Chuyên đề ứng dụng công nghệ thông tin vào việc dạy hoc

Phòng GIáO DụC Và ĐàO TạO HảI LNG
TRNG THCS HI DNG
Chuyên đề
"ứng dụng CNTT vào làm đồ
dùng dạy học và soạn giáo án
điện tử nh thế nào để đạt hiệu
quả"
Ngời viết: TtRN Vn Bng
Giáo viên: Trờng THCS HI DNG
Hi Lng, tháng 4 năm 2010
Trờng THCS HI DNG
A.Phần mở đầu
I. Lí do chọn chuyên đề.
Thời đại ngày nay là thời đại của công nghệ thông tin (CNTT). Công nghệ
thông tin bùng nổ đã đợc ứng dụng vào mọi lĩnh vực của đời sống con ngời,
trong đó có cả lĩnh vực giáo dục.
Việc ứng dụng CNTT trong nhà trờng nh một công cụ lao động "Trí tuệ"
giúp Ban giám hiệu nhà trờng nâng cao chất lợng quản lí, giúp các thầy cô giáo
nâng cao chất lợng dạy học, trang bị cho học sinh kiến thức về CNTT, học sinh
sử dụng các thiết bị kĩ thuật số nh một công cụ học tập, góp phần rèn luyện cho
học sinh một số phẩm chất cần thiết của ngời lao động trong thời kì công nghiệp
hoá, hiện đại hoá.
Để thực hiện tốt đổi mới giáo dục phổ thông nói chung và đổi mới giáo dục
tiểu học nói riêng đạt kết quả, việc ứng dụng CNTT vào giảng dạy và học tập có
một vai trò tích cực. CNTT mở ra triển vọng to lớn trong việc đổi mới các phơng
pháp và hình thức học tập.
Năm học 2008 - 2009 đợc chọn là "Năm học đẩy mạnh ứng dụng CNTT
trong giáo dục Và là năm học thứ t Phòng giáo dục Hải An đã chỉ đạo các nhà
trờng tích cực triển khai ứng dụng CNTT vào quản lí và dạy học.
Tập thể cán bộ, giáo viên trờng THCS HAI DUONG đã nhận thức đợc rằng:
Việc ứng dụng CNTT phục vụ cho việc đổi mới phơng pháp dạy học là một trong

những hớng tích cực nhất, hiệu quả nhất. Song để ứng dụng CNTT hiệu quả
trong giảng dạy thì công việc đầu tiên và quan trọng đối với ngời giáo viên là
làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử.
Chính vì vậy, ngay từ đầu năm học đợc sự chỉ đạo của Phòng giáo dục và Đào
tạo , tập thể cán bộ giáo viên trờng đã mạnh dạn đi sâu nghiên cứu chuyên đề.
"ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử nh thế nào
để đạt hiệu quả"
II.

2
Trờng THCS HI DNG
III. Cơ sở lí luận:
Ban chấp hành TW Đảng khoá IX đã có định hớng cho phát triển giáo dục
"Tập trung chỉ đạo phát triển giáo dục và đào tạo khoa học công nghệ thực sự
ngang tầm là quốc sách hàng đầu". Nhà nớc đã có Nghị định số 64/2007/NĐ-
CP ngày 10 tháng 4 năm 2007 của Chính phủ về ứng dụng CNTT trong hoạt
động của cơ quan Nhà nớc và Chỉ thị số 55/2008 CT - BGDĐT ngày 30/9/2008
của Bộ trởng Bộ giáo dục đào tạo về tăng cờng giảng dạy, đào tạo và ứng dụng
CNTT trong ngành giáo dục giai đoạn 2008 - 2012.
Để con ngời Việt Nam nhanh chóng tiếp cận nền khoa học hiện đại tiên tiến
của thế giới và để mỗi học sinh nắm bắt đợc kho tàng kiến thức của nhân loại thì
cần phải thực hiện đổi mới giáo dục trớc tiên phải đổi mới phơng pháp dạy và
học. Phơng pháp dạy học trớc đây nặng nề về truyền thụ kiến thức thì ngày nay
phơng pháp dạy học phải đợc thay đổi cách thức, hình thành những năng lực hoạt
động, tìm tòi, khám phá cho học sinh.
Vì vậy chúng ta cần phải quan tâm đặc biệt đến việc đổi mới phơng pháp dạy
học bằng nhiều hình thức nhằm giúp cho học sinh phát triển năng lực t duy, óc
sáng tạo, có ý chí tự lực trong quá trình lĩnh hội kiến thức. Quá trình lĩnh hội
kién thức của học sinh là từ trực quan sinh động đến t duy trừu tợng, từ t duy
trừu tợng đến thực tiễn. Chính vì vậy việc ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy

học và soạn giáo án điện tử có vai trò tác dụng to lớn trong việc giảng dạy học
sinh tiểu học.
IV. Cơ sở thực tiễn:
1. Thuận lợi:
*) Về đội ngũ có:
+ Trình độ Đại học Tin học: 1 đ/c.
+ 100% Giáo viên có chứng chỉ tin học (A, B),biết sử dụng máy vi tính và các
đồ dùng dạy học hiện đại, nhiệt tình trong công tác giảng dạy.
+ Đội ngũ giáo viên đã đợc học tập bồi dỡng kiến thức Tin học và sử dụng
các thiết bị dạy học hiện đại theo chơng trình bồi dỡng của dự án phát triển giáo
viên .

