BÀI 28: TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆ
T
NAM NỬA CUỐI THẾ KỶ XIX.
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC: Thông qua giờ dạy giúp học sinh các vấn đề sau
1.Kiến thức:
+ Nắm được nét chính về tình hình kinh tế, xã hội Việt nam giữa thế kỷ
XIX để có thể cắt nghĩa các đề nghị cài cách.
+ Hiểu được động cơ, nội dung đề nghị cải cáchvà ghi nhớ được một số
nhà cải cách tiêu biểu.
+ Cắt nghỉa được nguyên nhân vì sao các đề nghị cải cách đều bị khước từ.
Hiểu tác dụng của những đề nghị cải cách đối với sự ra đời của phong trào
Duy Tân ở nước ta hồi đầu thế kỷ XX.
2. Tư tưởng, tình cảm:
+ Khâm phục lòng dũng cảm, cương trực, thẳng thắn cũa các nhà duy Tân
của Việt Nam.
+ Giáo dục thái độ trân trọng đôi với những giá trị đích thực của tư tưởng, trí
tuệ con người trong quá khứ, hiện tại và tương lai.
3. Kỹ năng:
+ Tiếp tục rèn luyện kỹ năng phân tích đánh giá
+ Rèn luyện kỹ năng liên hệ với thực tế, rút bài học lịch sử.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC: Lược đồ Phong trào nông dân khởi nghĩa
ở nửa cuồi thế kỷ XIX
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC .
1. Kiểm tra bài cũ:
*Hãy nhận xét về cuộc khởi nghĩa nông dân Yên Thế ?
*Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử của các đấu tranh miền núi ?
Vào bài mới : Trong thời gian từ cuối thế kỷ XIX tình hình nước ta đầy biến
động :Thực dân Pháp tiến hành xâm lược nước ta, tình hình kinh tế, xã hội
sa sút nghiêm trọng, thái độ chống Pháp của triều đình Huế, các cuộc đấu
tranh chống xâm lược và chống phong kiến của nhân dân…. Trong bối cảnh
đó xuất hiện nhiều đề nghị cải cách nhằm cứu vãn tình hình. Đây là một nội
dung quan trọng của lịch sử dân tộc. trong tiết học hôm nay chúng ta tìm
hiểu nguyên nhân, nội dung của những đề nghị cải cách, nắm được môt số
nhà cải cách tiêu biểu và nguyên nhân vì sao những đề nghị cải cách đó
không được chấp nhận
2.Bài mới :
HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
GHI BẢNG
Mục I. Tình hình Việt nam nửa
cuối thề kỷ XIX
Hoạt động 1.
Mục tiêu : Nét chính về tình hình
kinh tế Việt Nam và hiểu được tại
sao xã hội lâm vào khủng hoảng
Phương pháp :
*Tổ chức thực hiện:
+ GV cho HS đọc SGK Mục I. Tình
hình Việt Nam nửa cuối thế kỷ XIX
có gì nổi bật? ( HS đọc SGK và trả
lời câu hỏi )
I. Tình hình Việt nam nửa cuối thề kỷ
XIX
HS ghi:
-Kinh tế :nông nghiệp, thủ công nghiệp bế
tắc, tài chính khô kiệt,dời sống nhân dân
vô cùng khó khăn
-Xã hội :
+ Bộ máy chính quyền từ trung ương đến
địa phương đều mục ruỗng
+Mâu thuẫn giai cấp và mâu thuẫn dân
GV chốt lại: => Khởi nghĩa nông
dân nổ ra=> chỉ trên lược đồ Phong
trào nông dân khởi nghĩa ở nửa cuối
thế kỷ XIX
+ GV nêu tiếp câu hỏi : Nguyên
nhân vì sao kinh tế xã hội Việt
Nam ở nửa cuối thế kỷ XIX lâm
vào khủng hoảng?=>(HS tham gia
thảo luận nhóm) GV kết luận do :
+Thực dân Pháp ráo riết mở rộng
chiến tranh xâm lưỡc Nam Kỳ
+Triều đình Huế vận tiếp tục thực
hiện chính sách nội ngoại giao lỗi
thời, lạc hậu
GV nêu câu hỏi :Muốn thoát khỏi
tình trạng khủng hoảng trên thì
phải làm gì? (HS suy nghĩ và trả
lời)
tộc gày càng gay gắt=>khởi nghĩa nông
dân nổ ra
HS ghi:=>kinh tế, xã hội khủng hoảng,cải
cách là tát yếu, cần thiết để đưa đất nước
thoát khỏi bế tăc
*Củng cố :GV sử dụng câu hỏi
SGK trang134 và câu 1, 2, 3 trong
SBT trang108 ,109
Mục II. Những đề nghị cải cách ở
Việt Nam vào nửa cuối thế kỷ XIX
Hoạt động 2
Mục tiêu:Hiểu được vì sao các sĩ
phu, quan lại đưa ra những đề
nghị cải cách?
