cách làm văn nghị luận hay

Cách làm bài văn nghị luận xã hội
A/im chung
I/Loi: C 3 dng ngh lun v mt t tng, o lớ; ngh lun v mt hin tng i sng; ngh
lun v mt vn xó hi trong tỏc phm vn hc u thuc loi bi ngh lun xó hi.
II/Thao tỏc: Cỏc dng bi NLXH u vn dng chung cỏc thao tỏc lp lun l gii thớch, phõn tớch,
chng minh, so sỏnh, bỏc b, bỡnh lun. Ba thao tỏc c bn nht l gii thớch, chng minh, bỡnh
lun.
1/Gii thớch
a/Mc ớch: Hiu
b/Cỏc bc:
-Lm rừ vn c dn trờn . Nu vn th hin di dng l mt cõu trớch dn khỏ ni
ting no ú hoc mt ý tng do ngi ra xut, ngi vit cn ln lt gii ngha, lm rừ
ngha ca vn theo cỏch i t khỏi nim n cỏc v cõu v cui cựng l ton b ý tng c
trớch dn. Khi vn c din t theo kiu n d búng by thỡ phi gii thớch c ngha en ln
ngha búng ca t ng. Nu vn l mt hin tng i sng, ngi vit cn cho bit ú l hin
tng gỡ, hin tng ú biu hin ra sao, di cỏc hỡnh thc no (miờu t, nhn din)
Lm tt bc gii ngha ny s hiu ỳng vn , xỏc nh ỳng vn (hoc mc ) cn gii
thớch chn lớ l cn thit.
Trong quan nim lm vn truyn thng, bc ny c xem l bc tr li cõu hi L Gè.
-Tỡm hiu c s ca vn : Tr li ti sao cú vn ú (xut phỏt t õu cú vn ú). Cựng
vi phn gii ngha, phn ny l phn th hin rt rừ c thự ca thao tỏc gii thớch. Ngi vit
cn suy ngh k cú cỏch vit cht ch v mt lp lun, lụ gớc v mt lớ l, xỏc ỏng v mt dn
chng.
Trong quan nim lm vn truyn thng, bc ny c xem l bc tr li cõu hi TI SAO.
-Nờu hng vn dng ca vn : Vn c vn dng vo thc tin cuc sng nh th no.
Hiu nụm na, phn ny yờu cu ngi vit th hin quan im ca mỡnh v vic tip thu, vn
dng vn vo cuc sng ca mỡnh nh th no.
Trong quan nim lm vn truyn thng, bc ny c xem l bc tr li cõu hi NH TH
NO.
**Lu ý:
-Nờn t trc tip tng cõu hi (L Gè, TI SAO, NH TH NO) vo u mi phn (mi bc)

ca bi vn. Mc ớch t cõu hi: tỡm ý (phn tr li chớnh l ý, l lun im c tỡm ra) v
cng to s chỳ ý cn thit i vi ngi c bi vn. Cng cú th khụng cn t trc tip ba
cõu hi (L Gè, TI SAO, NH TH NO) vo bi lm nhng iu quan trng l khi vit, ngi
lm bi cn phi cú ý thc mỡnh ang ln lt tr li tng ý, tng lun im c t ra t ba
cõu hi ú. -Tu theo thc t ca v thc t bi lm, bc NH TH NO cú khi khụng nht
thit phi tỏch hn riờng thnh mt phn bt buc.
2/Chng minh
a/Mc ớch: Tin
1
b/Các bước:
-Xác định chính xác điều cần chứng minh, phạm vi cần chứng minh.
-Dùng dẫn chứng trong thực tế cuộc sống để minh hoạ nhằm làm sáng tỏ điều cần chứng minh,
phạm vi cần chứng minh.
3/Bình luận
a/Mục đích: Đồng tình
b/Các bước:
- Nêu, giải thích rõ vấn đề (hiện tượng) cần bình luận.
- Dùng lí lẽ và dẫn chứng (chủ yếu là lí lẽ) để khẳng định giá trị của vấn đề hoặc hiện tượng (giá
trị đúng hoặc giá trị sai). Làm tốt phần này chính là đã bước đầu đánh giá được vấn đề (hiện
tượng) cần bình luận.
- Bàn rộng và nhìn vấn đề (hiện tượng) cần bình luận dưới nhiều góc độ (thậm chí từ góc độ
ngược lại) để có cái nhìn đầy đủ hơn.
- Khẳng định tác dụng, ý nghĩa của vấn đề trong cuộc sống hiện tại.
B/Nét riêng
I.Dạng nghị luận về một tư tưởng, đạo lí
1.Loại: Thuộc loại bài nghị luận xã hội.
2.Đề tài:
-Về nhận thức (lí tưởng, mục đích sống, mục đích học tập ).
-Về tâm hồn, tính cách (lòng yêu nước, lòng nhân ái, lòng vị tha, lòng bao dung, lòng độ lượng;
tính trung thực, tính cương quyết, tính hoà nhã, tính khiêm tốn, tính ích kỉ ).

-Về quan hệ gia đình (tình mẫu tử, tình anh em ).
-Về quan hệ xã hội (tình đồng bào, tình thầy trò, tình bạn ).
3.Về cấu trúc triển khai tổng quát:
-Giải thích tư tưởng, đạo lí cần bàn luận (hiểu vấn đề cần nghị luận là gì).
-Phân tích những mặt đúng, bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề bàn luận.
-Nêu ý nghĩa của vấn đề (bài học nhận thức và hành động về tư tưởng, đạo lí).
4.Một số đề tham khảo từ sách chuẩn và nâng cao:
- Tình thương là hạnh phúc của con người.
- “Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động”
Ý kiến trên của M.Xi-xê-rông (nhà triết học La Mã cổ đại) gợi cho anh (chị) những suy nghĩ gì về
2
việc tu dưỡng và học tập của bản thân?
- Hãy phát biểu ý kiến của mình về mục đích học tập do UNESCO đề xướng: “Học để biết, học để
làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình”.
- Suy nghĩ của em về triết lí sau: “Đừng xin người khác con cá, mà hãy tìm học cách làm cần câu
và cách câu cá”.
- Trả lời câu hỏi điều tra của nhà bác học Hantơn, nhà bác học Đacuyn nói về kinh nghiệm thành
công của mình như sau: “Tôi nghĩ rằng tất cả những gì có giá trị một chút, tôi đều đã thu nhận
được bằng cách tự học.”
Bình luận câu nói trên. Anh, chị có suy nghĩ gì về con đường học tập sắp tới của mình?
- “Nếu đứa trẻ dửng dưng với những gì đang diễn ra trong trái tim của nguời bạn, người anh em,
của bố mẹ mình hoặc của bất cứ một đồng bào nào mà em gặp, nếu đứa trẻ không biết đọc trong
mắt người khác điều đang xảy ra trong trái tim người đó thì đứa trẻ chẳng bao giờ trở thành con
người chân chính.”
Em hãy bày tỏ ý kiến của mình về nhận định trên của nhà sư phạm Xukhômlinxki.
- Bình luận danh ngôn: “Tiền mua được tất cả, trừ hạnh phúc.”
- Trong thư gửi thanh niên và nhi đồng cả nước nhân dịp Tết 1946, Bác Hồ viết:
“Một năm khởi đầu từ mùa xuân, một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội.”
Hãy giải thích và nêu suy nghĩ của em về lời dạy của Bác.
- Giải thích câu nói của Gorki: “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới.”

- Đồng chí Lê Duẩn có nói: “Cái gốc của đạo đức, của luân lí là lòng nhân ái.”
Em hiểu câu nói đó như thế nào?
- Nhà thơ Pháp La Phôngten (La Fontaine) có nói :
« Tính ích kỉ là thuốc độc giết chết tình bạn. »
Hãy bình luận câu nói trên.
- Suy nghĩ của em về câu danh ngôn: “Một người bạn chân thành là một người bạn tốt”.
- Một nhà giáo dục đã nêu một quan niệm như sau:
Con đường từ nhà đến trường của mỗi người học sinh tuy khác nhau nhưng nơi đến ở cuối mỗi
con đường ấy đều giống nhau: ở đó, có một ngôi trường đầy tình thân và sự san sẻ.
Trình bày suy nghĩ của em về quan niệm đó.
-Phê phán thái độ thờ ơ, ghẻ lạnh đối với con người cũng quan trọng và cần thiết như ca ngợi
lòng vị tha, tình đoàn kết.
Anh (chị) suy nghĩ như thế nào về ý kiến trên?
- Suy nghĩ của anh (chị) về câu nói:
3
“Đường đi khó không khó vì ngăn sông cách núi mà khó vì lòng người ngại núi e sông.” (Nguyễn
Bá Học)
- Phải chăng, “Bạn là người đến với ta khi mọi người đã bỏ ta đi.”?
- “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà
không có phương hướng thì không có cuộc sống.” (Lép Tôn-xtôi)
Anh (chị) hãy nêu suy nghĩ về vai trò của lí tưởng nói chung và trình bày lí tưởng riêng của mình.
- Phải chăng “Cái chết không phải là điều mất mát lớn nhất trong cuộc đời. Sự mất mát lớn nhất
là bạn để cho tâm hồn tàn lụi ngay khi còn sống.”? (Noóc-man Ku-sin, theo “Những vòng tay âu
yếm – NXB Trẻ, 2003).
- Tiền tài và hạnh phúc.
- “Có ba điều làm hỏng một con người: rượu, tính kiêu ngạo và sự giận dữ.”
Anh, chị suy nghĩ như thế nào về ý kiến đó?
II/Dạng nghị luận về một hiện tượng đời sống
1/Loại: Thuộc loại bài nghị luận xã hội.
2.Đề tài: Những hiện tượng tốt hoặc chưa tốt cần được nhìn nhận thêm.

