Lịch sử lớp 8 - CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP (1789 – 1794) potx

Bài 2:
CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP (1789 – 1794)

I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1/ Kiến thức: giúp HS biết và hiểu:
- Những sự kiện cơ bản về diễn biến của CM qua các giai đoạn; vai trò
của nhân dân trong việc đưa đến thắng lợi và phát triển của CM.
- Ý nghĩa lịch sử của CM.
2/ Tư tưởng:
- Nhận thức tính chất hạn chế của CMTS.
- Bài học kinh nghiệm rút ra từ CMTS Pháp.
3/ Kỹ năng:
- Vẽ, sử dụng bản đồ, lập niên biểu, bảng thống kê.
- Biết phân tích, so sánh các sự kiện, liên hệ kiến thức đang học với
cuộc sống.
II/ THIẾT BỊ, TÀI LIỆU:
- Bản đồ nước Pháp thế kỉ 18.
- Tìm hiểu nội dung các hình trong SGK.
- Tra cứu các thuật ngữ CC/DC/CM; khái niệm giai cấp, đ/cấp.
- Sơ đồ 3 đẳng cấp.
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
1/ On định.
2/ KT bài cũ: CC tiết 2.
3/ Bài mới:
a/ Giới thiệu bài mới:
CMTS đã thành công ở một số nước mà ta đã học và tiếp tục nổ ra;
trong đó ở nước Pháp đạt đến sự phát triển cao. Vì sao CMTS nổ ra và phát
triển ở Pháp? CM trải qua những giai đoạn nào? Ý nghĩa lịch sử ra sao? Đó
là những vấn đề mà chúng ta cần biết.
b/ Dạy và học bài mới:
Tiết 3:

I/ NƯỚC PHÁP TRƯỚC CÁCH MẠNG:
* Hoạt động 1: 1/ Tình hình kinh tế:
- HS đọc SGK.
 Tính chất lạc hậu của nền NN Pháp thể
hiện ở những điểm nào?
 Nguyên nhân của sự lạc hậu này do đâu?
(sự bóc lột của PK địa chủ)
- GV giảng thuật.
- Về nông nghiệp:
+ Công cụ và phương thức canh tác
thô sơ lạc hậu.
+ Ruộng đất bị bỏ hoang, mất mùa,
đói kém.
- HS đọc SGK. - Công thương nghiệp: phát triển
 CĐPK đã kìm hãm sự phát triển của
công thương nghiệp ra sao?
(thuế nặng, ko có đv tiền tệ và đo lường
thống nhất, sức mua của dân hạn chế).
nhưng bị chế độ PK kìm hãm.

2/ Tình hình chính trị xã hội:
- GV trình bày: trước CM  Pháp là nước
QCCC – vua nắm mọi quyền hành, ND:
nộp tô thuế cho quý tộc, địa chủ.
- Chính trị: là nước quân chủ chuyên
chế.
 XH Pháp trước CM phân ra những đẳng
cấp nào?
- gt KN g/ cấp, đẳng cấp SGK/154
- XH: chia làm 3 đẳng cấp:

- sử dụng mô hình XH Pháp sau:
SƠ ĐỒ XÃ HỘI PHÁP TRƯỚC CM:







NÔNG DÂN
TƯ SẢN
ĐẲNG CẤP THỨ BA
CÁC T
Ầ
NG L
Ớ
P NHÂN DÂN KHÁC


T
Ă
NG L
Ữ

QUÝ T
Ộ
C

-
có m

ọ
i quy
ề
n hành.

- không phải đóng thuế
-
không có quy
ề
n gì c
ả

- phải đóng thuế và làm
nghĩa vụ với PK.
- Qua sơ đồ này: em hãy cho biết vai
trò, vị trí, quyền lợi của các đẳng cấp.
 sự khác nhau giữa các đẳng cấp và
giai cấp:
(TD: GCPK gồm 2 đ/c: QT + tăng lữ
Đẳng cấp 3 gồm: ND, TS, các
tầng lớp khác (B/dân thành thị))
- Thảo luận nhóm: quan sát hình 5
SGK, hãy miêu tả tình cảnh người ND
trong XH Pháp?
( 1 nông dân già, tay chống chiếc cuốc
(tiêu biểu cho nền NN lạc hậu) cõng
trên lưng QT+TL (chịu sự áp bức).
Trong túi áo, túi quần ND có những tờ
văn tự vay nợ, cầm ruộng đất. Các
hình chim, thỏ nói lên đặc quyền của

thế lực PK (có quyền nuôi các loài vật
này, nếu ND bắt giết sẽ bị trừng phạt)
+ chuột (phá hoại mùa màng)