3
Trờng THCS HI DNG
+ Giáo viên đã quen với việc ứng dụng CNTT làm đồ dùng dạy học và soạn
giáo án điện tử. Điều đó đã đợc đánh giá bằng chất lợng của giáo viên tham dự
các hội thi và chuyên đề giáo dục trong nhà trờng.
+ Bản thân mỗi giáo viên tự học và bồi dỡng thêm kiến thức Tin học cho
mình : qua tài liệu tham khảo, sách báo, qua bạn đồng nghiệp
+ Học sinh đã đợc tiếp xúc với các CNTT trong cuộc sống nh ti vi, đài, máy
tính trong gia đình và nhà tr ờng.
* Về cơ sở vật chất.
+ Toàn trờng có 26 máy vi tính. Trong đó:
. 1 phòng máy vi tính (gồm 17 máy đợc nối mạng Lan).
. 7 máy vi tính phục vụ cho công tác quản lý, kế toán, khảo thí, th viện, công
đoàn nối mạng Internet.
. 3 máy tính xách tay
+ 1 máy chiếu Projecter.
+ 1 máy Scaner.
+ 4 máy in.

+ 1 máy Fotocopy.
+ 1 máy ảnh
+ 1 máy Fax.
+ Trờng có một trang Website riêng.
* Trờng đã luôn nhận đợc sự quan tâm của Sở giáo dục đào tạo, các ban
ngành chức năng từ thành phố đến quận, huy n. Đặc biệt là sự chỉ đạo của
Phòng giáo dục - đào tạo về chuyên môn và sự hỗ trợ tích cực của phụ huynh học
sinh đầu t kinh phí cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị hiện đại phục vụ cho
dạy và học.
2. Khó khăn:
- Trình độ, năng lực giáo viên không đồng đều, một bộ phận giáo viên tuổi
cao, sức khoẻ yếu khi tiếp cận các phơng tiện hiện đại và ứng dụng CNTT còn
hạn chế.
- Việc ứng dụng CNTT làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử thờng
mất thời gian và mất công tìm tòi khai thác nên nhiều giáo viên còn ngại làm.

4
Trờng THCS HI DNG
Một số giáo viên cha nhận thức đúng việc ứng dụng CNTT vào dạy học cho rằng
đây là việc làm cha thật cần thiết dẫn đến ý thức tự học còn cha cao.
- Khả năng thiết kế bài giảng của một số giáo viên còn hạn chế nên cha khai
thác đợc tiện ích của CNTT vào soạn giáo án điện tử mà phần nhiều còn phải
nhờ kỹ thuật viên tin học (GV dạy Tin học).
Để thiết kế và đa ĐDDH và GAĐT thực hiện đợc thành công phải cần rất
nhiều phơng tiện máy móc hỗ trợ song CSVC của nhà trờng cha đủ đáp ứng
trang bị phơng tiện máy móc điện tử tới từng lớp học để khai thác giảng dạy nên
việc sử dụng ĐDDH và GAĐT đại trà ở các lớp cha thực hiện đợc. Chủ yếu chỉ
sử dụng ĐDDH và GAĐT vào Hội giảng, hội thi, chuyên đề.
B. Phần nội dung