-Chấp hành luật giao thông ở nông thôn.
-Hiến máu nhân đạo
-Nạn bạo hành trong giao đình
-Phong trào thanh niên tiếp sức mùa thi
-Cuộc vận động giúp đỡ đồng bào hoạn nạn
-Cuộc đấu tranh chống nạn phá rừng
-Những tấm gương người tốt việc tốt
-Nhiều bạn trẻ quên nói lời xin lỗi khi mắc lỗi
-Nhiều bạn trẻ quên nói lời cảm ơn khi được giúp đỡ

**Lưu ý:
Nên quy thành từng cụm đề tài nhỏ như dạng bài NLVMTT, ĐL để dễ nhận diện:
-Về nhận thức (lí tưởng, mục đích sống, mục đích học tập ).
-Về tâm hồn, tính cách (lòng yêu nước, lòng nhân ái, lòng vị tha, lòng bao dung, lòng độ lượng;
tính trung thực, tính cương quyết, tính hoà nhã, tính khiêm tốn, tính ích kỉ ).
-Về quan hệ gia đình (tình mẫu tử, tình anh em ).
-Về quan hệ xã hội (tình đồng bào, tình thầy trò, tình bạn ).
4
3.Về cấu trúc triển khai tổng quát:
-Nêu rõ hiện tượng.
-Nêu nguyên nhân. Phân tích các mặt đúng-sai, lợi-hại.
-Bày tỏ thái độ, ý kiến về hiện tượng xã hội đó.
4.Một số đề tham khảo:
- Hiện nay, ở nước ta có nhiều cá nhân, gia đình, tổ chức thu nhận trẻ em cơ nhỡ, lang thang
kiếm sống trong các thành phố, thị trấn về những mái ấm tình thương để nuôi dạy, giúp các em
học tập, rèn luyện, vươn lên sống lành mạnh, tốt đẹp.
Anh (chị) hãy bày tỏ suy nghĩ về hiện tượng đó.
- Về hiện tượng ngày càng có nhiều người rời bỏ quê hương để đổ xô về các thành phố lớn.
- Về hiện tượng nhiều người trong lớp trẻ hôm nay lạnh nhạt với âm nhạc truyền thống.

III/Dạng nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học
1.Loại: Thuộc loại bài nghị luận xã hội.
2.Đề tài:
Một vấn đề xã hội có ý nghĩa sâu sắc nào đó đặt ra trong tác phẩm văn học, *Vấn đề xã hội có ý
nghĩa có thể lấy từ hai nguồn: tác phẩm văn học đã học trong chương trình hoặc một câu chuyện
nhỏ, một văn bản văn học ngắn gọn mà HS chưa được học.
3.Về cấu trúc triển khai tổng quát:
a/Phần một: Phân tích văn bản (hoặc nêu vắn tắt nội dung câu chuyện) để rút ra ý nghĩa của vấn
đề (hoặc câu chuyện).
b/Phần hai (trọng tâm): Nghị luận (phát biểu) về ý nghĩa của vấn đề xã hội rút ra từ tác phẩm
văn học (câu chuyện).
4.Một số đề tham khảo từ sách chuẩn và nâng cao:
-Từ đoạn trích vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” của Lưu Quang Vũ, nghĩ về niềm hạnh phúc
khi được sống thực với mình và với mọi người.
-Đọc văn bản “Hoa hồng tặng mẹ”:


Nêu suy nghĩ của anh (chị) từ ý nghĩa của câu chuyện “Hoa hồng tặng mẹ”.
-
“Con cò mà đi ăn đêm,
5
u phi cnh mm, ln c xung ao.
ễng i, ụng vt tụi nao!
Tụi cú lũng no, ụng hóy xỏo mng.
Cú xỏo thỡ xỏo nc trong,
ng xỏo nc c, au lũng cũ con
T bi ca dao, hóy bn v vn l sng ca con ngi Vit Nam.
-T tiu thuyt Mựa lỏ rng trong vn ca nh vn Ma Vn Khỏng, hóy bn v mi quan h
gia gia ỡnh v xó hi.
-T truyn ngn Chic thuyn ngoi xa ca nh vn Nguyn Minh Chõu, ngh thờm v mi quan

h gia ngh thut v cuc i.

Kho sỏt
Triu chng no sau õy l biu hin ca cỳm H1N1?
t nhiờn st cao
au khp ngi
au u
Mt mi
Ho khan
Chy nc mi
au hng
Tt c cỏc triu chng trờn
Kĩ năng viết đoạn văn nghị luận
1/ m on : gii thiu vn ngh lun
2/ Thõn on :
- Gii thớch vn ngh lun.
- Nờu thc trng ca vn ngh lun .
- Nờu mt tt ( lp lun , dn chng )
- Nờu mt xu (lp lun , dn chng )
3/ Kt on :ỏnh giỏ nhn xột vn !!
Cụng thc lm vn ngh lun
Trong th lm vn ngh lun thỡ 2 mụn Chng Minh v Gii Thớch l nn tng cho cỏc loi cũn li.
Binh lun hay Phõn tớch thc cht cng l s kt hp pha trn gia Chng Minh v Gii Thớch. Khi
Phõn tớch thỡ phn gii thớch nng hn chng minh, khi Bỡnh lun thỡ phn chng minh nng hn
gii thớch. Do ú, nm rừ phng phỏp Chng Minh v Gii Thớch s giỳp cho vic lm vn tr nờn
d dng hn.
Ngy trc, cú mt thy m tụi rt n trng ó dy cho chỳng tụi bớ quyt lm vn da vo cỏc
cụng thc cú sn. nay xin trỡnh by s lc li kinh nghim ú cho cỏc bn cũn ang i hc tham
kho thờm, chc chn vi cỏc cụng thc ny bn khụng phi lo lng n vic khụng tỡm ra ý
tng vit vn na, m bn ch cũn phi lo chn lc, sp xp cỏc ý tng ca mỡnh tỡm c

6
Cơ bản của phương pháp này là các công thức dễ nhớ, dựa vào các công thức này mà người viết
có thể tìm ý, xây dựng khung ý tưởng dồi dào cho bài viết.
Làm văn ai cũng biết có 3 phần Mở bài - Thân bài - Kết Luận
1. Mở bài: là chìa khóa cho toàn bộ bài văn, phần mở bài gồm có 3 phần:
Gợi - Đưa - Báo : tức là GỢI ý ra vấn đề cần làm - sau khi gợi thì ĐƯA vấn đề ra - cuối cùng là
BÁO - tức là phải thể hiện cho biết mình sẽ làm gì.
Khó nhất là phần gợi ý dẫn dắt vấn đề, có 3 cặp /6 lối để giải quyết như sau:
Tương đồng / tương phản : đưa ra một vấn đề tương tự/hoặc trái ngược để liên tưởng đến vấn đề
cần giải quyết, sau đó mới tạo móc nối để ĐƯA vấn đề ra, cách này thường dùng khi cần CM-GT-
BL về câu nói, tục ngữ, suy nghĩ.
Xuất xứ / đại ý: dựa vào thông tin xuất xứ/ đại ý để dưa vấn đề ra, cách này thường dùng cho
tác phẩm/tác giả nổi tiếng
Diễn dịch/ quy nạp: cách này thì cũng khá rõ về ý nghĩa rồi.
2. Thân bài
Thân bài thực chất là một tập hợp các đoạn văn nhỏ nhằm giải quyết một vấn đề chung. Để tìm ý
cho phần thân bài thì có thể dùng các công thức sau đâyđể đặt câu hỏi nhằm tìm ý càng nhiều và
dồi dào càng tốt, sau đó có thể sử dụng toàn bộ hoặc một phần ý tưởng để hình thành khung ý
cho bài văn:
Đối với Giải thích: Gì - Nào - Sao - Do - Nguyên - Hậu
Đối với Chứng Minh: Mặt - Không - Giai - Thời - Lứa
2.1 Đối với Giải thích: Gì - Nào - Sao - Do - Nguyên - Hậu
Gì: Cái gì, là gì
Nào: thế nào
Sao: tại sao
Do: do đâu
Nguyên: nguyên nhân
Hậu: hậu quả
hãy tưởng tượng vấn đề của mình vào khung câu hỏi trên , tìm cách giải đáp câu hỏi trên với vấn
đề cần giải quyết thì bạn sẽ có một lô một lốc các ý tưởng

2.2 Đối với Chứng Minh: Mặt - Không - Giai - Thời - Lứa
Mặt: các mặt của vấn đề
Không: không gian xảy ra vấn đề (thành thị, nông thôn, việt nam hay nước ngoài )
Giai: giai đoạn (vd giai đoạn trước 1945, sau 1945 )
Thời: thời gian - nghĩa hẹp hơn so với giai đoạn (có thể là, mùa thu mùa đông, ùua mưa mùa
nắng, buổi sáng buổi chiều )
Lứa: lứa tuổi (thiếu niên hay người già, thanh niên hay thiếu nữ )
2.3 Hình thành đoạn văn từ khung ý tưởng:
Sau khi dựa vào công thức bạn hình thành được khung ý tưởng, điều tiếp theo là từ từng ý tưởng
đó ta triển khai ra các đoạn văn hoàn chỉnh. Cách triển khai đoạn văn dùng công thức
Nào - Sao - Cảm
Nào: thế nào
Sao: tại sao
Cảm: cảm xúc, cảm giác, cảm tưởng của bản thân
7
Cứ như vậy bạn sẽ có nhiều đoạn văn, các đoạn văn này hợp lại là thân bài
3. Kết bài
Có công thức Tóm - Rút - Phấn để thực hiện phần này
Tóm: tóm tắt vấn đề
Rút: rút ra kết luận gì
Phấn: hướng phấn đấu, suy nghĩ riêng của bản thân
BÀN VỀ TÌNH BẠN
A.MỞ BÀI
-Ngoài tình cảm gia đình,tình thầy trò…thì tình bạn là một nhu cầu rất lớn của con người
sống trong xã hội.
-Nhân dân ta đã có những câu ca dao rất hay,rất đẹp về tình bạn:
Bạn có nhớ về ta chăng ?
Ta về nhớ bạn như trăng nhớ trời. <= wóa hay :x:x
và:
Trăng lên khỏi núi mặc trăng

