Áp dụng chế độ kế toán đối với hộ kinh doanh cá thể docx

Áp dụng chế độ kế toán đối với hộ
kinh doanh cá thể
Hi
ện nay, to
àn qu
ốc có tr
ên 3 tri
ệu c
ơ s
ở
kinh doanh cá thể. Mức tăng bình
quân hàng
năm khoảng 5%. Khu vực kinh tế này c
ũng đóng góp tới 72%
tỷ trọng tổng thu thuế môn bài mà ngành thuế thu được.
Tuy vậy, số thu từ khu vực kinh tế này được đánh giá là nhỏ,
nhiều nơi còn có biểu hiện thất thu.
Ngành thuế dự kiến sẽ mở rộng việc áp d
ụng chế độ kế toán, hoá
đơn chứng từ đối với thành phần kinh tế hộ tư nhân.
Theo kết quả điều tra của tổng cục thống kê, số cơ sở sản xuất
kinh doanh cá th
ể (CSSXKDCT) có tốc độ phát triển rất mạnh. Từ
1,87 triệu cơ sở năm 1995, tới nay con số đã lên tới trên 3 triệu,
tức là gấp nhiều lần so với số lư
ợng các DN đang hoạt động. Nếu
lấy tiêu chuẩn của một DN siêu nhỏ là từ 1 đến 4 lao động thì m
ỗi
cơ sở này có thể coi là một DN. Nếu đúng theo con số này, VN
hiện nay bình quân cứ 26 người có một DN đang hoạt động, cao
hơn Australia (28 người dân/1 DN) và chỉ thấp hơn Pháp (25

người dân /1 DN). Tài sản và nguồn vốn của khu vực
CSSXKDCT hiện chiếm 18% GDP, khoảng 130.000 tỷ đồng.
Trong đó 80% lượng vốn đầu tư cho các ngành dịch vụ và 20 %
đầu tư cho sản xuất. Năm 2005 doanh thu của khu vực này đạt
350.000 tỷ đồng, bình quân 120 triệu đồng/1 cơ sở. Riêng doanh
thu bán lẻ hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng là 230.000 tỷ, chiếm tới
60% tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng
toàn xã hội. Giá trị tăng thêm do khu vực kinh tế này cũng chiếm
tới 18% GDP.
Một khảo sát mới đây cho thấy tốc độ tăng trưởng và thay đổi về
cơ cấu ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh của khu vực này đang
diễn ra rất mạnh. Với mức tăng bình quân khoảng 7%/năm, cơ
cấu loại hình kinh doanh cũng thay đổi đáng kể. Đáng nói nhất là
ngành kinh doanh tài sản và dịch vụ tư vấn, tăng 132% hay đối
với dịch vụ tài chính tín dụng tăng tới 32%. Nét nổi bật trong việc
các CSSXKDCT tham gia vào tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế
có thể thấy rõ nét qua việc phát triển của các làng nghề. Với trên
400 làng nghề, hiện nay tổng mức hàng hoá XK từ các sản phẩm
của làng nghề đã vượt quá con số 500 triệu USD (không kể các
sản phẩm đồ gỗ).
Theo Tổng cục Thuế, mặc dù thuế môn bài thu từ CSSXKDCT
chiếm 72% tổng thuế môn bài nhưng thuế GTGT thu từ
CSSXKDCT chỉ chiếm 9,8% tổng thu thuế GTGT và thuế thu
nhập DN chỉ chiếm 14,7%. Tương tự, thuế tiêu thụ đặc biệt là
0,3% và thuế tài nguyên là 5%.
Thực tế khảo sát cho thấy mặc dù nhiều CSSXKDCT có quy mô
khá lớn, thậm chí lớn hơn cả các DN thuộc loại nhỏ song các
CSSXKDCT này vẫn tồn tại ở dạng CSSXKDCT mà không
chuyển đổi sang các loại hình DN. Việc duy trì mô hình
CSSXKDCT không những làm mất đi cơ hội phát triển, tạo thêm

giá trị gia tăng của chính các CSSXKDCT này mà còn tạo thêm
khó khăn trong việc quản lý đối với ngành thuế.
Hiện nay mặc dù có tới trên 3 triệu CSSXKDCT song chỉ có chưa
tới 35% các cơ sở này có đăng ký kinh doanh. Con số này cho
thấy khả năng quản lý của các cơ quan chức năng đối với ít nhất
65% số cơ sở chưa đăng ký kinh doanh có thể đang bị bỏ trống.
Cũng theo Tổng cục Thuế, năm 2003 số cơ sở đã có đăng ký
kinh doanh nộp thuế môn bài chiếm 45%, số cơ sở nộp thuế
GTGT chỉ có 41% Năm 2004, 2005 số CSSXKDCT nộp thuế còn
tiếp tục giảm thấp hơn.