Xác định và phân tích những nhân tố làm cho Hội họa, Điêu khắc, Kiến trúc, Đồ họa, Mỹ nghệ có sự thống nhất về hệ thống hình tượng và cách thức biểu hiện mỗi khi chúng cùng thuộc về một phong cá.DOC

Website: Email : Tel : 0918.775.368
Đề tài: Xác định và phân tích những nhân tố làm cho Hội họa, Điêu
khắc, Kiến trúc, Đồ họa, Mỹ nghệ có sự thống nhất về hệ thống hình tượng
và cách thức biểu hiện mỗi khi chúng cùng thuộc về một phong cách nghệ
thuật nào đó.
Bài làm.
Các nhà triết học thời cận đại, từ Hegel đến Heidegger cũng đều công
nhận rằng: những ý tưởng về mỹ học chỉ có thể đến sau các tác phẩm nghệ
thuật. Tuy nhiên, trên thực tế, những tư tưởng triết học hay tôn giáo, đã có
những ảnh hưởng quyết định lên các nền nghệ thuật, từ những tư tưởng triết
học của Planton về cái đẹp tuyệt đối, về những ý tưởng tiên nghiệm của
Thượng đế, và những lí thuyết cổ điển của Aristote về nghệ thuật, coi nghệ
thuật như là một sự sao chép thiên nhiên, đến những tư tưởng tôn giáo của
Saint Augustin về quan hệ gắn bó giữa con người và Chúa sinh ra vạn
vật,...Cùng với những nhân tố lịch sử trong quá trình phát triển của xã hội
loài người chính là lý do tại sao các nền nghệ thuật Hội họa, Điêu khắc, Kiến
trúc và Đồ họa, Mỹ nghệ có sự thống nhất về hệ thống hình tượng và cách
thức biểu hiện mỗi khi chúng thuộc về cùng một phong cách nghệ thuật nào
đó.
Thời nguyên thủy.
Con người xuất hiện trên trái đất cách đây khoảng hơn 3 triêu năm, lúc
đầu loài vượn – tổ tiên của loài người ngày nay có cuộc sống khắc nghiệt,
hoang dã, hoàn toàn phụ thuộc vào tự nhiên. Họ sống thành bầy, lấy thức
ăn từ thiên nhiên nhờ hái lượm, đào bới củ rễ và săn bắn, lấy tán cây hang
động làm nơi trú ẩn. Trong buổi bình minh nhân loại này, những tác phẩm
nghệ thuật độc đáo đã được ra đời do trí tưởng tượng và sức sáng tạo phong
phú của con người. Với hoàn cảnh lịch sử như vậy, những tác phẩm nghệ
thuật thời nguyên thủy chủ yếu tập trung mô tả cuộc sống hàng ngày. Hội
họa là sự biểu hiện trên mặt phẳng, trên không gian hai chiều, các bức tranh
được vẽ trên vách đá miêu tả lại công cuộc săn bắt hái lượm và miêu tả bò
ngựa, hươu nai,... Kiến trúc thời nguyên thủy, tập trung đáp ứng yêu cầu

công năng nhưng cũng bát đầu quan tâm đến sự trang trí, đến cái đẹp: phòng
đá( Dolmen, còn gọi là thạch đài hay bàn đá), Cột đá (Menhir, hay
Monolith), lan can đá (Cromlech, hay còn gọi là thạch hoàn), đền thờ
Mnajdar – thờ nữ thần mùa màng ở Malta,...những vết tích nói trên tuy
không còn nguyên vẹn nhưng đã dánh dấu bước đi đầu tiên của buổi bình
minh nghệ thuật kiến trúc nhân loại. Điêu khắc tập trung vào mô tả hình
dáng con người (giai đoạn Gravettia): Venus of Lespugue, Venus of Laussel,