Tình ta với bạn khăng khăng một niềm. <= wóa chuẩn :”>:”>
-Nên quan niệm về tình bạn như thế nào cho đúng để xứng đáng với tình cảm đẹp
đẽ,cao quý đó ?
-Nhà văn Nicole Osteropski đã nói rất đúng về tình bạn:
“Tình bạn trước hết phải phê bình sai lầm của bạn,của đồng chí,phải nghiêm chỉnh giúp
đỡ bạn,đồng chí sửa chữa sai lầm”.
B.THÂN BÀI
1.Khẳn định tình bạn trước hết phải chân thành:
-Có chân thành với bạn thì bạn mới tin mình.
-Bạn có tin mình thì bạn mới thổ lộ hết băn khoăn,thắc mắc,lo âu và nguyên vọng với
mình ( kái nài trường hợp ngoại lệ nữa,nhớ thêm zô )
-Sự chân thành là cở sở của tình bạn chân chính và lâu bền.
2.Sự chân thành trong tình bạn thể hiện như thế nào ?
-Phải tin ở bạn như tin ở mình,không lừa dối,không vụ lợi trong tình bạn.
-Phải thông cảm với những thắc mắc,lo âu của bạn,chia sẻ niềm vui,nỗi buồn của mình
với bạn
-Phải biết đồng cảm với bạn trong bất cứ chuyện gì dù vui hay buồn,biết khóc cùng
bạn,cười cùng bạn.
-Phải rộng lượng,tha thứ cho bạn mỗi khi bạn vô tình lầm lỗi hay làm tổn thương
mình.Vontaire cũng đã từng nói rằng:
“Nếu quy luật đầu tiên của tình bạn là vun đắp nó thì quy luật thứ hai là phải biết độ
lượng khi quy luật thứ nhất bị xao nhãng”. :M056:
-Kết hợp tình bạn thân thiết với mối quan hệ gắn bó trong tập thể rộng,không đối lập
tình bạn với mối quan hệ tập thể rộng rãi.
3.Phải nghiêm chỉnh phê bình sai lầm của bạn,giúp đỡ bạn sửa chữa sai lầm:
-Có phê bình sai lầm của bạn,giúp bạn sửa chữa sai lầm thì mới làm cho bạn ngày càng
tốt hơn,tình bạn mới lâu dài,bền chặt.
-Nể nang,xuê xoa,che giấu thiếu sót của bạn chỉ làm cho bạn càng chậm tiến bộ,tình
bạn sẽ có ngày tan vỡ.
8

-Nêu một vài ví dụ về tình bạn ( Lưu Bình và Dương Lễ là tấm gương sáng về tình
bạn,về nghiêm chỉnh phê bình và giúp đỡ bạn sửa sai…này nọ nọ kia,ví dụ khác cũng
được…tự xử zô :)) ) :M013::M013:
4.Phê bình,giúp đỡ bạn như thế nào để đạt kết quả,củng cố tình bạn ?
-Phê bình phải xuất phát từ lòng thương yêu bạn.
-Nhưng phải giữ vững nguyên tắc,không khoan nhượng với những sai lầm nghiệm trọng
của bạn.
-Biện pháp giúp bạn sửa sai phải khôn khéo,linh hoạt,thích hợp với cá tính của bạn:
Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau :M013:
-Phải có thái độ rộng rãi,bao dung với bạn và vui mừng trước những tiến bộ của bạn.
C.KẾT BÀI
-Tình bạn là nhu cầu của mỗi người trong xã hội,đặc biệt là thanh thiếu niên.
-Con người sống không có bạn thân là con người cô đơn,không biết đến hạnh phúc.
-Nên nhớ rằng thượng đế chỉ ban tặng cho mỗi một cuộc đời,mỗi một con người một và
chỉ một người bạn tri kỉ mà thôi. :M056::M056:
-Tình bạn là cao đẹp,là thiêng liêng,cần vun trồng tình bạn theo quan điểm của Nicole
Osteropski thì tình bạn mới bền chặt.
Sự khác nhau giữa CÁT và Đá
Trong những câu chuyện trên đường vượt qua sa mạc, giữa hai người đồng hành, là hai người
bạn, đã nảy sinh một sự tranh cãi. Không tìm được sự thống nhất, một người, không chế ngự
được cảm xúc, đã tát vào mặt người bạn của mình. Người bị tát, không nói gì, chỉ dừng lại ít phút
để viết lên cát dòng chữ: “Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã đánh vào mặt tôi”.
Họ tiếp tục đi.
Thêm một chặng đường trong cuộc hành trình, họ gặp một hồ nước. Họ quyết định dừng lại để
tắm. Quá mải mê với làn nước mát, một người đã bị hụt chân xuống vùng nước sâu và đang chìm
dần. Chính là người đã bị bạn đánh vào mặt lúc trước. Tuy nhiên, anh đã được cứu kịp thời. Người
cứu, không ai khác chính là người đã tát vào mặt bạn trong lúc giận dữ khi trước.
Sau khi đã thật sự an toàn, người suýt chết đuối liền tìm một tảng đá, viết lên đó dòng chữ:
“Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã cứu tôi”.

Rất ngạc nhiên, người đã đánh bạn hỏi: “Khi tôi đánh bạn, bạn viết lên cát, còn khi tôi cứu bạn,
bạn viết lên đá. Vì sao ?”.
Người đã viết những dòng chữ lên cát và lên đá giải đáp sự thắc mắc bạn mình: “Khi một ai đó
đánh ta, ta nên viết điều đó lên cát – nơi mà gió có thể xóa nó đi một cách dễ dàng. Nhưng khi ai
đó làm một việc tốt cho ta, ta cần phải khắc ghi điều đó lên đá – nơi mà gió không bao giờ bôi
xóa được”.
Có thể bạn không nhớ đã đọc câu chuyện này ở đâu đó. Nhưng mong bạn đừng quên lời nhắn
nhủ từ cốt truyện: Hãy học cách để ghi lại vết thương của bạn lên cát, song hãy khắc ghi lên đá
những điều tốt đẹp bạn nhận từ cuộc đời! (Quickinspirations)
K.H
*Nghị luận vấn đề về môi trường
Hôm nay, tôi sẽ mang đến cho các bạn một chủ đề mà có lẽ là chủ đề này đang được toàn thế
giới quan tâm. Chủ đề này đã tốn không ít giấy mực của gíới báo chí và luôn là một trong những
chủ đề nóng bỏng nhất trong các cuộc hội thảo toàn cầu. Đó chính là sự biến đổi khí hậu và
những hành động của con người để khắc phục hậu qủa này.
Vâng, như các bạn đã biết trái đất đang nóng dần lên và có lẽ nhiệt độ của nó còn tăng thêm
9
nữa. Không khí ngày càng ô nhiễm bởi khói bụi và khí thải độc hại, và có lẽ giá nước sẽ càng đắt
đỏ sau chỉ 10 hay 15 năm nữa, còn nghèo đói làm cho con người không có điều kiện để dùng các
sản phẩm sạch. Nghèo đói khiến người ta phải chặt phá rừng, buôn bán ngỗ quý để mưu sinh và
nghèo đói thì ko thể chi tiền để cải tạo môi trường. Vậy nghèo đói và môi trường luôn có quan hệ
tương tác lẫn nhau và sẽ ko tách rời nhau.
Để bảo vệ môi trường đã có một dự án phủ xanh đất trống đồi trọc bằng cách trồng cây xanh. Đó
là một ý tường tốt nhưng khi dự án đó đc đưa vào thì nó đã thất bại. Nguyên nhân là do ng trồng
rừng ko đc hưởng lợi nhiều về kinh tế khi họ tham gia vào dự án đó. Và thay vì trồng rừng thì
người ta lại tiếp tục chặt phá rừng bởi điều đó mang lại thu nhập cho họ. Đã có rất nhiều dự án
như thế bị thất bại. Vậy tại sao chúng ta không thay đổi bằng cách mang lại cho ng trồng rừng có
đươc thu nhập tốt nhất cho họ. Hãy giao đất cho họ quản lí giúp họ các phương pháp kĩ thuật các
cây giống để họ tự phát triển. Từ đó những đồi trọc đc bao phủ một màu xanh mà những người
nghèo cũng có thể thu nhập từ nguồn lợi đó.

