Báo cáo tốt nghiệp: Phương pháp kế toán bán hàng, phân bổ chi phí mua hàng và xác định kết quả kinh doanh

Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
Lời Nói Đầu
Bán hàng phân bổ chi phí mua hàng và xác định kết quả kinh doanh
là mối quan tâm hàng đầu của tất cả các doanh nghiệp nói chung và doanh
nghiệp thương mại nói riêng. Thực tiễn cho thấy thích ứng với mỗi cơ chế
quản lý, công tác bán hàng, phân bổ chi phí mua hàng được thực hiện
hjbằng các hình thức khác nhau. Trong nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung
nhà nước quản lý nền kinh tế bằng mệnh lệnh, các cơ quan hành chính
kinh tế can thiệp sâu vào quá trình sản xuất kinh doanh sản phẩm, hàng
hóa của doanh nghiệp nhưng lại không chịu trách nhiệm về quyết định của
mình. Hoạt động tiêu thụ hàng hóa trong thời kỳ này chủ yếu là giao nộp
sản phẩm hàng hóa cho các đơn vị theo địa chỉ và giá cả do nhà nước quy
định sẵn. Tóm lại trong nền kinh tế tập trung khi mà ba vấn đề trung tâm:
sản xuất gì? bằng cách nào? cho ai? đều do nhà nước quy định thì công tác
bán hàng hóa sản xuất ra theo kế hoạch và giá cả được ấn định trước.
Trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp phảI tự mình quyết định ba
vần đề trung tâm thì vần đề này trở nên vô cùng quan trọng vì nếu doanh
nghiệp nào tổ choc tốt nghiệp vụ bán sản phẩm, hàng hóa đảm bảo thu hồi
vốn bù đắp các chi phí đã bỏ ra và xác định đúng kết quả kinh doanh sẽ có
điều kiện tồn tại và phát triển. Ngược lại doanh nghiệp nào không tiêu thụ
được hàng hóa cuủa mình, xác đinhh không chính xác kết quả bán hàng thì
dẫn đến tình trạng: “lãi giả, lỗ thật” thì sớm muộn cũng đi tới phá sản.
Để quản lý tốt nghiệp vụ tiêu thụ hàng hóa thì kế toán với tư cách là
một công cụ quản lý kinh tế cũng phải thay đổi được và hoàn thiện hơn
cho phù hợp với tình hình mới.
Nhận thức được ý nghĩa quan trọng của vấn đề trên, qua quá trình
thực tập tại công ty cổ phần thương mại và sản xuất Thanh Nam sược sự
SV: Nguyễn Thanh Mai - 1 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
hướng dẫn tận tình của cô giáo Nguyễn Quỳnh Châm, cùng với sự giúp đỡ
của cán bộ phòng kế toán công ty em đã thực hiện báo cáo với chuyên đề:

“Phương pháp kế toán bán hàng, phân bổ chi phí mua hàng và xác
định kết quả kinh doanh” tại công ty cổ phần thương mại và sản xuất
Thanh Nam. Báo cáo thực tập gồm 3 chương:
Chương 1: Tổng quan về công ty cổ phần thương mại và sản xuất
Thanh Nam.
Chương 2: Thực trạng công tác kế toán bán hàng,phân bổ chi phí
mua hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công ty cổ phần thương mại
và sản xuất Thanh Nam.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện kế toán bán
hàng, phân bổ chi phí mua hàng và xác định kết quả kinh doanh tại công
ty cổ phần thương mại và sản xuất Thanh Nam.
Do thời gian có hạn và sự hiểu biết của em còn hạn chế nên báo cáo
của em không thể tránh khỏi những thiếu sót và khiếm khuyết. Kính mong
được sự chỉ bảo,đóng góp của thầy cụ giáo để chuyên đề này của em được
hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
SV: Nguyễn Thanh Mai - 2 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ CTY CP TM & SX THANH NAM
1.1 Khái quát chung về công ty cổ phần TM & SX Thanh Nam.
1.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của công ty cp TM & SX
Thanh Nam.
Công ty Cổ phần Thương Mại và Sản Xuất Thanh Nam- Tên giao dịch
quốc tế là Thanh Nam Trading Company. Công ty được thành lập tháng
11/1999 dựa trên nền tảng của Công ty Siêu Thanh, theo quyết định số
4762GP/TLDN của sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội.
Công ty Thanh Nam là một doanh nghiệp chuyên kinh doanh các tư liệu
sản xuất, tư liệu tiêu dùng, các loại máy văn phòng,sản xuất các loại mực in
dành cho máy in….Bên cạnh đó công ty còn cung cấp cácdịch vụ sữa chữa

văn phòng. Một số thông tin chung về công ty:
Số tài khoản giao dịch: 102010000043368.
Tại: Sở Giao dịch I – Ngân hàng công thương
Việt Nam.
Mã số thuế: 0101515527
Số điện thoại: 04.9 426 888
Fax: 04.9 426 999
Email:
Công ty Thanh Nam là một công ty cổ phần có vốn điều lệ là
2.600.000.000 đồng do 3 thành viên sau góp vào:
Ông Nguyễn Hải Quang- Giám đốc công ty.
Ông Nguyễn Nhân- Chủ tịch Hội đồng quản trị.
Ông Nguyễn Quý Hùng.
Hiện nay công ty Thanh Nam có 35 lao động, hoạt động kinh doanh
tương đối tốt thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với nhà nước, và đảm bảo tốt đời sống
của cỏn bộ công nhân viên trong công ty.
SV: Nguyễn Thanh Mai - 3 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
Năm 2003: Sản phẩm mang thương hiệu “TNT” của Công ty Thanh
Nam đã đoạt giải thưởng Sao Vàng đất Việt.
Năm 2004: Công ty được tặng Huy chương “Vì thế hệ trẻ”, Giải thưởng
danh dự của giải Sao đỏ năm 2003, Bằng khen của Tổng cục Thuế về thành
tích nộp thuế, Bằng khen có nhiều thành tích trong sản xuất kinh doanh và
tham gia hoạt động xã hội năm 2003.
1.2 Đặc điểm tổ chức quản lý và quy trình công nghệ sản xuất kinh
danh của công ty.
1.2.1 Chức năng và nhiệm vụ của công ty
1.2.1.1 Chức năng
Chức năng chủ yếu của cụng ty là tư vấn, bán buôn, bán lẻ, các mặt
hàng máy tính và các thiết bị văn phòng, sản xuất mực in giành cho máy

