Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Ngy son : 29/09/2008
Tun: 06
Tit 13: BNG TUN HON CC NGUYấN T HểA HC (T1)
A. Mc tiờu:
HS hiu:
- Nguyờn tc sp xp cỏc nguyờn t húa hc trong bng tun hon.
- Cu to bng tun hon: ụ lng t, chu kỡ, nhúm nguyờn t
K nng:
- HS: vn dng bng h thng tun hon t v trớ ca nguyờn t suy ra cu hỡnh electron
v ngc li.
B. Chun b:
- GV: Bng tun hon phúng to v hỡnh v ụ nguyờn t.
- HS: ễn li cỏch vit cu hỡnh electron xem, trc bi nh v bng tun hon c nh
(SGK trang37)
C. Tin trỡnh dy hc:
Hot ng ca giỏo viờn Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1:
GV: S lc v s phỏt minh ra bng
tun hon v gii thiu s lc v .I.
Mendeleep.
Hot ng 2:
GV: Cho HS quan sỏt bng h thng tun
hon ln trờn bng v bng tun hon nh
(SGK).
GV: Yờu cu HS hóy cho bit in tớch
ht nhõn nguyờn t ca cỏc nguyờn t
trong bng tun hon thay i nh th
no?
GV: HS vit cu hỡnh electron vi nguyờn
t ca cỏc nguyờn t liờn tip trong cựng
mt hng v hóy cho bit cỏc nguyờn t
trong cựng mt hng cú c im gỡ ging
nhau ?
GV: HS vit cu hỡnh electron vi nguyờn
t ca cỏc nguyờn t trong cựng mt ct
v hóy cho bit cỏc nguyờn t trong cựng
mt ct cú c im gỡ ging nhau ?
GV: Gii thớch electron húa tr l nhng
electron cú khó nng tham gia liờn kt,
thng nm lp ngoi cựng v cú th
nm c phõn lp sỏt ngoi cựng cha bo
hũa.
GV: T nhng c im trờn HS hóy suy
lun cho bit nguyờn tc sp xp cỏc
nguyờn t trong bng tun hon l nh th
no?
HS: Quan sỏt bng tun hon v c SGK
I. Nguyờn tc sp xp cỏc nguyờn t
trong bng tun hon:
HS: Quan sỏt bng h thng tun hon.
HS: Tng dn t trờn xung.
HS: Cú cựng s lp electron trong nguyờn
t.
HS: Cú cựng s electron lp ngoi cựng.
HS:
- Cỏc nguyờn t c sp xp theo
chiu tng dn ca in tớch ht nhõn
nguyờn t.
- Cỏc nguyờn t cú cựng s lp electron
trong nguyờn t c sp xp thnh
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 1
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Hot ng 3:
GV: Cho hc sinh quan sỏt hỡnh v mt ụ
nguyờn t bt kỡ trong bng tun hon.
Sau ú gii thiu cho HS bit cỏc thụng
tin c ghi trong ụ nguyờn t nh: s
hiu nguyờn t, kớ hiu húa hc, tờn
nguyờn t, nguyờn t khi, õm in,
cu hỡnh electron v s oxi húa.
GV: Chn vi nguyờn t, HS nhỡn vo
bng tun hon hóy cho bit cỏc thụng tin
ca nguyờn t ú l nh th no?
GV: Nhn mnh HS bit l s th t
ca ụ ỳng bng s hiu nguyờn t ca
nguyờn t ú. HS hóy suy luõn quan h
gia s th t ca ụ vi s hiu ca
nguyờn t?
Hot ng 4:
GV: Cho HS quan sỏt bng tun hon v
ch vo v trớ ca tng chu kỡ. Yờu cu HS
rỳt ra nhn xột.
GV: Yờu cu HS nghiờn cu tng chu kỡ
(t 1-7).
GV: Chu kỡ 1 cú bao nhiờu nguyờn t?
M u l nguyờn t no ? Kt thỳc l
nguyờn t no? Cỏc nguyờn t trong chu
kỡ 1 cú bao nhiờu lp electron? Mi lp cú
bao nhiờu electron?
GV: Hi tng t vi chu kỡ 2
GV: Hi tng t vi chu kỡ 3
GV: Hi tng t vi chu kỡ 4
GV: Hi tng t vi chu kỡ 5
GV: Hi tng t vi chu kỡ 6
mt hng.
- Cỏc nguyờn t cú s electron húa tr
trong nguyờn t nh nhau c xp
thnh mt ct.
II. Cu to ca bng tun hon cỏc
nguyờn t húa hc
1. ễ nguyờn t:
HS: S th t nguyờn t = s n v in
tớch ht nhõn (Z) = s proton = s electron
trong nguyờn t.
2. Chu kỡ:
HS:
- Chu kỡ l dóy cỏc nguyờn t ca
chỳng cú cựng s lp electron, c
xp theo chiu in tớch ht nhõn tng
dn
- S th t ca chu kỡ bng s lp
electron trong nguyờn t.
HS: Chu kỡ 1 cú 2 nguyờn t l H (Z = 1)
1S
1
v He (Z = 2) 1S
2
. Nguyờn t ca H
v He ch cú 1 lp e, ú l lp K.
HS: Chu kỡ 2 cú 8 nguyờn t t Li (Z =3)
n Ne (Z = 10). Cú 2 lp electron gm
lp K v L.
HS: Chu kỡ 3 cú 8 nguyờn t t Na(Z
=11) n Ar(Z = 18).cú 3 lp gm lp K,
L v M.
HS: Chu kỡ 4 cú 18 nguyờn t t K
(Z =19) n Kr (Z = 36).
HS: Chu kỡ 5 cú 18 nguyờn t t Rb
(Z =37) n Xe (Z = 54).
HS: Chu kỡ 6 cú 32 nguyờn t t Ss
(Z =55) n Rn (Z = 86).
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 2
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
GV: B sung chu kỡ 7 l chu kỡ cha y
, tờn gi ca cỏc nguyờn t chu kỡ 7
c c theo t 104 tr lờn th t cỏc s:
0 (Nil), 1 (un), 2 (bi), 3 (tri) 4 (quad), 5
(pen), 6 (hex), 7 (sept), 8 (oct) 9 (enn) v
thờm i - um
VD 104 (un nil quadium) kớ hiu Unq.
GV: B xung cỏc chu kỡ 1, 2, 3 l chu kỡ
nh, cỏc chu kỡ 4, 5, 6, 7 l chu kỡ ln.
GV: Gii thiu v h Lantan v h
Actini.
HS: Chu kỡ 7 l chu kỡ cha y bt
u t nguyờn t Fr (z= 87) v l chu kỡ
cha kt thỳc.
D. Cng c v bi tp v nh:
GV: yờu cu HS nm vng:
- Nguyờn tc sp xp cỏc nguyờn t trong bng tun hon.
- Cỏc c im v ụ lng t v chu kỡ.
Bi tp v nh:1, 2, 3, 4 SGK v cỏc bi tp liờn quan trong SBT.
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 3
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Ngy son 02/10/2008
Tun: 06
Tit 14: BNG TUN HON CC NGUYấN T HểA HC (T2)
A. Mc tiờu:
HS hiu:
- Cu to ca bng tun hon, nhúm nguyờn t.
- Phõn loi cỏc nguyờn t.
K nng:
- Phõn bit nhúm A v nhúm B
- S khỏc nhau gia cu hỡnh electron nhúm A v nhúm B.
B. Chun b:
- GV: Bng tun hon c ln.
- HS: Bng tun hon c nh v nm vng kin thc v nguyờn tc sp xp trong bng
tun hon, ụ nguyờn t, chu kỡ.
C. Kim tra bi c:
- GV: Hóy cho bit nguyờn tc sp xp cỏc nguyờn t trong bng h thng tun hon ?
- GV: ễ nguyờn t cho bit nhng thụng tin gỡ?
- GV: Chu kỡ trong bng tun hon l gỡ ?
- GV: Nhn xột, cho im.
D. Tin trỡnh dy hc:
Hot ụng ca giỏo viờn Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1:
GV: Cho HS quan sỏt bng tun hon c ln v
ch vo v trớ ca tng nhúm. HS cho bit
electron ngoi cựng ca tng nhúm gn ging
nhau.?
GV: HS hóy nh ngha v nhúm nguyờn t ?