Ở những nơi có hệ động vật đa dạng và phong phú có nhưũng bầy chim lớn và những con thú
quý hiếm. Con người mưu sinh bằng cách thu nhặt trứng chim trong mùa sinh sản, bẫy thú và
trồng trọt, đó là cuộc sống của họ nhưng điều đó đã làm ảnh hưởng đến hệ sinh tháí đặc biệt là
hệ động vật. Buộc nhà nước và các tổ chức phải ngăn chặn điều đó. Một đề án đc đưa ra cấm ko
đc thu nhặt trứng chim và săn bắt động vật. Nếu người dân làm đúng như vậy thì cuộc sống của
họ sẽ ra sao khi mà nguồn thu nhập chính của họ bị cắt mát và cho dù họ phải miễn cưỡng làm
điều đó thfi việc trồng trọt cũng bị ảnh hưởng bởi những con thú vào phá hoại rau màu của họ .
Kết quả là người ta phải bắn chết những con nthú đó, cuối cùng chình nghèo đói đã dấn đến việc
phải hoại môi trường và hệ sinh thái. Những điều đó có thể đc khắc phục nếu chúng ta biết thay
đổi. Thay vì cách nói chuyện với họ là ko đc săn bắt thú rừng thì hãy nói rằng học sẽ kiếm đc tiền
từ việc làm đó. Bởi khi ta xây dựng 1 khu du lịch sinh thái ở đây những người dân sẽ đc hưởng lợi
từ thu nhập của ngành du lịch và thay vì đi sắn bắt thú rừng hãy trở thành những ng hướng dẫn
viên du lịch bản xứ và làm nghề thủ công để bán. Những đồ lưu niệm cho du khách sẽ đc mở ra
và người dân tại khu vực đó sẽ có công ăn việc làm mới mà hệ sinh thái vẫn ổn dịnh.
Khu vực nc lợi, khu rừng ngập mặc có thể nói ở dây có hệ động thực vật đa dạng nhất. Chính bởi
vậy mà 1 dự án nuôi trồng thuỷ hải sản đc đề xuất, ngay sau khi đi vào thực hiện dự án đã mang
lại thành công lớn. Chính vì vậy nó ngày càng đc mở rộng ra và khi đó ng ta chặt những rừng cây
để mở rộng diện tích nuôi tông thủy sản. Một năm, rồi hai năm diện tích nuôi trồng càng đc mở
rộng những rừng cây càng thu hẹp và hệ động vật tự nhiên biến mất nguồn nc bị ô nhiễm bởi
thức ăn dư thừa và các loại thuốc kháng sinh cho hải sản. Cũng vào thời gian đó, nước biển dâng
cao và điều kiến người ta không ngờ tới chính là khi không có lớp rừng đệm giữa khu vực nc mặt
và nc ngọt khiến sự ngập mặn lấn sâu vào đất liền khiến bị nhiễm mặn trở nên cằn cỗi và hoang
hoá nc biến cũng lấn sâu và nc sông hơn, vậy chính việc phát triển của nuôi trồng thuỷ hải sản
bừa bãi đã có tác động xấu tới môi trường như thế dự an đó đã phải thay đổi lại.
đề 1: chất độc màu da cam mà đế quốc Mĩ đã rãi xuống các cánh rừng
miền Nam thời chiến tranh đã để lại di họa nặng nề cho hàng chục vạn
gia đình. Hàng chục vạn người chết. hạng vạn trẻ em chịu tật nguyền
suốt đời. Cả nước đã lập quỹ giúp đỡ các nạn nhân nhằm phần nào cải
thiện cuộc sống và xoa dịu nỗi đau của họ. Em hãy nêu suy nghĩ của
mình về sự kiện đó.

đề 2: Bác Hồ là lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Việt Nam, anh hùng giải
phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới. Hãy viết bài văn nêu suy
nghĩ của em về Người
Gợi ý nha:
Mỗi trận thiên tai, hoạn nạn giáng xuống bất cứ nơi nào dù là ở trong nước hay ngoài nước thì
người Việt Nam vẫn nhói lên một tình cảm thương xót đồng loại và biến tình cảm ấy thành hành
động hữu ích.
10
Trong bài Cáo Bình Ngô nhà văn hoá- nhà thao lược quân sự, nhà chính trị Nguyễn Trãi đã viết:
“Lấy đại nghĩa thắng hung tàn. Lấy chí nhân thay cường bạo”. Trong suốt chiều dài lịch sử các
cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của dân tộc ta tinh thần ấy vẫn xuyên suốt với đạo lý “đánh
kẻ chạy đi chứ không đánh kẻ chạy lại”. Đó là cách ứng xử đối với “thù trong, địch ngoài”, còn
giữa đồng bào với nhau thì người Việt Nam luôn hành xử đúng với câu ca: “Bầu ơi thương lấy bí
cùng. Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn” hoặc “Nhiễu điều phủ lấy giá gương. Người
trong một nước phải thương nhau cùng”.
Những người từng kinh qua các cuộc kháng chiến chống thực dân và đế quốc ai mà không nhớ
hình ảnh bà con mình đùm đùm bọc bọc đi tản cư, sơ tán. Trong gian nan giặc giã, người với
người vẫn chia sẻ cùng nhau từng miếng nước, nắm cơm, nhường chỗ ở cho nhau, thậm chí nhận
nuôi trẻ cơ nhỡ vẫn là chuyện thường tình. Nhà thơ Tố Hữu đã mô tả cuộc sống trên chiến khu:
“Thương nhau chia củ sắn lùi. Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”. Đó là những hình ảnh dung dị
mà thật đẹp về tình cảm của những người dân chiến khu đối với cán bộ kháng chiến. Còn tình
cảm của bộ đội đối với dân thì “như cá với nước”, “không tơ hào cái kim sợi chỉ của dân” đúng
như lời dạy của Bác Hồ.
Ngay sau khi chiến tranh kết thúc, Ðảng và Nhà nước ta đã có những biện pháp tích cực trong
việc điều tra và giải quyết hậu quả chiến tranh hóa học. Thủ tướng Chính phủ đã có chính sách
cứu trợ xã hội, cũng như ban hành quy định về một số chế độ, chính sách đối với người tham gia
kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiễm chất độc hóa học do Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt
Nam. Tuy nhiên, chung quanh các vấn đề liên quan việc giải quyết chế độ cho các nạn nhân chất
độc da cam vẫn còn chậm trễ và gặp nhiều bất cập. Trong thực tế đã xuất hiện nhiều gia đình
nạn nhân có thế hệ cháu bị dị tật bẩm sinh, trong khi thế hệ con không có biểu hiện, triệu chứng

gì. Vậy thế hệ cháu có được hưởng chế độ gì không? Cũng cần thấy rằng, hầu hết các gia đình
nạn nhân chất độc da cam thường rất nghèo. Có gia đình sinh con dị tật nhưng vẫn cứ tiếp tục
sinh con chỉ vì khát khao và hy vọng. Họ lo sợ những đứa con dị tật của mình sẽ sống như thế
nào nếu ngày mai những người cha, người mẹ như họ sẽ ra đi.
Có chứng kiến tận mắt nỗi khổ tâm mà những nạn nhân chất độc da cam đang từng ngày phải
gánh chịu mới hiểu nỗi mong chờ và hy vọng nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của Ðảng, Nhà
nước, của những cơ quan chức năng có thẩm quyền, của những người chung quanh như thế nào?
Bà con, xóm làng, các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức nhân đạo từ thiện không bỏ rơi họ. Nhà
nước cũng đã cho thành lập Quỹ Bảo trợ nạn nhân chất độc da cam thuộc Hội Chữ thập đỏ Việt
Nam nhằm phát huy tinh thần tương thân tương ái, giúp các nạn nhân khám, chữa bệnh, phẫu
thuật chỉnh hình, phục hồi chức năng, học văn hóa, học nghề, trợ giúp vốn và phương tiện sản
xuất cho các nạn nhân của chiến tranh hóa học.
Trong lúc các công trình nghiên cứu trên thế giới về tác hại của chất độc hóa học trên con người
vẫn đang được tiến hành một cách chậm chạp thì một câu hỏi vẫn ám ảnh chúng ta: Vậy nạn
nhân chất độc da cam còn phải chờ đợi đến bao giờ? Có lẽ sẽ là quá muộn nếu ngay từ bây giờ
chúng ta chưa có một hướng giải quyết kịp thời và thấu đáo đối với những nạn nhân chất độc da
cam. Từ việc điều chỉnh các tiêu chuẩn xác định nạn nhân chất độc da cam chính xác và đầy đủ
cho đến việc cân đối mức trợ cấp đối với nạn nhân chất độc da cam một cách thỏa đáng, giúp họ
có một cuộc sống tương đối ổn định và vơi bớt nỗi đau về tinh thần. Việc thành lập các trung tâm
tư vấn về chất độc da cam cho các nạn nhân chất độc da cam để hạn chế nguy cơ sinh con dị tật
ở những vùng bị rải chất độc hóa học và người có "nguy cơ" cao là hết sức cần thiết. (Kể Những
việc đã làm nhằm giúp đỡ nạn nhân chất độc da cam)
Giúp đỡ nạn nhân chất độc da cam vừa là trách nhiệm vừa thể hiện đạo lý "uống nước nhớ
nguồn". "Thương ngươờ như thể thương thân" môỗ trẻ em bị nhiễm chất độc da cam đều bị dị tật
hay mất một phần thân thể- thật xót thương (nêu những suy nghĩ của bạn về tình thương con
người mà chủ yếu là trẻ bị nhiễm chất độc). Chất độc da cam, nỗi đau dai dẳng của chiến tranh
vẫn còn đó
Kết bài:
Các cuộc chiến tranh đi qua, cũng với tinh thần nhân nghĩa, bao dung Việt Nam mà chúng ta đã
11