5
Trờng THCS HI DNG
I. Vai trò của đồ dùng dạy học điện tử và giáo án điện tử trong
việc đổi mới phơng pháp dạy học.
1. Đồ dùng dạy học điện tử là gì?
- Nếu đồ dùng dạy học truyền thống là những trang ảnh, mô hình, vật thật
để mô phỏng, minh hoạ cho kiến thức bài dạy. Học sinh có thể cầm, nắm, sò
mó, ngửi, nếm đợc Thì đồ dùng dạy học điện tử là những hình ảnh sống
động, có màu sắc, âm thanh sống động đợc xử lí bằng CNTT và phơng tiện
hiện đại để minh hoạ cho nội dung kiến thức bài dạy.
- Đồ dùng dạy học điện tử đợc xây dựng bằng tri thức, bằng t duy tổng hợp và
bằng các phơng tiện hiện đại nên chỉ có thể sử dụng đợc bằng các ĐDDH hiện
đại và phụ thuộc vào năng lực, điều kiện cơ sở vật chất đợc đáp ứng thì mới có
hiệu quả.
2. Thế nào là giáo án điện tử?
- Giáo án điện tử khác với giáo án truyền thống là giáo án đợc xây dựng bằng
CNTT đợc kết hợp giữa kênh hình và kênh chữ, có tạo hình ảnh, màu sắc, âm
thanh, hiệu ứng sống động hấp dẫn hơn. Nhờ có CNTT giúp bài giảng đợc nhẹ
nhàng, sinh động hơn. Học sinh đợc kích thích trí tuệ, tiếp thu bài nhanh và
cũng nhớ lâu hơn.
*ĐDDH điện tử và GAĐT là phơng tiện dạy học mang tính hiện đại và
công nghệ cao, có vai trò tích cực cho việc đổi mới phơng pháp dạy học, giúp
học sinh học tập và phát triển.
II. Những điều kiện để ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng
dạy học và soạn giáo án điện tử hiệu quả.
1.Những kiến thức Tin học giáo viên cần có để thực hiện ƯD CNTT:
Muốn ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử đạt
hiệu quả ngời giáo viên cần phải :
- Có kiến thức cơ bản về trình độ Tin học, sử dụng thành thạo máy tính, soạn
thảo văn bản.

- Biết sử dụng phần mềm trình diễn Power point.
- Biết cách truy cập Internet và thu nhận các nguồn t liệu trên mạng.

6
Trờng THCS HI DNG
- Có khả năng sử dụng phần mềm chỉnh sửa ảnh, làm các ảnh động, cắt các
file âm thanh.
Có đợc nh vậy thì khi làm việc, ngời giáo viên không nhất thiết lúc nào cũng
cần phải có một giáo viên kĩ thuật viên tin học hỗ trợ.
VD: Đối với môn Lịch sử, Địa lí bài giảng thờng đi kèm với nhiều hình ảnh
minh hoạ. Có thể là hình ảnh mô tả một trận chiến, các căn cứ địa cách mạng
hay hình ảnh của các vùng kinh tế mới, khí hậu, diện tích lãnh thổ của các nớc
trên thế giới, Nếu chỉ trình bày hoặc bằng l ợc đồ mô phỏng nội dung bài sẽ
cha hay, cha hấp dẫn, học sinh sẽ chóng chán không thích thú học tập. Nhng dạy
bằng giáo án điện tử thì lại làm cho nội dung bài giảng phong phú hơn. Hiện tại
những hình ảnh minh hoạ, phần mềm cho các nội dung bài dạy nói trên tơng đối
nhiều trên Internet. Nhà trờng đã lắp đặt Internet đờng truyền tốc độ cao ADSL,
chúng tôi chỉ cần bỏ một chút thời gian lên mạng là khai thác đợc, hình ảnh,
đoạn phim cần minh hoạ cho bài giảng, điều đó đồng nghĩa vối việc giáo viên
phải biết cách truy cập Internet để lấy thông tin. Tuy nhiên không phải hình ảnh
nào cũng lấy từ Internet đợc mà những hình ảnh cần lấy từ sách giáo khoa thì lúc
đó ta phải Scaner (quét ảnh ) và chỉnh sửa .
VD 1: Khi dạy Toán 1 bài "Phép cộng trong phạm vi 4" để hình thành các
phép cộng giáo viên sử dụng các hình ảnh các con vật sống động (các chú chim
đang bay, các con vật đang bơi) học sinh quan sát và nhận xét, các em sẽ nắm
chắc kiến thức và nhớ lâu hơn khi sử dụng hình ảnh con vật (tranh tĩnh).
VD 2: Khi dạy Lịch sử 4 bài Chiến thắng Chi Lăng giáo viên dạy bằng giáo
án điện tử với lợc đồ tạo hiệu ứng giúp học sinh dễ dàng hình dung đợc diễn biến
của trận đánh.
Qua khảo sát hiệu quả từ phía học sinh cho thấy, nếu sử dụng phơng pháp

dạy học truyền thống với phấn trắng bảng đen thì hiệu quả chỉ có 50%, trong khi
hiệu quả của phơng pháp Multimedia (nhìn - nghe) lên đến 70%.
Nh vậy để có một đồ dùng dạy học hay soạn một giáo án điện tử có hiệu quả
thì mỗi giáo viên cũng cần phải có kĩ thuật tin học .
Để thực hiện đổi mới phơng pháp dạy học bằng đồ dùng dạy học và giáo án
điện tử thì giáo viên phải vất vả gấp nhiều lần so với cách dạy truyền thống.
Ngoài kiến thức căn bản về vi tính, sử dụng thành thạo phần mềm Power point,

