Bệnh ở da, tóc, lông, bệnh lây qua đường tình dục và một số bệnh khác - Phần 5 docx

500 giải đáp y học theo yêu cầu bạn đọc
Bệnh ở da, tóc, lông, bệnh lây qua đường
tình dục và một số bệnh khác
Phần 5
471. Chấn thương vùng vú
Cháu là nữ học sinh cấp 3, có người bạn thân lần lượt bị chấn thương
vào vú trái và vú phải (lần đầu do ngã, lần sau ghế đập vào), gây đau nhức
không chịu nổi, nhưng bạn ấy ngại đi khám bác sĩ. Xin cho biết có ảnh
hưởng gì không và có dẫn tới u vú không?
Khi cháu đọc giải đáp này thì chắc chắn rằng bạn cháu hoặc đã hết
đau (nếu chấn thương không làm đụng giập các mô ở vú), hoặc đang bị đau
nhức nhiều hơn kèm theo sốt (nếu các mô ở vú bị đụng giập nhiều, có ổ máu
tụ nay đang nhiễm khuẩn vì không được xử trí tốt ngay từ đầu).
a) Trường hợp bị va đập như vậy, tốt nhất là chườm lạnh liên tục tại
chỗ: Dùng khăn mặt hoặc túi nước lạnh đặt lên vùng chấn thương (nếu trời
rét, phải nằm nơi kín gió) cho tới khi thấy đỡ hẳn đau (thường sau 1 tiếng là
được); nếu cần thì tiếp tục làm vài lần sau đó. Nói chung, không cần thuốc
men gì.
Nếu thấy chỗ bị chấn thương sưng dần lên, phải dè chừng có ổ máu
tụ: Bác sĩ sẽ cho chọc hút vô khuẩn, sau đó băng ép để tránh tái phát; trường
hợp này nên uống thêm kháng sinh trong dăm hôm, để ngừa viêm nhiễm tại
chỗ.
b) Chấn thương này không có vai trò gì trong việc hình thành các
bệnh ở vú.
472. Hãy xem lại thật cẩn thận
Cháu có một người bạn trai khi đá bóng bị trái banh đập vào ngực
gây ho ra máu, sau đó được dùng thuốc, có giảm sơ sơ, gần đây lại tái phát,
sức khỏe yếu, nhưng bạn cháu vẫn giấu gia đình Xin cho cháu một lời
khuyên.
Đáp: Thư cháu khá mơ hồ, chắc là vì cháu cũng nghe nói một cách
mơ hồ như thế.

1. Trước hết, cháu cần nắm một vài kiến thức chung về chuyện ho ra
máu do chấn thương:
a) Lồng ngực có khung xương sườn khá vững chắc. Nếu bị va đập vào
thành ngực thì phải thật mạnh, thường làm gãy xương sườn, làm đụng giập ít
nhiều mô phổi, từ đó mà chảy máu rồi nạn nhân ho khạc ra. Máu này thậm
chí có thể rỉ vào khoang màng phổi gây trán máu màng phổi.
b) Nếu bị sức ép của bom, mìn nổ gần, thì tuy bề ngoài nhìn lồng
ngực bình thường, nhưng do áp lực không khí rất cao nên mô phổi bị tổn
thương (bầm giập, rách ) và chảy máu, làm ta khạc ra máu tùy mức độ.
2. Đem đối chiếu kiến thức trên với trường hợp bạn cháu, thấy không
phù hợp. Bởi vì dù là cú banh của siêu cầu thủ đi nữa cũng khó lòng làm cho
anh ta ho ra máu rồi "sức khỏe bị yếu".
Do đó, có thể bạn cháu đã có sẵn một bệnh ở phổi (thâm nhiễm lao,
thậm chí hang lao, giãn phế quản ), và cú banh kia chỉ tác động thêm và
"cảnh báo" cho ta mà thôi. (Nói thì hơi vô đoán, nhưng cũng dè chừng
chuyện "cú banh" là không hề có).
Vậy tốt nhất và đảm bảo nhất là bạn cháu sớm đi chụp X quang hai
phổi rồi đi khám tại một cơ sở lao của ngành y tế; các chuyên viên sẽ có ý
kiến chính xác. Nếu chẳng may bị lao thì hiện giờ đã có thuốc chống lao hữu
hiệu, cứ yên trí; nhưng trong trường hợp này cháu phải chú ý để không bị
lây bệnh.
473. Những thứ cần có trong nhà
Hôm kia, cháu được người lớn giao việc cho cạo rửa cái thủ (đầu)
của một con lợn chết bệnh, cháu vô ý bị một đầu xương đâm thủng ngón tay,
cháu lấy nước rửa chén rửa sạch; sang ngày hôm qua thấy nhức nhối, cháu
nặn ra được một ít đất cát rồi rửa sạch bằng nước muối, nhưng vẫn sợ vì
sau đó vẫn nhức. Xin cho cháu ngay một lời khuyên bằng thư riêng.
Không biên thư riêng cho cháu làm gì, vì đã qúa trễ (trong trường hợp
cần xử trí thật nhanh như vậy, không thể ngồi chờ "thư đi từ quê tới toà soạn
rồi đi ngược chiều trở lại", chí ít cũng mất 7,8 hôm). Nhân đây chỉ muốn