in…
Công ty phải đảm bảo nguồn vốn. Phải thực hiện cam kết đầy đủ
trong hợp đồng mua bán , liên doanh, đầu tư với các doanh nghiệp khác
trong và ngoài nước.
Công ty được chủ động lập kế hoạch và tổ chức tiến hành tất cả các
hoạt động sản xuất kinh doanh theo quy định của giấy chứng nhận đăng ký
kinh doanh và nội dung điều lệ này, được thực hiện các biện pháp thích
hợp để đạt mục tiêu của công ty.
1.2.1.2 Nhiệm vụ
-Tổ chức tốt công tác cung cấp hàng hóa ,đáp ứng nhu cầu của thị
trường.
-Tổ chức mạng lưới bán buôn, bán lẻ hàng hóa cho các cơ sở sản
xuất kinh doanh, cácđơn vị khác và các cá nhân trong nước.
-Tổ chức tốt công tác bảo quản hàng hóa,đảm bảo lưu thông hàng
hóa thường xuyên, liên tục và ổn định trên thị trường.
-Quản lý, khai thác và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn , đảm bảo đầu
tư mở rộng kinh doanh, làm tròn nghĩa vụ đối với nhà nước qua việc nộp
ngân sách hàng năm.
SV: Nguyễn Thanh Mai - 4 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
-Quản lý, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công nhân viên trong công ty
theo đúng chế độ và chính sách của nhà nước ban hành.
- Nghiên cứu và ứng dụng các trình độ công nhệ mới.
-Chấp hành tốt các nguyên tắc, chế độ quản lý của nhà nước đảm bảo
có hiệu quả và nộp ngân sách nhà nước.
1.2.2 Đặc điểm tổ chức quản lý của công ty
*Sơ đồ tổ chức bộ máy công ty:
Chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận trong công ty cổ phần
thương mại và sản xuất Thanh Nam.
SV: Nguyễn Thanh Mai - 5 -

Chủ tịch hội
đồng quản trị
Giám đốc
Phó giám đốc
Phòng
kỹ thuật
Phòng
kinh
doanh
Phòng kế
toán
Phòng
XNK
Phòng
hành
chính
Tổ bán hàng
số 2
Tổ bán hàng
số 1
Tổ sản xuất
Tổ giao nhận
Chủ tịch hội đồng
quản trị
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
Chủ tịch Hội đồng quản trị: bổ nhiệm và bãi miễn Giám đốc, Kế toán
trưởng. Chọn lựa và quyết định đưa ra sản phẩm mới vào thị trường. Quyết
định các chủ trương, chính sách kinh doanh- dịch vụ mang tính chiến lược,
ngành hàng kinh doanh của công ty, sửa đổi Điều lệ khi cần thiết, thông qua
quyết định các chương trình đầu tư XDCB, mua sắm TSCĐ có giá trị lớn.

Giám đốc là: người tổ chức bộ máy và trực tiếp điều hành các hoạt
động sản xuất kinh doanh, đáp ứng được yêu cầu bảo toàn và phát triển công
ty theo phương hướng và kế hoạch đãđược HĐQT thông qua. Xây dựng cơ
cấu tổ chức quản trị và điều hành hoạt động công ty, xây dựng đội ngũ cán bộ,
nhân viên. Lập kế hoạch sản xuất kinh doanh-đầu tư-chi tiêu hàng tháng, quý,
năm trình HĐQT và triển khai thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh của
Công ty. Báo cáo bằng văn bản cho HĐQT mọi hoạt động của Công ty định
kỳ hoặc theo yêu cầu đột xuất của HĐQT.
Phó giám đốc là: người thừa uỷ nhiệm giám đốc điều hành hoạt động
Công ty khi giám đốc vắng mặt. Triển khai thực hiện các công việc được
Giám đốc giao phó, trên cơ sở các chủ trương, chính sách và kế hoạch được
HĐQT thông qua. Điều hành phòng hành chính và phòng xuất nhập khẩu.
Phòng kế toán: Thiết lập các văn bản, biểu mẫu báo cáo kế toán tài
chính, quy định thống nhất về cách ghi chép kế toán. Chịu trách nhiệm trước
HĐQT và Giám đốc về công tác quản lý tài chính của Công ty. Tuân thủ đúng
quy định của nhà nước về thể lệ kế toán và sổ sách chứng từ, thực hiện đúng
và đủ những khoản thuế theo luật định, báo cáo kịp thời đến HĐQT và Giám
đốc những thay đổi của nhà nước về quản lý tài chính kế toán để có chủ
trương phù hợp.
Phòng hành chính: tổ choc bộ máy nhân sự của công ty, soạn thảo và
trình giám đốc ký các hợp đồng lao động. Lập kế hoạch chi tiêu, mua sắm
thiết bị phục vụ công tác kinh doanh. Tổ chức định biên lao động, xây dụng
thang bảng lương cho toàn công ty.
Phòng kinh doanh: Lập kế hoạch về mua bán hàng hoá . Quản lý và
điều hành 2 tổ bán hàng
Phòng kỹ thuât: có phương án bố trí tổ chức sữa chữa kịp thời các
trường hợp hư hỏng, chịu trách nhiệm bảo hành sữa chữa cho khách
SV: Nguyễn Thanh Mai - 6 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
hàng.tìm kiếm và mở rộng những khách hàng có như cầu sữa chữa, bảo trì

