Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam: Hoàn thiện các điều kiện chuyển giao pot

H
ội Kế toán v
à Ki
ểm toán Việt Nam: Ho
àn thi
ện các
điều kiện chuyển giao quản lý hành nghề kế toán
Cơ s
ở pháp lý về nội dung v
à đi
ều kiện chuyển giao quản lý
hành nghề kế toán
Có thể nói, cho đến năm 2006, Việt Nam đã cam kết mở cửa gần
như hoàn toàn dịch vụ kế toán, kiểm toán. Trong bối cảnh đó,
thấy rõ tầm quan trọng của hoạt động nghề nghiệp trên và cơ sở
các tổ chức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán đã có ở Việt Nam,
ngày 14/07/2005, Bộ trưởng Bội Tài chính đã ký Quyết định số
47/2005QĐ-BTC về việc chuyển giao một số công việc liên quan
đến quản lý hành nghề kế toán, kiểm toán mà Bộ Tài chính đã và
đang làm cho Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam (VAA) và Hội
Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA), với những nội
dung cơ bản là:
(1) Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ nghề nghiệp kế
toán, kiểm toán cho kế toán viên và KTV hành nghề. Thực hiện
cập nhật kiến thức hành năm theo quy định cho kế toán viên và
KTV hành nghề; (2) Quản lý thống nhất danh sách doanh nghiệp
kế toán, doanh nghiệp kiểm toán theo quy định của pháp luật; (3)
Xem xét điều kiện và công khai danh sách kế toán viên và KTV
hành nghề, danh sách doanh nghiệp kế toán và doanh nghiệp
kiểm toán đủ điều kiện hành nghề theo quy định của pháp luật;
(4) Thực hiện kiểm tra tuân thủ pháp luật về kế toán, kiểm toán

chất lượng dịch vụ trong các doanh nghiệp kế toán và doanh
nghiệp kiểm toán. Khi phát hiện các sai phạm pháp luật thì báo
cáo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền sử lý. Hàng năm hực
hiện tổng kết, đánh giá chất lượng dịch vụ và hoạt động nghề
nghiệp của kế toán viên và KTV hành nghề, hoạt động kế toán,
kiểm toán và báo cáo với Bộ Tài chính; (5) Các việc cụ thể khác
như: Cử đại diện của các Hội trong thành viên hội đồng thi và tổ
thường trực hội đồng thi kế toán viên và KTV hành nghề cấp nhà
nước, tham gia tổ chức thi KTC và kế toán viên hành nghề như:
phát hành hồ sơ theo mẫu của hội đồng thi, tổ chức thu hồ sơ và
tổ chức bồi dưỡng, ôn tập trước khi thi.
Cũng theo Quyết định 47/2005/QĐ-BTC, việc chuyển giao chỉ
thực hiện khi VAA (cũng như VACPA) có đủ 4 điều kiện sau: (a)
VAA phải bổ sung Điều lệ, chấn chỉnh tổ chức bộ máy, đảm bảo
đủ điều kiện hoạt động của một tổ chưc nghề nghiệp, tự quản và
độc lập; (b) Cán bộ của VAA phải có chứng chỉ hành nghề, có
kinh nghiệm thực tế; (c) Bộ Tài chính hỗ trợ một phần kinh phí,
phương tiện làm việc; (d) Bộ Tài chính thực hiện kiểm tra, giám
sát hoạt động vủa VAA.
Trên tinh thần của Quyết định 47/2005/QĐ-BTC, Bộ Tài chính đã
ban hành các hệ thống văn bản để tổ chức triển khai, bao gồm:
Thông tư số 72/2007/TT-BTC ngày 27/6/2007 về hướng dẫn việc
đăng ký và quản lý hành nghề kế toán; Quyết định số
94/2007/QĐ-BTC ngày 16/11/2007 về ban hành quy chế thi và
cấp chứng chỉ kiểm toán viên và hành nghề kế toán của Bộ Tài
chính.
Những kết quả triển khai bước đầu
Trên thực tế thì VAA mới chỉ thực hiện các công việc được
chuyển giao từ tháng 6/2007 đối với quản lý hành nghề kế toán
(sau khi Thông tư số 72 có hiệu lực) và từ năm 2008 đối với các

