Làm gì khi bị nhiễm phóng xạ? ppsx

Làm gì khi bị nhiễm phóng xạ?

(TNO) Liên tiếp các vụ nổ lò phản ứng hạt
nhân đã xảy ra ở Nhật. Mức độ phóng xạ tại
một số khu vực tăng cao so với bình thường.
Không chỉ người dân Nhật hoảng hốt mà cư
dân các nước lân cận cũng lo lắng.
Hãng truyền thông BBC dẫn phân tích của các
chuyên gia đánh giá về những rủi ro hạt nhân
và cách ứng phó trong cuộc khủng hoảng này:
- Chất phóng xạ đã bị rò rỉ ra không khí hay
chưa?
+ Rồi. Giới chức Nhật tại Fukushima, nơi đặt
nhà máy điện hạt nhân có cùng tên cho biết
190 người đã bị phơi nhiễm phóng xạ. Tàu
chiến USS Ronald Reagan của Mỹ cũng đã
phát hiện một lượng nhỏ phóng xạ ở độ xa
169 km so với nhà máy kể trên. Phóng xạ
thậm chí đã lan đến tận Tokyo, vốn cách nhà
máy khoảng 250 km. Những người sống trong
bán kính 20 km so với nhà máy đã được lệnh
di tản, còn ở bán kính 30 thì được khuyên ở
trong nhà.
- Tác hại tức thì của phóng xạ lên sức khỏe
con người là gì?
+ Phơi nhiễm trước một lượng nhỏ phóng xạ -
ở mức độ 1 gray - có thể đã gây khó chịu cho
mọi người với hàng loạt triệu chứng như buồn
nôn, nôn chỉ trong vài giờ sau khi phơi nhiễm,
sau đó có thể là tiêu chảy, đau đầu và sốt cao.
Sau loạt triệu chứng này có thể là quãng thời

gian vài tuần hoàn toàn bình thường, nhưng
tiếp đến có thể là những triệu chứng mới
nghiêm trọng hơn.
Còn nếu bị phơi nhiễm phóng xạ với hàm
lượng cao, tất cả những triệu chứng kể trên có
thể xuất hiện ngay lập lức cộng với sự tổn hại
lên hàng loạt cơ quan nội tạng, vốn có thể dẫn
đến tử vong. Phơi nhiễm phóng xạ ở mức độ
4 gray có thể làm ½ những người khỏe mạnh
thiệt mạng.
Thông thường, bệnh nhân ung thư tiến hành
xạ trị được qua nhiều liều phóng xạ khác
nhau, từ 1 cho đến 4 gray. Tuy nhiên, quy
trình này được kiểm soát rất chặt chẽ, chỉ
nhắm đến một khu vực nhỏ của cơ thể - nơi
tập trung các tế bào ung thư.
- Đâu là tác hại lâu dài?
+ Ung thư là mối nguy hiểm lớn nhất về lâu về
dài. Thông thường, khi các tế bào trong cơ thể
đã “hết hạn sử dụng”, chúng sẽ tự sát. Ung
thư làm cho các tế bào mất khả năng này, có
nghĩa là chúng trở nên bất tử, cứ tiếp tục phân
chia theo cách cơ thể không kiểm soát được.
Ngoài ra, cơ thể chúng ta vận hành theo cách
giúp các tế bào không bị ung thư và tự động
thay thế những tế bào bệnh hoạn. Tuy nhiên,
cơ chế này bị bẻ gãy do phơi nhiễm phóng xạ,
khiến cho con người ta càng dễ bị ung thư
hơn.
Việc không thể khắc phục được các tổn hại do

