Chuyên đề 2: Auxin- thuốc kích thích tăng trưởng thực vật ppt

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP HỒ CHÍ MINH
BỘ MÔN CÔNG NGHỆ HÓA HỌC
****۝****
•
Gíao viên hướng dẫn
Nguyễn Phước Nhuận
•
Sinh viên thực hiện
Nguyễn Thị Hồng Trâm
•
TP HCM 4-2008
Chuyên đề 2: Auxin- thuốc kích
thích tăng trưởng thực vật

MỤC LỤC
I.Khái quát về Hoocmôn thực vật:
II. Auxin
1.Cấu taọ hóa học:
2.Phân bố:
3.Cơ chế tác động kích thích sinh trưởng:
4.Tình hình sử dụng trên thế giới
5.Tình hình sử dụng ở Việt Nam
6. Tác hại đối với người sử dụng do tồn dư lượng thuốc
trong thực phẩm :
7.Khuyến cáo sử dụng đối với các chất kích thích sinh
trưởng:

I.Khái quát về Hoocmôn thực vật:

Hoocmôn thực vật (phitohoocmôn) là chất hữu cơ có

mặt trong cây với hàm lượng rất nhỏ, được vận
chuyển đến các bộ phận của cây để điều tiết và đảm
bảo sự hài hoà các hoạt động sinh trưởng.

Gồm 2 nhóm:

Nhóm chất kích thích sinh trưởng:

Auxin, gibêrelin : tác động đến sự kéo dài, lớn
lên của tế bào

Xitôkinin: có vai trò trong phân chia tế bào


Nhóm các chất ức chế sinh trưởng

Axit abxixic: tác động đến sự rụng lá

Êtilen tác động đến sự chín của quả

Chất làm chậm sinh trưởng và chất diệt cỏ

II. Auxin
“Auxin” bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp – auxein nghĩa là
tăng trưởng.
Thông thường, các hợp chất được gọi là auxin nếu
chúng có khả năng kích thích các tế bào thực vật
phát triển, mặt khác, bản chất của chúng tương đồng
với axít indoleacetic IAA

1.Cấu taọ hóa học:
Có 3 dạng auxin chính:
- Auxin a:
C
18
H
32
O
5
- Auxin b:
C
18
H
30
O
4
- Heterôauxin:
C
10
H
9
O
2
N (IAA – axit inđol axêtic)

A):Auxin a
B):Auxin b
C):Heterôauxin(IAA)

2.Phân bố:

•
Auxin có ở mô phân sinh chồi, lá mầm và rễ.
•
Từ đỉnh chồi ngọn, auxin vận chuyển tới cơ quan
khác.

Hình ảnh 1 :Auxin được hình thành liên tục trong
đỉnh sinh trưởng của thân và rễ cây
(www.nsf.gov)


3.Cơ chế tác động kích thích sinh
trưởng:
•
Auxin có trách nhiệm chủ yếu là tổng hợp protein
và điều chỉnh nhiều quá trình phát triển và tăng
trưởng của cây xanh. Bao gồm: tăng vọt, rễ tăng
trưởng, trái chín, ra hoa…
•
IAA kích thích cây cối phát triển hướng theo ánh
sáng và phát triển bộ rễ.
•
Auxin có tác động kích thích nhiều hoạt động
sinh trưởng, làm trương dãn tế bào điều chỉnh tốc
độ mở rộng của tế bào trong vùng sinh trưởng của
đỉnh ,làm cho chồi ngọn và rễ chính sinh trưởng
mạnh.


Kích thích sự ra quả và tạo quả không hạt.


Auxin kích thích sinh trưởng của ống phấn và các sản
phẩm của nó trong quá trình sinh trưởng của hạt, kích
thích phát triển của quả và vỏ quả , thịt quả .