GV: B sung Bng tun hon chia thnh 8 nhúm
A (ỏnh s t IA VIIIA v 8 nhúm B (ỏnh s
t IB VIIIB)
Hot ng 2:
GV: xỏc nh s th t ca nhúm ta cn da
vo c im gỡ?
GV: Ch vo v trớ tng nhúm A trong bng tun
hon, yờu cu HS cho bit cu hỡnh electron húa
tr tng quỏt ca cỏc nhúm A?
GV: HS hóy nh ngha v nhúm A.?
GV: HS hóy cho bit cỏch xỏc nh s th t
ca nhúm ?
GV: Da vo s electron húa tr cú th d oỏn
tớnh cht nguyờn t ?
Hot ng 3:
GV: Da vo bng tun hon, HS hóy cho bit
cu hỡnh tng quỏt ca cỏc nguyờn t d nhúm B?
GV: HS hóy nhn xột h Lantan v H Actini l
3. Nhúm nguyờn t:
HS: Nhúm nguyờn t l gm cỏc nguyờn
t cú cu hỡnh electron lp ngoi cựng
tng t nhau, nờn tớnh cht húa hc gn
ging nhau c xp thnh mt ct.
a. Nhúm nguyờn t:
HS: Cu hỡnh electron húa tr hay s
electron nm lp ngoi cựng ?
HS: Nhúm A: ns
a
np
b
a, b l s electron trờn phõn lp s v p.
1 a 2 ; 0 b 6
HS: Nhúm A l tp hp cỏc nguyờn t
m cu hỡnh electron lp ngoi cựng nm
trờn phõn lp s v p hay gm cỏc nguyờn
t s v nguyờn t p.
HS: S th t ca nhúm bng tng s
electron lp ngoi cựng: a + b
HS: Nhúm A gm cỏc nguyờn t kim
loi, phi kim v khớ him.
b. Nhúm B:
HS: (n 1)d
a
ns
b
Vi b = 2 ,0 a 10
HS: nf
a
(n + 1)d
b
(n + 2)s
2
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 4
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
cỏc nguyờn t nhúm B, electron lp ngoi cựng
cú cu hỡnh tng quỏt nh thờ no?
GV: HS hóy nh ngha v cỏc nguyờn t nhúm
B?
GV: B sung cỏc nguyờn t nhúm B cú cu hỡnh
bóo hũa gp v na bóo hũa.
0 a 14 ; 0 b 10.
HS: Cỏc nguyờn t nhúm B l tp hp
cỏc nguyờn t cú electron húa tr nm
trờn phõn lp d v f.
E. Cng c v bi tp:
GV: Yờu cu HS nm vng cỏch xỏc nh cỏc nguyờn t nhúm A v nhúm B. T ú
suy ra v trớ trong bng tun hon.
Bi tp v nh: 5, 6, 7, 8 ,9 SGK
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 5
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Ngy son: 05/ 10/2008
Tun: 07
Tit 15: S BIN I TUN HON CU HèNH ELECTRON NGUYấN T
CA CC NGUYấN T HểA HC
A. Mc tiờu:
HS hiu:
- S bin i tun hon cu hỡnh electron ca cỏc nguyờn t húa hc.
- S electron lp ngoi cựng quyt nh tớnh cht húa hc ca cỏc nguyờn t thuc
nhúm A.
- Mi quan h gia cu hỡnh electron nguyờn t ca cỏc nguyờn t vi v trớ ca chỳng
trong bng tun hon.
K nng:
- Da vo v trớ ca nguyờn t trong mt nhúm A suy ra c s electron húa tr ca
nú. T ú t d oỏn tớnh cht húa hc ca nguyờn t ú.
- Gii thớch s bin i tun hon tớnh cht cỏc nguyờn t.
B. Chun b:
- GV: Bng tun hon cỏc nguyờn t húa hc.
- HS: ễn li bi cu to bng tun hon cỏc nguyờn t húa hc.
C. Kim tra bi c:
- GV: Trỡnh by cỏc nguyờn tc sp xp cỏc nguyờn t trong bng tun hon?
- GV: Nhúm nguyờn t l gỡ? Cỏc nguyờn t nhúm A cú cu hỡnh electron húa tr nh
th no?
- GV: Nhn xột, cho im.
D. Tin trỡnh dy hc:
Hot ng ca giỏo viờn Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1:
GV: Da vo cu hỡnh electron lp ngoi
cựng ca nguyờn t cỏc nguyờn t nhúm A,
HS hóy xột cu hỡnh electron nguyờn t ca
cỏc nguyờn t ln lc qua cỏc chu kỡ v
nhn xột?
GV: HS hóy cho bit sụ electron lp ngoi
cựng cú quan h nh th no vi s th t
ca nhúm A?
GV: B sung: s bin i tun hon cu hỡnh
electron lp ngoi cựng ca nguyờn t cỏc
nguyờn t khi in tớch ht nhõn tng dn,
chớnh l nguyờn nhõn ca s bin i tun
hon tớnh cht ca cỏc nguyờn t.
Hot ng 2:
GV: hng dn HS quan sỏt bng 5 SGK
GV: HS hóy nhn xột v s electron lp
ngoi cựng ca cỏc nguyờn t thuc cỏc
nguyờn t trong cựng mt nhúm A.
GV: HS hóy vit cu hỡnh electron ngoi
cựng ca nguyờn t cỏc nguyờn t nhúm A
I. S bin i cu hỡnh electron nguyờn t
ca cỏc nguyờn t.
HS: Cu hỡnh electron ngoi cựng ca cỏc
nguyờn t trong cựng mt nhúm c lp i
lp li bin i tun hon.
HS:S th t ca nhúm A bng s electron
lp ngoi cựng (s electron húa tr)
II. Cu hỡnh electron nguyờn t ca cỏc
nguyờn t nhúm A:
1. Cu hỡnh electron lp ngoi cựng ca cỏc
nguyờn t nhúm A.
HS: Trong cung mt nhúm A nguyờn t ca
cỏc nguyờn t cú cựng s electron lp ngoi
cựng (s electron húa tr)
HS: ns
a
np
b
( 1 a 2 ; 0 b 6)
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 6
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
thuc chu kỡ n ?
GV: HS hóy ch ra s electron húa tr ?
GV: HS cho bit electron húa tr ca cỏc
nguyờn t nhúm IA v IIA thuc phõn lp
no ?
GV: HS cho bit electron húa tr ca cỏc
nguyờn t nhúm IIIA v VIIIA thuc phõn
lp no ?
Hot ng 3:
GV: Gii thiu v nhúm VIIIA v cho HS
quan sỏt bng tun, yờu cu HS nhn xột v
s electron ngoi cựng ?
GV: HS hóy vit cu hỡnh electron lp ngoi
cựng dng tng quỏt ca nhúm VIIIA ?
GV: Cu hỡnh lp v electron ngoi cựng
ns
2
np
6
rt bn vng. HS nhn xột v khó
nng tham gia phn ng húa hc.
GV: Cỏc khớ him cũn c gi l nhng khớ
tr.
GV: B sung nhit thng cỏc khớ him
tn ti trng thỏi khớ v phõn t ch cú mt
nguyờn t.
Hot ng 4:
GV: Cho HS quan sỏt bng tun hon v gii
thiu cỏc nguyờn t nhúm IA.
GV: HS nhn xột cu hỡnh electron ngoi
cựng ca nguyờn t cỏc nguyờn t nhúm A ?
GV: B sung vỡ nguyờn t ch cú mt
electron ngoi cựng nờn trong cỏc phn ng
cú khuynh hng nhng mt electron
t cu hỡnh bn vng ca khớ him.
GV: Hng dn HS thc hin mt s phn
ng.
Hot ng 5:
GV: Cho HS quan sỏt bng tun hon v gii
thiu cỏc nguyờn t nhúm VIIA.
GV: HS hóy vit cu hỡnh electron lp ngoi
cựng dng tng quỏt ca nhúm VIIA?
GV: HS nhn xột cu hỡnh electron ngoi
cựng ca nhúm VIIA ?
GV: HS nhn xột cỏc nguyờn t halogen cú
khuynh hng thu thờm mt electron t
cu hỡnh bn vng ca khớ him. Halogen cú
húa tr 1.
GV: B sung dng n cht phõn t
halogen gm hai nguyờn t: F
2
, Cl
2
, Br
2
, I
2
.
