Tải bản đầy đủ (.pdf) (7 trang)

Cơ chế ông chủ và bao cấp tư duy pps

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (217.39 KB, 7 trang )

Cơ chế ông chủ và bao cấp tư duy
Sức mạnh nằm trong tay chúng ta nếu biết thực hiện tốt
nguyên tắc phê bình và tự phê bình, nâng cao tính chiến
đấu trong Đảng. Chúng ta sẽ phá vỡ được vòng kim cô nếu
chúng ta thắng được chính ta như một luận điểm nổi tiếng
của Lenin: Không gì ngăn cản được những người cộng sản
trừ phi người cộng sản tự chống lại mình
Nhân bản vô tính?
Sau đại hội đảng bộ của một trường đại học lớn, một vị có
chức trách lãnh đạo tuyên bố trước một cuộc họp giao ban:
Ban chấp hành nhiệm kỳ này không tiêu biểu cho ý chí của
quần chúng
Phát biểu của ông làm nhiều người ngạc nhiên. Hoá ra đa
số, theo ông chưa hẳn đã là chân lý. Được biết, Đại hội đã
bầu ban chấp hành khoá mới không đúng dự kiến của đảng
uỷ cũ mà ông là một thành viên. Ông ngạc nhiên vì, lần đầu
tiên, ở ngôi trường do ông làm chủ, chân lý của người cầm
quyền không chiếm đa số và cái luận đề "lẽ phải thuộc về
kẻ mạnh" đã lung lay. Sau nhiều năm ở một trường đại học
vốn đông đảo những trí thức tên tuổi, một sự áp đặt đã bị
phủ quyết. Vị lãnh đạo nọ,tất nhiên, không bằng lòng với
những "tư duy được giải phóng" đang khảng định giá trị
bằng lá phiếu dân chủ đích thực của mình.
Nhưng sự áp đặt đang là hiện tượng rất phổ biến không chỉ
ở trường đại học nọ. Nguyên nhân căn bệnh vẫn là sự kéo
dài quá lâu một phương pháp tư tưởng đã bị lịch sử đào
thải: sự bao cấp về tư duy. Sự bao cấp kỳ quái này đang
diễn ra ở nhiều cấp,nhiều nơi. Không chỉ là chuyện lãnh
đạo thích nghĩ thay quần chúng, áp đặt suy nghĩ của mình
lên suy nghĩ của tập thể, bắt tập thể gật và lắc theo những
lối mòn suy nghĩ của cá nhân kiểu lát đá ở Hồ Gươm,


chuyện dựng 5 cổng chào ở Hà Nội, Việc xây dựng trục
Thăng Long-Ba Vì.

Chúng ta sẽ phá vỡ được vòng kim cô nếu chúng ta thắng
được chính ta như một luận điểm nổi tiếng của Lenin:
Không gì ngăn cản được những người cộng sản trừ phi
người cộng sản tự chống lại mình Ảnh:
truongvankho.vnweblogs.com
Đi xa hơn, nhiều "công bộc của dân" chỉ thích đón nhận
những tư duy cùng chiều, những tư duy phụ hoạ, những tư
duy tung hô, không thích những tư duy khác chiều đặc biệt
là những tư duy phản biện. Đây là cơ chế phản khoa học về
mặt tư duy, là mảnh đất màu mỡ nảy sinh các loại nấm độc
đủ màu sắc của chủ nghĩa cá nhân, chủ nghĩa cơ hội đủ
loại,đe doạ phá vỡ sự đoàn kết, trong sạch của một tổ chức.
Hệ luỵ của cơ chế bao cấp tư duy còn đáng sợ hơn. Kiểu
ngăn sông cấm chợ về trí tuệ đang làm nghèo nàn đi, thậm
chí cạn kiệt,cùn mòn đi tư duy lãnh đạo vì không được bổ
sung thêm những luồng tư duy mới. Nó làm nặng căn hơn
căn bệnh bảo thủ, trì trệ, sợ đổi mới, triệt tiêu mọi ý tưởng
sáng tạo, mọi sáng kiến cá nhân, trở thành lực cản sự phát
triển xã hội. Tái diễn trong không ít tập thể tình trạng độc
quyền chân lý, độc quyền tư duy, kiểu thủ trưởng luôn luôn
đúng. Nhất thể hóa tư duy cá nhân thành tư duy lãnh đạo
trên thực tế đã trở thành vòng kim cô tước đi sự đa dạng
của tư duy ở nhiều tập thể.
Các nhà nghiên cứu chính trị không phải không có lý khi
cảnh báo về nguy cơ nhân bản vô tính "chú cừu đô ly"
trong việc nhất thể hóa tư duy lãnh đạo kiểu này. Sẽ không
còn một đơn vị, cơ quan gồm những con người sinh động

