Cần ngừa thai trong giai đoạn tiền mãn kinh ppsx

Cần ngừa thai trong giai đoạn
tiền mãn kinh


Không như nam giới, khả năng sinh sản của nữ giới giảm dần theo tuổi
và kết thúc sau mãn kinh. Tình trạng này do sự suy giảm khả năng phát triển
của nang trứng, do biến động của tình trạng nội tiết thay đổi do tuổi tác, cũng
như có khả năng do nhịp độ quan hệ tình dục thay đổi theo năm tháng. Người
ta nhận thấy, trong những phụ nữ trên 40 tuổi và vẫn còn quan hệ tình dục,
nếu không áp dụng các biện pháp ngừa thai, khả năng có thai (trong vòng 1
năm) có thể đạt 10% trong độ tuổi 40 - 44 và còn khoảng 2 - 3% với độ tuổi
45 - 49. Có nghĩa là, vẫn còn khả năng thụ thai khi vẫn còn quan hệ tình dục
trong giai đoạn tiền mãn kinh.
Nhiều nguy cơ khi mang thai
Thai kỳ trong giai đoạn này mang đến nhiều nguy cơ cho cả mẹ lẫn con. Tỷ
lệ tử vong của mẹ trong những năm 50 là gấp 4 lần giai đoạn 30, do những bệnh lý
thường gặp trong thai kỳ gia tăng theo tuổi như tiền sản giật (cao huyết áp và phù,
tiểu đạm), cao huyết áp, tiểu đường trong thai kỳ, bệnh lý tim mạch… cũng như
những bệnh nội khoa thường gặp trong tuổi trung niên có thể nặng lên với thai kỳ.
Với thai nhi, khả năng bất thường thai nhi tăng lên rõ rệt với tuổi mẹ (tỷ lệ tử vong
nhi có thể tăng gấp đôi ở những bà mẹ tuổi 50 so với độ tuổi 30), khả năng sẩy
thai hay sinh non gia tăng, đồng thời, do ảnh hưởng những bệnh lý của mẹ (trước
hay trong thai kỳ), có khả năng thai bị suy dinh dưỡng hay sinh non. Việc sinh nở
của một bà mẹ lớn tuổi cũng thường là một cuộc sinh khó, có nguy cơ băng huyết
hay phải can thiệp. Bệnh lý thai trứng cũng thường gặp trên những thai phụ lớn
tuổi (là bệnh lý của nhau, trong đó nhau không phát triển bình thường mà bị thoái
hóa sẽ dẫn đến sẩy thai tự nhiên kèm băng huyết hay có tình trạng rong huyết
thường xuyên, thai kỳ không phát triển đến cùng được).
Vì những lý do đó, phải luôn nghĩ đến việc áp dụng biện pháp ngừa thai
trong giai đoạn tiền mãn kinh. Đa số phụ nữ ở tuổi này thường rất chủ quan trong
việc ngừa thai, với lý do đã lớn tuổi và khả năng có thai là rất thấp, do kinh nguyệt

rất thất thường và cũng có thể do không thích áp dụng ngừa thai khi chỉ quan hệ
tình dục rất ít lần. Đôi khi, do thông tin sai lệch, họ còn cho là các biện pháp ngừa
thai có thể gây hại cho sức khỏe.
Biện pháp ngừa thai thích hợp
Cần phải nói là không phải mọi biện pháp ngừa thai đều có thể áp dụng tốt
cho độ tuổi này. Ngay như khi người phụ nữ đã từng áp dụng một biện pháp trong
một thời gian dài trước đó, hiệu quả và không có tác dụng phụ đáng kể, nhưng có
thể khó khăn cũng với biện pháp đó khi vào giai đoạn tiền mãn kinh.
Biện pháp kiêng ngày hầu như không thể sử dụng được do tình trạng kinh
nguyệt thất thường. Biện pháp áp dụng của nam giới như bao cao su hay xuất tinh
ngoài có hiệu quả nhưng còn tùy thuộc vào ý thích sử dụng của phía người nam
(khả năng tự chủ của nam giới trong giai đoạn này có thể giảm, do đó có thể khó
khăn với cách xuất tinh ngoài). Các biện pháp hàng rào áp dụng cho nữ giới như
hóa chất, màng ngăn cũng có thể áp dụng có hiệu quả nhưng nên thận trọng do khả
năng loạn khuẩn âm đạo (khi tình trạng dinh dưỡng âm đạo có thể thay đổi do
thiếu hụt nội tiết tố sinh dục).
Thuốc viên ngừa thai, là biện pháp hiệu quả nhất trong các biện pháp ngừa
thai, và vẫn duy trì hiệu quả này trên tuổi tiền mãn kinh, chỉ dè dặt trên những
người có các bệnh lý nội khoa, có tiền sử hút thuốc lá. Khả năng bị ung thư vú thật
ra không thay đổi trên người có dùng hay không thuốc ngừa thai, chỉ trừ khi họ có
hút thuốc lá.
Ngoài ra, các loại thuốc mới với nồng độ estrogen thấp hay các loại thuốc 3
pha có thể giúp giảm nồng độ estrogen tối ưu và làm giảm các tác dụng phụ do
estrogen. Áp dụng thuốc ngừa thai có thể giúp giảm các triệu chứng thống kinh,
khó chịu trước kinh (hội chứng tiền kinh nguyệt), giảm lượng máu kinh cũng như
nguy cơ nang buồng trứng chức năng. Để cẩn thận, nên khám phụ khoa và khám
tổng quát (kể cả khám nhũ hoa) định kỳ khi có sử dụng thuốc ngừa thai. Một số
nghiên cứu còn cho thấy tác dụng bảo vệ của thuốc ngừa thai với ung thư buồng
trứng và ung thư tử cung.
Loại thuốc ngừa thai chỉ gồm progestogen cũng khá hiệu quả (khả năng có

thai trên 100 phụ nữ trong 1 năm là 1,4 - 4,3). Thuốc dạng này còn tiện lợi ở chỗ
có tác dụng lâu dài: dạng tiêm 3 tháng một lần hay dạng cấy trong da có tác dụng
3 - 5 năm. Các tác dụng phụ của thuốc cũng như hiệu quả có lợi thêm giống như
thuốc ngừa thai dạng uống. Một tình trạng bất lợi có thể gặp là việc mất kinh hay
ra kinh lấm tấm kéo dài gây tâm lý bất ổn cho phụ nữ, hay tâm lý chủ quan không
phát hiện ra bệnh lý khác kèm theo của giới chuyên môn.
Các loại vòng tránh thai vẫn có thể tiếp tục sử dụng nếu như người phụ nữ
đang áp dụng nhiều năm trước đó. Tuy nhiên, do tình trạng rối loạn kinh nguyệt có
thể xảy ra quanh mãn kinh, việc để lại vòng tránh thai có thể gây khó khăn cho
điều trị. Thái độ khôn ngoan là vẫn cứ để nguyên vòng tránh thai cho đến khi mãn
kinh 1 - 2 năm nếu hoàn toàn không có rong kinh, và nên lấy ngay vòng tránh thai
nếu có kinh nguyệt lộn xộn trong giai đoạn này.
Áp dụng một biện pháp ngừa thai thích hợp và có hiệu quả trong giai đoạn
tiền mãn kinh trong khi vẫn còn quan hệ tình dục sẽ giúp giải tỏa tâm lý lo lắng
mang thai, góp phần giảm bớt căng thẳng của phụ nữ do các rối loạn trong giai
đoạn này. ó