nhắc các cháu một số việc, tưởng chừng nhỏ nhoi, nhưng lại cần thiết:
1. Mỗi gia đình nên có một lọ cồn 70 độ, hoặc cồn iốt; một gói bông,
một gói gạc nhỏ đã diệt khuẩn; tốt nhất là có thêm loại băng dính có dán sẵn
gạc nhỏ. Chi phí cho khoản này không qúa 15 ngàn đồng, dùng được quanh
năm. Cất tất cả vào một chiếc hộp sạch và để nơi dễ tìm thấy khi cần.
2. Khi bị thương tích ở da thịt, phải:
- Rỏ cồn ngay vào vết thương (nếu qúa bẩn, có thể dùng nước sạch
dội nhiều lần trước khi thấm khô và rỏ cồn);
- Xem kỹ, nếu còn dị vật thì dùng kim xoa cồn khều nhẹ để lấy ra;
- Vừa bóp mạnh xung quanh vết thương vừa rỏ cồn, để cho máu đẩy
hết đất cát ra; nếu vật đâm có dính hóa chất thì làm kỹ càng hơn;
- Bôi cồn lần cuối rồi băng lại.
- Nên tiêm phòng uốn ván (tại các trạm y tế) nếu vật đâm bẩn (gỉ,
bùn ).
- Nếu thấy vật đâm bẩn, hoặc vết đâm sâu, nên uống kháng sinh 3 đến
5 hôm.
c) Nếu vì xử trí kỳ đầu không tốt, sang ngày thứ hai thấy nhức nhối,
thân nhiệt tăng, tức là có hiện tượng nhiễm khuẩn; lúc bấy giờ tuyệt đối
không được bóp nặn vào vết thương. Tại sao? Bởi vì vào giai đoạn này đã
hình thành hàng rào bảo vệ để chống đỡ với vi khuẩn hiện diện trong vết
thương, nếu bóp mạnh sẽ phá vỡ hàng rào đó, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn
công ồ ạt, thậm chí thâm nhập ngay vào máu. Phải được khám bác sĩ kịp
thời để có biện pháp điều trị thích hợp.
474. Má bên to bên nhỏ
Tôi có một con trai 4 tuổi, hai má phát triển không đều, bên to bên
nhỏ. Xin hỏi có thể chữa bằng thuốc hay châm cứu không?
Không nên châm cứu và dùng thuốc. Bạn tập cho cháu nhai nhiều về
phía nhỏ (thành một thói quen) để giúp cho nhóm cơ nhai bên đó phát triển.
Hằng ngày gia đình xoa nắn thêm bên đó để tăng cường. Thời gian lâu dài
đấy, cần kiên trì. Ngoài ra, tuyệt đối không một ai được trêu trọc cháu, để

