Hoàn Thiện Chiến Lược Phát Triển Công Nghiệp Việt Nam - Mở Đầu docx

MVC LVC
Laj Nha xu~t ban vii
Lai n6i dilu ix
ChU'ang 1: Thiet ke mQt chien IU'Q'CGong nghi$p toan di$n va
hi$n thI,l'C
"", ", """" ", "." 1
Kenichi Ohno
ChU'ang 2: Dei m&i chinh sach Gong nghi$p 33
Kenichi Ohno
ChU'ang 3: Cach tiep c~n Marketing trong thu hut FDI 67
Mai TM C{J'(yng
ChU'ang 4: Xily dl,l'ng va tang cU'ang nganh Gong nghi$p phl,JtrQ't<;1i
Vi$t Nam: Bao cao di~u tra 101
Kyoshiro Ichikawa
ChU'ang 5: Chien IU'Q'Cmua sam toi U'u: Cac yeu to quyet dinh ty 1$
nQi dia h6a trong boi canh c<;1nhtranh va lien ket
khu VI,I'C 121
Junichi Mori
Kenichi Ohno
ChU'ang 6: Cac v~n d~ trong nganh Gong nghi$p di$n va di$n tLr
cua cac nU'&c ASEAN va cac bar hQc rut ra cho
Vi$t Nam 145
Hisami Mitarai
ChU'ang 7: Nganh Gong nghi$p oto Vi$t Nam: NhCrng vi$c dm lam
de trien khai thl,l'Chi$n quy ho<;1chnganh 197
Kenichi Ohno
Mai The CLf&ng
ChU'ang 8: H$ thong cung c~p cua nganh Gong nghi$p xe may {y
Vi$t Nam, Thai Lan va Indonesia: Qua trlnh nQi dia hoa,
mua sam va cat giam gia thanh 221

Kohei Mishima
ChU'ang 9: C<;1nhtranh va phat trien cua c~u truc kinh doanh:
Nghien ClrU tinh huang cho nganh xe may Vi$t Nam 247
Ph<;JmTwang Hoang

1
Lời nói đầu

Việt Nam là một trong những quốc gia đang phát triển năng động nhất trên thế giới.
Trong khi nhiều nước có thu nhập thấp đang vướng phải những bất ổn về chính trị, bạo
động và khủng bố, về xung đột sắc tộc, về giảm thu nhập và những rủi ro của xu hướng
phi công nghiệp hóa, Việt Nam hầu như không gặp phải những mối quan ngại này. Vấn
đề Việt Nam đang phải đối mặt hiện nay không phải là những khó khăn mà chính là
những kết quả đạt được trong thời kỳ chuyển đổi kinh tế - xã hội. Kỷ cương xã hội chưa
nghiêm, khoảng cách thu nhập lớn, vấn đề đô thị hóa, tệ nạn tham nhũng gia tăng và các
vấn đề môi trường là những thách thức đặt ra đối với một đất nước đang chuyển mình
v
ươn lên sánh vai cùng các nước phát triển trong tương lai.

Trong bối cảnh đó, khả năng thiết kế và thực thi một chiến lược công nghiệp đáp ứng
được những thách thức và cơ hội của thời đại trong môi trường cạnh tranh toàn cầu có vai
cực kỳ quan trọng. Chất lượng của chiến lược này sẽ quyết định khả năng phát triển ổn
định theo định hướng riêng trong dài hạn của Việ
t Nam. Chúng tôi tin rằng chiến lược
này cần thiết và hoàn toàn có thể xây dựng được, song sự thành công thì chưa thể nói
trước. Tại thời điểm này, việc xây dựng chính sách công nghiệp của Việt Nam còn chồng
chéo và nhiều bất cập do thiếu tính đồng bộ, tính kế thừa, cũng như tầm nhìn và tính cụ
thể của kế hoạch.

Từ giữa những năm 90 của thế kỷ trước, hàng loạt nghiên cứu về các vấn đề công nghiệp

và thương mại đã được tiến hành. Rất nhiều nghiên cứu trong số đó được Chính phủ chủ
trì, đặc biệt là những công trình hợp tác quốc tế. Các nghiên cứu này đã đưa ra nhiều báo
cáo và gợi ý quan trọng cho công tác hoạch định chính sách. Trường Đại học Kinh tế
Quốc dân là một nguồn cung cấp thường xuyên các kết quả nghiên cứu cho việc xây
dựng chiến lược công nghiệp, và Nhật Bản là nhà tài trợ quan tâm nhiều nhất đến năng
lực công nghiệp của Việt Nam.

