Tiết 5. BÀI 3. CÁC PHÉP TOÁN TẬP HỢP.

Tiết: 5 §3. CÁC PHÉP TOÁN TẬP HỢP.
o0o
I.Mục tiêu:
1)Về kiến thức:
Hiểu được các phép toán giao của hai tập hợp, hợp của hai tập hợp, phần bù của một tập con.
2)Về kỹ năng:
-Sử dụng đúng các ký hiệu:
∪ ∩, , \ , ,
B
A B A B A B C A
-Thực hiện được các phép toán lấy giao của hai tập hợp, hợp của hai tập hợp, hiệu của hai tập
hợp, phần bù của một tập con.
-Biết dùng biểu đồ Ven để biểu diễn giao của hai tập hợp, hợp của hai tập hợp.
3)Về tư duy và thái độ: Tích cực hoạt động, trả lời các câu hỏi. Biết quan sát phán đoán chính
xác, biết quy lạ về quen.
II.Chuẩn bị của GV- HS:
- GV: Giáo án, các dụng cụ học tập, phiếu học tập,…
- HS: Soạn bài trước khi đến lớp , chuẩn bị bảng phụ để thảo luận nhóm,…
III.Phương pháp dạy học:
Về cơ bản là gợi mở, vấn đáp và đan xen hoạt động nhóm.
IV.Tiến trình bài học:
*Ổn định lớp: chia lớp thành 6 nhóm (khoảng 2 – 3’)
*Kiểm tra bài cũ:
GV yêu cầu HS trình bày lời giải bài tập 3 trong SGK trang 13.
*Bài mới:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
HĐ1: (Hình thành phép toán
giao của hai tập hợp)
HĐTP1:(Bài tập để hình thành
phép toán giao của hai tập hợp)
GV yêu cầu HS xem nội dung

HĐ1 trong SGK (hoặc phát
phiếu HT có nội dung tương
tự) và thảo luận suy nghĩ, trả
lời.
GV gọi HS nhóm 1 trình bày
lời giải và gọi HS các nhóm
khác nhận xét, bổ sung (nếu
cần).
HĐTP2: (Khái niệm hiệu của
hai tập hợp)
GV vẽ hình và nêu khái niệm
hiệu của hai tập hợp và ghi ký
hiệu lên bảng.
GV lấy ví dụ minh họa và yêu
cầu HS suy nghĩ trả lời…
HS xem nội dung HĐ1 trong SGK
và thảo luận suy nghĩ trình bày lời
giải …
HS nhận xét, bổ sung và sửa chữa,
ghi chép.
HS chú ý theo dõi trên bảng…
HS suy nghĩ và trìnhbày lời giải…
I.Giao của hai tập hợp:
Tập hợp C gồm các phần
tử vừa thuộc A, vừa thuộc
B được gọi là giao của A
và B.
Ký hiệu C = A
∩
B(phần

tô đậm ở hình vẽ)
B
A

B
{ }
/ µ x BA B x x A v
x A
x A B
x B
∩ = ∈ ∈
∈

∈ ∩ ⇔

∈

Ví dụ: Cho hai tập hợp:
{ }
{ }
/ 5 µ
B= / 1 3
A x x v
x x
= ∈ ≤
∈ − < ≤
¥
¢
Tìm tập hợp
A B

∩
?
HĐ2: (Phép toán hợp của hai
tập hợp)
HĐTP1: (Hoạt động hình
thành khái niệm phép toán hợp
của hai tập hợp)
GV yêu cầu HS xem nội dung
HĐ 2 trong SGK và suy nghĩ
trả lời.
HS xem nội dung HĐ 2 trong SGK
và suy nghĩ trả lời.
II.Hợp của hai tập hợp:

A
B

GV gọi 1 HS đứng tại chỗ trình
bày lời giải.
GV nhận xét và bổ sung (nếu
cần)
HĐTP2: (Khái niệm phép toán
hợp của hai tập hợp)
Dựa vào HĐ trên rút ra được
hợp của hai tập hợp là gồm tất
cả các phần tử chung và riêng
của hai tập hợp.
GV nêu khái niệm và viết tóm
tắt lên bảng.
Chú ý theo dõi trên bảng…