khỏi gây tâm lý tự ty, mặc cảm.
475. Bị mèo hoang cắn
Cách đây hơn 2 tháng, em bị một con mèo hoang cắn ở ngón tay,
trong khi em bắt nó về nuôi (hiện nó vẫn ở trong nhà em, và vết thương đã
lành). Em muốn biết bị mèo hoang cắn có phải chích ngừa không? Một số
người bảo là nếu không chích ngừa thì sau 3 tháng sẽ bị chất độc hành hạ.
Trong điều kiện nghi vấn thì khi bị chó hay thú hoang cắn, phải tiêm
phòng dại, theo chế độ quy định của y tế, đặc biệt với vết cắn ở cao, tức là
gần não (mặt, cổ, ngực, tay) phải tiêm phòng càng sớm càng an toàn.
May mắn con mèo cắn em là mèo lành, và răng miệng nó cũng "sạch",
nên vết cắn không nhiễm khuẩn (có lẽ chú miu này vừa mới "bụi đời" thôi,
chưa thuộc loại ăn bẩn kinh khủng đến mức vết cắn gây nhiễm khuẩn nặng,
phải tốn nhiều thuốc mới khỏi).
Chẳng có chất độc gì hành hạ sau những ba tháng. Bởi nói "khùng"
một chút nhé, nếu là mèo dại thì chắc chắn em đã bị các cơn dại hành hạ
(đau đớn kinh khủng, sợ ánh sáng, sợ nước, sợ gió, tru lên từng cơn ), đó là
chưa kể một số người nữa cũng bị vạ lây do "vụ bắt mèo" của em.
Thích chơi mèo cũng được thôi, nhưng hãy dè chừng hiện tượng dị
ứng do lông mèo!
476. Sợ thì nhớ giữ tay luôn sạch
Vừa rồi em của bố cháu ra chơi, ăn ở tại nhà cháu mấy ngày. Nghe
chú ấy nói là đang bị viêm gan C, cháu sợ qúa, nên muốn biết là gia đình
cháu có bị lây không và phải làm gì để tránh mắc bệnh?
a) Chẳng phải làm gì cả nếu đúng là ông ấy bị viêm gan C. Bởi vì
viêm gan B và viêm gan C chỉ lây nhiễm qua đường máu (khi tiêm chích,
nhổ răng, truyền máu, qua vết mổ khi phẫu thuật, qua vết xước ở tay khi
thao tác trên môi trường có virus).
Giả thử trong thời gian ông chú lưu lại nhà, nếu gia đình cháu có ai
đứt tay, còn ông ấy không rách da rách thịt, thì cũng không thể lây bệnh
được.

b) Nếu ông ấy bị viêm gan A chưa được trên dưới 2 tháng, thì gia đình
phải làm tổng vệ sinh chăn chiếu, toa lét (chú ý bồn cầu, nắm đấm cửa) ,
tóm lại là những gì ông có thể giây phân vào. Bởi vì viêm gan A chỉ lây qua
đường tiêu hóa nên rất dễ nhiễm cho nhau, có trường hợp cả một khu vực
dân bị mắc thành một bệnh địa phương. Cũng may viêm gan A nói chung
nhẹ hơn và virus bị thải trừ sau 45-50 ngày.
Những gia đình có thói quen rửa tay trước khi ăn, rửa sạch bất cứ hoa
qủa gì trước khi ăn (kể cả dưa, dứa, nhãn, v.v.), dùng dao sạch để gọt vỏ, dội
bát đĩa bằng nước sôi trước khi dọn mâm thì các thành viên không gặp
nguy cơ bị viêm gan A.
477. Làm gì khi dị ứng với bia rượu
Em là con trai nhưng không thể nào uống được bia rượu (1 lon bia là
đỏ mặt tía tai, 3-4 lon thì nổi mẩn ngứa khắp người, kéo dài khoảng 5-7
ngày). Nhưng em lại muốn biết uống để được thuận lợi trong giao tiếp, hay
ngay trong đám cưới của mình khi mọi người hô "zdô, zdô" bắt chú rể uống.
Xin cho biết có cách gì làm cho hết dị ứng đối với bia rượu không?
1. Con người cổ xưa rất khoái chất "tửu", nhất là các qúy ông (nam vô
tửu như kỳ vô phong = trai không rượu như cờ không gió), nhưng cuối cùng
giật mình vì nó hủy hoại dần các tế bào gan, chưa nói chuyện con cái sinh ra
thường kém phát triển trí tuệ, thậm chí hay mắc bệnh tâm thần Khi các
danh y lên tiếng cảnh báo về hậu hoạ thì đã muộn: thói quen uống rượu đã
lan tràn, đến nỗi trước đây có lần chính quyền Hoa Kỳ đã công bố bệnh cấm
rượu, tốn bao công sức để dẹp bỏ thói uống rượu, mà cuối cùng đành thúc
thủ.
Điều khó hiểu là: Mặt người uống nhiều bia rượu đỏ gay chẳng đẹp đẽ
gì, miệng họ sặc mùi cồn không thơm tho chút nào, giọng nói thiếu tự nhiên
của họ chẳng có gì đáng tin cậy, bản thân họ có thể không biết những điều
đó, nhưng tại sao chúng ta tuy thấy chướng mà vẫn không sớm nói cho họ
hay? Phải chăng vì chúng ta đang phải sống trong một bầu không khí nhậu
nhẹt tràn lan, đến nỗi một sinh viên y dược chững chạc như em cũng muốn