- HS đọc SGK
3/ Đấu tranh trên mặt trận tư
tưởng:
 Nội dung tư tưởng mới? (tố cáo,
phê phán CĐPK)
- Cho HS xem ảnh ở nhà tt + những
đoạn trích
 Dựa vào những đoạn trích trong
SGK, em hãy nêu 1 vài điểm chủ yếu
trong tt của M-V-R?
(M+R: nói về quyền tự do của con
người + việc bảo đảm quyền tự do.
V: thể hiện sự quyết tâm đánh đổ bọn
PK thống trị (thể hiện sự dối trá) và
tăng lữ (bọn đê tiện)
- Xuất hiện tư tưởng “Triết học ánh
sáng” tiêu biểu là: Saclơ Mông–
texki–ơ Vônte, Giăng giắc Rútxô.
* Hoạt động 2:
- HS đọc SGK.
II/ CÁCH MẠNG BÙNG NỔ:
1/ Sự khủng hoảng của chế độ
quân chủ chuyên chế
 Sự khủng hoảng của CĐ QCCC thể
hiện ở những điểm nào?
(1789: 5 tỉ Livrơ)

- Nhà nước mắc nợ không trả được
 thu nhiều thuế.
 CTN đình đốn  CN + thợ TC
thất nghiệp.
 Vì sao nhân dân đứng dậy đấu
tranh? Kể một vài cuộc khởi nghĩa?
- GV nhắc lại (hoặc hỏi hs) về tình
hình nước Pháp trước CM + sự KH
của CĐ QCCC  gợi ý cho hs trả lời
về hệ quả tất yếu => cuộc CM chống
PK do GCTS đứng đầu sẽ nổ ra.
 Vì sao CM bùng nổ?

- GV trình bày tóm tắt về hội nghị 3
đẳng cấp  thể hiện >< giữa vua +
đẳng cấp 3 đạt tới tột đỉnh.
=>  những nguyên nhân nào dẫn tới
CMTS Pháp?

2/ Mở đầu thắng lợi của CM:
- 5/5/1789: vua Lu-I 16 triệu tập
Hội nghị 3 đẳng cấp.
- 17/6/1789: Đẳng cấp 3 họp
thành Hội Đồng Dân Tộc 
tuyên bố QH lập hiến ( có quyền
soạn thảo Hiến Pháp, thông qua
các đạo luật về tài chính)
 những nhà tư tưởng tiến bộ Pháp
(TK 18) đã đóng góp gì trong việc
chuẩn bị cho CM?

- Dùng bức tranh “Tấn công pháo đài –

nhà tù Baxti” để nói về cuộc đấu tranh
của QCND: “Pháo đài Baxti được xây
dựng để bảo vệ kinh thành Paris; có
hào sâu xung quanh ngăn cách; có cầu
treo và đại bác phòng giữ. Về sau,
pháo đài được dùng để giam cầm; giết
hại những người chống CĐPK. Ngục
Baxti là tượng trưng cho uy quyền của
CĐPK. Sáng sớm 14/7/1789, 300.000
quần chúng Paris cầm vũ khí, kéo đến
bao vây, tấn công ngục Baxti. Sau 4
giờ chiến đấu, quần chúng ùa vào; đội
bảo vệ đầu hàng; giết chết viên sỹ quan
chỉ huy chống cự lại.”
 Vì sao việc đánh chiếm pháo đài
Baxti đã mở đầu cho thắng lợi của
CM? (CĐ/ QCCC bị giáng đòn đầu
tiên quan trọng; CM bước đầu thắng
lợi, tiếp tục phát triển)
 CMTS Pháp bắt đầu ntn?
- 14/7/1789: quần chúng vũ trang
phá ngục Baxti.
 mở đầu cho thắng lợi của
CMTS Pháp.
4/ Củng cố:
- Tình hình nước Pháp trước CM?
- CMTS Pháp bùng nổ ntn? – làm BTLS.
5/ Dặn dò:

- Học thuộc bài.
- Xem trước III bài 2.
- Tập trả lời CH/SGK – làm BTLS.

Tiết 4:
* Hoạt động 3: III/ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CM:
1/ Chế độ QCLH (14/7/1789 –
10/8/1792)
- GV nhắc hs nhớ lại CĐ QCLH ở Anh 
nói rõ: CM thắng lợi ở Paris nhanh chóng
lan rộng. GCTS lợi dụng sức mạnh của
quần chúng để nắm chính quyền, xoa dịu sự
căm phẫn của nhân dân, hạn chế quyền vua
(dù vua Lu-I 16 vẫn ở ngôi vua)
- CM thắng lợi ở Paris  phái lập hiến
(đại tư sản) lên cầm quyền.
- Về nội dung Tuyên Ngôn: hs đọc - Cuối tháng 8/1789: Quốc hội thông
SGK/13.
 Em có nhận xét gì về TN nhân quyền và
dân quyền?
Gợi ý:
+ Tuyên ngôn và Hiến pháp 1791 phục vụ
quyền lợi của ai là chủ yếu?
+ Quần chúng có được hưởng quyền lợi gì
ko?
+ Sự thỏa hiệp của GCTS với PK thể hiện ở
điểm nào?
+ Vì sao có sự thỏa hiệp này?
qua Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân
quyền.

 em hiểu thế nào là CĐ QCLH?
(vua ko nắm thực quyền – quyền lực thuộc
về QH)
- GV giảng thuật:
Vua liên kết với lực lượng phản động +
cầu cứu PK Châu Âu  4/1792 Ao – Phổ
 Pháp. 8/1792: 80 vạn quân Phổ vào
nước Pháp.
- 9/1791: thông qua HP xác lập chế độ
QCLH.
 Nhân dân pháp đã hành động ntn khi - 10/8/1792: Nhân dân Paris cùng quân
“Tổ quốc lâm nguy”? Kết quả?
Nền CH được xác lập.
tình nguyện các địa phương đứng lên
lật đổ sự thống trị của phái lập hiến,
xóa bỏ CĐPK.
- GV giảng thuật.
2/ Bước đầu của nền Cộng hòa
(21/9/1792 – 2/6/1793)
 Kết quả của ngày 10/8/1792 có cao hơn
giai đoạn trước ko? Thể hiện ở những điểm
nào?
- Dựa vào lược đồ: nước Pháp TK18, cụ thể
hóa tình hình “Tổ quốc lâm nguy”
(Vùng nổi loạn chống CM lan rộng; cuộc
tấn công nước Pháp từ nhiều phía)
(SGK/14” mùa xuân  quyền lực “) (lược
đồ h.10 SGK/15)
- Sau khi lật đổ phái lập hiến, chính
quyền chuyển sang tay TS công thương

nghiệp (phái Gi-rông-đanh).
- 21/9/1792: nền CH đầu tiên của nước
Pháp được thành lập.
- 20/9/1792: Pháp thắng Ao – Phổ trận
Van-mi.

 Khi nước Pháp bị KH, thái độ của phái
Gi-rông-đanh ra sao? (SGK) Quần chúng
nhân dân phải làm gì để bảo vệ Tổ quốc; lật
đổ phái Gi – rông-đanh?
 Tình hình chiến sự trên đất Pháp 1792-
1793?
- Mùa xuân 1793: A + các nước PK
Châu Âu tấn công Pháp. Trong nước,
bọn phản động nổi loạn  đ/sống nhân
dân khốn khổ, phái Gi-rông-đanh chỉ lo
củng cố quyền lực.
 vì sao nhân dân Pháp phải lật đổ phái
Gi-rông-đanh? (ko lo tổ chức chống ngoại
xâm, nội phản, ổn định cuộc sống; chỉ lo
củng cố quyền lực)
- 2/6/1793: nhân dân Paris đã lật đổ
phái Gi-rông-đanh.
- GV giảng thuật: chú ý những biện pháp
kiên quyết, tiến bộ của CP/CM để hs hiểu
k/n Chuyên chính DCCM (SGK/16)
3/ Chuyên chính dân chủ CM Gia –
cô – banh (2/6/1793 – 27/7/1794)
- sau khi phái Gi-rông-đanh bị lật đổ,
chính quyền CM thuộc về phái Gia-cô-