1
Website: Email : Tel : 0918.775.368
động vật (giai đoạn Magdalenian) được thực hiện trên đá hoặc ngà voi hay
xương.

Bò rừng phát hiện tại hang Altamira Tây Ban Nha
Nghệ thuật Cổ đại.
Đến thời Cổ đại khi con người đã gắn bó với văn minh trồng trọt và
trao đổi, buôn bán. Văn minh cổ đại bao gồm: Ai Cập, Lưỡng Hà, Hy Lạp,
La Mã.
Ở Ai Cập cổ đại người ta quan niệm sự sống và cái chết luôn gắn kết
với nhau, tôn giáo Ai Cập cổ đại có đặc điểm là tin tưởng vào vô bờ bến vào
tương lai vào kiếp sau. Chuẩn mực của thẩm mỹ gắn bó sâu sắc với truyền
thống tôn thờ thần linh và nghệ thuật phục vụ chủ yếu cho việc hình thành
các đồ thờ cúng. Với quan niệm này cùng với tay nghề cao của người dân
Ai Cập, cùng với vật liệu xây dựng tốt, kiên cố đã tạo nên đặc điển của Kiến
trúc Ai Cập là quy mô lớn, kích thước đồ sộ, phong cách bố trí tôn nghiêm
chặt chẽ, nặng nề và thần bí. Kiến trúc Ai Cập chú ý sự cân bằng ổn định,
chú ý đến trục đôi khi mô phỏng thiên nhiên. Với tư tưởng như trên các loại
hình kiến trúc chủ yếu là: Mastaba và Kim tự tháp, Lăng mộ đục trong núi
đá, những đền thờ Ai cập cổ đại, kiến trúc dinh thự, cung điện và nhà ở. Về
Hội họa và Điêu khắc ở thời kì này kết hợp rất mạnh với kiến trúc, vì vậy

khi khai quật chúng ta rất hay tìm thấy các chữ viết, tranh tường điêu khắc

2
Website: Email : Tel : 0918.775.368
thể hiện cảnh đánh nhau, thắng lợi, nhận quà, yến tiệc, đi săn ở các khu vực
lăng mộ. Về Mỹ nghệ, nghệ thuật khắc vẽ quan tài được xem trọng. Nghệ
thuật Ai Cập cổ đại có những đặc điểm chính: tạo ra được những hình tượng
bất tử, rất quan tâm đến hình ảnh con người, có xu hướng xây dựng một trật
tự tối đa, bất luận một nội dung phức tạp nào họ đều đơn giản và săp xếp
ngăn nắp trong không gian. Các tác phẩm nghệ thuật tiêu biểu: Tấm bia của
vua Rắn, tấm đá để trang trí của nhà vua Narmer, tấm bia đá trong một ngôi
nhà ở Akhetaton, tượng bốn vị vua của thời Tân vương quốc, cột ghi
công,con đường Sphinx trước mộ đền Thần Amon,điêu khắc trong mộ Ti ở
Saqquarah, tranh tường trong ngôi mộ ở Thèbes, tượng con Sphinx đang
luuw giữ ở bảo tàng Louvre. Quả thực nghệ thuật Ai Cập cổ đại đã phục vụ
mục đích tôn vinh các Pharaon và các vị thần.
Chữ tượng hình trên một bức vẽ
Ở Hy Lạp, vào thế kỉ V Tr. CN, thế kỉ của những nền tảng cơ bản của
lịch sử nghệ thuật hiện đại và của những tư tưởng triết học Socrates và
Platon, Aristotle. Những tư tưởng triết học của thời kì này ảnh hưởng mạnh
mẽ đến công việc sáng tác của các nghành nghệ thuật. Vì thời kì này triết
học có một uy quyền rất lớn trong xã hội, và tiếng nói của các triết gia có
thế lực như Platon và Aristotle là quyết định, nhất dây lại là những nhà giáo
dục có đầy đủ thẩm quyền và phương tiện để truyền bá những điều mình
phán quyết. Một tưởng của Planton đã có ảnh hưởng trực tiếp đến quan niệm
cổ điển về đối tượng của nghệ thuật. Platon cho rằng: cái đẹp (khách thể) là
nguồn gốc của sự ham thích nó ở nơi con người (chủ thể). Chính cái đẹp