7
Trờng THCS HI DNG
giáo viên cần phải có ý tởng và niềm say mê thật sự với công việc thiết kế. Công
việc đó đòi hỏi ngời giáo viên phải có sự sáng tạo nhạy bén và tính thẩm mĩ.
2. Điều kiện về sở vật chất và trang thiết bị hiện đại để thực hiện
UD CNTT.
Muốn ƯDCNTT vào làm đợc ĐDDH và soạn GAĐT thì cần phải có các ph-
ơng tiện hỗ trợ để thực hiện nh :
+ Máy tính nối mạng Internet.
+ Máy chiếu Projecter.
+ Máy Scaner.
+ Các phần mền hỗ trợ làm ĐDDH và soạn GAĐT: Microsoft Powerpoint,
Violet, Macromedia Flash
+ Máy ảnh.
+ Loa, mic
Nhà trờng Đằng Hải hiện nay đã có đủ các điều kiện về CSVC để đáp ứng
việc ƯDCNTT vào làm đợc ĐDDH và soạn GAĐT (nh phần thuận lợi đã trình
bày)
III. Một số biện pháp để ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy
học và soạn giáo án điện tử để đạt hiệu quả.
Qua 4 năm ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử
chúng tôi đã sử dụng một số biện pháp sau:

1. Xây dựng kế hoạch làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử ở tổ
khối chuyên môn và giáo viên.
Không phải bài học nào, kiến thức nào cũng làm đợc ĐDDH và GAĐT.
Chính vì vậy các tổ, khối, giáo viên xây dựng kế hoạch lựa chọn bài trong chơng,
ở từng khối lớp theo tích hợp dọc và tích hợp ngang kiến thức môn học để có ý t-
ởng và định hớng cho cho việc làm ĐDDH và soạn GAĐT.
Ví dụ 1: Môn Toán Chúng tôi chọn thiết kế ĐDDH theo mảng kiến thức:
Hình học.

2. Khai thác Internet để tìm kiếm các thông tin, hình ảnh, phim t liệu để
lựa chọn t liệu làm đồ dùng dạy học và giáo án điện tử.

8
Trờng THCS HI DNG
Để xây dựng đợc đồ dùng dạy học và giáo án điện tử có nội dung phong phú,
hình ảnh đẹp sống động chúng tôi đã không bỏ qua một th viện khổng lồ, là nơi
lu chứa tri thức của toàn nhân loại đó là Mạng Internet. Nh vậy một vấn đề
quan trọng và bắt buộc đối với giáo viên trong việc UD CNTT vào làm đồ dùng
dạy học và soạn giáo án điện tử là phải biết khai thác nguồn tài nguyên phong
phú trên Internet.
VD 1: Soạn giáo án điện tử môn Tiếng Anh giáo viên có thể lấy các hình ảnh
minh họa và cho các em nghe các đoạn hội thoại do ngời bản xứ đọc. Có nh thế
bài giảng sẽ sinh động hẳn, các em lại nhớ đợc các từ vựng và phát âm chuẩn
hơn. Có thể đây là thao tác tơng đối phức tạp nhng nó mang lại tính hiệu quả cao
trong công tác giảng dạy.
* Khai thác dữ liệu qua mạng Internet có nhiều thuận lợi, bên cạnh khai thác
những hình ảnh sống động, hấp dẫn và hiện thực thì chúng tôi cần ghi đợc những
lời bình, lời nói, âm thanh tạo cho ĐDDH và GAĐT thêm sinh động.
Bên cạnh đó các nguồn thông tin tìm kiếm đợc rất phong phú nên chúng tôi
đã ứng dụng đợc các chức năng lu trữ để hệ thống các t liệu tìm đợc theo từng

dạng nhất định nh văn bản, hình ảnh, phim tập hợp và chia mảng kiến thức
tạo cơ sở dữ liệu phục vụ cho làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử.
Đồng thời chúng tôi ghi vào đĩa CD, VCD để lu trữ và giúp giáo viên khi sử
dụng ĐDDH điện tử vào từng bài giảng, từng khối lớp đợc thuận lợi hơn.
3. Sử dụng các phần mềm phục vụ làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án
điện tử.
Trong quá trình xử lí dữ liệu để tạo ra những sản phẩm phù hợp với yêu cầu
và mục tiêu cần có một số phần mềm hỗ trợ. Chẳng hạn nh:
* Microsoft Powerpoint: Phần mềm cho phép soạn các bài trình chiếu hấp
dẫn để làm bài giảng điện tử. Powerpoit có thể sử dụng đợc các t liệu ảnh phim,
cho phép tạo đợc các hiệu ứng chuyển động khá hấp dẫn và các mẫu giao diện
đẹp.
VD: Khi soạn GAĐT môn Mĩ thuật lớp 4 - Bài 23: Vẽ cái ca và quả. Chúng
tôi dùng phần mềm Powerpoint để giúp học sinh xác định đợc điểm cao nhất,
thấp nhất, giới hạn hai bên của hai mẫu vật. Nhờ đó học sinh xá định đợc khung
hình chung của hai mẫu vật