máy thiết bị văn phòng.
Phòng xuất nhập khẩu: Làm các thủ tục xuất nhập khẩu hàng hoá
của công ty. Chịu trách nhiệm về việc nhận hàng nhập khẩu. Lập kế hoạch
nhập khẩu hàng hoá đảm bảo kịp thời cho công tác bán hàng của công ty.
Tổ sản xuất: Thực hiện gia công đóng gói các loại mực từ cho máy
photcopy và máy in.
Tổ bán hàng: phụ trách việc tiêu thụ sản phẩm hàng hoá của công
ty.
Tổ giao nhận: thực hiện giao nhận, vận chuyển hàng hoá theo yêu
cầu của khách hàng.
1.2.3 Đặc điểm tổ chức sản xuất, kinh doanh của công ty
Ngành nghề lĩnh vực kinh doanh
Công ty CP thương mại và sản xuất Thanh Nam chuyên phân phối
các sản phẩm máy văn phòng như máy in, máy fax, máy photocopy, máy in
lazer và các thiết bị văn phòng của hãng có uy tin trên thế giới như
Canon(Nhật), cung cấp các dịch vụ kỹ thuật về máy văn phòng với chất
lượng cao.
Bên cạnh kinh doanh thương mại , dịch vụ thì công ty còn làm về
công việc gia công đóng gói các loại mực từ mang thương hiệu TNT cho
máy photocopy và máy in. Công ty nhập khẩu bột mực, bột từ ,vỏ ống mực
sau đó tiến hành gia công đóng gói và phân phối trên thị trường.
Công ty đã xúc tiến hoạt động liên doanh, liên kết với một vài công
ty chuyên sản xuất mực in và bột từ nổi tiếng trên thế giới. Nghiên cứu
công nghệ tiên tiến của nước ngoài, công ty đã sản xuất và cung cấp ra thị
trường sản phẩm mực in có chất lượng cao, giá cả hợp lý.
Hoạt động chủ yếu của công ty bao gồm:
- Nhập khẩu các loại máy thiết bị văn phòng, bột mực, bột từ cho
máy photocopy và máy in.
SV: Nguyễn Thanh Mai - 7 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm

- Gia công đóng gói các loại mực, từ cho máy photocopy và máy in.
- Bán buôn, bán lẻ các thiết bị văn phòng và các loại mực, từ cho
máy photocopy và máy in.
- Dịch vụ sữa chữa các loại máy thiết bị dùng cho văn phòng.
Quy trình công nghệ : quy trình doanh nghiệp biến sản phẩm
đầu ra thành sản phẩm đầu vào
Công ty CP thương mại và sản xuất Thanh Nam vừa là doanh nghiệp
kinh doanh thương mại vừa sản xuấ. Em xin mô tả quy trình biến sản phẩm
mực đầu vào thành sản phẩm mực đầu ra mang thương hiệu TNT bán trên
thị trường:
Khi nhận được danh mục, số lượng mực cần nhập khẩu của ban giám
đốc chuyển xuống, phòng xuất nhập khẩu làm hợp đồng với người bán
chuyển giám đốc ký tên, đóng dấu và fax cho nhà cung cấp. Khi nhận được
bản fax lại hợp đồng của nhà cung cấp, photo 3 bản chuyển phòng kế toán 2
bản làm thủ tục vay vốn và mở L/C. Khi nhận được L/C gốc nhà cung cấp
sẽ tiến hành gửi hàng. Khi có giấy báo nhận hàng từ đại lý tàu biển đại diện
cho nhà cung cấp đó chuyển đến, phòng xuất nhập khẩu sẽ tiến hành mở tờ
khai hải quan và làm các thủ tục cần thiết cho việc nhận hàng tại cảng.
Sau khi các thủ tục nhận hàng tại cảng xong, tiến hành chuyển mực
về kho, thủ kho nhận mực kiểm tra và vào thẻ kho. Người giao hàng có
trách nhiệm chuyển lên phòng kế toán các chứng từ cần thiết.
Khi có yêu cầu xuất mực để sản xuất thì nhân viên phòng kế toán
xuất phiếu xuất kho giao cho người có trách nhiệm nhận mực về sản xuất.
Sau khi xuất mực thủ kho phải lên thẻ kho để sau này xem xét đối chiếu với
sổ kế toán.
Người chịu trách nhiệm nhận mực sẽ chuyển số mực nhận được đưa
tổ sản xuất.Tại tổ sản xuất sẽ tiến hành trộn mực , cân và đóng gói hoặc
đóng gói thành ống và dán nhãn mác. Sau khi nhận mực đã đóng gói hoàn
chỉnh thì thành phẩm mực hoàn thành sẽ đưa về nhập kho dưới dạng thành
SV: Nguyễn Thanh Mai - 8 -

Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
phẩm hoàn chỉnh. Kế toán sẽ viết phiếu nhập kho thành phẩm và thủ kho
cũng lên thẻ kho cho số thành phẩm nhập thực tế.
1.3 Công tác tổ chức kế toán của công ty
1.3.1 Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán của công ty
Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán
Mô hình kế toán tập trung phù hợp với các đặc điểm tổ chức kinh
doanh của công ty. Mô hình này đảm bảo sự tập trung, thống nhất của kế
toán trưởng về nhiệm vụ cũng như đảm bảo được sự chỉ đạo kịp thời của
ban lãnh đạo công ty.
- Kế toán trưởng: có nhiệm vụ theo dõi giám sát công tác kế tóan của
công ty từ việc thu nhập, xử lý, cung cấp thông tin kinh tế, hoạt động kinh
tế tài chính giúp giám đốc cân đối tài chính sử dụng vốn kinh doanh có
hiệu quả. Đồng thời hàng tháng quý tập hợp chi phí doanh thu để tiến xác
định kết quả kinh doanh của công ty. Ngoài ra kế toán trưởng là người
chịu trách nhiệm tham mưu cho giám đốc tình hình tài chính, hoạt động
kinh doanh của công ty, thường xuyên chỉ đạo đôn đốc, nhắc nhở các nhân
viên kế toán thực hiện công táccùng phân hành đảm bảo hiệu quả tổ chức
phối hợp giữa phòng kế toán với phòng khác.
SV: Nguyễn Thanh Mai - 9 -
Kế toán trưởng
Kế toán vật tư,
TSCĐ
Kế toỏn bỏn
hàng, cụng nợ
Kế toỏn tiền
mặt, tiền gửi,kế
toỏn tổng hợp
Thủ quỹ Thủ kho
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm

-Kế toán tiền mặt, tiền quỹ, kế toán tổng hợp: có trách nhiệm tập hợp
phản ánh các nhiệm vụ thu mu, chi tiền, quan hệ với các ngân hàng mà
công ty có tài khoản để theo dõi đối chiếu. Hàng ngày kế toán phải tổng
hợp các nghiệp vụ phát sinh để ghi vào sổ nhật ký chung, đồng thời lập
báo cáo tồn quỹ cuối tháng cho giám đốcvà kế toán trưởng để có hướng sử
dụng tốt với lượng tiền của công ty.
-Kế toán công nợ: theo dõi đánh giá các khoản công nợ với nhà cung
cấp và khách hàng,kịp thời báo cáo cho kế tóan trưởng có hướng thu hồi
nợ hoặc thanh toán công nợ kịp thời phù hợp với tình hình tài chính của
công ty. Hàng tháng trả lương, thưởng tạm ứng, BHXH,BHYT cho từng
bộ phận.
-Kế toán vật tư tài sản cố định: phụ trách việc theo dõi phát sinh liên
quan tới TSCĐ ,có nhiệm vụ theo dõi chi tiết tổng hợp tình hình nhập-
xuất- tồn kho của từng loại vật tư hàng hóa, theo dõi tình hình tăng giảm
và trích khấu hao TSCĐ ở các bộ phận hàng tháng.
-Thủ kho: có trách nhiệm đối với kho hàng của công ty, viết phiếu
nhập, phiếu xuất và kiểm tra đối chiếu giữa sổ kho với sổ sách của kế toán
vật tư để kịp thời phát hiện hàng hóa thất thoát để xử lý báo cáo kế toán
trưởng để kế toán trưởng báo cáo lên giám đốc và có hướng giải quyết.
-Thủ quỹ viết phiếu thu, phiếu chi, báo cáo tồn quỹ hàng ngày, hàng
tháng để tiến hành so sánh với kế toán tiền mặt phát hiện thiếu mất tiền
quỹ và đánh giá tình hình thu chi hàng ngày, hàng tháng. Đồng thời kiểm
tra công việc văn thư, soạn thảo văn bản, hợp đồng kinh tế, hợp đồng giao
dịch công ty.
SV: Nguyễn Thanh Mai - 10 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
1.3.2 Hình thức ghi sổ kế toán của công ty:
Hiện nay công ty CP thương mại và sản xuất Thanh Nam đang sử
dụng chế độ kế toán doanh nghiệp theo quyết định 15/2006 QĐ - BTC ban
hành ngày 20/03/2006 của Bộ tài chính.

Công ty sử dụng hình thức ghi sổ là hình thức nhật ký chung và sử
dụng phần mềm toán Fast.
Trình tự ghi sổ kế toán tại công ty:

Chứng từ kế toán

Chứng từ kế toán

Chứng từ kế toán
Sổ nhật ký đặc biệt
Sổ nhật ký chung
Sổ thẻ kế toán chi tiết
Sổ cái
Bảng tổng hợp chi tiết
Bảng cân đối số phát sinh
BáO CáO TàI CHíNH

SV: Nguyễn Thanh Mai - 11 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
Chứng từ kế toán
Ghi chú: Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu kiểm tra
CHƯƠNG 2
THựC TRạNG CÔNG TáC Kế TOáN BáN HàNG
PHÂN Bổ CHI PHí MUA HàNG Và XáC ĐịNH KếT QUả
KINH DOANH TạI CTY CP TM & SX THANH NAM
SV: Nguyễn Thanh Mai - 12 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
2.1 Tình hình tổ chức công tác bán hàng, phân bổ chi phí mua hàng