phóng xạ gây ra còn có thể dẫn đến những
đột biến ở cơ chế di truyền, từ đó có thể để lại
hậu quả cho các thế hệ tương lai, bao gồm
chứng nhỏ não, mắt không hoàn chỉnh, chậm
phát triển trí tuệ…
- Nguy cơ ở trẻ con có cao hơn bình thường ?
+ Có thể đúng. Cơ thể trẻ con phát triển
nhanh, nhiều tế bào phân chia hơn nên tổn hại
thường lớn hơn.
Sau thảm họa hạt nhân Chernobyl ở Ukraine
hồi năm 1986, Tổ chức Y tế Thế giới đã phát
hiện sự gia tăng đáng kể tỉ lệ trẻ em bị ung thư
tuyến giáp ở khu vực gần nơi xảy ra vụ nổ.
- Hàm lượng phóng xạ bao nhiêu thì gây hại
cho sức khỏe?
+ Chất phóng xạ có thể gây hại đáng kể đối
với các hóa chất trong các cơ quan nội tạng
của cơ thể, làm gãy liên kết hóa học giữa
nguyên tử và phân tử, vốn tạo nên các mô.
Cơ thể lập tức phản ứng lại bằng cách cố
gắng khắc phục những tổn hại này nhưng
trong nhiều trường hợp, mức độ hư hại quá
lớn nên không khắc phục được. Cũng có
những trường hợp cơ chế khắc phục tự nhiên
của cơ thể bị trục trặc.
Mức độ trầm trọng của vấn đề tùy thuộc vào
việc người ta bị phơi nhiễm bao nhiêu phóng
xạ và trong thời gian bao lâu.
- Các vụ rò rỉ phóng xạ ở nhà máy điện hạt
nhân Fukushima của Nhật có những rủi ro gì?

+ Chính phủ Nhật đã công bố đo được lượng
phóng xạ lên tới 400 millisiever/giờ tại nhà
máy kể trên. Một sievert thì tương đương với
một gray.
Giáo sư Richard Wakeford của Trường đại
học Manchester (Anh), vốn chuyên về lĩnh vực
phơi nhiễm phóng xạ, cho biết hàm lượng
phơi nhiễm kể trên chưa đủ để gây bệnh tật.
Vấn đề chỉ nảy sinh ở hàm lượng gấp đôi. Tuy
nhiên, mức độ 400 millisiever/giờ cũng có thể
khởi động tiến trình làm suy giảm khả năng
sản xuất tế bào máu trong tủy xương và làm
gia tăng nguy cơ bị ung thư dẫn đến tử vong
trong suốt một đời người lên từ 2-4%. Thông
thường, nguy cơ này ở Nhật ở mức từ 20-
25%.
Nhưng chỉ có những người làm việc tại các bộ
phẩn khẩn cấp của nhà máy Fukushima mới
có thể đã phơi nhiễm với hàm lượng phóng xạ
kể trên. Khoảng thời gian họ bị phơi nhiễm ở
mức độ 400 millisiever/giờ cũng được cho là
ngắn, khiến cho rủi ro giảm xuống.
Mức độ phơi nhiễm phóng xạ đối với phần
đông dân chúng Nhật, kể cả những người
sống ở gần nhà máy, ở mức thấp.

- Cần làm gì sau khi nhiễm phóng xạ ?
+ Điều đầu tiên cần phải làm là cởi bỏ hết
quần áo, giày dép để giảm thiểu nguy cơ bị
nhiễm xạ thêm, sau đó là nhẹ nhàng tắm rửa

bằng xà phòng và nước.
Có một số loại thuốc thúc đẩy tiến trình sản
sinh bạch cầu nhằm chống lại các tác hại gây
ra cho tủy xương cũng như để giảm thiểu
nguy cơ nhiễm xạ thêm do hệ thống miễn
dịch. Cũng có một số loại thuốc khác có thể
giúp giảm bớt các tổn hại do chất phóng xạ
gây ra cho các cơ quan nội tạng.
- Chính phủ Nhật làm gì để giảm thiểu tác hại
về sức khỏe cho người dân?
+ Theo giáo sư Wakeford, nếu chính phủ và
người dân phản ứng kịp thời, hầu hết dân
chúng sẽ không bị tổn hại gì đáng kể. Ưu tiên
hàng đầu là sơ tán người dân ở khu vực xung
quanh nhà máy và đảm bảo rằng họ không ăn
uống những thực phẩm nhiễm xạ. Mối nguy
hiểm lớn nhất là nhiễm chất iot phóng xạ, từ
đó có thể dẫn đến ung thư tuyến giáp. Để đối
phó với điều này, cần phải cho mọi người,
nhất là trẻ con dùng viên iot ổn định, vốn có
thể giúp cơ thể ngăn ngừa nhiễm iot phóng
xạ.