9
Trờng THCS HI DNG
* Phần mềm Violet: Dùng cho giáo viên có thể tự thiết kế và xây dựng đợc
những bài giảng điện tử sinh động, hấp dẫn, để trợ giúp cho các giờ dạy học trên
lớp (sử dụng với máy chiếu projector hoặc ti vi), hoặc để đa lên mạng Internet.
Tơng tự nh Powerpoint nhng Violet có nhiều điểm mạnh hơn nh giao diện
Tiếng Việt, dễ dùng, có những tính năng chuyên dụng cho bài giảng nh tạo các
loại bài tập, chức năng thiết kế riêng cho mỗi môn học và đặc biệt là khả năng
gắn kết đợc với các phần mềm công cụ khác.
* Macromedia Flash: Đây là phầm mềm cho phép vẽ hình, tạo ra hình ảnh
động, các hiệu ứng chuyển động và biến đổi, lập trình tạo ra các hoạt động mô
phỏng và tơng tác sinh động, hấp dẫn. Thông thờng chúng tôi không dùng Flash
để tạo cả một bài giảng vì nó sẽ tốn khá nhiều công sức, mà chỉ dùng để tạo ra

các t liệu rồi kết hợp với Violet hoặc Powerpoint để tạo thành một bài giảng
hoàn chỉnh.
VD 1: Bài Sự sinh sản của ếch môn Khoa lớp 5 chúng tôi sử dụng phần
mềm này kết hợp các hiệu ứng để giới thiệu các giai đoạn phát triển của ếch.
Sử dụng một số đoạn video clip, hình ảnh cần chuyển định dạng đuôi cho phù
hợp việc sử dụng nh phần mềm: xilisoft, autoramadia.
Sử dụng một số phần mềm cắt, ghép phim: Movie maker, Hero supper
player
VD2: Đồ dùng dạy học phần Tự nhiên lớp 1, cần hình ảnh t liệu về cây hoa,
giới thiệu làng nghề truyền thống trồng hoa Đằng Hải, chúng tôi sử dụng máy
quay phim nhỏ để quay những t liệu sống động về làng hoa và ngời trồng hoa
sau đó chuyển đổi, cắt ghép lấy những đoạn phù hợp với từng bài để dùng, Vì
nếu chúng tôi dùng cả đoạn phim sẽ rất dài làm cho tiết học không đảm bảo thời
gian.
* Scaner: (Máy quét tranh ảnh) Nhà trờng đã cung cấp trang thiết bị này để
phục vụ giảng dạy và đặc biệt làm đồ dùng dạy học và giáo án điện tử. Một số
hình ảnh không tìm đợc trên mạng hoặc không có sẵn bên ngoài chúng tôi phải
sử dụng máy này và quét ảnh từ trong SGK ra, đa qua Photoshop để xử lí rồi sử
dụng.

10
Trờng THCS HI DNG
VD: Khi dạy Môn Địa lý lớp 5 bài :"Châu Phi "chúng tôi sử dụng quét ảnh
SGK các lợc đồ Châu Phi cùng với kĩ thuật CNTT tạo hiệu ứng cho lợc đồ làm
cho học sinh thấy rõ vị trí của Châu Phi trên bản đồ thế giới.
* Sound recorder: (Ghi âm và lồng tiếng)
VD: Khi soạn giáo án điện tử môn Đạo đức lớp 2 bài: Quan tâm giúp đỡ
bạn Chúng tôi sử dụng phần mềm này để lồng tiếng cho câu chuyện giới thiệu
hành vi ở hoạt động 1 và lồng tiếng cho các nhân vật trong tranh để giúp đỡ học
sinh phân tích tình huống ứng xử ở hoạt động 2.

* Adobe Photoshop: Là phần mềm xử lí ảnh và tạo đợc các ảnh động, cắt
ghép ảnh thông dụng nhất. Một số văn bản, tệp tin đợc lu dới định dạng pdf cần
có Adobe Reader mới đọc đợc.
VD: ĐDDH phân môn Kể chuyện lớp 1- Bài 31: Khỉ và Rùa và môn Tiếng
Anh với chủ đề "Nghề nghiệp" sau khi quét tranh ảnh trong SGK chúng tôi sử
dụng phần mềm Photoshop để chỉnh sửa ảnh và tạo ảnh động (hoạt động của chú
Rùa và Khỉ, hoạt động các nhân vật trong tranh)
4. Tiến trình thực hiện ứng dụng CNTT làm đồ dùng dạy học và soạn
giáo án điện tử:
4.1 Nghiên cứu kĩ nội dung mục tiêu kiến thức của bài giảng và đặc điểm
tâm sinh lý lứa tuổi của học sinh để xây dựng ý tởng làm đồ dùng và thiết kế
giáo án phù hợp.
- Trớc hết chúng tôi phải nghiên cứu kĩ nội dung bài, xác định nội dung kiến
thức cho học sinh. Từ những yêu cầu kiến thức nh vậy, chúng tôi xây dựng các
hoạt động cụ thể trong tiết dạy. Để giúp học sinh nắm đợc kiến thức trọng tâm
trong từng hoạt động, chúng tôi tìm những hình ảnh minh hoạ cho những kiến
thức đó
4.2 Thu thập các tài liệu:
+ Lấy t liệu từ Internet.
Trong bài: Biển, đảo và quần đảo chúng tôi đã khai thác nhiều hình ảnh về
biển đảo quần đảo trên mạng, lựa trọn nhiều hình ảnh đẹp, mang tính chất điển
hình cho các vùng miền.

