Cẩm nang sử dụng filter trong nhiếp ảnh - Phần 2 - Polarizers Filter Polarizers ppt

Cẩm nang sử dụng filter trong nhiếp ảnh - Phần 2 - Polarizers Filter

Polarizers Filter:


Ánh sáng di chuyển theo dạng sóng, tất cả các vật thể đều phản xạ ánh
sáng và ống kính ghi nhận tất cả các loại sóng ánh sáng phản xạ đó .
Trong quá trình phản xạ, các sóng ánh sáng phản chiếu này có thể cộng
hưởng hoặc gây nhiễu động sóng ánh sáng kia gây ra loá sáng và bóng
ảnh. Bằng cách xác lập trục truyền ( xoay filter ), Polarizers Filter sẽ cản
những tia sáng do phản chiếu (unpolarized ) bằng cách đẩy ra ngoài , chỉ
cho phép những tia sáng có phương vuông góc ( perpendicular ) tia sáng
phản chiếu đi vào ống kính (P-Polarized ), hạn chế các sóng ánh sáng
phản chiếu lung tung "free to move”. Do đó sóng ánh sáng từ các vật thể
không phản chiếu ( non-metallic surface) phân cực đi vào ống kính đã
được lọc bỏ đi sự nhiễu động do sự phản chiếu từ vật thể khác. Ví dụ như
chủ thể đang ở vùng mặt nước ( hoặc trước mặt kính ) Polarizers Filter sẽ
loại bỏ sự ám ( veil ) bên ngoài tạo cho ánh sáng truyền từ chủ thể vào
ống kính một cách trung thực, màu sắc và độ nét được bảo toàn phần nào.



Thật là khó, nếu chụp ảnh một chủ thể đứng trước hoặc sau bề mặt phản
chiếu mà không dùng Polarizers Filter, vì ống kính sẽ ghi nhận toàn bộ
ánh sáng kể cả ánh sáng của sự phản chiếu không mong muốn. Rất hiệu
quả nếu ta dùng filter này để chụp ảnh các vật thể trước gương hoặc mặt
nước kể cả dưới bầu trời sáng chói, Polarizer Filter sẽ loại bỏ những ánh
sáng do phản xạ mà có, giữ lại ánh sáng từ các vật thể không phản chiếu (
non-metallic surface)

Linear Polarizers Filter:



Đây là loại filter có lớp film với những lưới dây song song – wire grid (
B+W ) nó sẽ cản và phản chiếu ngược ra ngoài những tia sáng lộn xộn –
ramdomly polarized / unpolarized, nếu đặt nằm ngang nó sẽ cho phép chỉ
những tia sáng phân cực đứng ( vertically polarized beam light ) đi qua,
tương tự với đặt theo phương đứng, hoặc nếu đặt theo phương 45 độ thì
nó chỉ cho những tia phân cực 135 độ đi qua.




Filter này có công dụng chính là cản những tia sáng phản xạ, tăng độ
tương phản, tăng độ bảo hoà màu. Bởi vì filter này cản sáng theo kiểu “
cut off “ nên sẽ gây nên hiện tượng đo sáng và lấy nét sai trên máy ảnh
điện tử . Do đó , filter này không thích hợp khi bạn sử dụng các máy
ảnh điện tử với chế độ lấy nét tự động ( AF ). Nhiều hãng chế tạo filter
khuyến cáo không nên sử dụng Linear Polarizer Filter trong các chế độ
lấy nét tự động AF và đo sáng TTL Meter ( nên chuyển về chế độ lấy nét
tay MF )



Circular Polarizer Filter - CPL:

Filter này là loại cải tiến từ Linear Polarizer, nó bao gồm 2 “element”,
thành phần thứ nhất phía trước là Linear Polarizers Filter, thành phần thứ
2 phía sau được gọi là Quarter Wave Plate ( Quarter là góc một phần tư,
cũng có hãng gọi là half-wave Plate ), các tia Polarizer đi qua thành phần
thứ nhất và di chuyển qua thành phần thứ 2 theo đường xoắn ốc ngược
chiều kim đồng hồ vào phía trong. Hiện tại, các hãng sx Filter lớn và nổi
tiếng không còn dùng lớp plastic cho Linear Polarizer Filter mà thay vào
đó là lớp thuỷ tinh mỏng gọi là glass-to-air hay foil-to air surface do đó
theo khuyến cáo không được để bề mặt của CPL nóng hơn 70 đô C ( hoặc
158 độ F ), do vậy những đèn flash gắn lên phía trước ống kính ( flash
dành chụp macro ) không nên sử dụng đi cùng với CPL.



