Lịch sử lớp 8 - TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX potx

BÀI 10:
TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức: HS nắm được:
- Những nguyên nhân đưa đến việc Trung Quốc bị biến thành
nước nửa thuộc địa ở cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX là do triều
đình phong kiến Mãn Thanh hèn nhát, tạo điều kiện cho các
nước đế quốc xâu xé Trung Quốc.
- Các phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc chống
phong kiến và đế quốc cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX. Tiêu
biểu là cuộc vận động Duy Tân, phong trào Nghĩa hòa đòan,
cách mạng Tân Hợi. Ý nghĩa lịch sử và tính chất của các phong
trào đó.
- Giải thích đúng khái niệm “nửa thuộc địa, nửa phong kiến”,
“Vận động Duy Tân”.
2. Tư tưởng:
- Tỏ rõ thái độ phê phán triều đình phong kiến Mãn Thanh
trong việc để Trung Quốc biến thành miếng mồi xâu xé của
các nước đế quốc.
- Khâm phục cuộc đấu tranh của nhân dân Trung Quốc chống
đế quốc, phong kiến, đặc biệt là cuộc cách mạng Tân Hợi và
Tôn Trung Sơn.
3. Kĩ năng:
- Biết nhận xét, đánh giá trách nhiệm của triều đình phong kiến
Mãn Thanh trong việc để Trung Quốc rơi vào tay các nước đế
quốc.
- Biết sử dụng bản đồ Trung Quốc để trình bày các cuộc khởi
nghĩa Nghĩa hòa đòan, Cách mạng Tân Hợi.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
- Bản đồ treo tường” Trung quốc trước sự xâm lược của các nước

đế quốc”, “Cách mạng Tân Hợi 1911 “.
- Bản đồ SGK” phong trào Nghĩa hòa đòan”.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
- Nêu các phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc tiêu biểu của
An Độ?
- Vì sao các phong trào đó đều thất bại?
3. Giới thiệu bài mới:
Là một đất nước rộng lớn, đông dân, cuối thế kỉ XIX Trung Quốc đã bị
các nước phương Tây xâu xé, xâm lược. Tại sao như vậy? Phong trào đấu
tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Trung Quốc đã diễn ra như thế
nào? Chúng ta cùng giải đáp vấn đề này qua nội dung của bài.


Hoạt động dạy học Ghi bảng
GV sử dụng bản đồ Trung Quốc giới
thiệu khái quát về Trung Quốc thời
cận đại.
Tư bản Anh, Đức, Pháp, Nhật, Nga
đã xâu xé Trung Quốc như thế nào?
HS: Dựa vào SGK nêu.
GV cho HS xác định trên bản đồ các
khu vực xâm chiếm của các nước đế
quốc?
HS: Lên xác định.
GV: Vì sao mà không phải một mà
nhiều nước cùng xâu xé Trung
I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC
ĐẾ QUỐC CHIA XẺ.

Cuối thế kỉ XIX, triều đình
phong kiến Mãn Thanh khủng
hỏang, suy yếu. Các nước đế
quốc Anh, Pháp, Đức, Nhật, Nga
đã xâu xé chiếm nhiều vùng đất
của Trung Quốc làm thuộc địa.




Quốc? (thảo luận)
HS:Trả lời theo nhóm.
GV: Nhận xét và kết kuận
Chế độ nửa thuộc địa, nửa phong
kiến là như thế nào? Liên hệ với chế
độ nửa thuộc địa nửa phong kiến ở
Việt Nam?
HS: Thảo luận trả lời.
GV nhận xét, chốt ý.
Nguyên nhân nào dẫn đến phong trào
đấu tranh của nhân dân Trung Quốc
cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX?
HS: Sự xâu xé xâm lược của các
nước đế quốc, sự hèn nhát của triều
đình phong kiến Mãn Thanh…
GV phân tích hai nguyên nhân trên
và dẫn tới mâu thuẫn làm chiến tranh
bùng nổ.
Trình bày vài nét về cuộc vận động
Duy Tân 1898?