Nhớ được tên một số nhà cải cách
tiêu biểu Những nội dung chính của
các đề nghị cải cách
Phương pháp :
+GV nêu câu hỏi: Xuất phát từ
đâu,các sĩ phu, quan lại đưa ra những
đề nghị cải cách?->( HS tự đọc SGK,
trả lời)
(Từ thực trạng khủng hoảng kinh tế
xã hội Việt Nam….Từ lòng yêu nước
Mục II. Những đề nghị cải cách ở Việt
Nam vào nửa cuối thế kỷ XIX
HS tự đọc SGK, trả lời
thương dàn muốn cho nước nhà giàu
mạnh, có thể đương đầu với cuộc
xâm lược của thực dân Pháp……Bản
thân quan lạicó điều kiện đi nhiều,
biết nhiều, đã từng chứng kiến sự
phồn thịnh của tư bản âu Mỹvà thành
tựu của văn hoá phương Tây)
*Củng cố : Câu 3, 4 SBT trang 109
+GV cho HS tự đọc SGK mục II,và
yêu cầu :Xác định tên những nhà cải
cách cần ghi nhớ. Nội dung chính
của những đề nghị cải cách(Chữ nhỏ
SGK trnag 135)
=>Nội dung chính: Muốn thay đổi
chính kiến, thay đổi quan niệm thuộc
nhiều vấn đe về kinh tế , chính trị ,
tôn giáo,pháp luật ……
HS ghi;
- 1868, Trần Đình Túc Và Nguyễn Huy Tế
xin mở cửa biển Trà Lý(Nam Định)
- Đinh Văn Điền đẩy mạnh việc khai khẩn
ruộng hoang, khai mỏ, phát triể
n buôn
bán, chấn chỉnh quốc phòng
- Đặc biệt, từ năm 1863 đến 1871, Nguyễn
Trưởng Tộ xin chấn chỉnh bộ máy quan
lại, phát triển công thương nghiệp và tài
chính, chỉnh đốn võ bị, mở rộng ngoại
giao, cải tổ giáo dục….
-1877 và 1882, Nguyễn Lộ Trạch đề nghị
chấn hưng dân khí, khai thông dàn trí, bảo
vệ đất nước.
*Củng cố : Câu 4,5 SBT trang 109
Mục III. Kết cục của các đề nghị cải
cách
Hoạt động 3
Mục tiêu : HS ghi nhớ, hiể
u vì sao
những đề nghị cải cách đó không
được thực hiện
Phương pháp :
+GV trình bày: Những đề nghị cải
cách đáp nhu cầu của tình hình đất
nước lúc đó,tac động đến các nghĩ,
cách làm của một bộ phận quan lại
tiều đình Huế, nhưng tại sao lại
không thực hiện được
III. Kết cục của các đề nghị cải cách
-Các đề nghị cải cách đáp ứng yêu cầu của
nước ta bấy giờ,nhưng vẫn còn :
+Lẻ tẻ, rời rạc
+Chưa giải quyết được mâu thuẫn giữa
nhân dân với thực dân Pháp, mâu thuẫn
giữa nông dân với địa chủ phong kiến
+Triều đình bảo thủ, cự tuyệt, đối lập với
mọi sự thay đổi
-Các đề nghị cải cách phản ánh:
+Trình độ nhận thức mới của người VN
+Gây tiếng vang, tấn công vào tư tương
bảo thủ
Làm BT 6,7 trang 110
GV cho HS phát biểu nhận xét, ý
nghĩa của các cải cách,liên hệ vời
đời sống hiện tại
*Củng cố toàn bài:
Câu 1 SGK trang 136
Câu2 : SGK trang 136 (HS cấn xem xét những điều kiện thực hiên cải cách
về kinh tế, xã hội, tài chính. Nếu dược thực h iện, tình hình đất nước ra sao ?
*Sơ kết bài học : SHD giáo viên
*Dặn dò :
+ Học thuộc bài, hoàn chỉnh bài tập
+Đầu thế kỷ XX, thực dân Pháp hoàn thành công cuộc bình định nước ta,
nên tiến hành khai thác thuộc địa Việt Nam một cách quy mô,Các em tìm
hiểu trước bài 28 để hiểu những thủ đoạn về chính sách chính rrị, kinh tế,
văn hóa, giáo dục của Pháp dẫn đến những biến đổi cũa XHVN cuối thế kỷ
XIX, đầu thế kỷ XX