Điều trị bổ trợ Tamoxifen cho bệnh nhân ung thư vú pps

Điều trị bổ trợ Tamoxifen cho
bệnh nhân ung thư vú


Tamoxifen là một loại thuốc kháng estrogen hiện đang được sử dụng
rộng rãi nhằm hạn chế sự lan tràn của ung thư vú. Nghiên cứu được thực
hiện trên 165 trường hợp ung thư vú (UTV) tại Bệnh viện u bướu Hà Nội từ
năm 2000 - 2006, sau khi được phẫu thuật Patey và tia xạ Co60 tại vùng, một
số có điều trị hóa chất ở bệnh nhân đã mãn kinh (tự nhiên hoặc nhân tạo).
Bệnh nhân được kết hợp điều trị tamoxifen 20 mg/ngày, trong 5 năm. Kết
quả cho thấy tỷ lệ sống thêm toàn bộ sau 5 năm là 79,39%.
Bệnh nhân có thụ thể hormon Er (+), Pr (+) đáp ứng tốt hơn với điều trị
tamoxifen, giảm tỷ lệ tái phát di căn, giảm tỷ lệ tử vong. Tác dụng phụ của thuốc ở
mức độ có thể khắc phục được.
Ung thư vú là loại ung thư thường gặp nhất và gây tử vong hàng đầu ở phụ
nữ nhiều nước trên thế giới. Ung thư vú cũng là ung thư hàng đầu ở phụ nữ Việt
Nam, nhưng tỷ lệ mắc bệnh của người Việt Nam lại tương đối thấp hơn so với số
liệu của các nước phát triển và gần với một số quần thể nguy cơ thấp trong khu
vực như Nhật Bản.
Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, việc điều trị bệnh ung thư nói
chung cũng như ung thư vú nói riêng ngày càng có nhiều tiến bộ rõ rệt. Điều trị
kết hợp đa mô thức phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, nội tiết, miễn dịch đã mang lại hiệu
quả cao. Điều trị nội tiết bằng tamoxifen hỗ trợ giúp ngăn ngừa tái phát và cải
thiện thời gian sống thêm cho những bệnh nhân ung thư vú đã mãn kinh tự nhiên
hoặc nhân tạo.
Ung thư vú (UTV) gặp nhiều nhất ở lứa tuổi 46 - 60, ít gặp ở bệnh nhân
dưới 30 tuổi. Bệnh nhân thường đến khám ở giai đoạn II và III. Thường gặp ung
thư biểu mô thể ống xâm lấn, chiếm tỷ lệ 85,63%. Đây là loại có số bệnh nhân tái
phát di căn sớm, tỷ lệ tử vong cao, các loại ung thư biểu mô khác cũng gặp nhưng
chiếm tỷ lệ thấp. Trong nghiên cứu này, tỷ lệ bệnh nhân có thụ thể Er (+), Pr (+)
chiếm 58,7%. Thụ thể Er (-), Pr (-) chiếm 15,92%. Qua theo dõi chúng tôi thấy

bệnh nhân có thụ thể Er (+), Pr (+) được điều trị bằng cắt buồng trứng kết hợp
tamoxifen, tỷ lệ sống thêm sau 5 năm là 67,01%, cao hơn số bệnh nhân có thụ thể
Er (-), Pr (-).
Nghiên cứu của Nguyễn Bá Đức (năm 2000) cho rằng bệnh nhân ung thư
vú có thụ thể nội tiết dương tính sẽ đáp ứng với điều trị bằng tamoxifen khoảng
60%, giảm tỷ lệ tái phát là 50%, giảm tỷ lệ tử vong là 26%. Thời gian đáp ứng với
nội tiết thường lâu hơn so với điều trị hóa chất, khoảng thời gian kéo dài từ 12 - 24
tháng.
Các vị trí ung thư di căn thường gặp nhiều nhất vẫn là di căn phổi, di căn
hạch thượng đòn, di căn gan và xương.
Nghiên cứu của TS. Tạ Văn Tờ, Bệnh viện K trên 275 bệnh nhân UTV
được điều trị bổ trợ tamoxifen trong vòng ít nhất 5 năm cho thấy, tỷ lệ sống thêm
toàn bộ sau 5 năm là 69,11%.
Nồng độ CA15.3 cao hơn rõ rệt ở bệnh nhân UTV di căn. Theo khuyến cáo
của Hiệp hội ung thư Mỹ, định lượng CA15.3 là một trong những xét nghiệm để
theo dõi, phát hiện sớm tái phát, di căn sau điều trị UTV.
Các tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc:
+ Xuất hiện chủ yếu là rối loạn vận mạch (cơn bốc hỏa), tuy nhiên các triệu
chứng này thường ở mức độ nhẹ, có thể chấp nhận được và có xu hướng giảm dần
theo thời gian điều trị.
+ Các triệu chứng xuất tiết âm đạo, khô, ngứa âm đạo cũng xuất hiện ít hơn
và ở mức độ nhẹ, không gây khó chịu nhiều cho bệnh nhân.
+ Có 2 trường hợp trong thời gian điều trị có xuất huyết âm đạo nhưng
không có biến chứng ung thư nội mạc tử cung.
+ Xét nghiệm công thức máu số lượng bạch cầu giảm không đáng kể, một
số trường hợp men gan tăng nhưng khi được điều trị thuốc hạ men gan và tăng
cường bảo vệ tế bào gan, qua theo dõi thấy lượng men gan ổn định.
Ngoài ra, các triệu chứng buồn nôn, nôn, mệt mỏi, chán ăn, rụng tóc ít, tăng
cân cũng gặp ở một số trường hợp.
Kết quả của nhiều nghiên cứu cho thấy điều trị trong 5 năm bằng tamoxifen

tốt hơn điều trị tamoxifen từ 1 - 2 năm. Ở những phụ nữ dùng tamoxifen trong 5
năm kết quả của thuốc vẫn còn duy trì sau khi ngừng uống, bằng chứng là giảm
nguy cơ tái phát và giảm tỷ lệ tử vong trong ít nhất 5 năm sau khi ngừng thuốc so
với những người không dùng tamoxifen.