và xác định kết quả kinh doanh tại công ty
2.1.1 Phương pháp hạch toán hàng hóa tại công ty
Các mặt hàng kinh doanh chủ yếu của công ty là các sản phẩm máy
thiết bị văn phòng,sản xuất các loại mực giành cho máyin, máy photo, máy
fax…. Chính vì thế các mặt hàng đã được công ty kiểm tra về chất lượng và
công nghệ trước khi nhập vào cũng như khi xuất bán và theo dõi tồn kho để
đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật của nó và thỏa mãn nhu cầu của khách hàng
về chất lượng sản phẩm.
Để theo dõi lượng hàng hóa Nhập- Xuất- Tồn trong kho công ty
Thanh Nam đã áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên để hạch toán
hàng hóa.
Do sự đa dạng của nền kinh tế thị trường, quá trình tiêu thụ hàng hóa
ở công ty cũng rất đa dạng. Nó tùy thuộc vào hình thái thực hiện giá trị
hàng hóa cũng như đặc điểm vận động của hàng hóa. Hiện nay để đáp ứng
từng loại khách hàng với các hình thức mua khác nhau, doanh nghiệp áp
dụng 2 hình thức bán hàng chính là : bán buôn và bán lẻ.
-Bán buôn : Với hình thức này việc bán hàng thông qua các hợp đồng
kinh tế được ký kết giữa các tổ chữa bán buôn với doanh nghiệp chính vì
vậy đối tượng của bán buôn rất đa dạng: có thể là doanh nghiệp sản xuất,
doanh nghiệp thương mại trong nước, ngoại thương, các công ty thương
mại. Phương thức bán hàng này chủ yếu là thanh toán bằng chuyển khoản.
Khi bên mua nhận được chấp nhận thanh toán hoặc thanh toán tiền ngay thì
hàng hóa được xác định là tiêu thụ.
Đối với hình thức bán buôn ở công ty chủ yếu là hình thức bán buôn
qua kho.
-Bán lẻ: Theo hình thức này khách hàng đến mua hàng tại cửa hàng
với giá cả do khách hàng thỏa thuận với nhân viên bán hàng. Với hính thức
này nhân viên bán hàng trực tiếp thu tiền và giao hàng cho khách hàng và
SV: Nguyễn Thanh Mai - 13 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm

thanh toán chủ yếu bằng tiền mặt. Thời điểm xác định là tiêu thụ là thời
điểm nhận được báo cáo bán hàng của nhân viên bán hàng.
Quá trình bán hàng của bất kỳ một doanh nghiệp nào cũng hướng tới
mục đích cuối cùng là thu được tiền bán hàng tương ứng với giá trị hàng
hóa bán ra hay còn gọi là doanh thu bán hàng.
Công ty CP TM & SX Thanh Nam hạch toán kinh doanh trong nền
kinh tế thị trường do đó để phù hợp với những phương thức bán hàng đang
áp dụng công ty cũng ghi nhận những hình thức thanh toán khác nhau. Dựa
vào thời điểm ghi nhận doanh thu người ta chia ra làm hai hình thức thanh
toán:
-Hình thức thanh toán trực tiếp: theo hình thức này việc chuyển
quyền sở hữu sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ cho khách hàng và việc tiêu thụ
tiền được thực hiện đồng thời nên gọi là thanh toán trực tiếp tức là doanh
thu ghi nhận ngay khi chuyển giao quyền sở hữu sản phẩm, dịch vụ cho
khách hàng.
- Hình thức nợ vay: Theo hình thức này việc chuyển quyền sở hữu
sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã được thực hiện , nhưng khách hàng mới chỉ
chấp nhận thanh toán, chưa trả ngay tiền hàng, tuy vậy đơn vị bán vẫn ghi
nhận doanh thu.
2.1.2 Tài khoản sử dụng để hạch toán hàng hóa tại công ty
TK 156: hàng hóa
TK 632: giá vốn hàng bán
TK 641: chi phí bán hàng
TK 642: chi phí quản lý doanh nghiệp
TK 511: doanh thu bán hàng
TK 512: doanh thu bán hàng nội bộ
TK 521: chiết khấu thương mại
TK 532: giảm giá hàng bán
TK 531: hàng bán bị trả lại
TK 131: phải thu của khách hàng

SV: Nguyễn Thanh Mai - 14 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
TK 911: xác định kết quả kinh doanh
TK 421: lợi nhuận chưa phân phối
TK 333: thuế và các khoản phải nộp nhà nước
2.2 Tổ chức công tác kế toán bán hàng, phân bổ chi phí mua hàng và
xác định KQKD tại công ty
Quy trình hạch toán
 Kế toán bán hàng tại công ty CP thương mại và sản xuất Thanh Nam
Ghi chú: Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu kiểm tra
2.2.1 Kế toán tính giá thực tế hàng hoá xuất kho
Hàng hóa khi xuất kho để tiêu thụ hay gửi đi để tiêu thụ đều phải xác
định giá trị hàng hóa nhập kho và xuất kho, để phục vụ cho việc hạch toán
SV: Nguyễn Thanh Mai - 15 -
Các chứng từ kế
toán: HĐ, PXK
Sổ chi tiết thanh
toán với người
mua
Sổ chi tiết
hàng hoá
Thẻ khoNhật ký chung
Bảng tổng hợp
N-X-T
Sổ cái
Bảng tổng hợp
thanh toán với
người mua

Thẻ kho
Báo cáo KQKD
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
kịp thời. Kế toán tuỳ thuộc vào điều kiện cụ thể của doanh nghiệp mà tính giá
vốn hàng hóa theo phương pháp thực tế hay giá hạch toán.
Công ty CP thương mại và sản xuất Thanh Nam tính giá vốn hàng hóa
theo phương pháp giá thực tế, hàng hoá xuất kho áp dụng phương pháp bình
quân gia quyền( bình quân cả kỳ dự trữ).
Giá hàng hoá xuất bán được tính như sau:
Trị giá thực tế của
hàng hoá xuất kho =
Số lượng
hàng hoá xuất
kho
x
Đơn giá thực
tế bình quân
Trong đó:
Đơn giá thực
tế bình quân
=
Trị giá thực tế
hàng tồn đầu kỳ
+
Trị giá thực tế
hàng nhập trong kỳ
Số lượng hàng
tồn đầu kỳ
+
Số lượng hàng