thực hiện nghiêm túc chính sách đối với tù binh . Rồi đúng như biểu tượng “Rùa vàng trả kiếm” vì
nền hoà bình, người Việt Nam lại gác gươm, súng để bắt tay xây dựng đất nước, khắc phục hậu
quả chiến tranh. …. Những nghĩa cử tuy nhỏ, nhưng cái tinh thần lại rất lớn. Tinh thần ấy được
mài giũa từ truyền thống ngàn năm của dân tộc để kết tinh, toả sáng hơn cả ngọc quý hay kim
cương. Tinh thần ấy làm nên sức mạnh “đoàn kết, đại đoàn kết” như lời dạy của Hồ Chủ Tịch.
Người Việt Nam luôn luôn thường trực tinh thần ấy và cũng vì tinh thần ấy mà đã nhiều lần giành
đại thắng. Chúng ta tự hào và sẽ mãi mãi duy trì tinh thần nhân nghĩa Việt Nam
* T¸c h¹i cña thuèc l¸
Hàng năm thuốc lá, thuốc lào giết hại hàng triệu người trên thế giới. Hút thuốc là nguyên nhân
gây bệnh và tử vong có thể tránh được. Những năm gần đây người ta ngày càng hiểu rõ các tác
hại của hút thuốc lá, thuốc lào (gọi tắt là thuốc lá).
I. Thành phần, độc tính của thuốc lá
Trong khói thuốc lá chứa hơn 4000 loại hoá chất. Trong đó có hơn 200 loại có hại cho sức khoẻ,
bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc. Người ta chia ra 4 nhóm chính:
1. Nicotine:
Nicôtine là một chất không màu, chuyển thành màu nâu khi cháy và có mùi thuốc khi tiếp xúc với
không khí. nicôtine được hấp thụ qua da, miệng và niêm mạc mũi hoặc hít vào phổi. Người hút
thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1 đến 2 mg nicôtin mỗi điếu thuốc hút. Hút thuốc lá đưa nicôtin
một cách nhanh chóng đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào.
2. Monoxit carbon (khí CO)
Khí CO có nồng độ cao trong khói thuốc lá và sẽ được hấp thụ vào máu, gắn với hemoglobine với
ái lực mạnh hơn 20 lần oxy. Với người hút trung bình 1 bao thuốc mỗi ngày thì hàm lượng
hemoglobine khử có thể tới 7-8%. Sự tăng hemoglobine khử làm chuyển dịch đường cong phân
tách oxy-hemoglobin dẫn đến giảm lượng oxy chuyển đến tổ chức gây thiếu máu tổ chức và có lẽ
góp phần hình thành các mảng xơ vữa động mạch.
3. Các phân tử nhỏ trong khói thuốc lá
Khói thuốc lá chứa nhiều chất kích thích dạng khí hoặc dạng hạt nhỏ. Các chất kích thích này gây
nên các thay đổi cấu trúc của niêm mạc phế quản dẫn đến tăng sinh các tuyến phế quản, các tế
bào tiết nhầy và làm mất các tế bào có lông chuyển. Các thay đổi này làm tăng tiết nhày và giảm
hiệu quả thanh lọc của thảm nhày-lông chuyển. Phần lớn các thay đổi này có thể hồi phục được

khi ngừng hút thuốc.
4. Các chất gây ung thư
Trong khói thuốc lá có trên 40 chất trong số đó gồm cả các hợp chất thơm có vòng đóng như
Benzopyrene có tính chất gây ung thư. Các hoá chất này tác động lên tế bào bề mặt của đường
hô hấp gây nên tình trạng viêm mạn tính, phá huỷ tổ chức, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loạn
sản rồi ác tính hoá.
II. Các nguy cơ gây bệnh của hút thuốc lá
Vai trò gây bệnh của hút thuốc đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng như
ở nước ta. Hút 01 điếu thuốc tức là đã tự mình làm mất đi 5,5 phút cuộc sống. Tuổi thọ trung
bình của người hút thuốc ngắn hơn so với người không hút thuốc từ 05 đến 08 năm. Hút thuốc
làm tăng tỷ lệ tử vong từ 30 đến 80%, chủ yếu là do các bệnh ung thư (ung thư phổi), bệnh phổi
tắc nghẽn mãn tính, các bệnh tim mạch…. Mức độ tăng nguy cơ phụ thuộc vào tuổi bắt đầu hút
(hút thuốc càng sớm thì nguy cơ càng cao), số lượng thuốc hút trung bình với đơn vị là bao/năm
tính bằng cách lấy số bao thuốc hút trung bình hàng ngày nhân với số năm hút (số lượng thuốc
hút bao/năm càng lớn thì nguy cơ càng cao) và thời gian hút càng dài thì nguy cơ cũng càng lớn.
* HiÖn tîng vøt r¸c bõa b·i
Môi trường là nơi mọi người sinh sống,cùng làm việc và mọi người đều phải có trách nhiệm giữ
gìn môi trường sống chung.Hiện tượng vứt rác ra ngoài đường hay nơi công cộng đã ảnh hưởng
đến môi trường chung.Chúng ta cần phải ngăn chặn.
Chúng ta cần phải biết rằng vứt rác ra nơi công cộng là chính chúng ta đã góp phần làm ô nhiễm
môi trường,ảnh hưởng đến sự sống của nhiều người:những bãi rác chính là đầu mối gây ra nhiều
mùi hôi thối,khó chịu.Nó còn là ổ dịch bệnh truyền nhiễm thông qua những con côn trùng Vứt
12
rác ra nơi công cộng còn làm ảnh hưởng cảnh quan xung quanh ta:Nha Trang là thành phố có
tiềm năng du lịch,hiện tại đang là thời kì mở cửa nê khách du lịch đến tham quan rất đông.Nếu
vứt rác bừa bãi thì vô tình chúng ta đã gây cho du khách một cái nhìn không tốt về thành phố và
người dân nơi đây.Họ sẽ đánh giá đây là thành phố kém văn minh và không có lịch sự,không khí
thiếu trong lành,người dân có trình độ dân trí thấp Hậu quả là Nha Trang sẽ mất hết nguồn lợi
về kinh tế,về du lịch,đây là tổn thất rất lớn,nặng nề.
Những người vứt rác nơi công cộng là những người thiếu ý thức về vấn đề bảo vệ môi

trường,không chỉ do trình độ dân trí thấp mà còn do họ mang một cái bệnh khó chữa.Họ chỉ biết
cái lợi cho riêng mình mà quên mất cái lợi cho cả xã hội,cộng đồng,quên đi những người đang
sống xung quanh họ và tại hại hơn là họ quên đi cái môi trường mà hàng ngày họ đang
sống,đang hít thở,không khí từ môi trường ấy,họ là những người sống không có trách nhiệm,đáng
bị lên án và phê phán.
Vậy chúng ta phải làm gì đây để bảo vệ môi trường ?.Hãy rèn luyện cho mình một ý thức bảo vệ
môi trường thật tốt vì mội trường bị ô nhiễm thì mọi người đều chịu ảnh hưởng,trong đó có mình
và cả gia đình mình.Nếu mình là người vứt rác thì mình không chỉ là người chịu ảnh hưởng mà
mình còn là người gây ra hậu quả,việc làm này đáng bị lên án và phê phán.Hãy tuyên truyền cho
mọi người cùng tham gia,học tập về việc bảo vệ môi trường,cùng tham gia các buổi tổng vệ sinh
chung,làm sạch đường phố,ra một quy định chung là đổ rác đúng giờ,đúng nơi quy định để giữ
gìn vệ sinh chung cho gia đình,cho cộng đồng,xã hội.Đây là vẫn đề cấp bách của toàn xã hội,của
mọi người:Nha trang là một trong hai mươi chín vịnh đẹp nhất thế giới có bãi biển dài ôm sát
thành phố,người dân Nha trang rất hiền hoà,nhân hậu.Dân du lịch quốc tế và trong nước rất thích
đến đây để nghỉ ngơi,tham quan thắng cảnh và đây chính là những người đem lại nguồn lợi to lớn
cho thành Nha trang,cho tỉnh Khánh Hoà.Nếu môi trường bị ô nhiễm thì chúng ta sẽ mất nguồn
lợi kinh tế,thiệt thòi lớn cho tỉnh nhà,cho chính người dân Nha trang:chúng ta cần phải khai thông
sông Cái ở đoạn xóm Cồn vì nơi này có một lượng rác rất lớn do người dân vứt xuống sông gây ô
nhiễm cho môi trường xong quanh,làm cho mọi người đi ngang qua phải ngửi mùi hôi thối bốc lên
từ bãi rác bị kẹt lại đây.Vì thế chúng ta phải dọn bãi rác đó cho sạch,khai thông sông Cái để
không gây ra bùn sình hôi thối,ảnh hưởng đến sức khoẻ của mọi người xung quanh.
Là người học sinh,chúng ta cần phải giữ gìn môi trường của ngôi trường mình đang học thật sạch
sẽ.Là người công dân,chúng ta phải tuyên truyền và giáo dục cho mọi người không được vứt rác
bừa bãi.Hiện nay,hiện tượng vứt rác ra ngoài đường hay nơi công cộng đã ảnh hưởng đến môi
trường chung.Vì vậy,chúng ta cần phải ngăn chặn việc này.
* T×nh tr¹ng häc tñ trong häc sinh ngµy nay
Ngày nay, được đến trường đi học là niềm hạnh phúc của nhiều bạn, là ước mơ lớn lao của những
bạn không có đủ điều kiện để cắp sách đến trường. Thế nhưng, bên cạnh đó, có một số bạn có
điều kiện thì lại không lo học hành, ham chơi, học qua loa, đối phó. Đáng buồn thay, hiện tượng
đó đã trở nên phổ biến trong học sinh.