II. PHONG TRÀO ĐẤU TRANH
CỦA NHÂN DÂN TRUNG QUỐC
CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ
XX.
- Nguyên nhân:
 Sự xâu xé, xâm lược của các
nước đế quốc.
 Sự hèn nhát khuất phục của
triều đình Mãn Thanh trứớc
quân xâm lược.
- Cuối thế kỉ XIX – XX nhiều
phong trào đấu tranh chống đế
quốc, phong kiến đã nổ ra ở
Trung Quốc.
HS: Dựa vào SGK trình bày.
GV: Phân tích thêm.
Dùng bản đồ giới thiệu phong trào
Nghiã hòa đòan (nơi xuất phát, sự
phát triển phong trào).



Vì sao phong trào Nghĩa hòa đòan bị
thất bại?

HS: Do bị liên quân 8 nước đàn áp.
GV: Bổ sung. Tuy thất bại nhưng là
phong trào mang tính dân tộc thúc
đẩy nhân dân tiếp tục đấu tranh
chống đế quốc.


GV giới tiệu sự ra đời và sự lớn
mạnh của giai cấp tư sản Trung Quốc
cuối thế kỉ XIX - XX đòi hỏi phải có
- Cuộc vận động Duy Tân:
 Người khởi xướng: sĩ phu
tiến bộ: Khang Hữu Vi,
Lương Khải Siêu được vua
Quang Tự ủng hộ.
 Mục đích: cải cách chính trị,
đổi mới canh tân đất nước.
 Kết quả: thất bại.
- Phong trào nông dân Nghĩa
hòa đòan cuối thế kỉ XIX- XX
bùng nổ ở Sơn Đông rồi lan rộng
nhiều nơi trong tòan quốc. Kết
quả: thất bại.
 Là những phong trào mang
tính dân tộc, thúc đẩy nhân dân
tiếp tục đấu tranh chống đế
quốc.
III. CÁCH MẠNG TÂN HỢI
1911:

một chính đảng lãnh đạo bảo vệ
quyền lợi giai cấp tư sản Trung
Quốc.
Tôn Trung Sơn là ai và ông có vai
trò gì đối với sự ra đời của Trung
Quốc Đồng Minh hội?
HS: Trả lời SGK.
GV bổ sung thêm.
Cách mạng Trung Quốc đã bùng nổ
như thế nào?
HS: Trả lời SGK.


GV: Vì sao cách mạng Tân Hợi
chấm dứt?
HS: Tư sản thương lượng với triều
đình Mãn Thanh, thỏa hiệp với các
nước đế quốc.
GV: Nêu tính chất, ý nghĩa cách
mạng Tân Hợi?




- Tôn Trung Sơn (1866-1925)
quyết định thành lập Trung Quốc
Đông Minh hội- chính đảng đại
diện cho giai cấp tư sản Trung
Quốc.

- 10/10/1910 khởi nghĩa ở Vũ
Xương thắng lợi
- 29/12/1911 nước Trung Quốc
độc lập được thành lập.2/1912
cách mạng Tân Hợi thất bại.
- Nguyên nhân thất bại:
 Giai cấp tư sản thương
lượng với triều đình Mãn
Thanh.
 Thỏa hiệp với các nước đế
HS: Trả lời SGK.
GV: Nhận xét tính chất, quy mô của
các phong trào đấu tranh của nhân
dân Trung Quốc?
HS: Tính chất : chống đế quốc chống
phong kiến.
Quy mô rộng khắp, liên tục từ cuối
thế kỉ XIX - XX.
quốc.
 Là cuộc cách mạng tư sản dân
chủ không triệt để.
- Ý nghĩa:
Tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản
phát triển, ảnh hưởng phong trào
giải phóng dân tộc ở châu Á.

4. Củng cố bài học:
Cho HS làm bài tập:
Bài 1: Đánh dấu vào những nguyên nhân đưa đến sự thất bại của phong trào
đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX - XX:

a. Sự cấu kết giữa triều đình Mãn Thanh với các nước đế quốc.
b. Các phong trào chưa có sự liên kết.
c. Thiếu một giai cấp lãnh đạo tiên tiến, một đường lối cách mạng đúng
đắn.
d. Cả ba nguyên nhân trên.
Bài 2: Lập bảng niên biểu tóm tắt phong trào đấu tranh của nhân dân Trung
quốc ( thời gian, diễn biến, mục đích, kết quả) từ 1840-1911.
5. Dặn dò:
- Học bài , làm bài tập thực hành.Trả lời câu hỏi SGK.
- Chuẩn bị bài mới.