"có tài nhậu nhẹt", dù trời đã cấm?
2. Em sẽ được các thầy giảng về dị ứng (= phản ứng dị thường) cùng
các phương pháp giải tỏa mẫn cảm để chữa các bệnh ho dị ứng. Chẳng hạn
dùng phấn hoa cho người nghi bị dị ứng do phấn hoa, dùng các hạt bụi cho
người nghi dị ứng do bụi, v.v. Việc này phải thận trọng với liều ban đầu rất
nhỏ, tăng dần và theo dõi sát sao. Các phấn hoa, chất bụi này (gọi là dị ứng
nguyên) sẽ tập dần cho cơ thể quen với chúng, đến mức không còn dị ứng,
nghĩa là hết mẫn cảm đối với dị ứng nguyên và khỏi bệnh.
Nếu vô ý đưa vào một lúc một lượng lớn dị ứng nguyên, thì tác dụng
sẽ ngược lại: không phải giải tỏa mẫn cảm, mà lại gây ra phản ứng qúa mẫn
cảm nguy hiểm đến tính mạng (sốc phản vệ).
Có thể em nghĩ sẽ dùng bia rượu để chữa dị ứng của mình? Chớ, bởi
vì giới hạn giữa "liều lượng giải tỏan mẫn cảm" và "liều lượng gây chóang
phản vệ" khá mong manh, nên có thể sai một ly đi một dặm. "Liều mạng"
như vậy chỉ nhằm trở thành "siêu nhậu" là chuyện không nên. Đời các em
còn bao nhiêu việc hay, việc tốt, việc tuyệt vời đáng làm và cần làm.
3. Khi ai đó mời uống bia rượu, em cứ hồ hởi cụng ly nước ngọt của
mình với họ và nói: "Xin lỗi, tôi không biết uống". Lúc đó, nếu bên cạnh có
"nàng", em sẽ thấy nàng sung sướng biết bao, bởi nếu không, nụ hôn của em
sẽ sặc mùi cồn trước khi em ngủ li bì rồi cứ thế gãi sồn sột khắp người suốt
cả tuần như thư em nói. Vả chăng, câu xin lỗi không có lỗi của em có thể
làm cho người mời nhập nghĩ lại phần nào.
4. Nếu có dịp ra nước ngoài, thì mỗi lần bồi bàn đưa thức uống, em
phải nói rõ là em bị dị ứng bia rượu, thậm chí phải viết ra giấy như có người
phương Tây bị dị ứng đậu phộng (lạc) đã làm khi sang thăm nước ta.
478. Ung thư vú có di truyền không
Người cô họ của em bị ung thư vú đã mổ được ba năm nay, sức khỏe
vẫn tương đối tốt. Mới đây, con gái lớn của cô em được bác sĩ cho chụp X
quang vú và chẩn đoán là ung thư vú. Như vậy là ung thư vú di truyền từ mẹ
sang con?