Những học sinh lười học, học qua loa, đối phó ất dễ nhận ra qua những biểu hiện như ngại học,
lúc nào cũng lẩn trốn, tìm mọi lý lẽ để biện minh cho việc lười học của mình, biếng nhác, ham
chơi. Họ quan niệm rằng, học cho ba mẹ vui, đến trường cho có bạn, nên họ không hề chủ động
torng việc học. Học không đến nơi đến chốn, học đầu quên đuôi. Học lúc ấy để trả bài, đối phó
với sự kiểm tra của thầy cô, cha mẹ nên bài cũ không nhớ lâu, một thời gain ngắn sẽ quên ngay.
Ngay cả trong lớp, những học sinh học có lối học như trên cũng ngồi học một cách chán nán,
hoặc không tập trung vào bài học, làm việc riêng, giả vờ ghi ghi chép chép, ngoan hiền để qua
mặt thầy cô. Đến khi bị nhắc nhở thì tỏ ra chú ý rồi đâu lại vào đấy. Đối với bài tập ở nhà, họ
không bao giờ chịu suy nghĩ để làm, mà chỉ toàn chép trong sách giải, sach học tốt hoặc lên lớp
mượn vở bạn chép lại. Táo bạo hơn, nhiều học sinh còn trả tiền cho bạn để làm bài hộ mình.
Việc học qua loa đối phó này gây những tác hại ghê ghớm, cho chính bản thân người học sinh ấy,
cho gđ và xh. Bởi lối học bị động như tren, nên kiến thức nắm lơ mơ, nông cạn, hời hợt, phiến
diện, mất kiến thức cơ bản, vì vậy đầu óc rỗng tuếch. Đó là nguyên nhân gây nên sự tụt dốc
nghiêm trọng trong việc học. Những học sinh đã sút học thường ít khi có cí cầu tiến mà hầu như
đề chán nản, bi quan, nghĩ rằng mình không còn đủ sức học nữa đâm ra không còn sự say mê,
hào hứng torng học tập dần dần bỏ bê luôn viẹc học. nặng hơn nữa là bỏ học do xấu hổ, thiếu
niềm tin. Mà những người thất học thì tương lai sẽ không mấy tốt đẹp, không có nghề nghiệp ổn
định. Thật tai hại khôn lường. Một khi đã không tập trung vào việc học, “nhành cư vi bất thiện”,
13
họ rất dễ bị kẻ xấu rủ rê, lôi kéo vào con đường phạm pháp, tệ nạn xã hội, cuộc đời cang ngày
càng đi vào ngõ cụt.
Không những gây hại cho chính bản thân họ mà còn liên lụy tới mọi người trong gia đình. Vừa tốn
kém tiền bạc thuê gia sư đến dạy, vừa phải đóng phí cho những năm bị lưu ban mà không thu
được kết quả tốt. Những bậc cha mẹ có con em mình bị như vậy thì vô cùng đau khổ, xấu hổ
trước bạn bè, vì liên tục bị GVCN mời gặp. Thử hỏi họ còn an tâm công tác, làm việc khi con họ
hư hỏng, ăn chơi…
Còn đối với xã hội, những người như vậy là gánh nặng cho xã hội về nhiều mặt: kinh tế tư tưởng,
đạo đức, lối sống. Việc học qua loa, đối phó sẽ tạo ra những con người không có tri thức, bất tài,
vô dụng trong khi đất nước ta đang trên đà phát triển, rất cần những người tài giỏi, ra sức giúp
nước. Một vấn đề đang nhcứ nhối hiện nay là tệ nạn xã hội nước ta ngày càng gia tăng do những

người vô công rỗi nghề gây nê. Mới đây là những vụ bằng cấp giả, “tiến sĩ giấy” đã bị báo chí đưa
lên. Họ không học hành đến nơi đến chốn nhưng lại muốn có tiền, được tăng lươn, thăng cấp, vì
vậy xảy ra một số trường hợp thừa bằng cấp, thiếu năng lực
Đây quả là một hiện tượng rất đáng chê trách. Vậy làm thế nào để khắc phục được hiện trạng
này? Bản thân ở mỗi người cần ý thức và tự giác trong học tập: học cho mình, học để lấy kiến
thức, để phát triển nhân cách, tâm hồn, có tượng lai sáng lạn và để xây dựng đất nước. Nhưng
phản học như thế nào?? Học ở thầy, ở bạn, những người xung quanh mình và ngoài xã hội.
Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng để nâng cao hiểu biết. Quan trọng nhất là xác
định đung đắn, mục tiêu, lí tưởng, động cơ, nhiệmvụ học tập một cách nghiêm túc, đáng đắn.Học
tập thật hết mình để đạt kết cao và thường xuyên rèn luyện nhân cách
Học vấn là con đường duy dấn đi đến tương lại. Chúng ta hãy cố gắng học tập để tự khẳng định ,
tự tìm chỗ đứng của mình trong xã hội, hơn thế nữa là tự nuôi sống bản thân và gia đình, không
biến mình thành gáh nặng cho xã hội
Trình bày suy nghĩ của em về 1 thói quen xấu cần được chấn chỉnh trong
học sinh hiện nay.
Đề tự do
1. Bị động, thiếu sáng tạo
Đại đa số các giờ giảng trong trường đại học hiện vẫn theo phương thức “thầy đọc trò chép”. Rất
hiếm bài giảng mới mẻ và cập nhật.
Việc mỗi sinh viên cần làm khi đến trường là chép và nghe những lý thuyết có trong giáo trình.
Sinh viên lười suy nghĩ, không sáng tạo trong tư duy và ngại nói lên ý kiến cá nhân.
Có người có lập trường riêng nhưng vì e sợ hoặc bị động nên không dám đứng ra thuyết trình cho
quan điểm của mình.
2. Ỷ lại, sức ỳ lớn
Bên cạnh những người trẻ tuổi năng động trong mọi lĩnh vực ngay từ khi chưa tốt nghiệp, một bộ
phận không nhỏ luôn ỷ lại gia đình và hoàn cảnh.
Khi vấp phải khó khăn, họ dễ dàng buông xuôi. Những sinh viên này thường không có ý chí, dựa
dẫm hoàn toàn vào bố mẹ cả về vật chất lẫn tinh thần. Sống trong môi trường đó, sức ỳ của họ
ngày càng lớn, vì thế sẽ rất khó hòa nhập với xã hội.
3. Lười suy nghĩ, thiếu kiên nhẫn

Lười học, lười suy nghĩ, lười nghiên cứu, lười đọc sách báo và tìm tòi thông tin. Thời đại công
nghệ thông tin nhưng không hiếm người chưa bao giờ biết đến những trang web phục vụ công
việc trau dồi kiến thức. Họ chỉ thông thạo về chát, mail và chơi game.
14
Đại bộ phận không kiên trì, không chịu khó tra cứu và nghiền ngẫm tài liệu, chỉ lao vào học hành
chăm chỉ khoảng một tháng trước kỳ thi mỗi học kỳ. Thực chất đó là một cách học đối phó để lấy
điểm mà thôi.
4. Thiếu kiến thức xã hội và thực tiễn
Kiến thức mà sinh viên học trong trường hiện nay chỉ mang tính chất lý thuyết. Song không phải
sinh viên nào cũng biết cách áp dụng nó một cách hợp lý trong thực tế.
Các nhà tuyển dụng ở nước ta hiện nay đều có chung nhận xét: Sinh viên rất thiếu kỹ năng thực
hành và làm việc. Kiến thức chỉ bó hẹp trong phạm vi nhà trường, còn mảng kiến thức về xã hội
thì vô cùng hạn hẹp.
Vì thế không hiếm sinh viên tốt nghiệp bằng giỏi nhưng không được đánh giá cao trong công việc.
5. Thích tỏ ra sành điệu và hợp thời
Cách họ tỏ ra hòa nhập vào thời đại không phải là trau dồi ngoại ngữ, tin học hay chuyên môn
riêng mà là sử dụng hàng hiệu.
Mặc dù là đối tượng nghèo trong xã hội nhưng họ lại rất thích chứng tỏ mình bởi áo Foci, giày
Adidas, xe SH- @, điện thoại Motorola đời mới v.v… Họ thay đổi liên tục về ngoại hình, đầu tóc để
hợp mốt.
6. Yêu sớm, yêu nhanh và dễ dãi
Quan niệm về tình yêu của sinh viên bây giờ dễ dãi. Họ có thể gặp nhau chỉ sau vài lần và “cặp
đôi” khi chỉ mới hơi có cảm tình mà không cần tìm hiểu kỹ.
Hiện tượng sống thử không hiếm. Lòng tự trọng, chữ “trinh” và ý niệm về cuộc sống vợ chồng
hợp pháp không còn là vật cản
7. Dễ bị lôi kéo vào các tệ nạn xã hội
Nam thì uống rượu, đánh bài, chơi lô - đề và trở nên nghiện ngập, nợ nần. Nữ vì muốn kiếm tiền
nên làm những việc đánh mất giá trị của bản thân.
Tiền, vật chất là động cơ có sức hút lớn đối với những người còn trẻ nhưng thiếu kinh nghiệm
sống, không đủ bản lĩnh và lập trường để đứng vững. Càng gần đây, số lượng tội phạm hình sự là