ú l nhng phi kim in hỡnh (At l nguyờn
HS: Sụ electron húa tr = a + b
HS: Phõn lp s nờn l cỏc nguyờn t s
HS: Phõn lp p nờn l cỏc nguyờn t p
2.Mt s nhúm A tiờu biu:
a. Nhúm VIIIA (Nhúm khớ him)
HS: cú 8 electron lp ngoi cựng.
HS: Cu hỡnh electron lp ngoi cựng
ns
2
np
6
HS: Khụng tham gia phn ng húa hc.
b. Nhúm IA l nhúm kim loi kim:
HS: Quan sỏt
HS: ns
1
cú 1 electron lp ngoi cựng cú
khuynh hng mt 1 electron t cu hỡnh
khớ him.
HS: 4Na + O
2
2Na
2
O
2Na + 2H
2
O NaOH + H
2
2Na + Cl
2
2NaCl
c. Nhúm VIIA (Nhúm halogen)
HS: Quan sỏt
HS: ns
2
np
5
HS: Cú 7 electron lp ngoi cựng cú khuynh
hng nhn thờm 1 electron t cu hỡnh
khớ him.
HS: Phõn t gm hai nguyờn t: F
2
, Cl
2
, Br
2
,
I
2
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 7
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
t phúng x).
GV: Hng dn HS vit cỏc phn ng th
hin tớnh cht c bn ca nhúm halogen.
HS: Phn ng vi kim loi to mui:
2Al + 3Cl
2
2AlCl
3
2K + Br
2
KBr
Phn ng vi hiro:
Cl
2
+ H
2
2HCl
E. Cng c v bi tp v nh:
- GV: Yờu cu HS nm vng:
. S bin i tun hon ca cỏc nguyờn t húa hc.?
. c im ca electron lp ngoi cựng.?
. Electron lp ngoi cựng cú ý ngha gỡ?
Bi tp v nh: 7/41 SGK
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 8
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Ngy son: 08/10/2008
Tun : 07
Tit 16: S BIN I TUN HON TNH CHT CA CC NGUYấN T
HO HC NH LUT TUN HON (T1)
A. Mc tiờu:
HS hiu:
- Th no l tớnh kim loi, tớnh phi kim ca cỏc nguyờn t húa hc.
- S bin i tun hon tớnh kim loi, tớnh phi kim
- Khỏi nim õm in v s bin i tun hon õm in
K nng:
- Vn dng quy lut nghiờn cu cỏc bng thng kờ tớnh cht, t ú hc c quy lut
mi.
B. Chun b:
- GV: Chun b bng tun hon c ln.
- HS: ễn tp cu hỡnh electron ca cỏc nguyờn t.
C. Kim tra bi c:
- GV: S bin i cu hỡnh electron ca cỏc nguyờn t nhúm A l nh th no ?
- GV: Nhúm VIIIA cú c im gỡ? Vit cu hỡnh electron ngoi cựng tng quỏt?
- GV: Nhúm IA cú c im gỡ? Vit cu hỡnh electron ngoi cựng tng quỏt?
- GV: Nhúm VIIA cú c im gỡ? Vit cu hỡnh electron ngoi cựng tng quỏt?
- GV: Nhn xột, cho im.
D. Tin trỡnh dy hc:
Hot ng ca giỏo viờn Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1:
GV: Gii thớch cho HS v tớnh kim loi v
tớnh phi kim ?
GV: Cho HS nghiờn cu SGK cng c khỏi
nim ú?
GV: Tớnh kim loi v tớnh phi kim cú liờn
quan nh th no i vi lp electron ngoi
cựng?
Hot ng 2:
GV: Cho HS quan sỏt bng tun hon, cho
HS tho lun v tớnh kim loi, tớnh phi kim
trong chu kỡ theo chiu tng dn ca in
tớch ht nhõn.
GV: HS quan sỏt hỡnh 2.1 SGK, hóy gii
thớch vỡ sao tớnh kim loi gim, tớnh phi kim
tng.
Hot ng 3:
I. Tớnh kim loi, tớnh phi kim:
HS:
- Kim loi l nhng nguyờn t d mt electron
tr thnh ion dng
- Phi kim l nhng nguyờn t d nhn electron
tr thnh ion õm.
HS:
-Kim loi cng mnh khi kh nng mt
electron cng ln.
- Phi kim cng mnh khi kh nng nhn
electron cng ln.
1. S bin i tớnh cht trong mt chu kỡ:
HS: Trong chu kỡ tớnh kim loi gim dn, tớnh
phi kim tng dn.
HS: Theo chiu tng dn ca in tớch ht
nhõn thỡ in tớch ht nhõn tng dn, s lp
electron khụng i, lc hỳt gia ht nhõn v
electron lp ngoi cựng tng, lm cho bỏn
kớnh nguyờn t gim kh nng mt electron
gim, kh nng nhn electron tng.
2. S bin i tớnh cht trong mt nhúm A:
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 9
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
GV: Cho HS quan sỏt bng tun hon v
xem hỡnh 2.1 SGK, HS nhn xột v s thay
i tớnh kim loi v tớnh phi kim trong nhúm
A?
GV: HS hóy gii thớch vỡ sao tớnh kim loi
tng dn, tớnh phi kim gim dn trong nhúm
A?
GV: HS cú kt lun gỡ v s bin i tớnh
kim loi v tớnh phi kim trong nhúm A ?
Hot ng 4:
GV: Hng dn HS c v hiu õm in?
GV: õm in cú nh hng gỡ n tớnh
kim loi, tớnh phi kim ?
GV: Cho HS quan sỏt bng tun hon v
nhn xột s bin i õm in trong chu
kỡ ?
GV: HS nhn xột s bin i giỏ tr õm
in trong nhúm A ?
GV: HS cú nhn xột gỡ v mi quan h gia
tớnh kim loi, tớnh phi kim va gia tr õm
in ?
HS: Tớnh kim loi tng dn, tớnh phi kim gim
dn.
HS: Theo chiu tng dn ca in tớch ht
nhõn trong nhúm A, s lp electron tng dn,
lm cho bỏn kớnh nguyờn t tng, lc hỳt gia
ht nhõn v electron lp ngoi cựng gim, kh
nng mt electron tng, kh nng nhn
electron gim.
HS: Trong nhúm A theo chiu tng dn ca
in tớch ht nhõn, tớnh kim loi ca cỏc
nguyờn t tng dn ụng thi tớnh phi kim
gim dn.
3. õm in:
HS: c v ghi vo v.
HS: õm in ca mt nguyờn t cng ln
thỡ tớnh phi kim ca nú cng mnh v ngc
li.
HS: Trong chu kỡ theo chiu tng dn ca
in tớch ht nhõn giỏ tr õm in tng dn.
HS: Trong nhúm A theo chiu tng dn ca
din tớch ht nhõn, giỏ tr õm in gim
dn.
HS:S bin i giỏ tr õm in v tớnh kim
loi, tớnh phi kim phự hp vi nhau.
HS: õm in ca mt nguyờn t cng ln
thỡ tớnh phi kim cng mnh, tớnh kim loi cng
gim v ngc li.
E. Cng c v bi tp v nh:
- GV: Hng dn HS lm bi tp 1,2 SGK
Bi tp v nh: 4, 5, 6, 8, 9 SGK
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 10
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Ngy son: 09/10/2008
Tun : 07
Tit 17: S BIN I TUN HON TNH CHT CA CC NGUYấN T
HO HC NH LUT TUN HON (T2)
A. Mc tiờu:
HS hiu:
- S bin i tun hon húa tr cao nht i vi oxi ca nguyờn t trong oxit v húa tr
cao nht trong hp cht khớ i vi hiro.
- S bin i tớnh cht oxit v hiroxit ca cỏc nguyờn t nhúm A
- Hiu c nh lut tun hon
K nng:
- Rốn luyn k nng suy lun trong gii bi tp.
B. Chun b:
- GV: Bng tun hon c ln
- HS: ễn li bi tit trc v xem bi mi
C. Kim tra bi c:
- GV: HS hóy cho bit tớnh kim loi, tớnh phi kim l gỡ ?
- GV: HS hóy cho bit s bin i tớnh kim loi, tớnh phi kim trong chu kỡ, nhúm A
nh th no ?
- GV: õm in l gỡ ? S bin i õm in trong chu kỡ, nhúm A.
- GV: Nhn xột, cho im.
D. Tin trỡnh dy hc:
Hot ng ca giỏo viờn Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1:
GV: Cho HS quan sỏt bng 7 SGK.