công việc cập nhật kiến thức cho người hành nghề kế toán và
kiểm tra chất lượng hoạt động, chất lượng dịch vụ kế toán các
doanh nghiệp, cá nhân hành nghề kế toán.
Các công việc VAA đã thực hiện mang tính đặt nền cho việc
được chuyển giao. Tuy mới chỉ là bước đầu song những kết quả
đạt được cũng đáng khích lệ. Một là, VAA đã xây dựng và triển
khai các đề án nhằm thực hiện các công việc được chuyển giao,
bao gồm: đề án về quản lý hành nghề; đề án kiểm tra, giám sát
chất lượng hoạt động và đạo đức hành nghề kế toán; đề án về
thông tin cập nhật kiến thức cho hội viên và kế toán viên, kế toán
hành nghề. Hai là, VAA đã thành lập Ban quản lý hành nghề kế
toán và ban hành tài liệu hướng dẫn việc đăng ký và quản lý
hành nghề. Ba là, VAA đã tổ chức liên hệ với Cục Thuế và Sở kế
hoạch và Đầu tư các tỉnh, thành phố, nắm danh sách doanh
nghiệp và cá nhân có đăng ký kinh doanh dịch vụ kế toán. Bốn
là, VAA đã phối hợp cùng Bộ Tài chính tổ chức hai hội nghị ở Hà
Nội và TP.Hồ Chính Minh về việc triển khai công tác đăng ký và
quản lý hành nghề kế toán, thực hiện công tác tuyên truyền, phổ
biến các quy định về đăng ký và quản lý hành nghề kế toán.
Cho đến cuối 2008, VAA đã nhận được 34 bộ hồ sơ của các
doanh nghiệp, cá nhân xin đăng ký hành nghề kế toán và đã xác
nhận, thông báo công khia 18 doanh nghiệp và 1 cá nhân đ
ủ điều
kiện hành nghề kế toán. Riêng các doanh nghiệp kiểm toán có
cung cấp dịch vụ kế toán thực hiện đăng ký hành nghề ở VACPA
theo quy định. VAA đã tiến hành kiểm tra chất lượng dịch vụ kế
toán 3 doanh nghiệp dịch vụ kế toán ở Hà Nội năm 2008. VAA đ
ã
tổ chức một số lớp cập nhật kiến thức cho kế toán viên hành
nghề.

Tiếp tục hoàn thiện các điều kiện chuyển giao
Trong thời gian tới, VAA cần tiếp tục hoàn thiện các điều kiện
chuyển giao theo quy định của Bộ tài chính.
Thứ nhất, VAA cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Điều lệ, chấn
chỉnh tổ chức bộ máy và hệ thống quản chế quản lý, kiểm soát
nội bộ của Hội, đảm bảo đủ điều kiện hoạt động của một tổ chức
nghề nghiệp tự quản và độc lập; Cụ thể như: Tăng cường số cán
bộ quản lý có chúng chỉ kế toán viên hoặc kiểm toán viên hành
nghề; Chấn chỉnh bộ máy quản lý theo nguyên tắc phù hợp, có
hiệu quả, nâng cao tính nghề nghiệp, qua đó, để hoạt động của
Hội có tác dụng tích cực, hiệu quả, trực tiếp đến từng hội viên, kể
cả hội viên tiềm năng. Kiện toàn bộ máy quản lý của VAA, bao
gồm Ban Thường trực và các ban chuyên môn, có cán bộ chuy
ên
trách và cán bộ bán chuyên trách hỗ trợ nhau trong hoạt động;
Nghiên cứu đổi mới mô hình hoạt động. Có thể hình thành các
Hội trực thuộc như: Hội Kế toán viên hành nghề; Hội Kế toán
trưởng (CLB Kế toán trưởng); Hội những người làm Kế toán tổng
hợp; Hội những người giảng dạy kế toán.
Xây dựng đầy đủ các quy chế hoạt động cần thiết, (như quy chế
đào tạo, quy chế quản lý hội viên, quy chế nhân viên, quy chế
trang web; quy chế đối ngoại; quy chế tài chinh - k
ế toán; quy chế
đăng ký hành nghề; quy chế làm việc của BCH ) làm cơ sở tổ
chức và chỉ đạo hoạt động. Các quy chế này cần được xây dựng
trên cơ sở học tập thông lệ quốc tế vận dụng phù hợp với Việt
Nam. Thứ hai, VAA cần từng bước xây dựng được đội ngũ cán
bộ của Hội có chúng chỉ hành nghề cà kinh nghiệm thực tế. Cán
bộ làm việc chuyên trách tại Văn phòng Hội cần từng bước được
tiêu chuẩn hóa, đặc biệt là các iêu chuẩn về bằng cấp, kinh

nghiệm chứng chỉ hành nghề , tùy theo từng vị trí công tác
Thứ ba, về kinh phí và phương tiện làm việc phấn đấu theo thứ
tự ưu tiên như sau: (1) Với tính chất là hội nghề nghiệp tự quản
và độc lập, phấn đấu tự chủ về tài chinh thông qua các hoạt động
nghề nghiệp, tạo các quản khoản thu (hội phí, phí đào tạo, phí tư
vấn ) đủ đề trang trải mọi chi phí hoạt động của Hội, dần dần có
tích lũy để phát triển.
(2) Tìm kiếm và kêu gọi dự án hỗ trợ kỹ thuậ từ các tổ chức quốc
tế, khu vực và các nước.
(3) Đề nghị Bộ tài chính hỗ trợ một số khoản kinh phí mua sắm
ban đầu, hoặc để nộp phí niên liễm tham gia các tổ chức quốc tế,
khu vực; hoặc miễn giảm khoản phải nộp;
Thứ tư, Bộ Tài chính thực hiện kiểm tra giám sát VAA.
Bộ tài chính đã ban hành Quyết đinh số 32/2005/QĐ-BTC ngày
31/5/2005 về Quy chế kiểm soát chất lư
ợng dịch vụ kế toán, kiểm
toán tròn đó quy định rõ: Bộ Tài chính chịu trách nhiệm kiểm tra
giám sát hoạt động của VAA và ngược lại, VAA phải thường
xuyên báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo nghề nghiệp của Bộ Tài chính.
Trong thời gian tới, việc này sẽ phải thực hiện đầy đủ nghiêm túc
và thường xuyên hơn.