sinh viên ngày càng gia tăng báo hiệu một thực tế đáng lo ngại cho xã hội
Bẻ các khớp tay
Sau một hồi hí hoáy ghi chép, tay bạn bắt đầu mỏi nhừ. Và thế là "rắc rắc", bạn bẻ khớp tay. Đó
là một thói quen cực kì có hại cho tay, vì ở giữa các đầu khớp ngón tay luôn có một lớp chất nhầy
mỏng để bảo vệ các khớp khi cử động. Nhưng khi bị bẻ gập bất ngờ như vậy, khớp tay của bạn
rất dễ bị trượt và những ngón tay bạn bị đau do trật khớp rất dễ xảy ra. Thêm nữa, nếu bạn cứ
tiếp tục bẻ ngón tay trong một thời gian dài thì những ngón tay xinh của bạn sẽ trở nên thô kệch
và xấu xí lắm đấy.
Khi mỏi tay, thay vì bẻ khớp tay bạn hãy lăn tay trên 1 quả bóng tenis. Đấy là một bài mát-xa
đơn giản và hiệu quả. Không những thế, động tác này còn giúp cơ thể bạn thư giãn vì lòng bàn
tay tập trung rất nhiều dây thần kinh.
Teen nhà mình hay có những thói quen không tốt khi ngồi học. (Ảnh minh họa)
15
Cắn móng tay - Gặm bút
Mỗi khi căng thẳng hoặc "bó tay" trước một bài tập khó nhằn, bạn sẽ vô thức có những hành
động trên. Nhưng răng bạn sinh ra không phải để gặm cái đầu bút cứng nhắc ấy, nó sẽ khiến bạn
bị ê răng và giảm độ ngon miệng khi ăn uống. Nếu kéo dài thì chân răng sẽ bị ảnh hưởng nặng
nề. Cắn móng tay cũng bị ảnh hưởng tương tự như thế, không chỉ mất vệ sinh mà đôi khi bất cẩn
bạn sẽ dễ bị hóc móng tay nữa.
Khi bạn căng thẳng hoặc gặp rắc rối với bài toán, hãy nhắm mắt lại và hít thở thật sâu. Việc hít
thở sâu sẽ tăng cường máu và oxy lên não, bạn sẽ "xử lý" bài toán hiệu quả hơn là cắn móng tay
đấy.
Ngồi học liền mạch trong nhiều giờ
Bạn nghĩ rằng việc ngồi lì ở bàn học như thế sẽ giúp tập trung 100% vào bài học. Nhưng trái
ngược hoàn toàn với những gì bạn nghĩ, việc ngồi lâu sẽ chỉ khiến bạn thêm mệt mỏi. Đó là vì khi
bạn ngồi cơ thể sẽ bị gấp khúc ở đầu gối và thắt lưng. Máu ở hai "địa điểm" này bị nghẽn lại
khiến cho việc luân chuyển máu trong cơ thể cũng bị châm lại. Mà lúc này, não của bạn lại cần
nhiều máu hơn bình thường để giải quyết đống bài tập khó nhằn. Vậy là thay vì tập trung hơn, cơ
thể sẽ rơi vào tình trạng uể oải cùng với sự "ghé thăm" của một vài "vị khách" không mời, như
váng đầu, tê chân

Không nên "ngồi thiền" trước bàn học, thỉnh thoảng hãy đứng dậy đi lại trong phòng. Nhớ thực
hiện thêm một vài động tác duỗi chân, vai để F5 cơ thể nhé.
Cúi đầu quá thấp
Bạn ngồi vào bàn với tư thế ngẩng cao đầu, nhưng dần dần đầu bạn lại cúi thấp hơn. Gần 10
phút trôi qua, bạn bắt đầu ngáp, câu chữ bắt đầu loạn xạ Đấy là do bạn đang hành hạ đôi mắt
của mình và làm cho cơ cổ bị quá tải. Chứng "thoái hoá đốt sống cổ" sẽ sớm "hỏi thăm" nếu bạn
cứ làm cho cái cổ của mình bị quá tải trong thời gian dài. Thêm nữa, các mạch máu từ cổ lên não
bị nghẽn cũng là nguyên nhân khiến bạn tiếp thu bài học kém đi.
* Uèng níc nhí nguån
Trong kho tàng ca dao tục ngữ của người Việt Nam ta có rất nhiều những câu nói về truyền thống
đạo lý ân nghĩa thuỷ chung.Một trong số đó là câu:“Uống nước nhớ nguồn ”.
Trước hết ta phải hiểu nội dung câu tục ngữ là như thế nào .“Uống nước ”chính là sự hưởng thụ
những thành quả vật chất và tinh thần ;“Nhớ nguồn ”là sự tri ân ,giữ gìn phát huy những thành
quả của người làm ra chúng .Như vậy cả câu tục ngữ là lời khuyên,lời dạy bảo chúng ta phải biết
ơn thế hệ cha anh và phát huy những thành quả của họ .
Thật vậy ,thành quả không tự nhiên mà có .Đất nước hoà bình mà chúng ta sống hôm nay được
đổi bằng sinh mạng của biết bao người ngã xuống .Bởi vậy ta không được phép quên tổ tiên ,nòi
giống và những người đã chiến đấu, hy sinh bảo vệ quê hương. Cha mẹ ,ông bà người thân đã
sinh ra ta ,nuôi dưỡng ta khôn lớn, thầy cô dạy dỗ ta học hành trở nên người có ích cho xã hội…
Tất cả đều là “nguồn”để ta phải nhớ,phải tri ân.
Lòng biết ơn là cở sở của đạo làm người.Một xã hội chỉ thực sự tốt đẹp khi được xây dựng vững
vàng trên nền tảng đạo lý .Trên khắp đất nước Việt Nam lòng biết ơn thể hiện ở việc xây dựng
các đền,miếu,chùa chiền phụng thờ, tôn vinh các bậc anh hùng có công với nước.Trong mỗi gia
đình,bàn thờ tổ tiên được đặt ở nơi trang trọng.Nhiều năm nay, cả nước dấy lên phong trào đền
ơn đáp nghĩa đối với những thương binh,liệt sĩ,bà mẹ Việt Nam anh hùng và những gia đình có
công với cách mạng…Đến bất kỳ nơi nào cũng có thể tìm thấy những biểu hiện sinh động phong
phú của đạo lý “uống nước nhớ nguồn ”trên đất nước ta .
Nhớ nguồn không chỉ là biết ơn, giữ gìn ,bảo vệ thành quả đã có mà bản thân mỗi người cần cố
gắng cống hiến, bổ sung thêm những thành quả mới cho “nguồn nước” dân tộc luôn tràn đầy và
bất diệt.Có như vậy mới phát huy được tinh hoa truyền thống tốt đẹp của tổ tiên , làm cho xã hội

16
ngày một phát triển .Đó mới là nhớ nguồn một cách thiết thực.Ở lứa tuổi học sinh, chúng ta chưa
làm ra của cải vất chất, tinh thần cho xã hội , do đó hãy bày tỏ lòng biết ơn chân thành với cha
mẹ, thầy cô bằng lời nói, việc làm cụ thể của mình:phấn đấu học tập,rèn luyện và tu dưỡng
thành con ngoan,trò giỏi để trở thành những công dân có ích cho xã hội sau này .
Câu tục ngữ không chỉ là lời khuyên dạy ,nó còn là lời nhắc nhở sâu sắc, thấm thía đối với những
kẻ vô ơn,“khỏi vòng cong đuôi”,“qua cầu rút ván”,“khỏi rên quên thầy”…Mạch nguồn trong trẻo
của truyền thồng ân nghĩa thuỷ chung sẽ có một ngày làm cho những trái tim lầm đường thức
tỉnh !
Lòng biết ơn thực sự là một nét truyền thống đạo lý tốt đẹp của dân tộc song nó không tự nhiên
mà có .Nó là kết quả của quá trình rèn luyện , tu dưỡng lâu dài của con người.Có lẽ bởi vậy mà tự
thủơ ấu thơ, lời ru thấm đượm ân tình của bà của mẹ đã gieo mầm ân nghĩa :
“Công cha nghĩa mẹ ơn thầy
Nghĩ sao cho bõ những ngày ước ao…”
Đề : Làm sang tỏ ý nghĩa của câu : “ đường đi khó không khó vì ngăn
song cách núi mà khó vì long người ngại núi e sông” ( Nguyễn Bá Học).
Bài làm
Trong cuộc đời thăng trầm, mỗi người cần phải tự trang bị cho mình những kĩ năng sống nhất
định. Trong cuộc sống không phải lúc nào ta cũng được hạnh phúc, sẽ có những lúc ta cần phải
có ý chỉ và nghị lực để vượt qua những khó khăn, thử thách cuộc sống đòi hỏi chúng ta phải vượt
qua. Nhưng ta cũng cần phải hiểu rằng những khó khăn thử thách đó chúng ta vẫn có thể vượt
qua được nều chúng ta cố gắng và có đủ nghị lực để vượt qua. Giống như câu nói của Nguyễn Bá
Ngọc : “Đường đi khó không khó vì ngăn song cách núi mà khó vì long người ngại núi e sông”.
Câu nói đã mở ra cho ta suy nghĩ về nghị lực sống. Nếu ta xem cuộc đời này là một con đường
dài thì những khó khăn thử thách sẽ là những ngọn núi cao, những con sông dài bắt buộc chúng
ta phải vượt qua. Nhưng dù cho sông có dài núi có cao thì khi con người có ý chí, nghị lực sống
thì chắc chắn sẽ vượt qua được. Ta có thể hiểu nghị lực sống là những cố gắng quyết tâm vượt
qua những thử thách trước mắt. Trái lại, khi chúng ta làm một công việc tuy là không khó khăn
nhưng với bản chất lo sợ thất bại thì công việc đó sẽ không đi đến thánh công. Cũng như câu nói
của chủ tịch Hồ Chí Minh :