cá nhân mà chỉ còn những con người công cụ, nghĩ theo
cách nghĩ của thủ trưởng,hành xử công việc theo cách hành
xử của thủ trưởng. Trong cơ chế ấy, tiếc thay, tầm nhìn tiểu
nông, tư duy ao làng và bệnh kiêu ngạo nông dân sẵn sàng
thoả mãn với chút thành quả ít ỏi mà mình đạt được ở một
số cán bộ mặc sức phát huy,biến nhiều cơ quan đơn vị
thành cái ao làng, mà nếu không khơi thông được dòng
chảy sẽ có nguy cơ trở thành chiếc ao tù giam cầm và triệt
tiêu mọi động lực phát triển
Cơ chế độc quyền
Bao cấp trong tư duy thường kéo theo một cơ chế quản lý
bảo thủ: cơ chế quản lý gia trưởng. Đây là hạt giống tốt nảy
sinh kiểu lãnh đạo quan liêu, độc đoán, chuyên quyền, thậm
chí lộng quyền. Quyền lực cơ quan tập trung trong tay một
người. Quyền lực tập thể biến thành quyền lực cá nhân. Ở
không ít cơ sở, có tình trạng lãnh đạo 3,4 trong 1. Quyền
lực của đảng, quyền lực cơ quan, quyền lực tập thể biến
thành quyền lực riêng của thủ trưởng. Với cơ chế này,
người lãnh đạo ngộ nhận mình là ông chủ cơ quan, nắm
quyền sinh quyền sát trong tay là chuyện đương nhiên. Độc
quyền lãnh đạo cũng dẫn đến ngạo mạn, ngông cuồng coi
mình giỏi hơn tập thể, đứng trên tập thể. Nó cũng là cha đẻ
của thói đa nghi.
Đó là lý do giải thích vì sao nhiều lãnh đạo mắc căn bệnh
mà Lỗ Tấn gọi là bách hại cuồng. Nhìn vào đâu cũng thấy
kẻ thù, nhìn vào đâu cũng thấy người ta chống mình.
Không tin lãnh đạo, không tin cộng sự, không tin những
người dưới quyền. Nó còn là nguyên căn của thói bao biện,
cửa quyền, không thích chia sẻ quyền lực và là cái gốc của
căn bệnh độc tài, quân phiệt làm méo mó bộ máy công

quyền, cần phải kiên quyết xóa bỏ.
Cơ chế ông chủ, tất nhiên vi phạm quy chế dân chủ trong
Đảng. Thô bạo thì bịt miệng dân chủ. Kín đáo và thâm thúy
hơn, không hẳn đàn áp dân chủ nhưng khiến quần chúng
chán ngán "không muốn mở miệng nữa" theo cách nói của
Chủ tịch Hồ Chí Minh. Còn có kiểu dân chủ cho có, dân
chủ hình thức, dân chủ giả hiệu coi quần chúng là một bầy
cừu. Để duy trì dân chủ kiểu này, nhiều lãnh đạo thích tạo
ra biến động trong cơ quan để khống chế tình hình , dùng
người nọ kiềm chế người kia, tạo bầu không khí nghi kỵ lẫn
nhau theo kiểu "tọa sơn quan hổ đấu", phá vỡ môi trường
văn hóa nhân văn của một tập thể.
Cơ chế ông chủ còn khiến cho nhiều quyết định từ tổ chức,
nhân sự, kinh tế của một cơ quan chưa hẳn bắt đầu từ nhu
cầu phát triển. Quyết định có khi chỉ là thể hiện của ý chí
cá nhân, của sở thích cá nhân, thậm chí từ những tình cảm
yêu ghét cá nhân. Và cuối cùng biến thành những ban phát
cá nhân kiểu xin cho. Đây là mảnh đất màu mỡ cho chủ
nghĩa bè phái, phường hội, phe đảng, đặc quyền, đặc lợi kẽ
hở lớn cho tham nhũng đủ kiểu nảy nở và phát triển
Xóa bỏ sự áp đặt theo kiểu trường đại học nọ là sự thực thi
dân chủ một cách thực chất. Nhưng muốn xóa bỏ sự áp đặt,
cần thiết phải xóa bỏ cơ chế bao cấp trong tư duy, xóa bỏ
cơ chế lãnh đạo kiểu ông chủ - những cơ chế phản khoa
học và phi cộng sản. Sức mạnh nằm trong tay chúng ta nếu
biết thực hiện tốt nguyên tắc phê bình và tự phê bình, nâng
cao tính chiến đấu trong đảng. Chúng ta sẽ phá vỡ được
vòng kim cô nếu chúng ta thắng được chính ta như một
luận điểm nổi tiếng của Lenin: Không gì ngăn cản được
những người cộng sản trừ phi người cộng sản tự chống lại

mình

×