banh.
 Em có nhận xét gì về những biện pháp
của chính quyền Gia-cô-banh (HS thảo
luận)
- gt về Rô-be-xpi-e, nêu các phẩm chất tốt
đẹp của ông. (kiên quyết CM, ko chịu khuất
phục trước kẻ thù, là người “ko thể bị mua
chuộc”) (cho xem ảnh)
- QH do phái Gia-cô-banh chiến đa số,
cử ra UB quốc ước, đứng đầu là Rô-be-
xpi-e.
- HS thảo luận: vì sao TS phản CM tiến
hành cuộc đảo chính? (ngăn chặn CM tiếp
tục phát triển vì đụng chạm nhiều đến
quyền lợi của chúng.)

 Những nguyên nhân nào dẫn đến sự thất
bại của phái Gia-cô-banh? (>< nội bộ phái
cầm quyền, nhân dân xa rời CP) – vì sao?
(quyền lợi nhân dân ko được bảo đảm như
phái Gia-cô-banh đã hứa) Thái độ của
GCTS Pháp? Vì sao sau năm 1794, CM
Pháp ko thể tiếp tục phát triển?
- Sau chiến thắng, nội bộ phái Gia-cô-
banh bị chia rẽ. Nhân dân ko ủng hộ
chính quyền.
- 27/7/1794: TS phản CM đảo chính 
Rô-be-xpi-e + các bạn chiến đấu bị xử
tử.
=> CMTS Pháp kết thúc.

-HS đọc SGK
- GV phân tích.
4/ Ý nghĩa LS của CMTS Pháp:
 Vì sao nói CMTS Pháp là cuộc CMTS
triệt để nhất? (do những kết quả đạt được
 nêu cụ thể – lớn hơn Anh + BM; đặc
biệt đã giải quyết vấn đề ruộng đất cho ND)

 Tác động, ảnh hưởng của CM Pháp đối
với trong nước (SGK) và nước ngoài (góp
phần thúc đẩy cuộc đấu tranh cho mục tiêu
DTDC)
- CMTS Pháp đã lật đổ CĐPK, đưa
GCTS lên cầm quyền, xóa bỏ nhiều trở
ngại trên con đường phát triển của
CNTB.
- Quần chúng nhân dân là lực lượng
chủ yếu đưa CM đạt đến đỉnh cao: nền
chuyên chính dân chủ Gia-cô-banh.
 Những hạn chế của CMTS Pháp? (SGK)
 Dựa vào đoạn trích SGK/17, nhận xét về
CM Pháp + Mỹ TK18?
- Hạn chế;
+ Chưa đáp ứng đầy đủ quyền lợi cơ
bản của nhân dân (không giải quyết
* KL bằng đoạn văn SGV/27 “người ta
gọi… tạo ra”
triệt để vấn đề ruộng đất cho ND,
không hoàn toàn xóa bỏ CĐ bóc lột
PK).

 SƠ KẾT BÀI HỌC:
GV nhấn mạnh các điểm chủ yếu:
- CM Pháp 1789 là cuộc CMTS triệt để nhất, nó đã lật đổ CĐ QCCC
trong nước và có ảnh hưởng đến sự phát triển LSTG; để lại dấu ấn sâu
sắc ở Châu Âu trong suốt TK XIX và sang cả TK XX, được Lênin
đánh giá là “ đại CM Pháp”.
- Quần chúng nhân dân có vai trò to lớn trong việc đưa đến thắng lợi và
phát triển của CMTS Pháp cuối TK18.
- Tuy có nhiều hạn chế, nhưng CMTS Pháp đã để lại nhiều bài học kinh
nghiệm.
4/ Củng cố:
- Lập niên biểu những sự kiện chính của CMTS Pháp (1789-1794)
- Vai trò của nhân dân trong CMTS Pháp được thể hiện ở những điểm
nào?
- Nêu những sự kiện chủ yếu qua các giai đoạn để chứng tỏ sự phát
triển của CMTS Pháp.
- Trình bày + phân tích ý nghĩa LS của CMTS Pháp.
5/ Dặn dò:
- Học thuộc bài.
- Tập trả lời Ch/SGK
- Làm BTLS.