nhập trong kỳ
Đơn giá mua bình quân có thể tính vào cuối kỳ, cũng có thể tính trước
mỗi lần xuất.
Phương pháp này có ưu điểm:đơn giản, dễ làm, chỉ cần tính toán một
lần vào cuối .
Nhược điểm:độ chính xác không cao, hơn nữa công việc tính toán
dồn vào cuối tháng gây ảnh hưởng đến tiến độ của các phần hành khác.
Ngoại ra, phương pháp này chưa đáp ứng kịp thời của thông tin kế toán
tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ.
Do sử dụng phương pháp tính giá thực tế bình quân gia quyền để
đánh giá hàng hoá nên cuối tháng căn cứ vào số lượng hàng hoá tồn đầu
tháng, hàng nhập trong tháng.Sau khi tính được giá bình quân, kế toán tính
được trị giá vốn của hàng xuất bán.
VD: Tính giá Máy in Laser ALL IN ONE Canon AIO MF4150 xuất
bán trong tháng 02/2010 như sau:
Tồn đầu tháng : 05 cái Trị giá:42.600.000đ
Nhập trong tháng: 07 cái Trị giá: 59.640.000đ
SV: Nguyễn Thanh Mai - 16 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
Xuất bán trong tháng: 11 chiếc
Cụ thể đơn giá bình quân của Máy in Laser ALL IN ONE Canon AIO
MF4150 xuất bán trong tháng 02/2010 :
Đơn giá bình quân của máy in 42.600.000+59.640.000 8.520.000
Laser ALL IN ONE Canon AIO MF4150 5 + 7
Trị giá thực tế của hàng xuất kho =11 x 8.520.000 =93.720.000
2.2.2 Kế toán bán hàng
Bán hàng có một vai trò đặc biệt , nó vừa là điều kiện để tiến hành tái
sản xuất xã hội vừa là cầu nối giữa nhà sản xuất với người tiêu dùng, phản ánh
sự gặp nhau giữa cung và cầu về hàng hoá, qua đó định hướng cho sản xuất,
tiêu dùng và khả năng thanh toán.

Với một doanh nghiệp việc tăng nhanh quá trình bán hàng tức là tăng
vòng quay của vốn, tiết kiệm vốn và trực tiếp làm tăng lợi nhuận của doanh
nghiệp. Từ đó sẽ nâng cao đời sống, thu nhập cho cán bộ công nhân viên trong
doanh nghiệp và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với nhà nước.
Trong doanh nghiệp kế toán là công cụ quan trọng để quản lý sản xuất
và tiêu thụ, thông qua số liệu của kế toán nói chung, kế toán bán hàng và kết
quả bán hàng nói riêng giúp cho doanh nghiệp và cấp có thẩm quyền đánh giá
được mức độ hoàn thành của doanh nghiệp về sản xuất, giá thành, tiêu thụ và
lợi nhuận.
Để thực sự là công cụ cho quá trình quản lý, kế toán bán hàng và kết
quả bán hàng phải thực hiện tốt, đầy đủ các nhiệm vụ sau:
-Tổ chức theo dõi, phản ánh chính xác, đầy đủ, kịp thời giám sát chặt
chẽ tình hình hiện có và sự biến động của từng loại sản phẩm.
- Phản ánh và ghi chép đầy đủ, kịp thời, chính xác các khoản doanh thu,
các khoản giảm trừ doanh thu và chi phí của từng hoạt động trong doanh
nghiệp.
SV: Nguyễn Thanh Mai - 17 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
- Phản ánh và tính toán chính xác kết quả của từng hoạt động, giám sát
tình hình thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước.
- Cung cấp thông tin kế toán phục vụ cho việc lập báo cáo tài chính và
định kỳ phân tích hoạt động kinh tế liên quan đến quá trình bán hàng , xác
định và phân phối kết quả. Nhiệm vụ kế toán bán hàng và kết quả bán hàng
phải luôn gắn liền với nhau.
Công ty CP thương mại và sản xuất Thanh Nam hạch toán hàng hóa
theo phương thức kê khai thường xuyên nên hàng hóa của công ty luôn
được kiểm tra thường xuyên , liên tục Nhập- Xuất- Tồn hàng ngày. Khi có
khách hàng đến công ty mua hàng, phòng kinh doanh sẽ viết lệnh xuất
hàng chuyển đến cho phòng kế toán. Tại phòng kế toán, kế toán bán hàng
sẽ lập hóa đơn GTGT 3 liên và yêu cầu người mua ký vào 3 liên rồi

chuyển cho kế toán trưởng và giám đốc ký. Đồng thời kế toán bán hàng sẽ
lập phiếu xuất kho ghi 3 liên: Liên 1 lưu tai cuống, liên 2 giao cho thủ kho
giữ, liên 3 dùng để lưu hành nội bộ không có giá trị thanh toán đi đường.
Nhân viên phòng kinh doanh sẽ cầm phiếu xuất kho liên 2 lên và yêu cầu
thủ kho xuất hàng theo phiếu xuất. Sau khi thủ kho bán hàng, thủ kho
cũng phải lên thẻ kho để sau này đối chiếu sổ sách với phòng kế toán.
Kế toán xé liên 2 giao cho khách hàng. Nếu khách hàng yêu cầu
chuyển hàng đến nơi nào đó thì kế toán giao liên3 cho người chịu trách
nhiệm chuyển hàng của tổ giao nhận. Nếu khách hàng thanh toán ngay thì
kế toán tiền mặt sẽ viết phiếu thu. Giá vốn của lô hàng xuất cuối thàng
phần mềm kế toán sẽ tính toán và phân bổ.
VD: ngày 01/02/2010 ông Nguyễn Đức Long mua vật tư của công ty:
+Loại hàng, số lượng, đơn giá,tổng giá trị như PXK và hóa đơn GTGT
+Kế toán lập PXK và hóa đơn GTGT
Hoá đơn giá trị gia tăng là chứng từ của đơn vị xác nhận số lượng, chất
lượng, đơn giá và số tiền bán hàng cho người mua.Hoá đơn là căn cứ để người
bán ghi sổ doanh thu và các sổ kết toán liên quan, là chứng từ cho người vận
chuyển hàng trên đường, lập phiếu nhập kho, thanh toán tiền hàng ghi sổ kế
SV: Nguyễn Thanh Mai - 18 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
toán.Khi bán hàng cho khách người bán hàng viết hoá đơn GTGT, được lập
làm 3 liên (Đặt giấy than viết 1 lần)
Hóa đơn
GIá TRị GIA TăNG
Liên 1: Lưu
Mẫu số: 01 GTKT- 3LL
AB/2010B
801
Ngày 01 tháng 02 năm 2010
Đơn vị bán hàng: CÔNG TY CP THƯƠNG MạI Và SảN XUấT thanh nam

Địa chỉ: Số 59 Ngõ 12- Phan Đình Giót- Thanh Xuân- Hà Nội
Số tài khoản: 102010000043368
Điện thoại 043 9426888 MS: 0101515527
Họ tên người mua hàng:Nguyễn Đức Long
Tên đơn vị : công ty TNHH KT TM & DV Hoàng Quân
Địa chỉ: 113 Nguyễn Văn Trỗi- Phương Liệt- Thanh Xuân
Số tài khoản: 001345265792
Hình thức thanh toán: TM MS: 0101339751
STT Tên hàng hóa, dịch vụ ĐVT Số lượng Đơn giá Thành tiền
A B C 1 2 3=1*2
1
Photo CANON iR1024
Cái 01 17.100.000 17.100.000
2
Máy in Laser ALL IN ONE
Canon AIO MF4150
Cái 01 8.520.000 8.520.000
Cộng tiền hàng: 25.620.000
Thuế suất GTGT: 10% 2.562.000
Tổng cộngtiền thanh toán: 28.182.000
Số tiền viết bằng chữ: hai mươi tám triệu một trăm tám mươi hai nghìn đồng chẵn.

Người mua hàng Người bán hàng Thủ trưởng đơn vị
(Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, đóng dấu, họ tên)
Biểu 2. 1 Hoá đơn giá trị gia tăng
SV: Nguyễn Thanh Mai - 19 -
CÔNG TY CP TM & SX THANH NAM Mẫu số S12-DN
Số 59 ngõ 12-Phan Đình Giót-Thanh Xuân-HN
Mẫu số 02-VT
(Ban hành theo QĐ số 15/2006/QĐ-BTC Ngày

20/03/2006 của Bộ trưởng BTC)
PHIếu XUấT KHO
Ngày 01 tháng 02 năm 2010 Nợ TK 632
Số: 801 Có TK 1561
Người nhận hàng:Nguyễn Đức Long
Đơn vị: : công ty TNHH KT TM & DV Hoàng Quân
Lý do xuất: Bán hàng
Xuất tại kho: kho công ty cp thương mại & sx Thanh Nam
STT
Tên,quy cách, nhãn hiệu hàng hóa
Mã số
ĐVT
Số lượng
Đơn giá
Thành tiền
Yêu cầu
Thực xuất
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
-
-
B
Biểu 2.2 Phiếu xuất kho
Khi ở kho nhận được HĐ và PXK, căn cứ vào đó thủ kho sẽ ghi thẻ
kho theo số hàng bán được. Thủ kho có nhiệm vụ theo dõi hàng nhập- xuất-
tồn. Sau khi ghi thẻ kho xong, thủ kho chuyển HĐ và PXK lên phòng kế
SV: Nguyễn Thanh Mai - 20 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
toán.Cuối ngày hoặc cuối thàng thủ kho sẽ tính số hàng còn tồn lại để đối
chiếu vào sổ kế toán.
CÔNG TY CP TM & SX THANH NAM Mẫu số S12-DN

Số 59 ngõ 12-Phan Đình Giót-Thanh Xuân-HN (Ban hành theo QĐ số 15/2006/QĐ-BTC
Ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng BTC)
Thẻ kho
Kho : công ty
Tên hàng hóa : Máy in Laser ALL IN ONE Canon AIO MF4150
Từ ngày :01/02/2010 đến ngày 28/02/2010
ĐVT: Cái
Chứng từ
Diễn giải
Số lượng
Ký nhận
của kế
toán
Số
hiệu
Ngày
tháng
N X T
Tồn đầu kỳ 05
01/02 1496 Nhập kho 05
01/02 801 Xuất kho 01
08/02 1509 Nhập kho 02
20/02 810 Xuất kho 10
Cộng PS 07 11
Tồn cuối tháng 01
Ngày 28/02/2010
Phụ trách bộ phậnsử dụng Phụ trách cung tiêu Người nhận và giao hàng Thủ kho
(ký, họ tên) (ký, họ tên) (ký, họ tên) (ký, họ tên)

Biểu 2.3: Thẻ kho

Đồng thời với việc mua bán hàng hóa qua thẻ kho, kế toán bán hàng còn phải
mở sổ chi tiết hàng hóa.Sổ chi tiết hàng hoá được mở theo từng danh mục hàng
hoá tương ứng với thẻ kho mở ở kho.
SV: Nguyễn Thanh Mai - 21 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
CÔNG TY CP TM & SX THANH NAM Mẫu số S10-DN
Số 59 ngõ 12-Phan Đình Giót-Thanh Xuân-HN (Ban hành theo QĐ số 15/2006/QĐ-BTC
Ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng BTC)
Sổ chi tiết hàng hóa
Năm 2010
TK: 156 Tên kho: công ty
Tên hàng hóa: Máy in Laser ALL IN ONE Canon AIO MF4150
Chứng từ Diễn giải TKĐƯ ĐG Nhập Xuất Tồn Ghi chú
SH NT SL TT SL TT SL TT
Tồn đầu kỳ 8.520.000 05 42.600.000
01/02 1496 Nhập kho 331 8.520.000 05 42.600.000
01/02 801 Xuất kho 632 8.520.000 01 8.520.000
08/02 1509 Nhập kho 331 8.520.000 02 17.040.000
20/02 810 Xuất kho 632 8.520.000 10 85.200.000
Cộng PS X X 07 59.640.000 11 93.720.000
Tồn cuối kỳ 01 8.520.000
Sổ này có 01 trang được đánh số từ trang 01 đến trang 01
Ngày mở sổ: 01/02/2010
Ngày 28/02/2010
Người ghi sổ Kế toán trưởng Giám đốc
(ký,họ tên) (ký,họ tên) (ký,họ tên,đóng dấu)