3
Website: Email : Tel : 0918.775.368

của đối tượng, tức khách thể, đã cuốn hút người nhìn và gây nên sự ham
thích ở người nhìn, tức nơi chủ thể. Như vậy, có nghĩa là: cái đẹp của đối
tượng là có thật, độc lập với ta và ở ngoài ta. Còn Aristotle, mặc dầu không
đồng ý với ý kiến trên của Platon, nhưng vì tôn trọng ông thầy của mình, và
vì bản thân không phải là một nghệ sĩ, nên vẫn chủ trương bắt chước thiên
nhiên, coi đó là mẫu mực là sự thật khách quan, ví dụ như thân thể con
người là gương mẫu của cái đẹp của tỷ lệ và của sự hài hòa. Với tư tưởng
triết học như vậy thời kì này đã cho ra đời những tỷ lệ hoàn hảo, những
chuẩn mực lý tưởng về cái đẹp cơ thể con người trong kiến trúc và trong
nghệ thuật, là nền tảng của nghệ thuật Châu Âu suốt thời kỳ Phục Hưng sau
này. Thời kì này cùng với sự ảnh hưởng của tôn giáo và các nhân tố lịch sử,
các tác phẩm nghệ thuật có sự thống nhất về hệ thống hình tượng.
Dưới sự lãnh đạo của Pericles (429 Tr, CN), Hy lạp bước vào chế độ
quân chủ - nô chủ với thủ đô là Athens, trung tâm tôn giáo, nghi lễ tinh thần
là Acropole - nơi mà Pericles đã khởi xướng xây dựng những công trình
quy mô lớn, đồ sộ. Kiến trúc Hy Lạp đã kết hợp chặt chẽ với những thành
tựu của điêu khắc Hy Lạp. Những điêu khắc trang trí mượn từ những yếu tố
thiên nhiên khác nhau (những lá cọ, những bó hoa sen, những lá phiên thảo
diệp – acanth) kết hợp vời những yếu tố trang trí hình học, tiếp theo là
những phù điêu mang những chủ đề lịch sử. Với ba loại thức cột Doric,
Ionic, Corinth đã khẳng định phong cách kiến trúc Hy Lạp cổ đại. Thức cột
mang đến cho kiến trúc một hình thức mới, một sức sống mới chịu đựng
được sụ thử thách của thời gian. Thức cột là hệ thống tỷ lệ và hình thức
trang trí cột, một trong nhưng tìm tòi trí thức nhất của người Hy Lạp cổ đại
nhằm đạt đến cái đẹp lý tưởng. Các công trình kiến trúc của Hy Lạp được
xây dựng dựa trên một hệ thống tỷ lệ chặt chẽ, các công trình tiêu biểu thời
kì này là: Acropolis ở Athena, Propylaia – Sơn môn, đền Athena Nike (đền
thờ thần Athena Chiến thắng), đền Parthenon, đền Erecteyon. Cũng như
Kiến trúc, nghệ thuật Điêu khắc Hy Lạp thế kỉ V – IV Tr, CN cũng cho ra
đời những tác phẩm kinh điển mà khuôn mẫu là cơ thể hài hòa của con

người, nó phản ánh đúng tư tưởng triết học thời kì này, các tác phẩm tiêu
biểu thời kỳ này là các bức tượng: Người đánh chiến xa (480 – 475 Tr. CN),
Thần Zeus, Tượng người ném đĩa, Ba nữ thần Sinh mệnh, Tượng Apollo
Belvedere, Tượng Lacoon và hai con trai đánh nhau với rắn, Nữ thần Nike,
Thần Venus của Milo, Võ sĩ quyền anh ngồi. Hệ thống hình tượng nghệ
thuật của các tác phẩm thời kì này phần lớn là những nhân vật trong thần
thoại Hy Lạp.
Nghệ thuật Hy Lạp không chỉ là khởi điểm của nghệ thuật phương Tây,
mà còn gợi ý rất nhiều cho nghệ thuật toàn thế giới. Người Hy Lạp đã tìm ra
cái đẹp phải bắt đầu từ thân thể con người , cái đẹp bao gồm cái đẹp thể chất

4
Website: Email : Tel : 0918.775.368
và cái đẹp tinh thần cả hai yếu tố này không hề đối lập mà thống nhất với
nhau. Và nghệ thuật Hy Lạp là nghệ thuật đầu tiên đề xướng tự do của thân
thể con người, tìm đến cái đẹp chuẩn mực, lý tưởng. Đó cũng là một nền mỹ
học ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển nghệ thuật của đời sau.
Di tích Parthenon, Athenes, Hy Lạp.
Nghệ thuật La Mã cổ đại có nguồn gốc từ nghệ thuật Etruscan. Nghệ
thuật Etruscan không lớn mạnh như nghệ thuật Hy Lạp. Các tác phẩm có
kích thước nhỏ, ngày nay còn lại rất ít, chủ yếu là những tượng nhỏ hay
những bức tranh sống đọng được tìm thấy trong những hầm mộ của người
Etruscan. Các tác phẩm nghệ thuật của người Etruscan mô tả sự đẹp đẽ, sung
túc của cuộc sống đời thường. Đây chính là đặc điểm tạo nên sự khác biệt
giữa nghệ thuật La Mã và Hy Lạp. Bắt đầu từ khoảng năm 146 Tr. CN, khi
đã chinh phục xong Hy Lạp. Đây là thời kì các đạo quân La Mã trở về từ
Hy Lạp, mang theo hàng đoàn xe chiến lợi phẩm với vô số những tác phẩm
tượng, điêu khắc, những cột đá cẩm thạch,...Đồng thời với sự phát triển
hùng mạnh của mình, La Mã cũng thu hút rất nhiều nghệ sĩ hy Lạp đến để
làm đẹp cho các công trình công cộng cũng như tư nhân trong các thành phô

La Mã. Đây là thời kỳ du nhập đơn thuần nền nghệ thuật Hy Lạp vào La Mã.
Một trong những đặc điểm quan trọng, xuyên suốt các tác phẩm nghệ thuật
La Mã thời kì này là tính hiện thực. Trong khi nghệ thuật Hy Lạp theo đuổi

5