ rt :
Đối tợng học sinh khối 8 . Sĩ số: 37.
Xếp loại Giỏi Khá T. bình Yếu, kém
Năm học 2008- 2009 5 16 13 3
13,5% 43,2% 35,2% 8,1%
Năm học 2009- 2010 9 20 7 1
24,3% 54,1% 18,9% 2,7%


V/. Kết luận.
1. Bi hc kinh nghim :
ể rốn luyn k nng thc hnh mụn cụng ngh lp 8 trng THCS
bn thõn ó rỳt ra c nhng bi hc kinh nghim nh sau :

i vi giỏo viờn :

Ngi thy giỏo phi nm c tỡnh hỡnh thc trng ca trng ,

ng thi nm bt c cỏc bin phỏp giỳp cho hc sinh rốn kuyn k nng
thc hnh .
Đặng Thị Thuỳ 18
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm
Vic rốn luyn k nng thc hnh phi m bo c tớnh h thng
logich m bo c cỏc bc theo qui trỡnh .
Vic thao tỏc mu ca thy m bo tớnh s phm , chớnh xỏc .
Tng cng cụng tỏc kim tra ca giỏo viờn trong tit thc hnh
rốn luyn k nng thc hnh .
Nhn xột ỏnh giỏ kt qu thc hnh mt cỏch chớnh xỏc khỏch quan .


i vi hc sinh :

Hng say hc tp b mụn , tng cng thc hnh rốn luyn k
nng thc hnh cho bn thõn vn dng vo cuc sng sau ny .

i vi ph huynh :

Quan tõm nhiu n vic hc tp ca con em , to mi iu kin
con em hng thỳ hc tp b mụn .

2 . ý kiến đề suất :
Để thực hiện tốt việc đổi mới phơng pháp dạy thực hành môn công
nghệ 8 chúng ta cần khắc phục và bổ sung thêm một số trang thiết bị cơ sở
vật chất cho việc dạy và học đầy đủ hơn.
Nên xây dựng các lớp học và phân bố nơi thực hành riêng cho học
sinh.
Cần tham mu giữa nhà trờng với địa phơng để các em tham quan mô

hình các xởng cơ khí, nhà máy ,phục vụ bài học cho các em.
Tổ chức nhiều buổi thi học sinh giỏi giữa các trờng, các huyện và
thành phố.
Công tác dự giờ thăm lớp và đóng góp ý kiến cần phải tiến hành liên
tục, thờng xuyên.
Có biện pháp khích lệ tinh thần tự giác, khen thởng kịp thời tạo tâm
lí khích lệ hoạt động chuyên môn, phát huy tinh thần tự học tự nghiên cứu,
tự sắm cho mình hành trang kiến thức phong phú sâu sắc toàn diện.
Coi trọng việc sinh hoạt chuyên môn, quản lí nề nếp dạy học bởi
đây là nền tảng vững chắc cho việc nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp
vụ.
Cần tổ chức các hội nghị trao đổi kinh nghiệm dạy học, thờng xuyên
mở các lớp tập huấn chuyên đề để trao dồi phơng pháp dạy học.
Đặng Thị Thuỳ 19
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm

3. Rút kinh nghiệm:
Trên đây là sáng kiến kinh nghiêm về đổi mới phơng giảng dạy thực
hành môn công nghệ 8 mà tôi mạnh dạn đa ra. Tôi rất mong sự đóng góp ý
kiến của ban chuyên đề cùng các bạn để sáng kiến của tôi đợc đầy đủ hơn.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn.

Châu sơn, Ngày 20 tháng 04 năm 2010
Ngời viết

Đặng Thị Thuỳ




nhận xét đánh giá của trờng:




Đặng Thị Thuỳ 20
Trờng THCS Châu Sơn Sáng kiến kinh
nghiệm

.

nhận xét đánh giá





.

Đặng Thị Thuỳ 21

×