1. Từ lâu, qua thống kê người ta đã thấy hiện tượng bệnh ung thư xảy
ra trong dòng họ; ngày nay hiện tượng này đã được giải thích bằng sự đột
biến gene, và các nhà khoa học đang nỗ lực để sớm có phương cách xử lý
nó.
Riêng đối với ung thư vú (UTV), khoa học đã xác định được là do đột
biến của các gene BRCA1 và BRCA2. Dĩ nhiên đã nhận dạng được kẻ thù
rồi thì sớm muộn sẽ có phương cách hữu hiệu để tiêu diệt.
2. Trong khi chờ đợi một biện pháp "tận gốc" như vậy, chi em ta cần:
- Quan tâm hơn để phát hiện "cục gì" ở vú, nhất là cục không gây đau,
để được khám và chẩn đoán kịp thời, chủ yếu bằng chụp X quang vú và
phương pháp hiện đại nhất hiện nay; nếu nghi ngờ thì phẫu thuật lấy u lúc
này nhẹ nhàng và an toàn tuyệt đối. Chị em nào chưa quan tâm, xin hãy
tham khảo một số liệu nhắc nhở sau đây: Tại Hoa Kỳ, cứ 8 nữ sống tới 80
tuổi thì có 1 bị UTV.
- Không qúa lo lắng là "khi thân nhân đã bị UTV thì chắc chắn bản
thân mình cũng sẽ bị". Vì theo các thống kê lớn trên thế giới, chỉ có 10 đến
20% trường hợp UTV do di truyền mà thôi; còn lại 80 đến 90% UTV chưa
biết nguyên nhân do đâu.
3. Trường hợp người chị em họ của em nằm trong tỷ lệ 10-20% nói
trên, nhưng cũng cần thấy ngay rằng chưa chắc con gái của chị ấy sẽ bị UTV
như mẹ; đây không phải là lời an ủi suông mà là một thực tế khoa học.
Em nên thông báo với chị về kết qủa nghiên cứu của nước ngoài cho
biết các loại nấm như: nấm hương nâu, nấm sò tía, nấm mèo (mộc nhĩ), nấm
linh chi chứa hoạt chất taxol có tác dụng chữa ung thư vú và ung thư
buồng trứng; và khuyên chị nên thường xuyên ăn các loại nấm này.
479. Sau khi bị tai biến mạch não
Mẹ cháu năm nay 43 tuổi, bị tai biến mạch máu não, liệt chân trái và
tay trái, nói ngọng. Gia đình cháu đã cố gắng hết sức, nhưng bệnh của mẹ
cháu vẫn thế. Xin cho chúng cháu một lời khuyên.
Thư cháu sơ sài qúa nên chỉ nêu lên mấy điểm chính để gia đình đối

chiếu mà vận dụng.
1. Nếu xuất huyết do tổn thương của thành mạch máu não, thì ở
trường hợp mẹ cháu lượng máu ra không lớn và đã ngừng chảy. Tuy nhiên,
ổ máu tụ đó (nằm ở bên phải),đã gây chèn ép, gây liệt nửa người trái.
Trường hợp này, hiện tượng liệt ít khả năng hồi phục.
Nếu chỉ do co thắt mạch máu não (thành mạch máu không bị tổn
thương) thì hậu qủa cũng tương tự như trên, nhưng hy vọng tiên lượng sẽ tốt
hơn vì có khả năng hồi phục khi hết co thắt mạch não.
2. Do ổ máu tụ, nguyên nhân gây liệt nơi mẹ cháu, nằm ở bên phải
của não, cho nên nhiều khả năng các trung khu ngôn ngữ (vốn nằm bên trái)
ít bị tổn thương; tuy ban đầu bị ngọng nhưng dần dà có thể sẽ nói được khá
lên.
3. Về điều trị nguyên nhân, phải dùng thuốc chữa cao huyết áp, co thắt
mạch não, nhằm ngăn ngừa xuất huyết tái phát.
Về toàn thân, chủ yếu là cho trở mình thường xuyên, giữ cho da dẻ
khô sạch để phòng bị loét ở mông, vai; xoa bóp và vận động nhẹ nhàng tay
chân, đề phòng teo cơ; cho uống đủ nước, đủ rau xanh để phòng táo bón;
cho kiêng chất mỡ, thức ăn qúa mặn; luyện tập cách phát âm, v.v.
4. Chắc do gặp khó khăn nên gia đình cháu đã không đưa mẹ đi bệnh
viện được. Tuy nhiên, vẫn cần một bác sĩ giàu kinh nghiệm tới chăm nom,
để mẹ được chữa bệnh theo khoa học. Đừng có tư tưởng buông xuôi; mọi cố
gắng của người thân sẽ được đền bù.
480. Bệnh nhân liệt nửa người có thể hy vọng
Hiện đã có cách gì chữa cho những bệnh nhân liệt nửa người do tai
biến mạch não?
Theo một nghiên cứu Mỹ tiến hành trên chuột, công bố trong qúy 2
năm 2001, thì: 24 giờ sau khi chuột bị tai biến mạch não làm cho liệt nửa
người, khi lấy các tế bào gốc chiết xuất từ máu cuống rốn đem tiêm tĩnh
mạch cho chúng, người ta thấy chuột bệnh có hiện tượng phục hồi vận động
và đạt 50% hiệu năng so với khi tiến hành các thử nghiệm thần kinh trên

những chuột lành mạnh.
Các nhà nghiên cứu cho rằng các tế bào gốc mà họ đã dùng hóa chất
để hướng cho chúng biệt hóa thành tế bào thần kinh, khi được tiêm vào cơ
thể chuột, dường như đã tìm thấy vị trí tổn thương ở não và tới bù đắp cho
phần mô bị hư hại do tai biến mạch não.