GV: Nhỡn bng bin i húa tr ca cỏc
nguyờn t chu kỡ 3 trong oxit cao nht v
trong hp cht khớ vúi hiro, HS hóy rỳt ra
quy lut bin i trong chu kỡ theo chiu
tng dn ca in tớch ht nhõn?
Hot ng 2:
GV: Cho HS quan sỏt bng 8 SGK
GV: Nhỡn vo bng 8 v s bin i tớnh
cht oxit baz ca hp cht oxit v hiroxit
ca cỏc nguyờn t nhúm A thuc chu kỡ 3,
HS cú nhn xột gỡ?
GV: Na
2
O l oxit baz mnh phn ng vi
nc to thnh baz mnh, HS hóy vit
phng trỡnh phn ng.
GV: Cl
2
O
7
l oxit axit mnh phn ng vi
nc to axit mnh, HS hóy vit phng
trỡnh phn ng.
Hot ng 3:
GV:Trờn c s kho sỏt s bin i tun
hon ca cu hỡnh electron nguyờn t, tớnh
II. Húa tr ca cỏc nguyờn t
HS: Quan sỏt
HS: Trong chu kỡ 3 i t i t trỏi sang phi,
húa tr cao nht ca cỏc nguyờn t i vi
oxi tng t 1 n 7 cũn húa tr trong hp cht
khớ i vi hiro gim t 4 n 1
HS: Trong chu kỡ húa tr cao nht ca cỏc
nguyờn t i vi oxi tng dn v hiro gim
dn.
III. Oxit v hiroxit ca cỏc nguyờn t
nhúm A
HS: Quan sỏt
HS: Tớnh baz ca cỏc oxit v hiroxit
tng i gim dn ng thi tớnh axit ca
nú mnh dn.
HS: Na
2
O + H
2
O 2NaOH
HS: Cl
2
O
7
+ H
2
O 2HClO
4
IV. nh lut tun hon
HS: Tớnh cht ca cỏc nguyờn t v hp cht
ca nú bin thiờn theo chiu tng dn ca
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 11
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
kim loi v tớnh phi kim, bỏn kớnh nguyờn t,
õm in, oxit v hiroxit ca cỏc nguyờn
t, HS cú nhn xột gỡ?
GV: Hng dn HS c v phỏt biu nh
lut tun hon ca cỏc nguyờn t húa hc
in tớch ht nhõn mt cỏch tun hon.
HS: Phỏt biu ni dung:
Tớnh cht ca cỏc nguyờn t v n cht
cng nh thnh phn v tớnh cht ca cỏc
hp cht to nờn t cỏc nguyờn t ú bin
i tun hon theo chiu tng dn ca in
tớch ht nhõn nguyờn t.
E. Cng c v bi tp v nh:
- GV: HS cn nm vng húa tr cao nht ca cỏc nguyờn t i vi oxi v i vi hp
cht khớ hiro, s bin i ca oxit v hiroxit.
Bi tp: 3,6 SGK
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 12
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Ngy son: 11/10/2008
Tun : 08
Tit 18: í NGHA CA BNG TUN HON CC NGUYấN T HểA HC
A. Mc tiờu:
HS hiu:
- Mi quan h gia v trớ (ụ) nguyờn t, cu to nguyờn t v tớnh cht ca nguyờn t
n cht v hp cht
- Cỏc kin thc c bng v bng tun hon v nh lut tun hon
K nng:
- Rốn luyn k nng gii bi tp liờn quan n bng tun hon
- So sỏnh tớnh cht ca mt nguyờn t vi cỏc nguyờn t lõn cn
B. Chun b
- GV: Bng tun hon v h thng cõu hi
- HS: Vn dng kin thc tỡm hiu ý ngha ca bng tun hon
C. Kim tra bi c:
- GV: Trong chu kỡ húa tr ca cỏc nguyờn t thay i nh th no?
- GV: HS phỏt biu nh lut tun hon
- GV: Nhn xột, cho im
D. Tin trỡnh dy hc:
Hot ng ca giỏo viờn Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1:
GV: HS hóy cho bit mt nguyờn t trong
bng tun hon, cú th suy ra cu to
nguyờn t ca nguyờn t ú c khụng? Vỡ
sao?
GV: Nguyờn t K cú s th t 19, thuc
chu kỡ 4, nhúm IA, HS hóy cho bit thụng
tin v cu to?
GV: S th t 19 cho bit iu gỡ ?
GV: Chu kỡ 4 cho bit iu gỡ?
GV: Nhúm IA cho bit iu gỡ?
GV: HS Vit cu hỡnh electron ca nguyờn
t K?
GV: Cho nguyờn t X cú cu hỡnh
1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
4
xỏc nh v trớ trong bng
tun hon
GV: Tng s electron l 16 cho bit iu
gỡ ?
GV: X l nguyờn t p cho bit thụng tin gỡ ?
GV: X cú 6 electron lp ngoi cựng cho
bit thụng tin gỡ ?
GV: X cú bao nhiờu lp electron, s lp
electron cho bit iu gỡ?
I. Quan h gia v trớ v cu to:
HS: c vỡ:
- Bit s th t ca nguyờn t ta suy ra
s n v in tớch ht nhõn.
- Bit s th t ca chu kỡ ta suy ra s
lp electron.
- Bit s th t ca cua nhúm A thỡ ta
suy ra s electron lp ngoi cựng.
HS: s th t 19 nờn Z = 19 cú 19 proton, 19
electron.
HS: Chu kỡ 4 nờn cú 4 lp electron
HS: Nhúm IA l nguyờn t s cú 1 electron
lp ngoi cựng.
HS: s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
6
4s
1
HS: S th t ca nguyờn t X l 16 trong
bng tun hon
HS: Thuc nhúm A
HS: Nhúm VIA
HS: Cú 3 lp electron
HS: Thuc chu kỡ 3
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 13
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Hot ng 2:
GV: HS hóy cho bit v trớ ca mt nguyờn
t trong bng tun hon cú th suy ra tớnh
cht húa hc c khụng? Vỡ sao?
GV: cho nguyờn t P ụ 15 trong bng
tun hon, HS hóy nờu tớnh cht ca nú?
Hot ng 3:
GV: Da vo bng tun hon so sỏnh tớnh
cht ca cỏc nguyờn t lõn cn trong mt
chu kỡ?
GV: HS hóy so sỏnh tớnh cht ca cỏc
nguyờn t lõn cn trong nhúm A ?
GV: Xột ba nguyờn t S vi P v Cl
2
so
sỏnh tớnh cht ca chỳng?
GV: Xột ba nguyờn t brom vi Clo v iụt
so sỏnh tớnh cht ca chỳng?
II.Quan h gia v trớ v tớnh cht ca
nguyờn t:
HS: c vỡ:
- V trớ cú th suy ra tớnh kim loi v phi
kim
- Húa tr cao nht ca nguyờn t ú vi
oxi, vi hiro (nu cú)
- Oxit, hiroxit cú tớnh axit hay baz.
HS:
- P thuc nhúm VA chu kỡ 3 l phi kim
- Húa tr cao nht vi oxi l 5 cú cụng
thc P
2
O
5
- Húa tr cao nht vi hiro l 3 cú cụng
thc PH
3
- P
2
O
5
l oxit axit, H
3
PO
4
l axit.
III. So sỏnh tớnh cht húa hc ca mt
nguyờn t vi cỏc nguyờn t lõn cn:
HS: Trong chu kỡ theo chiu tng ca Z:
- Tớnh phi kim tng dn, tớnh kim loi
yu dn
- Oxit v hiroxit ca cỏc nguyờn t cú
tớnh baz yu dn ng thi tớnh axit
tng dn.
HS: Trong nhúm A theo chiu tng dn ca Z:
- Tớnh kim loi tng dn, tớnh phi kim
gim dn.
- Oxit v hiroxit ca cỏc nguyờn t cú
tớnh baz tng dn, tớnh axit gim dn.