Sử dụng CPL rất hiệu quả khi chụp ảnh mà chủ đề phía trước mặt nước,
kính, kim loại gây phản chiếu, ngoài ra nó còn giúp cho bức ảnh trong
hơn, màu sắc đẹp hơn. Đa phần các sản phẩm CPL đều có màu xám trung
tính ( Neutral ) tuy nhiên vẫn còn có nhiều loại khác, do vậy khi lựa chọn
CPL nên chú ý thêm ký hiệu ghi trên filter. Ví dụ:




 B+W Linear & Circular Polarizers KR 1.5, đây là CPL cải thiện
chi tiết vùng màu ấm và cho ra tone màu ấm. ( Tương tự KR 3, nó
sẽ cho ra tone màu ấm mạnh hơn )
 B+W CPL Pro Redhancer : đây là CPL cải thiện chi tiết vùng

màu nóng và cho ra tone màu nóng. Filter này rất thích hợp cho
ảnh phong cảnh mùa thu ở vùng bắc bán bán cầu ( Châu Âu – Bắc
Mỹ ), những rừng cây là phong sẽ đẹp hơn, màu “golden” sẽ tươi
hơn … vv




Xin lưu ý đối với CPL là filter này sẽ có 2 vành, một vành sẽ khoá chặt
vào ống kính như các loại filter bình thường khác, và vành còn lại để
chỉnh hướng cản tia phản xạ. Và khi lưa chọn, nếu đang sử dụng các máy
ảnh phim điện tử hoặc máy số digital nên coi kỹ ký hiệu trên vỏ hợp nếu
đây là loại có khả năng dùng được với các loại máy kể trên ( filter B+W
có ghi chữ Digital sẽ dùng được cho máy số ) .
ND Filter ( Neutral Density Filter )


Những máy ảnh hiện đại ngày nay, đều cho phép người chụp đẩy tốc độ
chụp lên rất cao hoặc giảm tốc độ chụp xuống rất thấp để bù trừ với
lượng ánh sáng giới hạn bởi khẩu độ cho ra tác phẩm hết sức thú vị. Khẩu
độ lớn sẽ tạo ra DOF mỏng cô lập chủ thể ra khỏi tiền cảnh và hậu cảnh,
tuy nhiên do ảnh hưởng của một số điều kiện ánh sáng đôi khi ta không
thể tuỳ chỉnh được độ mở mong muốn để tạo ra ảnh trường DOF theo ý,
trong trường hợp này thì filter ND là một giải pháp. Hoặc như trong
trường hợp cần giảm đi thời gian của tốc độ mà vẫn giữ nguyên khẩu độ
để tạo độ nhòe trong các tình huống chụp ảnh muốn tạo ra độ nhoè do
chuyển động thì sử dụng Filter ND là một giải pháp ưu việt.
ND Filter được “coated” (phủ hay tráng) một lớp phim màu xám trung
tính ( Neutral ) tuỳ theo mức độ đậm đặc ( Density ) mà nó làm thay đổi
sắc tố đối với tất cả các loại màu với tất cả các bước sóng ánh sáng của

sắc màu đó. Nói đơn giản hơn, tất cả màu trong khung ảnh đã được hòa
trộn với thang độ màu xám để ra màu mới và độ bảo hoà màu chung (
master ) cũng thay đổi.


Hiệu quả ảnh khi sử dụng ND Filter trong tình huống chụp cảnh động

ND filter còn có tên gọi khác là Light Volume Reduction do đó ta có thể
thấy tác dụng chính của ND filter là cản quang dẫn tới gia tăng thời
lượng phơi sáng mà vẫn giữ nguyên độ mở của ống kính. Để biết được
khẩu thay đổi như thế nào , trên các filter này có những số chỉ dẩn . thí dụ
như x2 , x4 ,x8 . Các số này được tính bằng X=2 luỹ thừa f-stops , X
được ghi trên filter ví dụ B+W ND Filter 8x sẽ làm bước nhảy f-stops
xuống 3 stops ( 2 luỹ thừa 3 = 8 ) hoặc B+W ND Filter 64x sẽ làm bước
nhảy f-stops xuống 6 stops ( 2 luỹ thừa 6 = 64 ): ta có bảng sau:






GND Filter (Graduated Neutral Density Filter )

B+W Graduated Filter Gray 501

Nó là loại ND filter nhưng chuyển ( Graduated ) độ đậm của màu xám (
Neutral Density ). Có rất nhiều kiểu chuyển, có thể có loại chuyển từ tâm
filter ra bốn góc, cũng có loại chuyển từ 4 góc filter về tâm nhưng nhiều
nhất vẫn là loại chuyển 50% nghĩa là chuyển một nửa trên - Half
Graduated Neutral Density Filter.

Marumi Center ND II chuyển màu từ tâm ra ngoài




Trong bối cảnh mà độ chênh lệc giữa vùng này và vùng kia quá cách biệt,
ví dụ chụp cảnh mà bầu trời quá sáng trong lúc một nữa kia lại nằm trong
vùng bóng râm, sử dụng filter này tỏ ra hết sức hiệu quả. Có thể nó, filter
này không thể thiếu được trong hành trang của những NAG đam mê ảnh
phong cảnh.


Graduated Filter:



Ngoài GND có công dụng chuyển độ xám, các hãng sx filter còn đưa ra
rất nhiều loại Graduated filter cản ánh sáng của màu MIRED ( xem phần
Color Correction Filter bên dưới ) và làm gia tăng độ bảo hoà màu (
saturation enhacing ) của các màu ghi trên filter ( màu đầu lọc thuốc lá
tobacco, màu hoàng hôn sunset, màu trời skylight …vv). Nó thật sự hữu
ích để sáng tác ảnh với tone màu và độ chuyển màu hết sức thú vị.



ND, GND và Graduated filter đều có có công dụng cản quang và làm
thay đổi độ bảo hoà màu. Các filter này thường được nhóm chung nhau là
Light Volume Reduction