“ Không có việc gì khó,
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắc làm nên.”
Như vậy, ta có thể thấy được câu nói của Nguyễn Thái Học là hoàn toàn đúng. Nghị lực sống là
một trong số những con đường nhanh nhất dẫn đến thành công của mội người.Con đường đời sẽ
không làm phụ lòng những người biết vươn lên trong cuộc sống. Người có nghị lực sẽ tìm được
con đường đi đến thành công dù là con đường đó là chông gai, khó khăn. Mỗi người sẽ có một con
đường đời của riêng mình nhưng điểm chung là tất cả mọi con đường đều có những lúc lên lúc
xuống, lúc êm đếm, lúc khó khăn. Chúng ta phải luôn sẵn sang đối mặt với những gian nan ấy.
Tất cả những khó khăn sẽ không là vấn đề to lớn nếu ta bình tĩnh suy nghĩ và có đủ quyết tâm để
vượt qua nó. Từ cuộc sống thực tế ta có thể thấy những gia đình khó khăn sau một thời gian làm
việc vất vả, cố gắng dành dùm , có nghị lực để vượt qua những gian khổ trước mắt thì sau một
thời gian, cuộc sống sẽ mang lại cho họ những thành công. Cũng có thể lấy ví dụ từ trong ghế
nhà trường, một học sinh có khả năng tiếp thu bài kém nhưng khi người học sinh ấy có nghị lực
để quyết tâm chăm chỉ học tập thì kết quả sẽ được cải thiện. Như vậy ta thấy được tầm quan
trọng của nghị lực sống đối với nhựng ai mún đi đến được thành công.
Nhưng trong thực tế không phải ai cũng có đủ nghị lực đề vượt qua thử thách. Đó là những con
người đáng chê trách. Thất bại không phải là mất tất cả, khi chúng ta thất bại thì phải cố gắng
đứng dậy. Chính nghị lực sống sẽ giúp chúng ta đứng dậy. Nhưng ngày nay khi gặp phải thử
thách, nhiều người đã chọn cách buông xuôi thay vì cố gắng đứng lên. Một loại người khác trong
xã hội ngày nay là chưa làm việc đã sợ thất bại vì những khó khăn mà công việc đặt ra. Đường
đời sẽ càng chông gai nếu những ai nghĩ rằng khó khăn sẽ không vượt qua được. chúng ta cứ thử
một lần bước qua những thủ thách, đối mặt với khó khăn thì chắc chắn chúng ta sẽ vượt qua
được vì nghị lực sẽ làm nên tất cả.
17
Ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, mỗi học sinh cần rèn luyện cho mình những kĩ năng
sống cần thiết. Đặc biệt là nghị lực sống, cách tốt nhất để vượt qua khó khăn và là một trong
những hướng đi nhanh nhất dẫn đến thành công. Bên cạnh đó, gia đính cũng phải tạo điều kiện
để mỗi cá nhân đối mặt với những thử thách và va chạm trong cuộc sống. Đễ mỗi cá nhân tự

hoàn thiện mình hơn, rèn luyện được tính tự lập, và ý chỉ thép để đối mặt với mọi khó khăn. Còn
những ai chưa bao giờ đối mặt với khó khăn thì phải tự mình rèn luyện cho mình có một ý thức
vươn lên và vượt qua thử thách.
Như vậy, trên đường đời đầy gian nan thử thách, mỗi người phải có nghị lức sống để vượt qua tất
cả, “nghị lực sống sẽ mở ra cho chúng ta những con đường đi đến thành công!”
KÓ vÒ cuéc th¨m trêng sau 20 n¨m xa c¸ch
Cuộc sống đầy biến động . Những học sinh trường tôi đã chia tay nhau tái mái trường T T yêu
dấu này . Kể từ ngày đó một phần do bận việc cơ quan phần khác do công việc gia đình nên tôi
chưa có dịp về thăm trường , thăm thầy , thăm cô . Hôm ấy nhân chuyến đi công tác tôi xin phép
cơ quan nghỉ ba ngày để có dịp thăm lại trường xưa bạn cũ. Đi cùng tôi còn có mấy đồng nghiệp
trong tòa soạn . Đó là chuyến đi đầy xúc động của tôi trong suốt những năm công tác ở hà nội
Bánh xe lăn đều và nhan htreen con đường quen thuộc . Chỉ còn khoảng năm phút nữa là chúng
tôi tới trường . Lòng tôi cứ bồn chộn rạo rực . Xe dừng lại ngay trước cổng trêng Cảnh trường khac
sxuwa nhiều quá tôi gần như ko thể nhân jra. Thế là đã hai mươi năm kể từ khi chia tay , giờ tôi
mới được trở lại đây nơi tôi đã từng có những kỉ niệm êm đẹp . CỎng tường này là này là nơi lũ
học trò chung tôi vẫn đợi nhau . Tôi ngó nghiêng như ngóng chờ 1 điều gì đó Áp mặt vào những
thanh sát của cánh cổng trường tôi nhìn xa xăm Vẫn màu áo xanh hòa bình nhưng học sinh
đang vui vẻ nô đua hồn nhiên trong sân trường làm tôi nhớ quá những lần đá cầu nhảy dây trốn
tìm cùng các bạn . Nước mắt tôi ứa ra , họng tôi tắc nghẹn như có cái gì chặn ngang . Tôi
không thể kìm nổi xúc động này . Thầy cô ơi tiếng gọi sao mà thân thương quá . Mong tìm lại
những kỉ niệm ngày xưa , tôi bước vào , hàng vú sữa đã thay bằng hàng phượng vĩ nhưng tôi vãn
người thấy đâu đây mùi hương quen thuộc
hè đến phượng nở đỏ rực cả một góc trời . Ve kêu râm ran .ve ve Tiếng ve gọi hè gọi cả những
hồi ức ấo thơ đẹp đẽ . Tôi đi dạo một vòng quanh trường như dạo lại hững bài hát mà chúng tôi
đã từng hát khi còn học dưới mái trường này . Tôi lẩm bẩm " hàng gế đá , xanh hàng cây góc sân
trường , bạn thân hỡi " tôi dừng lại ko hát nữa nói đúng hơn là ko hát nổi Xúc động !
Tôi ghét lại chỗ hàng liễu xanh rì , đó là nơi tôi và các thầy cô cùn gcacs bạn chụp bức hình cuối
cùng " bức ảnh " tôi nghĩ trong dầu và chạy lại về phía phi cơ Tôi bới tung va li tìm kiếm bu ức
ảnh
Đây rồi ! mắt tôi sáng lên vui vẻ Tay tôi lướt trên bướt ảnh , lướt trên từng khuôn mặt nụ cười

của thầy cô và các b ạn . nƯớc mắt trao dâng , cảnh vật xung quanh nhòa đi trước mắt tôi
Tôi chạy vào văn phfong , chẳng có ai ngoài Bác hiền bác bảo v ệ mà học sinh chúng tôi ngày
xưa rất kính trọng và tin tưởng . Bác quý học sinh như con của mình . Bác dã già nhưng vẫn vui
tính và nhanh nhẹn như ngày xưa . Hồi đó bố mẹ gởi tôi lên học và nhờ bác lo cơm nước cho tôi .
Hằng ngày tôi nhổ tóc sâu cho bác . hai b ác cháu nói chuyện với nhau rất vui vẻ . Trong 2 năm
học ở trường bác đã cho tôi ko ít những lời khuyên bổ ích và đún gđắn . Tôi tiến gần chỗ bác :
Bác bác hiền ơi >! tôi nghẹn ngào
Bác quay sang phía tôi , chăm chú nhìn
Trang hã ?
Giọng bác run run , mát bác sáng ngời và mặt bác vui vẻ . Bác trách tôi:
Sao lâu rồi mày chẳng về đây với bác bác có bao nhiu chuyện mà chẳng biết kể với ai , bác cứ
ngóng mày mãi \! THẾ Hôm nay có việc gì mà lại về đây
Cháu về thăm bác . Tôi đùa
18
Thăm bác ? lại xạo rồi Bác cười hiền hậu .
Sao bác biết ? tôi nũng nịu > Cháu đùa thôi . HÔm nay cơ quan phân tụi cháu về trường mình
làm bài phóng sự về phong trào thi đua và học tập của trường
à ! ra thế >Bác cười
Mấy bác cháu tôi ngồi nói chuyện hồi lâu thật vui vẻ . Một lúc bác hiền bảo
Thôi mấy đứa ngồi nói chuyện bác phải lên đánh trống đây
BỌn tôi ngồi đùa 1 cách vui vẻ . nhác thấy xa có bo ngs người quen quen tôi tìm lại kí ức " cô
huyền ' tôi nghĩ . Vẫn dáng người nhỏ nhắn tay hay đưa lên đầu và cả cách ôm cặp nữa . \ĐÚNG
rồi tôi đứng bật dậy chạy lại phía cô ôm lấy cô thật chặt trông cô có vẻ xanh xao mệt mỏi :
Cô không khỏe ạ \! tôi thắc mắt
à ừ ! mấy hôm nay thời tiết oi bức cô hơi mệt
Tôi lúng túng hỏi
Thế cô uống thuốc chưa à ? cô đừng quá sực cô à ! Cô nhfin tôi với con mắt trìu mến . 2 cô trò
trò chuyện với nhau cả buổi sáng . CÔ hroi tôi nhìu về cuộc sống của tôi .CÁc thầ y cô khác trng
trường cùng đến nhưng chảng còn ai , toàn giáo viên trẻ . Cô đứng lên nghiêm mặt
Trang!

Dạ! tôi bật dạy
Hôm nay là lần gặp mặt đầu tiên sau 20 năm của cô trò mình cô trò mình phải tâm sự với nhau
thật nhiều chứ nhỉ cô vẫn cưng tôi như ngày nào toi hôm đó , tôi đưa đồng nghiệp vào nhà trọ rồi
ngủ với cô , 2 cô trò nsoi chiện thâu đêm suốt sáng
Đó là 1 chuyến công tác và là 1 chuyến thăm trường dầy xúc đọng cảu tôi . TÔI RA Về , tới chào
mọi người nhưng tôi hứa với bác HIỀn và cô sẽ trở lại vào 1 ngày ko xa . chuyến đi nàu đã giúp tô
đậm thêm những kỉ niêm về mọi người , về thầy cô và các bạn . Ngay ngày sau đó bài phòng sự
về trường Thuận Thanh đã đc in ngay trên tờ báo nơi tôi làm việc
19