HS:
- S cú tớnh phi kim mnh hn P nhng
yu hn Cl
2
- Oxit v axit ca S cú tớnh axit mnh
hn ca P nhng yu hn ca Cl
2
HS:
- Brom cú tớnh phi kim mnh hn iụt
nhng yu hn Clo
- Oxit v axit ca brom cú tớnh axit mnh
hn ca iụt nhng yu hn ca clo
E. Cng c v bi tp v nh:
GV: Cng c
- Quan h gia v trớ v cu to
- Quan h gia v trớ v tớnh cht
- So sỏnh tớnh cht ca cỏc nguyờn t lõn cn
Bi tp 4, 5, 7 SGK
Ngy son: 14/10/2008
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 14
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Tun : 08
Tit 19: LUYN TP
S BIN I TUN HON CU HèNH ELECTRON CA NGUYấN T V
TNH CHT CA CC NGUYấN T HO HC (T1)
A. Mc tiờu:
HS hiu:
- Cu to bng tun hon, nh lut bo ton
- Cú k nng s dng bng tun hon nghiờn cu s bin i tun hon cu hỡnh
electron nguyờn t ca cỏc nguyờn t, tớnh kim loi, tớnh phi kim, bỏn kớnh nguyờn
t, õm in húa tr
K nng:
- Vn dng ý ngha ca bng tun hon lm bi tp v mi quan h gia v trớ, cu
to nguyờn t v tớnh cht ca n v cht hp cht.
B. Chun b:
- GV: Bng tun hon c ln v h thng cõu hi theo SGK?
- HS: ễn tp cỏc kin thc trong chng.
C. Kim tra bi c:
- GV: V trớ ca nguyờn t v cu to nguyờn t ca nú cú quan h nh th no?
- GV: V trớ ca nguyờn t v tớnh cht ca nguyờn t cú quan h nh th no ?
- GV: HS hóy so sỏnh tớnh cht húa hc ca Ca vi Na v Al?
- GV: Nhn xột, cho im
D. Tin trỡnh dy hc:
Hot ng ca giỏo viờn Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1:
GV: Cho HS quan sỏt bng tun hon v yờu
cu hc sinh ụn li kin thc c v tho lun
cho bit:
- Bng tun hon c xõy dng trờn
nguyờn tc no?
- Bng tun hon cú cu to nh th no?
- Chu kỡ trong bng tun hon húa hc l
gỡ?
- Cú bao nhiờu chu kỡ nh, bao nhiờu chu
kỡ ln?
- Mi chu kỡ cú bao nhiờu nguyờn t?
- S th t ca chu kỡ cho bit thụng tin
gỡ?
- Nhúm nguyờn t l gỡ?
- Cỏc nguyờn t nhúm A cú c im gỡ?
- Cỏc nguyờn t nhúm B cú c im gỡ?
- Cỏc nguyờn t nhúm A c chia thnh
bao nhiờu nhúm?
- S electron húa tr (electron lp ngoi
cung) cho ta bit iu gỡ?
Hot ng 2:
GV: HS hóy cho bit trong chu kỡ cú bao nhiờu
nhúm nguyờn t nhúm A?
GV: S electron húa tr ca cỏc nguyờn t
A. KIN THC CN NM
1. Cu to bng tun hon.
a. Nguyờn tc sp xp cỏc nguyờn t
trong bn tun hon.
b. ễ nguyờn t
c. Chu kỡ
d. Nhúm nguyờn t
2. S bin i tun hon:
a. Cu hỡnh electron ca nguyờn t
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 15
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
nhúm A trong chu kỡ thay i nh th no?
GV: yờu cu HS tho lun v cho bit:
- Trong chu kỡ tớnh kim loi, tớnh phi kim
thay i nh th no?
- Trong chu kỡ theo chiu tng dn ca s
hiu bỏn kớnh nguyờn t ca cỏc nguyờn
t thay i nh th no?
- Trong chu kỡ giỏ tr õm in thay i
nh th no?
- Trong nhúm A tớnh kim loi, tớnh phi
kim thay i nh th no?
- Trong nhúm A theo chiu tng dn ca
s hiu bỏn kớnh nguyờn t ca cỏc
nguyờn t thay i nh th no?
- Trong nhúm A giỏ tr õm in thay
i nh th no?
GV: V s lờn bng yờu cu HS in thụng
tin va tho lun
( Chiu mi tờn l chiu tng dn)
Hot ng 3:
GV: Yờu cu HS nờu ni dung nh lut tun
hon?
GV: Hng dn HS vn dng kin thc :
- T v trớ ca nguyờn t trong bng tun
hon suy ra cu to nguyờn t v tớnh
cht húa hc ca nguyờn t ú
- T cu to nguyờn t suy ra v trớ ca
nguyờn t trong bng tun hon.
- So sỏnh tớnh cht ca mt nguyờn t vi
cỏc nguyờn t lõn cn
- Quy lut bin i tớnh axit baz ca
oxit v hiroxit.
- Quy lut bin i húa tr cao nht ca
nguyờn t vi oxi v húa tr ca nguyờn
t vi hiro.
b. S biờn i tun hon tớnh kim loi,
tớnh phi kim, bỏn kớnh nguyờn t v giỏ
tr õm in ca cỏc nguyờn t:
( Chiu mi tờn l chiu tng dn)
3. nh lut tun hon.
E. Cng c
GV: Yờu cu HS nm vng kin thc chng 2 v bng tun hon v vn dng lm bi tp.
Ngy son: 17/10/2008
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 16
Chu kỡ
NhúmA Bỏn kớnh nguyờn t
Tớnh kim loi
Giỏ tr õm in
Tớnh phi kim
Bỏn kớnh
nguyờn t
Tớnh kim
loi
Tớnh phi
kim
Giỏ tr
õm
iờn
Chu kỡ
NhúmA
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Tun : 09
Tit 20: LUYN TP
S BIN I TUN HON CU HèNH ELECTRON CA NGUYấN T V
TNH CHT CA CC NGUYấN T HểA HC (T2)
A. Mc tiờu:
HS hiu:
- Cỏch vn dng bng tun hon húa hc vo vic gii bi tp liờn quan
- Trỡnh by s bin thiờn tun hon tớnh kim loi, tớnh phi kim, giỏ tr õm in qua
tng chu kỡ theo chiu in tớch ht nhõn tng dn.
K nng:
- Vn dng gii bi tp
- Rốn luyn k nng suy lun trong gii bi tp
B. Chun b:
- GV: Bng tun hon v h thng bi tp liờn quan
- HS: Nghiờn cu bi nh v lm cỏc bi tp SGK
C. Kim tra bi c:
- GV: Cu to bng tun hon gm cú nhng gỡ?
- GV: S bin i tun hon trong bng tun hon cho bit iu gỡ?
- GV: Nhn xột, cho im.
D. Tin trỡnh dy hc:
Hot ng ca giỏo viờn Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1:
GV: Cỏc nguyờn t ca nhúm IA trong bng
tun hon cú c im chung no v cu hỡnh
electron nguyờn t, m quyt nh tớnh cht
húa hc ca nhúm?
A. S ntron trong ht nhõn nguyờn
t.
B. S electron lp K = 2.
C. S lp electron nh nhau.
D. S electron lp ngoi cựng bng 1.
Hot ng 2:
GV: S hiu nguyờn t ca cỏc nguyờn t
húa hc trong bng tun hon cho bit giỏ tr
no sau õy?
A. S electron húa tr
B. S proton trong ht nhõn.
C. S electron trong nguyờn t.
D. B v C ỳng.
Hot ng 3:
GV: Nguyờn t húa hc Canxi(Ca) cú s
hiu nguyờn t l 20, chu kỡ 4, nhúm IIA.
iu khng nh no sau õy l sai?
A. S electron lp v nguyờn t ca
nguyờn t l 20.
B. V nguyờn t cú electron 4 lp
electron v lp ngoi cựng cú 2
electron.
B. BI TP
HS: ỏp ỏn D
HS: ỏp ỏn D
HS: ỏp ỏn C
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 17
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
C. Nguyờn t húa hc ny l mt phi
kim.
D. Ht nhõn nguyờn t cú 20 proton.
Hot ng 4:
GV: Mt nguyờn t thuc nhúm VIA cú tng
s proton, ntron v electron trong nguyờn t
l 24. Cu hỡnh electron nguyờn t ca
nguyờn t ú l nh th no.
Hot ng 5:
GV: Mt nguyờn t cú húa tr i vi hidro
v húa tr cao nht i oxi bng nhau. Trong
oxit cao nht ca nguyờn t y, oxi chim
53,3%. Xỏc nh nguyờn t ú.
Hot ng 6:
GV: Mt nguyờn t X m hp cht vi hidro
cú cụng thc
3
XH
. Oxit cao nht ca X cha
43,66% X v khi lng. Tỡm X.