11
Trờng THCS HI DNG
VD: Vùng biển phía Bắc chúng tôi chọn hình ảnh Quần đảo Cát Bà, vùng
biển miền Trung chúng tôi chọn hình ảnh đảo Phú Quý (Bình Thuận) vùng biển
phía Nam chúng tôi chọn hình ảnh đảo Phú Quốc.
+ Lấy t liệu từ th viện điện tử của Nhà trờng .
VD1: Khi xây dựng giáo án điện tử Tập làm văn lớp 4: Tuần 29 " Miêu tả

con vật" giáo viên có lấy dữ liệu từ đồ dùng dạy học phần Tự nhiên, mảng con
vật - giáo viên lựa chọn các con vật nuôi nh: Ngựa, trâu, chó, mèo, gà ,vịt ,
ngỗng để xây dựng nội dung tiến trình bài dạy.
VD2 : Khi xây dựng giáo án điện tử Môn Tự nhiên và xã hội lớp 2: Bài 25 :
"Một số loài cây sống trên cạn", giáo viên lựa chọn hình ảnh các loài cây ( lấy
dữ liệu từ đồ dùng dạy học phần Tự nhiên ) để xây dựng nội dung kiến thức
bài dạy.
+ Lấy t liệu từ SGK, tranh ảnh và tài liệu tham khảo
4.3 Thực hiện thao tác kĩ thuật để ứng dụng CNTT làm đồ dùng giáo án
điện tử:
Bớc 1: Chọn hình thức cho slide mà mình định sử dụng.
Bớc 2: Tạo tiêu đề cho slide (Đó là những thông tin cần thiết của đồ dùng
hay giáo án điện tử (tên môn, bài dạy )
Bớc 3: Tạo các slide. Đầu tiên tạo bản text trớc, hình ảnh hay hiệu ứng âm
thanh sẽ tạo sau.
Bớc 4: Thêm hình ảnh chèn vào những nội dung cần thiết, không quá lạm
dụng hình ảnh vào các slide bởi nó có thể tạo nên hiệu ứng ngợc .
Bớc 5: Thêm âm thanh: Chỉ tạo hiệu ứng âm thanh khi thực sự cần thiết. Hiệu
ứng âm thanh chỉ là công cụ giúp chúng ta làm rõ thông tin chứ không thay
chúng ta thể hiện thông tin.
Bớc 6: Sử dụng font chữ và khuôn slide một cách đồng nhất trong giáo án
điện tử. Nghĩa là không nên để font chữ VnTime cho trang đầu mà trang sau lại
là Time NewRoman. Cần phải chú ý đến khoảng cách ngồi của học sinh với màn
chiếu để chọn cỡ chữ sử dụng cho phù hợp, cỡ chữ sử dụng thờng là 28. Về màu
chữ, cần có kết hợp màu sắc giữa màu phông nền và màu chữ. Khi cần nhấn
mạnh hoặc chốt kiến thức, chúng tôi tạo hiệu ứng chữ đổi màu, nhấp nháy. Sau
đó tạo nền slide trình diễn, cần phải kết hợp giữa màu nền và nội dung.

