THI SĨ TẢN ĐÀ VỚI BÀI THƠ TỐNG BIỆT
Cơn giông biển lớn mái chèo thuyền nan
(Tản Đà)
Tất cả như một bản trường ca của một đời người ngắn ngủi với
trời như bóng như gương ẩn hiện ngập ngừng trùng trùng điệp
điệp, rồi thì dư âm bảng lảng… có còn gì không sau Trăm năm
trong cõi người ta Sao lá đào lại lác đác chẳng phải cố ý cũng
nào phải vô tình sao không ào ào như lá cuối mùa thu giữa cơn
mưa rào, sao không là lá mơ lá mận mà cứ phải lá đào để rồi dẫn
đến Thiên Thai mà không bao giờ lá reo rắc như những ông
ngỗng để rồi dẫn đến máu đổ lệ rơi. Cốt nhục chia lìa ai oán ngàn
thu
Lá đã xa cành – biệt ly sao tránh khỏi lá đào đã rơi rắc nào có
phải đường lên Thiên Thai hay lối về trần thế mà rơi rắc cả
đường về lối lên. Thế nên biệt ly nhớ nhung từ đây:
Lá đào rơi rắc lối Thiên Thai.
Mở đầu cho một cuộc tình còn hơn cả những mối tình làm chi,
làm gì để rồi:
Ngàn năm thơ thẩn bóng trăng chơi.
Mối tình ấy như lá đào rơi rắc như cửa động ở đầu non như cánh
hạc bay lên vút tận trời để rồi thơ thẩn như bóng trăng nhẩn nha
suốt những ngàn năm.
Đâu rồi lối ra nào đâu đường lối cũ.
Nửa năm tiên cảnh
một bước trần ai
Chỉ có một bước mà từ tiên cảnh trở lại trần ai – như một chớp
mắt. Nghe đâu một ngày ở tiên cảnh bằng một năm của trần ai
vậy thì đã bao ngày bao tháng bao năm quấn quýt yêu đương
đậm đà đến thế. Vậy mà chỉ cần một chiếc lá đào rơi là đứt đoạn
tơ trời tan tành tình hận…
Từ nửa năm tiên cảnh đến một bước trần ai như một giấc mơ
hoa cho lòng cay đắng; nhớ tiếc thương còn phảng phất quanh
đây, còn lãng đãng ngàn năm cùng với bóng trăng chơi vút tận
trời. Khởi đầu dẫn đến cuộc tình là đã lá đào rơi… nào là suối
tiễn – oanh đưa luống ngậm ngùi nào là cửa động đầu non
đường lối cũ và buồn hiu hắt, nào là ước cũ duyên thừa có thế
thôi. Có thật là đã có rồi ước hẹn mà có rồi hẹn ước thì sao còn
gọi là duyên thừa… rồi lại còn có thế thôi; đứt ruột tan lòng chưa
– như thế nào mà bảo là thế thôi… đã có ước cũ duyên thừa mà
chỉ hạn chế bắt buộc có thế thôi hỡi trời:
Đá mòn
Rêu nhạt
nước chảy hoa trôi.
có thật là đá đã mòn rêu đã nhạt chưa mà khi tống biệt lại thống
thiết lâm ly đến vậy hay chỉ mới là nước chảy hoa trôi man mác
mà thôi, hoặc mới chỉ là cửa động đầu non lá đào rơi rắc… dù đã
là:
nửa năm tiên cảnh
một bước trần ai.
Nói như một cuộc tình ngắn ngủi mới chớm bắt đầu đã nghĩ đến
biệt ly, chỉ cần bước xuống một bước là mất dấu, mất tích mất
tăm một mối tình:
ước cũ
để rồi duyên thừa
và thế thôi
Rồi thì cánh hạc bay lên vút tận trời tưởng tượng mà xem, cánh
hạc trong trăng nó nhẹ như lông hồng bay không phải la đà mà
vút lên cực thẳng cực nhanh để cho nó mau mất biệt ở cõi trần ai
này. Bởi thế, vậy cho nên mới
Trời đất từ đây xa cách mãi
Đã xa xăm mà còn cách trở, còn gì mà thấy được nhau lần nữa,
ngàn ngàn bức tướng mây cách trở che chắn vách ngăn đã xa
cách rồi còn phải xa cách mãi… làm sao, thế nào để thấy:
Cửa động
Đầu non
đường lối cũ.
Từ nay, tới đây làm gì còn lối cũ ta về bước xuống, bước lại trần
ai là đã u mê từ mấy kiếp biết đường lối nào mà tìm mà về
Đá mòn
Rêu nhạt
Làm sao thấy lại lối xưa vết cũ, chỉ còn một giấc chiêm bao, một
cơn mộng mị. Để rồi:
ngàn năm thơ thẩn bóng trăng chơi
Tất cả những ươc mộng cũ duyên thề xưa những hình ảnh Thiên
Thai đã kết nên mối tình lạ lùng nhất thế gian – tiên cảnh để rồi
tỉnh mộng đứt đoạn nửa chừng xuân. Và như một lời nguyền
đanh thép dặn lòng hay một câu thề
ngàn năm bóng trăng chơi.
Thoảng hoặc có nhớ đến nhau cũng chỉ mơ màng như rêu nhạt…
ở cửa động mà thôi, thôi mà; đường xưa lối cũ cũng chẳng còn
còn chăng những lá đào rơi rắc của một ngày xa xưa tít tấp
tưởng như không thật có… và hương xưa của giai nhân cũng có
còn… còn có.
non cao những ngóng cùng trông
suối khô giòng lệ chờ mong tháng ngày.
Rồi cũng:
nước đi đi mãi không về cùng non
Một bài thơ đẹp như một câu chuyện tình thơ – chỉ có thơ mới có
được một cuộc tình thơ mộng mà lâm ly đến vậy. Ai hay đâu chỉ
một bước mà ngàn trùng xa cách đến độ, đến độ, ngàn năm…
thơ thẩn bóng trăng chơi… hồn dại khờ ngớ ngẩn lang thang
theo bóng trăng mà tìm mà kiếm nửa hồn thương đau của ngàn
năm cũ thoảng qua trong một chút hương thừa. Có thế thôi mà
tìm mãi tìm mãi ngàn năm, đem kiếp người mà đánh đố với thời
gian vì một lời ước cũ đã thề nguyền… ngàn năm có cùng với
bóng trăng chơi hay cũng chỉ còn có một bóng trăng chơi cô đơn
treo trên biển trời lai láng ướt đẫm với câu thề