HS: Ta cú P + N + e = 24
M Z = P = e nờn 2Z + N = 24
N = 24 - 2Z
Vi Z N 1,5Z
Z 24 - 2Z 1,5Z
6,3 Z 8
Z = 7 : 1s
2
2s
2
2p
3
loi vỡ thuc nhúm VA
Z = 8 : 1s
2
2s
2
2p
4
nhn vỡ thuc nhúm VIA
HS: Nguyờn t cú húa tr i vi hidro v
húa tr cao nht i oxi bng nhau nờn
nguyờn t thuc phõn nhúm IVA.
Gi R l nguyờn t ca nguyờn t ú, A l
khi lng nguyờn t ca nguyờn t ú.
Ta cú cụng thc oxit RO
2
%O =
32
32
+A
=
100
3,53
Suy ra A = 28 nờn R l Si (Silic)
HS: Hp cht vi hidro cú cụng thc
3
XH
nờn X thuc phõn nhúm VA. Oxit cao nht
ca X cú cụng thc: X
2
O
5
Gi A l khi lng nguyờn t ca X
Ta cú: %X =
802
2
+A
A
=
100
66,43
Suy ra A = 31 nờn R l P (photpho)
E. Cng c:
- GV: Yờu cu hc sinh nm vng kin thc ton b chng 2 chun b cho kim
tra 1 tit
Ngy son: 20/10/2008
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 18
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Tun : 09
Tit 21: KIM TRA 1 TIT
I. Phn trc nghim (4 im):
1. Nguyờn t nguyờn t X cú s hiu nguyờn t l: Z = 7.
a. Nguyờn t nguyờn t X cú cu hỡnh electron l:
A. 1s
2
2s
2
2p
3
B. 1s
2
2s
2
2p
2
3s
2
C. 1s
2
2s
1
2p
4
D. 1s
1
2s
2
2p
6
b. Nguyờn t X thuc nhúm:
A. VIA B. IIA C. IVA D. VA
c. Nguyờn t X thuc chu k:
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
2. Nguyờn t X thuc chu k 3 nhúm IA. Nguyờn t nguyờn t X cú cu hỡnh electron l:
A. 1s
2
2s
2
2p
4
3p
3
B. 1s
2
2s
2
2p
5
3s
2
C. 1s
2
2s
2
2p
6
3s
1
D. 1s
2
2s
2
2p
6
3. Dóy nguyờn t no sau õy c xp theo chiu tng dn ca bỏn kớnh nguyờn t:
A. F, Be, C, O, Mg B. F, O, C, Be, Mg C. Mg, Be, C, O, F D. Be, F, O, C,
Mg
4. S hiu nguyờn t Z ca cỏc nguyờn t X, A, B ln lt l 7, 19,20. Nhn xột no sau
õy ỳng?
A. X, A thuc chu k 3 B. C 4 nguyờn t trờn cựng thuc 1 chu k
C. A, B thuc chu k 4 D. B thuc chu k 3
5. Dóy nguyờn t no sau õy c xp theo chiu tng dn õm in ca nguyờn t:
A. F, O, C, Be, Mg B. Mg, Be, C, O, F C. F, Be, O, C, Mg D. F, C, Be, O,
Mg
6. S hiu nguyờn t Z ca cỏc nguyờn t X, A, B ln lt l 7, 19,20. Nhn xột no sau
õy ỳng?
A. X thuc nhúm VIA B. A thuc nhúm
IB
C. B thuc nhúm IIA D. A, B thuc nhúm IIB
7. Trong bng tun hon, nguyờn t X cú s th t 15, nguyờn t X thuc
A. Chu k 4, nhúm VIA B. Chu k 4, nhúm VA
C. Chu k 3, nhúm VA D. Chu k 3, nhúm IIIA
8. Tỡm cõu sai trong cỏc cõu sau õy
A. Nguyờn t ca cỏc nguyờn t trong cựng mt chu k cú s lp electron bng nhau
B. Trong chu k, cỏc nguyờn t c xp theo chiu in tớch ht nhõn tng dn
C. Nguyờn t ca cỏc nguyờn t trong cựng mt chu k cú s electron bng nhau
D. Trong chu k, cỏc nguyờn t c xp theo chiu s hiu nguyờn t tng dn
II. Phn t lun(6 im):
Cõu 1(2 im): Hp cht khớ vi H ca mt nguyờn t cú cụng thc l RH
2
. Oxit cao nht
ca nú cha 94,11%oxi v khi lng. Tỡm nguyờn t khi ca R. Vit cụng thc oxit cao
nht v cụng thc hp cht khớ vi H ca R.
Cõu 2 (4 im): Vit cu hỡnh electron nguyờn t ca cỏc nguyờn t cú s hiu nguyờn t
sau: Z= 11; Z = 16; Z = 19. Cho bit v trớ ca cỏc nguyờn t ú trong bng tun hon( ụ,
chu k, nhúm)? Cho bit tớnh kim loi, phi kim ca nguyờn t ú, tớnh baz ca oxit v
hiroxit ca ca nú? Gii thớch v dn chng bng phh?
Ngy son: 20/10/2008
Tun : 09
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 19
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
Tit 21: KIM TRA 1 TIT
I. Phn trc nghiờm (4 im):
1. Dóy nguyờn t no sau õy c xp theo chiu tng dn ca bỏn kớnh nguyờn t:
A. Be, F, O, C, Mg B. F, O, C, Be, Mg C. F, Be, C, O, Mg D. Mg, Be, C, O,
F
2. Dóy nguyờn t no sau õy c xp theo chiu tng dn õm in ca nguyờn t:
A. Mg, Be, C, O, F B. F, O, C, Be, Mg C. F, Be, O, C, Mg D. F, C, Be, O,
Mg
3. Nguyờn t nguyờn t X cú s hiu nguyờn t l: Z = 7.
a. Nguyờn t X thuc nhúm:
A. VA B. IIA C. IVA D. VIA
b. Nguyờn t X thuc chu k:
A. 1 B. 3 C. 2 D. 4
c. Nguyờn t nguyờn t X cú cu hỡnh electron l:
A. 1s
2
2s
2
2p
2
3s
2
B. 1s
2
2s
2
2p
6
C. 1s
2
2s
2
2p
3
D. 1s
2
2s
1
2p
4
4. S hiu nguyờn t Z ca cỏc nguyờn t X, A, B ln lt l 7, 19,20. Nhn xột no sau
õy ỳng?
A. B thuc chu k 3 B. C 4 nguyờn t trờn cựng thuc 1 chu
k C. A, B thuc chu k 4 D. X, A thuc chu
k 3
5. S hiu nguyờn t Z ca cỏc nguyờn t X, A, B ln lt l 7, 19,20. Nhn xột no sau
õy ỳng?
A. X thuc nhúm VIA B. A, B thuc
nhúm IIB
C. A thuc nhúm IB D. B thuc nhúm
IIA
6. Tỡm cõu sai trong cỏc cõu sau õy
A. Nguyờn t ca cỏc nguyờn t trong cựng mt chu k cú s lp electron bng nhau
B. Trong chu k, cỏc nguyờn t c xp theo chiu in tớch ht nhõn tng dn
C. Nguyờn t ca cỏc nguyờn t trong cựng mt chu k cú s electron bng nhau
D. Trong chu k, cỏc nguyờn t c xp theo chiu s hiu nguyờn t tng dn
7. Nguyờn t X thuc chu k 3 nhúm IA. Nguyờn t nguyờn t X cú cu hỡnh electron l:
A. 1s
2
2s
2
2p
6
B. 1s
2
2s
2
2p
5
3s
2
C. 1s
2
2s
2
2p
4
3p
3
D. 1s
2
2s
2
2p
6
3s
1
8. Trong bng tun hon, nguyờn t X cú s th t 15, nguyờn t X thuc
A. Chu k 4, nhúm VA B. Chu k 3, nhúm VA
C. Chu k 4, nhúm VIA D. Chu k 3, nhúm IIIA
II. Phn t lun(6 im):
Cõu 1(2 im): Hp cht khớ vi H ca mt nguyờn t cú cụng thc l RH. Oxit cao nht
ca nú cha 61,202% oxi v khi lng. Tỡm nguyờn t khi ca R. Vit cụng thc oxit cao
nht v cụng thc hp cht khớ vi H ca R.