12
Trờng THCS HI DNG

Bớc 7: Chạy thô giáo án để kiểm tra lại lần cuối bài soạn giáo án điện tử
trớc khi thực hiện. Hiệu ứng hình ảnh, âm thanh, font chữ có đạt đợc hiệu quả
cao nhất không? nội dung bài dạy, đồ dùng cần sử dụng cung cấp kiến thức cho
học sinh và thời gian cho từng hoạt động của bài dạy đã phù hợp cha ?
5. Chuẩn bị tốt các phơng tiện hỗ trợ đa đồ dùng điện tử và giáo án điện
tử vào giảng dạy:
Các trang thiết bị nh máy tính, máy chiếu rất cần thiết phục vụ cho sử dụng
đồ dùng điện tử vào dạy GAĐT. Trang thiết bị này có thể coi là những công cụ
dạy học đa năng vì nó có thể thay thế cho hầu hết các công cụ dạy học khác từ
truyền thống nh: tranh vẽ, bản đồ, mô hình đến hiện đại nh : cassette, ti vi, đầu
video Hơn nữa, nếu các GAĐT đợc đầu t xây dựng cẩn thận thì sẽ đem lại
hiệu quả tích cực cho bài dạy. Chẳng hạn khi mô phỏng một trận đánh Lịch sử,
trên bản đồ giấy chỉ có thể diễn tả đợc bằng các mũi tên chỉ định hớng tấn công,
còn trên phần mềm có thể diễn tả đợc hình ảnh về hớng tấn công, lực lợng ý chí
tấn công của một trận đánh giặc hay hình ảnh đoàn quân di chuyển nên tạo đợc
sự hấp dẫn giúp học sinh tiếp thu bài giảng dễ dàng hơn, nhớ lâu hơn.
Song khác với các phần mềm giáo dục khác, GAĐT không phải là phần mềm
dạy học, nó chỉ trợ giúp cho việc giảng dạy của giáo viên (đối tợng sử dụng là
giáo viên, không phải là học sinh). Chính vì vậy, việc truyền đạt kiến thức vẫn
dựa trên giao tiếp thầy trò, chứ không phải giao tiếp máy ngời. Mặt khác,
vì giáo viên là ngời trực tiếp điều hành việc sử dụng phần mềm nên có thể khai
thác tối đa đợc những kiến thức cần chuyền tải trong phần mềm, tuỳ thuộc vào
trình độ của học sinh và phơng pháp giảng dạy của giáo viên.
Nh vậy trong quá trình dạy học việc thực hiện bài giảng một cách công phu
bằng các dẫn chứng sống động trên các slide trong các giờ học lí thuyết là một
điều mà các giáo viên mong muốn nghĩ đến.
6. Xây dựng th viện điện tử trong nhà trờng.
Khi ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử các tổ
khối chuyên môn đã áp dụng làm đồ dùng dạy học theo chơng hoặc tích hợp
kiến thức của các khối lớp theo môn học nên một đồ dùng có thể sử dụng làm tài

liệu xây dựng giáo án điện tử của nhiều bài dạy, nhiều môn học và nhiều khối
lớp.

13
Trờng THCS HI DNG
Sau khi làm đồ dùng dạy học và giáo án điện tử chúng tôi tập hợp và thống kê
lên danh mục, sao in ghi vào đĩa CD và VCD để lu trữ sử dụng khi cần dữ liệu
chúng tôi có thể tra cứu và sử dụng đợc ngay.
Trong th viện nhà trờng, bên cạnh những bộ đồ dùng, thiết bị dạy học đợc
cung cấp và tự làm để dạy giáo án theo phơng pháp truyền thống, thì nhà trờng
Đằng Hải đã có thêm một góc th viện điện tử khá phong phú đợc xây dựng suốt
4 năm với 125 đĩa đồ dùng và 75 đĩa t liệu và 163 đĩa giáo án điện tử đợc sắp xếp
ngăn nắp, tơng đối đầy đủ chủng loại để giảng dạy ở các môn học ở khối các lớp.
7. Làm tốt công tác thi đua khen thởng để khuyến khích giáo viên sáng
tạo làm đồ dùng dạy và giáo án điện tử.
Hàng năm, Nhà trờng luôn luôn phát động thi đua khuyến khích giáo viên
ƯD CNTT sáng tạo làm ĐDDH và GAĐT. Ban giám hiệu cùng Công đoàn đã
xây dựng tiêu chí thi đua và có phần thởng động viên khuyến khích cho mỗi cá
nhân, tổ nhóm chuyên môn, đã làm đợc những đồ dùng dạy học và giáo án điện
tử có chất lợng.
Những giáo viên tham dự hội thi sử dụng ĐDDH và GAĐT giỏi ở cấp trờng,
cấp quận khen thởng đạt kết quả. Mức thởng cụ thể:
+ Đồ dùng dạy học: Giải nhất: 250 000đ
Giải nhì: 200 000đ
Giải ba: 150 000đ
Khuyến khích: 100 000đ
+ Giáo án điện tử: Giải nhất: 200 000đ
Giải nhì: 150 000đ
Giải ba: 100 000đ
Khuyến khích: 50 000đ

+ Sử dụng Giáo án điện tử vào giảng dạy đạt hiệu quả:
Loại Giỏi: 100 000đ
Loại Khá: 50 000đ
+ Tìm kiếm t liệu đợc nhà trờng thanh quyết toán.
Hằng tháng vào các buổi họp hội đồng, sinh hoạt chuyên môn, Ban giám hiệu
nhà trờng đều có đánh giá, biểu dơng phong trào làm ĐDDH và soạn GAĐT của

14
Trờng THCS HI DNG
các tổ, nhóm. Việc làm đó đã khuyến khích chúng tôi rất nhiều, đã tạo đợc
không khí thi đua trong đội ngũ giáo viên làm ĐDDH và soạn GAĐT toàn trờng.
C. Phần kết luận
1. Kết quả:
Qua quá trình nghiên cứu và thực nghiệm chuyên đề chúng tôi nhận thấy,
ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử là rất cần
thiết, nó có tác động mạnh mẽ tới kết quả thực hiện đổi mới, phơng pháp, phơng
thức dạy và học.
Trong suốt thời gian qua trờng tiểu học Đằng Hải đã đẩy mạnh ứng dụng
CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử đã đa vào giảng dạy.
Chúng tôi đã không ngừng cố gắng, tìm tòi, học hỏi, để có đợc một kết quả đá
Nh vậy trong 4 năm thực hiện việc ứng dụng CNTT vào làm ĐDDH và
soạn giáo án điện tử tập thể giáo viên trờng Tiểu học Đằng Hải làm đợc gần 300
đĩa đồ dùng và giáo án điện tử ở các môn học các khối lớp. Đồng thời su tầm
khai thác đợc 75 đĩa t liệu. Tuy số lợng cha nhiều song đã góp phần không nhỏ
vào kết quả phong trào sáng tạo làm đồ dùng dạy học và giáo án điện tử của bậc
học. Kết quả đó còn đợc khẳng định tại Hội thi Gviáo viên làm đồ dùng dạy
học và sử dụng đồ dùng dạy học giỏido PGD tổ chức, trờng Tiểu học Đằng Hải
luôn đạt thành tích cao trong toàn Quận. Tại Ngày Hội công nghệ thông tin
thành phố đợc tổ chức hàng năm, các sản phẩm ƯD CNTT vào làm ĐDDH và
GAĐT của trờng chúng tôi luôn đợc đánh giá cao.

2. Bài học kinh nghiệm:
Để ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng và giáo án điện tử hiệu quả thì:

15
Trờng THCS HI DNG
+ Mỗi giáo viên cần phải có kiến thức Tin học cơ bản sử dụng CNTT và biết khai
thác mạng Internet.
+ Phải có ý tởng và có sự say mê tìm tòi, sáng tạo trong việc ƯD CNTT vào làm
ĐDDH và soạn GAĐT. Mỗi giáo viên phải xác định đây là giải pháp tích cực để
thực hiện đổi mới phơng pháp dạy học ở tiểu học.
+ Nghiên cứu, xây dựng để làm đồ dùng dạy học theo từng chơng, để có thể lấy
dữ liệu sử dụng làm giáo án điện tử ở nhiều bài, cho nhiều khối lớp.
+ Khi làm đồ dùng và giáo án điện tử cần lu ý: Giáo án điện tử không quá nhiều
màu sắc, không quá nhiều hiệu ứng trên cùng một slide
+ Tạo ra những hình ảnh minh hoạ, đoạn phim, âm thanh mang tính chất thực tế,
sôi động, gây hứng thú cho học sinh.
+ Cần phải đặt ra các phơng án xử lí các tình huống xảy ra mất điện hay sự cố kĩ
thuật: máy hỏng, trôi hình, mất âm thanh trong tiết học sử dụng giáo án điện
tử.
3. Kiến nghị, đề xuất:
- Để ứng dụng CNTT vào làm đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử vào giảng
dạy đợc đồng bộ hoá ở nhà trờng, chúng tôi xin kiến nghị:
+ Các cơ quan, ban ngành, nhà trờng, phụ huynh tạo điều kiện về cơ sở vật chất
(trang thiết bị máy móc) để những đồ dùng dạy học và soạn giáo án điện tử đã
làm có thể triển khai dạy đợc vào dạy ở các khối lớp.
+ Tạo điều kiện cho giáo viên đợc tập huấn các chơng trình ứng dụng CNTT
trong giảng dạy để bổ sung kiến thức và giao lu học hỏi kinh nghiệm của đồng
nghiệp nhằm nâng cao chuyên môn.
Trên đây là một số kết quả thực hiện ƯD CNTT vào làm ĐDDH và GAĐT
của Trờng thcs hi dng. Trong quá trình xây dựng và báo cáo chuyên đề vì

thời gian có hạn, chúng tôi không thể minh hoạ hết những đồ dùng và giáo án
mà tập thể giáo viên nhà trờng đã nghiên cứu làm ra. Các biện pháp đợc rút ra
trong quá trình nghiên cứu và thực nghiệm chuyên đề chắn chắn còn có nhiều
hạn chế. Chúng tôi rất mong đợc sự đóng góp ý kiến của các đồng chí lãnh đạo,
chuyên viên PGD và các bạn đồng nghiệp để chuyên đề có tính khả thi hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hi Dng, ngày 8 tháng 4 năm 2010

16
Trêng THCS HẢI DƯƠNG
Ngêi viÕt
Trần Văn Bằng
.


17