Tập hợp C gồm các phần
tử thuộc A hoặc thuộc B
được gọi là hợp của A và
B.
Ký hiệu: C =
A B
∪
{ }
Æc A B x x A ho x B
∪ = ∈ ∈
*Chú ý:
Nếu
A B A B B
⊂ ⇒ ∪ =
.
HĐ3: (Hiệu và phần bù của
hai tập hợp:
HĐTP1: (Hoạt động hình
thành khái niệm hiệu của hai
tập hợp)
GV yêu cầu HS xem nội dung
HĐ 3 trong SGK, thảo luận
theo nhóm đã phân công và cử
đại diện báo cáo.
Gọi HS nhận xét nếu cần (nếu
cần)
Vậy tập hợp C các HS giỏi của
lớp 10E không thuộc tổ 1 là
{ }

, ¶o, C êng, Hoa, LanMinh B
Tập hợp C như trên được gọi
là hiệu của A và B.
Vậy thế nào là hiệu của hai tập
hợp A và B?
-Thông qua ví dụ trên ta thấy,
tập C gồm các phần tử thuộc A
nhưng không thuộc B
⇒
Khái
niệm hiệu của hai tập hợp A và
B.
(GV nêu khái niệm và vẽ hình
viết tóm tắt lên bảng)
HS xem nội dung HĐ3 trong SGK
và thảo luận tìm lời giải.
HS nhận xét, bổ sung và ghi chép,
sửa chữa.
HS chú ý theo dõi trên bảng…
HS suy nghĩ và trả lời…
Hiệu của hai tập hợp A và B là gồm
tất cả các phần tử thuộc A nhưng
không thuộc B.
HS chú ý theo dõi trên bảng…
III.Hiệu và phần bù của
hai tập hợp:
A\B
Tập hợp C gồm các
phầntử thuộc A nhưng
không thuộc B gọi là hiệu

của A và B.
Ký hiệu: C = A\B
{ }
\ µ A B x x A v x B
= ∈ ∉
\
x A
x A B
x B
∈

∈ ⇔

∉

*Khi
B A
⊂
thì
A\B
gọi
là phần bù của B trong A,
ký hiệu: C
A
B
(Hình vẽ ở SGK)
HĐ4: (Giải các bài tập trong
SGK)
HĐTP1: (Bài tập về xác định
tập giao, hợp, hiệu của hai tập

hợp)
GV nêu đề bài tập 1 SGK trang
15 sau đó cho HS thảo luận
tìm lời giải và gọi HS đại diện
trình bày lời giải.
GV nhận xét, bổ sung (nếu
cần).
GV nêu lời giải đúng.
HS xem nội dung bài tập 1 và thảo
luận tìm lời giải…
HS nhận xét, bổ sung và sửa chữa,
ghi chép.
HS trao đổi và rút ra kết quả:
HĐTP2: (Bài tập vẽ các tập
giao, hợp, hiệu của hai tập hợp)
GV yêu cầu HS xem nội dung
bài tập 2 trong SGK .
GV gọi 1 HS lên bảng vẽ hình.
Gọi HS nhận xét, bổ sung (nếu
cần)
GV đưa ra hình ảnh đúng.
{ }
{ }
{ }
{ }
{ } { }
=
=
∩ =
∪ =

= =
, , , , , ,
, , , , , , , , , , ,
, , , , ,
, , , , , , , , , , , , ;
\ ; \ , , , , , .
A C O H I T N E
B C O N G M A I S T Y E K
A B C O I T N E
A B C O H I T N E G M A S Y K
A B H B A G M A S Y K
HS đọc đề và suy nghĩ vẽ hình.
HS nhận xét, bổ sung vả sửa chữa,
ghi chép…
HS chú ý theo dõi trên bảng…
HĐ 5:
*Củng cố: (Nêu tóm tắt lý thuyết và hướng dẫn giải bài tập 3 và 4 trong SGK trang 15)
*Hướng dẫn học ở nhà:
- Xem và học lý thuyết theo SGK.
- Xem lại các bài tập đã giải và giải lại các bài tập đã hướng dẫn.
-Đọc và soạn trước bài: “Các tập hợp số”.