Cõu 2 (4 im): Vit cu hỡnh electron nguyờn t ca cỏc nguyờn t cú s hiu nguyờn t
sau: Z= 7; Z = 12; Z = 17. Cho bit v trớ ca cỏc nguyờn t ú trong bng tun hon( ụ, chu
k, nhúm)? Cho bit tớnh kim loi, phi kim ca nguyờn t ú, tớnh baz ca oxit v hiroxit
ca ca nú? Gii thớch v dn chng bng phh?
Ngy son: 20/10/2008
Tun : 09
Tit 21: KIM TRA 1 TIT
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 20
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
I. Phn trc nghiờm (4 im):
1. Nguyờn t nguyờn t X cú s hiu nguyờn t l: Z = 7.
a. Nguyờn t X thuc chu k:
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
b. Nguyờn t X thuc nhúm:
A. VIA B. IVA C. VA D. IIA
c. Nguyờn t nguyờn t X cú cu hỡnh electron l:
A. 1s
2
2s
2
2p
6
B. 1s
2
2s
2
2p
2
3s
2
C. 1s
2
2s
1
2p
4
D. 1s
2
2s
2
2p
3
2. Dóy nguyờn t no sau õy c xp theo chiu tng dn õm in ca nguyờn t:
A. F, O, C, Be, Mg B. Mg, Be, C, O, F C. F, Be, O, C, Mg D. F, C, Be, O,
Mg
3. Dóy nguyờn t no sau õy c xp theo chiu tng dn ca bỏn kớnh nguyờn t:
A. Be, F, O, C, Mg B. Mg, Be, C, O, F C. F, O, C, Be, Mg D. F, Be, C, O,
Mg
4. Trong bng tun hon, nguyờn t X cú s th t 15, nguyờn t X thuc
A. Chu k 3, nhúm VA B. Chu k 4, nhúm VIA C. Chu k 3,
nhúm IIIA D. Chu k 4, nhúm VA
5. S hiu nguyờn t Z ca cỏc nguyờn t X, A, B ln lt l 7, 19,20. Nhn xột no sau
õy ỳng?
A. A thuc nhúm IB B. A, B thuc nhúm IIB C. X thuc nhúm
VIA D. B thuc nhúm IIA
6. Nguyờn t X thuc chu k 3 nhúm IA. Nguyờn t nguyờn t X cú cu hỡnh electron l:
A. 1s
2
2s
2
2p
4
3p
3
B. 1s
2
2s
2
2p
6
3s
1
C. 1s
2
2s
2
2p
5
3s
2
D. 1s
2
2s
2
2p
6
7. Tỡm cõu sai trong cỏc cõu sau õy
A. Trong chu k, cỏc nguyờn t c xp theo chiu s hiu nguyờn t tng dn
B. Nguyờn t ca cỏc nguyờn t trong cựng mt chu k cú s electron bng nhau
C. Trong chu k, cỏc nguyờn t c xp theo chiu in tớch
ht nhõn tng dn D. Nguyờn t ca
cỏc nguyờn t trong cựng mt chu k cú s lp electron bng nhau
8. S hiu nguyờn t Z ca cỏc nguyờn t X, A, B ln lt l 7, 19,20. Nhn xột no sau
õy ỳng?
A. A, B thuc chu k 4 B. X, A thuc chu
k 3
C. B thuc chu k 3 D. C 4 nguyờn t trờn cựng thuc 1 chu
k
II. Phn t lun(6 im):
Cõu 1(2 im): Hp cht khớ vi H ca mt nguyờn t cú cụng thc l RH
4
. Oxit cao nht
ca nú cha 72,727% oxi v khi lng. Tỡm nguyờn t khi ca R. Vit cụng thc oxit cao
nht v cụng thc hp cht khớ vi H ca R.
Cõu 2 (4 im): Vit cu hỡnh electron nguyờn t ca cỏc nguyờn t cú s hiu nguyờn t
sau: Z= 12; Z = 15; Z = 34. Cho bit v trớ ca cỏc nguyờn t ú trong bng tun hon( ụ,
chu k, nhúm)? Cho bit tớnh kim loi, phi kim ca nguyờn t ú, tớnh baz ca oxit v
hiroxit ca ca nú? Gii thớch v dn chng bng phh?
Ngy son: 20/10/2008
Tun : 09
Tit 21: KIM TRA 1 TIT
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 21
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
I. Phn trc nghiờm (4 im):
1. S hiu nguyờn t Z ca cỏc nguyờn t X, A, B ln lt l 7,19,20. Nhn xột no sau
õy ỳng?
A. B thuc nhúm IIA B. A thuc nhúm IB
C. X thuc nhúm VIA D. A, B thuc
nhúm IIB
2. Trong bng tun hon, nguyờn t X cú s th t 15, nguyờn t X thuc
A. Chu k 3, nhúm VA B. Chu k 4,
nhúm VA C. Chu
k 4, nhúm VIA D. Chu k 3, nhúm IIIA
3. Nguyờn t nguyờn t X cú s hiu nguyờn t l: Z = 7.
a. Nguyờn t X thuc nhúm:
A. VIA B. IVA C. IIA D. VA
b. Nguyờn t X thuc chu k:
A. 2 B. 1 C. 4 D. 3
c. Nguyờn t nguyờn t X cú cu hỡnh electron l:
A. 1s
2
2s
2
2p
6
B. 1s
2
2s
2
2p
2
3s
2
C. 1s
2
2s
2
2p
3
D. 1s
2
2s
1
2p
4
4. Tỡm cõu sai trong cỏc cõu sau õy
A. Nguyờn t ca cỏc nguyờn t trong cựng mt chu k cú s lp electron bng nhau
B. Trong chu k, cỏc nguyờn t c xp theo chiu in tớch
ht nhõn tng dn C. Trong chu k,
cỏc nguyờn t c xp theo chiu s hiu nguyờn t tng dn D.
Nguyờn t ca cỏc nguyờn t trong cựng mt chu k cú s electron bng nhau
5. Dóy nguyờn t no sau õy c xp theo chiu tng dn õm in ca nguyờn t:
A. F, Be, O, C, Mg B. F, C, Be, O, Mg C. Mg, Be, C, O, F D. F, O, C, Be,
Mg
6. S hiu nguyờn t Z ca cỏc nguyờn t X, A, B ln lt l 7, 19,20. Nhn xột no sau
õy ỳng? A. B thuc chu k 3 B. X, A thuc chu k 3
C. A, B thuc chu k 4 D. C 4 nguyờn t trờn cựng thuc 1 chu
k
7. Nguyờn t X thuc chu k 3 nhúm IA. Nguyờn t nguyờn t X cú cu hỡnh electron l:
A. 1s
2
2s
2
2p
4
3p
3
B. 1s
2
2s
2
2p
6
3s
1
C. 1s
2
2s
2
2p
6
D. 1s
2
2s
2
2p
5
3s
2
8. Dóy nguyờn t no sau õy c xp theo chiu tng dn ca bỏn kớnh nguyờn t:
A. Mg, Be, C, O, F B. F, Be, C, O, Mg C. F, O, C, Be, Mg D. Be, F, O, C, Mg
II. Phn t lun(6 im):
Cõu 1(2 im): Hp cht khớ vi H ca mt nguyờn t cú cụng thc l RH
3
. Oxit cao nht
ca nú cha 74,07% oxi v khi lng. Tỡm nguyờn t khi ca R. Vit cụng thc oxit cao
nht v cụng thc hp cht khớ vi H ca R.
Cõu 2 (4im): Vit cu hỡnh electron nguyờn t ca cỏc nguyờn t cú s hiu nguyờn t
sau: Z= 6; Z = 20; Z = 35. Cho bit v trớ ca cỏc nguyờn t ú trong bng tun hon( ụ, chu
k, nhúm)? Cho bit tớnh kim loi, phi kim ca nguyờn t ú, tớnh baz ca oxit v hiroxit
ca ca nú? Gii thớch v dn chng bng phh?
Ngy son: 24/10/2008
Tun : 10
Tit 22: LIấN KT ION TINH TH ION (T1)
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 22
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
A. Mc tiờu:
HS hiu:
- Ion l gỡ ? Khi no nguyờn t tr thnh ion? Cú my loi ion?
- Th no l ion n nguyờn t v ion a nguyờn t ?
K nng:
- Vn dng liờn kt ion gii thớch s to thnh hp cht v tớnh cht ca hp cht
ion.
B. Chun b:
- GV: S dng mụ hỡnh ng v s hỡnh thnh cỏc ion v cỏc hỡnh v liờn quan.