Hình ảnh 2:Auxin kích thích thân cây phát triển
theo hướng ánh sáng (Nguồn:
www.images.the-scientist.com )

Hình 3: Auxin kích thích sinh trưởng ở đỉnh rễ
www.user.ugent.be/pdebergh/pri/pri4et07.htm

Hình ảnh 4: So sánh quả trong tự nhiên
(bên trái) với quả được xử lý bằng chất kích
thích tăng trưởng (bên phải). ( www.plant-
hormones.info )

4.Tình hình sử dụng trên thế giới
•
Chất kích thích sinh trưởng đã được tổng hợp từ năm
1931. Trong suốt hơn 70 năm kể từ khi ra đời,
chúng được nông dân sử dụng rộng rãi
•
Auxin được sử dụng rộng rãi: NAA (axit
naphtylaxetic) được dùng như hocmon ra rễ và nảy
mầm …
•
Auxin được dùng để tổng hợp các lọai thuốc diệt cỏ
rất hữu hiệu. Chẳng hạn như :

•
Đối với thực vật, nhiều nhóm auxin được sử
dụng nhằm thúc đẩy trái cây chín mà không cần
quá trình thụ phấn, hoặc khiến cho các cành
giâm ra rễ

2,4,5-Trichlorophenoxyacetic a-xít (2,4,5-T)

2,4-D được sử dụng trong những hỗn hợp pha trộn với
các loại thuốc diệt cỏ khác, có vai trò như một chất
tăng cường tác dụng, và thay đổi sự phát triển của quả.
Nó đang được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới. Chỉ
tính riêng tại Mỹ, 2,4-D là chất diệt cỏ thông dụng
đứng hàng thứ ba

Hình ảnh 5 :Dùng auxin kích thích cây bắp mau ra
rễ và phát triển nhanh

5.Tình hình sử dụng ở Việt Nam

Các chất kích thích sinh trưởng thực vật được sử
dụng rộng rãi trong sản xuất nông nghiệp để tăng
năng suất.

Tuy nhiên do chạy theo lợi nhuận mà dẫn đến tình
trạng lạm dụng quá mức các chất kích thích sinh
trưởng gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.

Tình trạng sử dụng thuốc nhập lậu từ Trung Quốc và

thuốc không rõ nguồn gốc ,không nằm trong danh
mục cho phép của bộ y tế còn phổ biến.

Không sử dụng theo đúng hướng dẫn và theo khuyến
cáo.

Hình 6: các thuốc kích thích sinh trưởng thực vật
trên thị trường ( />

Các cơ quan có chức năng đã vào cuộc để kiểm tra
mức độ an tòan thực phẩm ở các nơi sản xuất rau.
Cũng như tiến hành điều tra về dư lượng thuốc kích
thích trên các nông sản .
Hình 7:Khảo nghiệm phun thuốc trên rau để kiểm
tra dư lượng (www.laodong.com.vn)



*
Hướng giải quyết
•
Tăng cường kiểm tra giám sát việc sử dụng các
thuốc không rõ nguồn gốc.Và có biện pháp xử lý
thích đáng.
•
Chúng ta đang phát triển các vùng trồng rau sạch,
an tòan.
•
Kiểm sóat chặt chẽ các nguồn thuốc trên thị
trường.Gỉam tối đa việc sử dụng các thuốc không

rõ nguồn gốc.
•
Hướng dẫn cho nông dân phương pháp sử dụng
hiệu quả nhất và an tòan nhất.

Hình 8: Rau sạch ở xã Tân Phú Trung, Củ Chi được
trồng, chăm sóc đảm bảo an toàn cho người tiêu
dùng (www.sggp.org.vn/xahoi/2008/1/141981/)

6. Tác hại đối với người sử dụng do tồn
dư lượng thuốc trong thực phẩm :
•
Theo thông tin trên mạng viễn thông quốc gia về
thuốc trừ sâu (National Pesticide Telecommunication
NetWork) thuộc Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (US
Environmental Protection Agency - EPA), mỗi loại
auxin tổng hợp mang những độc tính khác nhau.
•
Các chất kích thích tăng trưởng sử dụng trên rau củ,
cây ăn trái đều độc hại không thua thuốc trừ sâu vì
loại này ngấm sâu vào bên trong các mô, tế bào
không thể nào xử lý triệt để được .

•
Các dư lượng sẽ từ từ đi vào cơ thể, tích tụ lâu
ngày sẽ gây rối lọan và dẫn đến ung thư.
•
Nếu dư lượng quá cao sẽ dẫn đến ngộ độc thực
phẩm, nặng sẽ gây ra tử vong.
•

Khi sản xuất thuốc kích thích tăng trưởng tức thì
mà pha thêm u-rê, kali, đồng, kẽm Sẽ gây hại
cho sức khỏe người sử dụng như phù mắt, ăn tay,
cay vị giác, gây ngộ độc. Nếu sử dụng nhiều còn
gây bệnh ung thư