Vật lý lớp 10 cơ bản - LỰC ĐÀN HỔI CỦA LÒ XO - ĐỊNH LUẬT HÚC ppt

LỰC ĐÀN HỔI CỦA LÒ
XO. ĐỊNH LUẬT HÚC

I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Nêu được những đặc điểm về điểm đặt và hướng lực đàn hồi của lò xo.
- Phát biểu được định luật Húc và viết được công thức tính độ lớn của lực
đàn hồi của lò xo.
- Nêu được các đặc điểm về hướng của lực căng dây và của áp lực giữa
hai bề mặt tiếp xúc.
2. Kỹ năng:
- Biểu diễn được lực đàn hồi của lò xo khi bị giãn hoặc bị nén.
- Sử dụng được lực kế để đo lực, biết xem xét giới hạn đo của dụng cụ
trước khi sử dụng.
- Vận dụng được định luật Húc để giải các bài tập trong bài.
3. Thái độ:
- Cẩn thận khi sử dụng lực kế, kiên nhẫn khi tính toán.
II. PHƯƠNG PHÁP:
- Kết hợp các phương pháp trực quan, đàm thoại.
III. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
- Một vài lò xo, các quả cân có trọng lượng như nhau, thước đo có chia
đến milimét.
- Một vài lực kế có giới hạn đo khác nhau, kiểu dáng khác nhau.
2. Học sinh:
- Ôn lại kiến thức về lực đàn hồi và lực kế đã học ở lớp 6.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC:
1. Ổn định lớp: 1 phút
2. Kiểm tra bài cũ: 7 phút
- Phát biểu định luật vạn vật hấp dẫn và viết hệ thức của lực hấp dẫn?
- Giải thích tại sao gia tốc rơi tự do và trọng lượng của vật càng lên cao

thì càng giảm.
3. Bài mới: 27 phút

Hoạt động của giáo
viên
Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: Xác định
hướng và điểm đặt của


I. Hướng và đặc điểm của lực
đàn hồi của lò xo:
lực đàn hồi của lò xo:
- Làm thí nghiệm biến
dạng 1 số loại lò xo để
học sinh quan sát.
- Chỉ rõ lực tác dụng
vào lò xo gây ra biến
dạng, lực đàn hồi của lò
xo có xu hướng chống
lại sự biến dạng đó. Và
yêu cầu trả lời C1.
Hoạt động 2: Tìm hiểu
định luật Húc:
- Cho HS hoạt động
nhóm thảo luận và nhận
xét sơ bộ về quan hệ
giữa lực đàn hồi của lò
xo và độ dãn.
- Gợi ý: có thể tác dụng

lực lên lò xo bằng cách
treo các quả nặng vào lò
- Quan sát thí nghiệm
biểu diễn của giáo viên
với lò xo.
- Biểu diễn lực đàn hồi
của lò xo khi lò xo bị nén
và dãn. Và trả lời C1.




- Nhận xét sơ bộ về quan
hệ giữa lực đàn hồi của lò
xo và độ dãn.

- Thảo luận và xây dựng
phương án thí nghiệm để
khảo sát quan hệ trên.
- Làm thí nghiệm theo
nhóm, ghi kết quả vào
bảng 12.1.
- Lực đàn hồi xuất hiện ở hai đầu lò
xo và tác dụng các vật tiếp xúc (hay
gắn) với nó làm nó biến dạng.
- Hướng của lực đàn hồi ở mỗi đầu
lò xo ngược với hướng của ngoại
lực gây biến dạng.
II. Độ lớn của lực đàn hồi của lò
xo. Định luật Húc:

1. Thí nghiệm: SGK

Kết quả: Lực đàn hồi của lò xo tỉ lệ
thuận với độ dãn của lò xo.
2. Giới hạn đàn hồi của lò xo:
Nếu trọng lượng vật vượt qua một
giá trị nào đó thì khi bỏ vật đi lò xo
không co được về chiều dài ban
đầu. Giá trị đó gọi là giới hạn đàn
hồi của lò xo.
3. Định luật Húc:
a) Phát biểu: Trong giới hạn đàn
xo.
- Yêu cầu các nhóm HS
làm thí nghiệm như hình
12.2 và kết quả vào
bảng 12.1.
- Dựa vào kết quả thí
nghiệm yêu cầu HS rút
ra nhận xét.
- Giới thiệu về giới hạn
đàn hồi.
-Nêu và phân tích định
luật Húc.
Hoạt động 3: Tìm hiểu
một số trường hợp lực
đàn hồi khác:
- Giới thiệu lực căng ở
dây treo và lực pháp
tuyến ở các mặt tiếp

xúc.


- Rút ra quan hệ giữa lực
đàn hồi của lò xo với độ
dãn.





- Ghi nhận nội dung và
biểu thức của định luật
Húc.



- Biểu diễn lực căng dây
và lực pháp tuyến.

hồi, độ lớn của lực đàn hồi của lò
xo tỉ lệ thuận với độ biến dạng của
lò xo.
b) Biểu thức:
lkF
âh


với: k là hệ số đàn hồi của lò xo
(đơn vị là N/m).

0
lll 
là độ biến dạng (độ
dãn hay nén) của lò xo.
4. Chú ý:
- Đối với dây cao su, dây thép, …
lực đàn hồi chỉ xuất hiện khi bị
ngoại lực kéo dãn nên được gọi là
lực căng.
- Đối với các mặt tiếp xúc bị biến
dạng khi ép vào nhau, lực đàn hồi
có phương vuông góc với mặt tiếp
xúc.


4. Củng cố: 8 phút
Hướng dẫn HS làm bài tập 6 trang 74 SGK.
5. Hướng dẫn học tập về nhà: 2 phút
- Cần nắm được: đặc điểm về điểm đặt và hướng lực đàn hồi của lò xo;
định luật Húc; các đặc điểm về hướng của lực căng dây và của áp lực
giữa hai bề mặt tiếp xúc.
- Làm các bài tập 1, 3, 4, 5 trang 74 SGK.
- Đọc phần “Em có biết?”.