- HS: ễn tp kin thc mt s nhúm A tiờu biu chng 2 v nm vng quy lut
bin i tun hon tớnh cht ca cỏc cht trong bng tun hon.
C. Tin trỡnh dy hc:
Hot ng ca giỏo viờn Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1:
GV: HS nghiờn cu li bi: S bin i tun
hon tớnh cht, hóy cho bit tớnh kim loi, l
gỡ?
GV: HS cho bit tớnh phi kim l gỡ?
GV: T nhng c im trờn HS cho bit
ion l gỡ?
Hot ng 2:
GV: t vn : Cho Na cú Z=11. HS hóy
tớnh xem nguyờn t Na cú trung hũa in hay
khụng ?
GV: Nu nguyờn t Na nhng 1e, HS hóy
tớnh in tớch ca phn cũn li ca nguyờn
t.?
GV: HS cú nhn xột gỡ v cu hỡnh ca Na
+
v biu din quỏ trỡnh to thnh Na
+
ca
nguyờn t Na.?
GV: T nhng c im trờn HS cho bit
cation hay ion dng l gỡ?
GV: Theo mu trờn HS hóy vit phng
trỡnh nhng electron ca cỏc nguyờn t kim
loi lp ngoi cựng cú 1,2,3 electron nh
I. S hỡnh thnh ion, cation, anion
a. Ion
HS:
- Tớnh kim loi l tớnh cht ca mt nguyờn
t m nguyờn t ca nú d mt electron to
thnh ion dng
- Tớnh phi kim l tớnh cht ca mt nguyờn t
m nguyờn t ca nú d nhn electron to
thnh ion õm.
HS: Nguyờn t trung hũa v in (s proton
mang in tớch dng bng s electron mang
in tớch õm), nờn khi nguyờn t nhng hay
nhn electron thỡ tr thnh phn t mang
in gi l ion.
b. S to thnh cation
HS: Na cú 11p mang in tớch 11+.
Na cú 11e mang in tớch 11
Do ú nguyờn t Na trung hũa in.
HS: Cú 11p mang in tớch 11+.
Cú 10e mang in tớch 10
Phn cũn li ca nguyờn t Na mang in
tớch 1+.
HS: cú cu hỡnh electron bn ca khớ
him gn nht l Ne (1s
2
2s
2
2p
6
), nguyờn t
Na d nhng 1 electron lp ngoi cựng
3s
1
tr thnh ion dng hay cation Na
+
.
Cú th biu din quỏ trỡnh trờn bng phng
trỡnh sau:
Na Na
+
+ e
HS: Khi nguyờn t ca cỏc nguyờn t
nhng electron tr thnh ion dng cũn gi
l cation.
HS: K K
+
+ e
Mg Mg
2+
+ 2e
Al Ai
3+
+3e
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 23
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
K(2,8,8,1); Mg(2,8,2); Al(2,8,3) tr thnh
ion dng.?
Hot ng 3:
GV: Cho Flo cú Z = 9, HS hóy tớnh xem
nguyờn t F cú trung hũa in hay khụng?
GV: Nu nguyờn t F nhn 1e tớnh in tớch
cũn li ca nguyờn t F ? Phn cũn li cú
phi l ion hay khụng?
GV: HS cú nhn xột gỡ v cu hỡnh ca F
-
v
biu din quỏ trỡnh to thnh F
-
ca nguyờn
t F?
GV: T nhng c im trờn HS cho bit
anion hay ion õm l gỡ?
GV: HS vn dng theo mu trờn, em hóy
vit phng trỡnh nhn electron vo lp
ngoi cựng tr thnh ion õm cho cỏc
nguyờn t phi kim lp ngoi cựng cú 5,6,7
electron nh: N(2,5), O(2,6), Cl (2,8,7).
Hot ng 4:
GV: Da bo SGK, HS cho bit th no l
ion n nguyờn t ? cho vớ d ?
GV:Th no l ion a nguyờn t ? cho vớ
d ?
c. S to thnh anion
HS:
F cú 9p mang in tớch 9+
F cú 9e mang in tớch 9-
Nguyờn t F trung hũa v in
HS:
- Cú 9p mang in tớch 9+
- Cú 10e mang in tớch 10-
Nờn phn cũn li mang in tớch 1-
HS: l ion F
-
HS: Cu hỡnh electron ca nguyờn t flo l
1s
2
2s
2
2p
5
hay vit theo lp (2,7) lp ngoi
cựng cú 7 electron d nhn thờm 1 electron
tr thnh ion õm (hay anion) florua F
HS: Cú th biu din quỏ trỡnh trờn bng
phng trỡnh sau: F +1e F
-
HS: Khi nguyờn t ca cỏc nguyờn t nhn
electron tr thnh ion õm cũn gi l anion.
HS: N + 3e N
3-
O + 2e O
2-
Cl + 1e Cl
-
d. Ion n nguyờn t v ion a nguyờn t
HS: Ion n nguyờn t l ion to thnh t
mt nguyờn t. Vớ d: Li
+
, Na
+
, Ca
2+
, S
2-
,
O
2-
HS: Ion a nguyờn t: l nhúm nguyờn t
mang in tớch dng hay õm.Vớ d: SO
2
4
,
NH
+
4
, OH
-
D. Cng c v bi tp:
- GV: HS nm cn ion, cation, anion cú ý ngha nh th no?
- GV: HS cn bit r ion n nguyờn t v ion a nguyờn t.
Bi tp v nh : 1, 2, 4, 5/60 SGK
Ngy son: 27/10/2008
Tun : 10
Tit 23: LIấN KT ION TINH TH ION (T2)
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 24
Trờng THPT Krông Bông Giáo án hoá 10 cơ bản năm học : 2008 - 2009
A. Mc tiờu:
HS hiu:
- S hỡnh thnh liờn kt ion
- Tinh th ion v tớnh cht chung ca cỏc hp cht ion
K nng:
- Liờn kt ion nh hng nh th no n tớnh cht ca cỏc hp cht ion.
B. Chun b:
- GV:S dng mụ hỡnh v s to thnh phõn t NaCl
- HS: ễn li khỏi nim cation, anion.
C. Kim tra bi c:
- GV: HS cho bit khỏi nim v ion, cation v anion
- GV: HS cho bit th no l ion n nguyờn t, ion a nguyờn t.
- GV: Chm im, nhn xột
D. Tin trỡnh dy hc:
Hot ng ca giỏo viờn Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1:
GV: Mụ t thớ nghim biu din natri chỏy
trong khớ clo hỡnh thnh liờn kt trong phõn
t natri clorua.
GV: HS cho bit trong phn ng trờn
nguyờn t Natri nhng hay nhn e ?
GV: HS cho bit trong phn ng trờn
nguyờn t Clo nhng hay nhn e ?
GV:HS hóy biu din quỏ trỡnh nhng hay
nhn e ca nguyờn t Natri v Clo ?
GV: Hai ion Na
+
v Cl
-
khi li gn nhau thỡ
cú hin tng gỡ ?
GV: Liờn kt trong phõn t NaCl thuc loi
liờn kt gỡ ?
GV: Liờn kt ion l gỡ ?
GV :Hóy biu din bng phng trỡnh hoỏ
hc ca phn ng gia Natri v Clo ?
Hot ng 2 :
GV : HS nhỡn vo hỡnh v tinh th ion ca
NaCl mụ t cu to tinh th ion ca NaCl t
ú d oỏn mt s tớnh cht ca tinh th ion
NaCl.
II. S to thnh liờn kt ion
HS : Tho lun
HS :Trong phn ng trờn nguyờn t Natri
nhng 1e cho nguyờn t Clo v tr thnh
cation Na
+
.
HS :Trong phn ng trờn nguyờn t Clo
nhn 1e t nguyờn t Natri v tr thnh
anion Cl
-
.
HS :
Na + Cl Na
+
+ Cl
-
(2,8,1) (2,8,7) (2,8) (2,8,8)
HS: Hai ion Na
+
v Cl
-
khi li gn nhau thỡ
s hỳt nhau to nờn phõn t NaCl.
Na
+
+ Cl
-
NaCl
HS: Liờn kt trong phõn t NaCl thuc loi
liờn kt ion.
HS:Liờn kt ion l liờn kt c hỡnh thnh
do lc hỳt tnh in gia cỏc ion mang in
tớch trỏi du.
2Na + Cl
2
2Na
+
+ 2Cl
-
III. Tinh th ion
1. