HỌC THUYẾT TẠNG TƯỢNG pptx

HỌC THUYẾT TẠNG TƯỢNG

A. ĐẠI CƯƠNG
Tạng : Các tổ chức cơ quan trong cơ thể.
Tượng : Biểu tượng bên ngoài, tượng dùng để phát biểu ý tưởng
(Tượng giả, xuất ý dã).
Quan sát cơ thể sống để nghiên cứu quy luật hoạt động, sự biểu hiện
của các nội tạng gọi là Tạng tượng.
Tạng tượng bao gồm mọi tổ chức cơ quan và quy luật hoạt động của
chúng : Ngũ tạng, Lục phủ, Phủ kỳ hằng
Việc giải thích nội dung Tạng tượng của YHCT và Y HHĐcó nhiều
khác biệt:
Nhiều tác giả Tây phương, khi nghiên cứu về Tạng tượng của Đông
phương, đã dùng những từ ngữ của cơ thể học Hiện đại để dịch nghĩa các
Tạng phủ như : dịch chữ Can là The Liver, La Foie hoặc dịch Thận là The
Kidneys, les Reins
Tuy nhiên, Tạng phủ của Đông phương không hoàn toàn là các bộ
phận cơ thể giải phẫu của Y học Hiện đại. Y học Cổ truyền nhận thức : Tạng
phủ 1 mặt chỉ thực chất các cơ quan nội tạng, mặt khác còn chỉ sự hoạt động
sinh lý và biến hóa của cơ quan nội tạng.
Thí dụ : Đối với Tâm.
- Y học Hiện đại cho rằng chức năng sinh lý của Tâm là quản lý sự
tuần hoàn máu.
- YHCT cho rằng, Tâm không những chỉ quản lý về sự tuần hoàn máu
(Tâm chủ huyết mạch) mà còn có liên hệ với tinh thần con người (Tâm chủ
thần minh, Tâm tàng thần) liên hệ đến mồ hôi (Mồ hôi là dịch của Tâm),
biểu hiện nơi tiếng cười, khai khiếu ra ở lưỡi Do đó, Tâm không phải chỉ
là quả Tim theo quan điểm sinh lý giải phẫu thuần túy mà còn bao gồm các
hoạt động sinh lý và biến hóa bệnh lý của hệ Thần kinh.
Vì thế tìm hiểu về học thuyết Tạng tượng cần phải có một cái nhìn
toàn diện, nắm vững nội dung những danh từ giải phẫu cũng như những

danh từ mà Y học cổ truyền quan niệm để không lẫn lộn và lúng túng.
Tần Bá Vị, trong 'Khiêm Trai Y Học Giảng Cảo' đã nhận định : "Lý
luận của YHCT lấy Tạng Phủ làm cốt lõi, biện chứng luận trị trên lâm sàng
cuói cùng đều phát xuất từ Tạng phủ", do đó, trong phần này, chúng tôi sẽ
đào sâu vào từng Tạng Phủ.
HỌC THUYẾT TẠNG TƯỢNG
B. PHÂN LOẠI TẠNG PHỦ
Tạng có công năng tàng chứa (thức ăn, chất dinh dưỡng), thuộc về
Âm, thuộc lý.
Phủ có công năng chuyển hóa, thuộc Dương, thuộc Biểu.
Tuy công năng tạng phủ khác nhau nhưng liên hệ mật thiết với nhau.
Thông qua quy luật thăng bằng Âm Dương và Ngũ hành sinh khắc, Tạng
phủ luôn có quan hệ biểu lý mật thiết với nhau để điều hòa, ức chế nhau.



Tạng

Âm Can Tâm Tỳ

Phế Thận Tâm
bào
Biểu

Phủ
Dương

Đởm

Tiểu

trường

Vị Đại
trường
Bàng
quang
Tam
tiêu
Lý