Biểu 2.4: Sổ chi tiết hàng hóa
Ngoài ra, để theo dõi sự vận động của hàng hoá được chính xác.Hàng tháng kế toán vào bảng tổng hợp Nhập- Xuất- Tồn của
hàng hoá

SV: Nguyễn Thanh Mai - 22 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
CÔNG TY CP TM & SX THANH NAM Mẫu số S11-DN
Số 59 ngõ 12-Phan Đình Giót-Thanh Xuân-HN (Ban hành theo QĐ số 15/2006/QĐ-BTC
Ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng BTC)
Bảng tổng hợp nhập-xuất- tồn
Tháng 02/2010
STT Tên hàng hóa Tồn ĐK Nhập TK Xuất TK Tồn CK
SL TT SL TT SL TT SL TT
1 Máy in Laser ALL IN ONE
Canon AIO MF4150
05 42.600.000 07 59.640.000 11 93.720.000 01 8.520.000
2 Máy Photo CANON iR1024 03 51.300.000 05 85.500.000 05 85.500.000 03 51.300.000
3 Máy in A3/A4 canon 07 17.710.000 05 12.650.000 10 25.300.000 02 5.060.000
4 Máy Fax Canon L140 10 51.000.000 04 20.400.000 12 61.200.000 02 10.200.000
………
Tổng 1.272.685.232 1.549.312.620 1.705.065.000 1.116.932.852
Sổ này có 01 trang được đánh số từ trang 01 đến trang 01
Ngày mở sổ: 01/02/2010
Ngày 28/02/2010
Người ghi sổ Kế toán trưởng Giám đốc
(ký,họ tên) (ký,họ tên) (ký,họ tên,đóng dấu)


Biểu 2.5: Bảng tổng hợp nhập – xuất- tồn hàng hoá
SV: Nguyễn Thanh Mai - 23 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
2.2.3 Kế toán giá vốn hàng bán
Giá vốn hàng bán phản ánh giá trị gốc của hàng hoá, thành phẩm,
dịch vụ, lao vụ đã thực sự tiêu thụ trong kỳ, ý nghĩa của giá vốn hàng bán

chỉ được sử dụng khi xuất kho hàng bán và tiêu thụ. Khi hàng hoá đã tiêu
thụ và được phép xác định doanh thu thì đồng thời giá trị hàng xuất kho
cũng được phản ánh theo giá vốn hàng bán để xác định kết quả. Do vậy xác
định đúng giá vốn hàng bán có ý nghĩa quan trọng vì từ đó doanh nghiệp
xác định đúng kết quả kinh doanh.Và đối với các doanh nghiệp thương mại
thì còn giúp cho các nhà quản lý đánh giá được khâu mua hàng có hiệu quả
hay không để từ đó tiết kiệm chi phí thu mua.
Tài khoản sử dụng.
* Tài khoản “156- Hàng hoá”: Dùng để phản ánh thực tế giá trị hàng
hoá tại kho, tại quầy, chi tiết theo từng kho, từng quầy, loại, nhóm … hàng
hoá.
Bên nợ: Phản ánh làm tăng giá trị thực tế hàng hoá tại kho, quầy ( giá
mua và chi phí thu mua)
Bên có: Giá trị mua hàng của hàng hoá xuất kho, quầy.
Chi phí thu mua phân bổ cho hàng tiêu thụ.
Dư nợ: Trị giá thực tế hàng hoá tồn kho, tồn quầy.
TK 156 còn được chi tiết thành:
+ TK 1561- Giá mua hàng.
+ TK 1562 – Chi phí thu mua hàng hoá.
* TK 632” Giá vốn hàng bán”
Tài khoản này dùng để phản ánh giá vốn của hàng hoá đã bán, được xác
định là tiêu thụ trong kỳ, dùng để phản ánh khoản dự phòng giảm giá hàng tồn
kho.
SV: Nguyễn Thanh Mai - 24 -
Trường kinh tế quốc dân GVHD:Nguyễn Quỳnh Châm
Kết cấu tài khoản 632
Bên nợ: - Giá vốn hàng hoá tiêu thụ trong kỳ
- Khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho trích lập cuối niên độ kế toán
Bên có:
- Kết chuyển giá vốn hàng hoá,lao vụ, dịch vụ đã cung cấp trong kỳ sang

TK 911- xác định kết quả kinh doanh.
- Khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho hoàn nhập cuối niên độ kế toán
TK 632 không có số dư cuối kỳ.
Công ty CP thương mại và sản xuất Thanh Nam bán buôn qua kho theo
hình thức trực tiếp
Khi xuất bán trực tiếp hàng hoá , kế toán ghi:
Nợ TK 632
Có TK 155,156 (1561)
Hàng tháng kế toán xác định giá vốn của hàng bán, kế toán vào sổ
nhật ký chung và từ nhật ký chung vào sổ cái TK 632 để xác định giá vốn
hàng bán là bao nhiêu và xác định kết quả kinh doanh trong tháng của
công ty.
SV: Nguyễn Thanh Mai - 25 -