Tháng 2 năm 2004, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội (NEU) và Viện nghiên cứu
chính sách quốc gia Tokyo (GRIPS) đã thiết lập chương trình hợp tác khoa học với mục
tiêu nâng cao chất lượng các nghiên cứu về chính sách. Chúng tôi hướng tới việc đổi mới
phương pháp nghiên cứu chính sách, phát huy năng lực nghiên cứu của những tài năng
trẻ và n
ăng động của Việt Nam và xây dựng mạng lưới mở về nhân lực và thông tin. Trụ
sở chính của dự án là Diễn đàn Phát triển Việt Nam (VDF) tại Hà Nội và chi nhánh là
VDF-Tokyo tại Tokyo. Những hoạt động chính của VDF bao gồm tài trợ nghiên cứu, hỗ
trợ tổ chức hội thảo cho tất cả các cán bộ và các nhà nghiên cứu có liên quan trực tiếp
đến vấn đề phát triển của Việt Nam.

Tính đến tháng 2 năm 2005, VDF đã tổ chức được 46 hội thảo chính thức cùng với nhiều
buổi thảo luận về chính sách và gần một trăm buổi trao đổi tại Hà Nội và Tokyo. Kết quả
nghiên cứu của các thành viên VDF đã được trình bày tại các hội nghị chuyên đề do cơ
quan, tổ chức trong nước và quốc tế như Bộ Công Nghiệp Việt Nam, Đại sứ quán Nhật
Bản, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng phát triển Châu Á, Viện khoa học và xã hội
thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Bách Khoa Hà Nội, Hội Thanh Niên và Sinh Viên Việt

2
Nam tại Nhật Bản (VYSA), Đại học Osaka, Diễn đàn Thanh niên Phát triển Châu Á
(ADYF).

Mặc dù phạm vi nghiên cứu của VDF rất rộng, bao gồm nhiều chủ đề khác nhau từ quản

lý tỷ giá hối đoái đến nghiên cứu vấn đề trẻ em đường phố, hạch toán môi trường, nhưng
xây dựng chiến lược công nghiệp vẫn luôn là ưu tiên hàng đầu trong năm hoạt động đầu
tiên. Mục tiêu của chúng tôi không chỉ là rút ra những nhận định chung mà đưa ra những
kết quả rõ ràng, cụ thể phù hợp với tình hình của Việt Nam. Để đạt được mục tiêu này
VDF tiến hành gặp gỡ, làm việc cụ thể với nhiều cán bộ, doanh nghiệp và chuyên gia
trong các lĩnh vực liên quan ở Việt Nam và Nhật Bản. Trong cuốn sách này, chúng tôi rất
hân hạnh được giới thiệu tới độc giả một số thành quả nghiên cứu xuất sắc nhất của VDF
về ngành công nghiệp Việt Nam. Qua đây chúng tôi cũng xin chân thành cảm ơn các tổ
chức và cá nhân đã nhiệt tình hợp tác. Nếu thiếu các thông tin và phân tích của họ, cuốn
sách này khó có thể hoàn thành.

Các bài viết trong cuốn sách này do nghiên cứu viên, cộng tác viên của VDF thực hiện và
đã được trình bày tại một hoặc nhiều cuộc hội thảo. Mặc dù phong cách và chủ đề hết sức
đa dạng, từ các nghiên cứu khoa học đến những đề xuất chính sách, nhưng các nghiên
cứu đều có một điểm chung là hướng tới những người chịu trách nhiệm trực tiếp trong
quá trình họach định chính sách công nghiệp của Việt Nam. Chúng tôi rất vui mừng nếu
VDF có thể đóng góp một phần nhỏ bé để Việt Nam cơ bản trở thành một nước công
nghiệp sớm hơn, dù chỉ một ngày.

Hà Nội, tháng 2 năm 2005

Giáo sư Kenichi Ohno
Giám đốc dự án phía Nhật Bản
Viện nghiên cứu chính sách quốc gia
Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Văn Thường
Giám đốc dự án phía Việt Nam,
Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân