giáo án vật lý 11 - Từ trường của một dòng điện có dạng đơn giản pptx

TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11
Tiết : _____
Bài 50
TỪ TRƯỜNG CỦA MỘT SỐ DÒNG ĐIỆN
CÓ DẠNG ĐƠN GIẢN
I. Mục tiêu :
Trình bày được các vấn đề sau :
+ Dạng các đường sức từ và quy tắc xác đònh chiều các đường sức từ của dòng điện thẳng.
+ Quy tắc xác đònh chiều các đường sức từ của dòng điện tròn.
+ Dạng các đường sức từ ở bên trong và bên ngòai một ống dây có dòng điện. Quy tắc xác đònh chiều các đường sức từ bên trong ống dây.
+ Công thức xác đònh cảm ứng từ của dòng điện thẳng, của dòng điện tròn, của dòng điện trong ống dây.
II. Phương Pháp Giảng Dạy : Phương pháp thực nghiệm và nêu vấn đề …
III. Thiết bò , đồ dùng dạy học :
______________________________________________________________________________________________
IV. Tiến Trình Giảng dạy
Phân phối
thời gian
Phần làm việc của Giáo Viên
Nội dung ghi bảng Tổ chức ,điều khiển
1. Kiểm tra
bài cũ và
kiến thức cũ
liên quan
với bài mới
(3’)
1) Phát biều đònh nghóa cảm ứng từ ?
2) Phát biều đònh luật Ampe ?
3)
2. Nghiên
cứu bài mới
1) TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN THẲNG

a) Thí nghiệm
1) TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN
THẲNG
1) TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN THẲNG
GV : ĐỖ HIẾU THẢO    VẬT LÝ PB 11: 50-1 /5
TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11
Xem SGK trang 236
b) Các đường sức từ
Các đường sức từ là những đường tròn đồng tâm, tâm của
những đường tròn này là giao điểm của dây dẫn và miếng bìa.
Cảm ứng từ B do dòng điện I trong dây dẫn thẳng dài tạo ra
tại một điểm M cách dây một khoảng r có :
- Điểm đặt : tại điểm ta đang xét
- Phương : tiếp tuyến với cảm ứng từ qua điểm ta
đang xét.
- Chiều : chiều của đường sức từ B tuân theo qui tắc cái đinh
ốc 1 :
“ Đặt cái đinh ốc dọc theo dây dẫn. Quay cái đinh ốc sao
cho nó tiến theo chiều dòng điện thì chiều quay của cái đinh
ốc là chiều của các đường sức từ. “
c) Công thức tính sức từ
r
I
B
7
10.2
−
=
Trong đó :

* B : Cảm ứng từ của dòng điện chạy trong dây dẫn thẳng dài
( T ).
* I : Cường độ dòng điện chạy trong dây dẫn thẳng dài ( A ).
* r : Khoảng cách từ điểm cần tính đến dây dẫn ( m )
2) TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN TRÒN
a) Thí nghiệm
GV tiến hành thí nghiệm trong SGK
trang 236
b) Các đường sức từ
GV : Khi để nam châm thử đến gần dây
dẩn mang dòng điện thì nam châm thử
như thế nào ?
GV : Như vậy xung quanh dây dẫn mang
dòng điện có từ trường hay không ?
GV : Từ đó em có kết luận như thế
nào ?
GV : Đối với một dạng mạch điện xác
đònh. Cảm ứng từ tại một điểm phụ
thuộc vào những yếu tố nào ?
GV : Quan sát hình ảnh các em cho biết
đường cảm ứng trên một mặt phẳng
vuông góc với dây dẫn như thế nào ?
GV : Chiều cảm ứng từ tuân theo quy
tắc cái đinh ốc 1
GV hướng dẫn HS quy tắc cái đinh ốc
1 ( Hay quy tắc bàn tay phải ! )
2) TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN
a) Thí nghiệm
HS quan sát thí nghiệm trong
SGK trang 236

b) Các đường sức từ
HS : nam châm thử lệch đi
HS : Dòng điện gây ra từ trường
trong khoảng không gian xung
quanh nó
HS : Từ trường của một dòng điện
phụ thuộc vào dạng của mạch
mang dòng điện.
HS : Đối với một dạng mạch điện
xác đònh. Cảm ứng từ tại một
điểm phụ thuộc vào 2 yếu tố là
cường độ dòng điện và môi trường
xung quanh dòng điện.
HS : Đường cảm ứng trên một mặt
phẳng vuông góc với dây dẫn là
những đường tròn đồng tâm.
2) TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRÒN
GV : ĐỖ HIẾU THẢO    VẬT LÝ PB 11: 50-2 /5
TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11
a) Thí nghiệm
Xem SGK trang 236
b) Các đường sức từ
Các đường sức từ đều là những đường cong. Càng gần tâm O
độ cong của các đường sức từ càng giảm. Đường sức từ qua
tâm O là đường thẳng.
Cảm ứng từ B do dòng điện I trong khung dây tròn tạo ra tại
tâm của vòng dây có :
- Phương : vuông góc với mặt phẳng vòng dây
- Chiều : chiều của đường sức từ B tuân theo qui tắc cái

đinh ốc 2 :
“ Đặt cái đinh ốc dọc theo trục của khung, quay cái đinh ốc
theo chiều dòng điện trong khung, thì chiều tiến của cái đinh
ốc là chiều của các đường sức xuyên qua mặt phẳng dòng
điện “.
c) Công thức tính cảm ứng từ :
R
I
B
7
10 2
−
=
π
Trong đó :
* B : cảm ứng từ của dòng điện trong khung dâây tròn ( T ).
* I : cường độ dòng điện trong khung dây tròn ( A ).
* R : bán kính khung dây tròn ( m ).
TRÒN
a) Thí nghiệm
GV tiến hành thí nghiệm trong SGK
trang 236
b) Các đường sức từ
GV : Quan sát hình ảnh các em cho biết
đường cảm ứng từ như thế nào ?
GV : Chiều cảm ứng từ tuân theo quy
tắc cái đinh ốc 2
GV hướng dẫn HS quy tắc cái đinh ốc
2 ( Hay quy tắc bàn tay phải ! )
GV : Tại tâm O của vòng dây tròn đặt

trong không khí, cảm ứng từ tính bằng
công thức :
R
I
102.B
7
−
=
π
Trong đó : R : Bán kính vòng dây
a) Thí nghiệm
GV tiến hành thí nghiệm trong
SGK trang 236
b) Các đường sức từ
HS : Đường cảm ứng từ là những
đường cong. Tại tâm O, đường
cảm ứng từ là một đường thẳng
vuông góc với mặt phẳng chứa
vòng dây
3) TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
GV : ĐỖ HIẾU THẢO    VẬT LÝ PB 11: 50-3 /5
TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11
3) TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN TRONG ỐNG DÂY
a) Thí nghiệm về từ phổ
Xem sách giáo khoa trang 238
b) Các đường sức từ :
Các đường sức từ bên ngoài ống dây rất giống các đường
sức từ bên ngoài một nam châm thẳng. Các đường sức từ bên
trong ống dây là những đường thẳng song song và cách đều
với nhau.

Cảm ứng từ B do dòng điện I trong ống dây dài tạo ra bên
trong ống dây có :
- Phương : là phương của trục ống dây.
Chiều : chiều của đường sức từ B tuân theo qui tắc cái đinh
ốc 2 .
“ Đặt cái đinh ốc dọc theo trục vuông góc với mặt phẳng
khung dây, quay cái đinh ốc theo chiều dòng điện trong
khung. Chiều tiến của cái đinh ốc là chiều của cảm ứng từ
xuyên qua phần mặt phẳng giới hạn bởi khung dây “.
c) Công thức tính cảm ứng từ

InB
7
10 4
−
=
π
Trong đó :
* B : cảm ứng từ trong ống dây dài ( T ).
* n : số vòng dây trên mỗi mét chiều dài của ống dây.
(vòng/ m)
* I : cường độ dòng điện trong mỗi vòng dây dẫn ( A ).
3) TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG ĐIỆN
TRONG ỐNG DÂY
a) Thí nghiệm về từ phổ
GV tiến hành thí nghiệm trong SGK
trang 238
b) Các đường sức từ :
GV : Quan sát màng hình, các em cho
biết từ trường bên ngoài ống dây có hình

dạng như thế nào ?
GV : Chiều cảm ứng từ tuân theo quy
tắc cái đinh ốc 2
GV hướng dẫn HS quy tắc cái đinh ốc
2 ( Hay quy tắc bàn tay phải ! )
GV : Cảm ứng từ bênh trong ống dây đặt
trong không khí được tính bằng công
thức như thế nào ?
ĐIỆN TRONG ỐNG DÂY
a) Thí nghiệm về từ phổ
GV tiến hành thí nghiệm trong
SGK trang 238
b) Các đường sức từ :
HS : Từ phổ bên ngoài ống dây
giống từ phổ bên ngoài của một
nam châm thẳng.
HS : B = 4.π.10
-7
.n.I
Trong đó :
n : số vòng dây trên 1m chiều
dài ống dây.
(
l
N
n =
; N : số vòng dây, l :
chiều dài ống dây )
GV : ĐỖ HIẾU THẢO    VẬT LÝ PB 11: 50-4 /5
TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11

3. Củng cố
bài giảng
Dặn dò của
học sinh
(5’)

Dặn HS làm các bài tập 1, 2 và 3 SGK
trang 239
Trả lời các câu hỏi 1, 2, 3, và 4
SGK trang 239
  
GV : ĐỖ HIẾU THẢO    VẬT LÝ PB 11: 50-5 /5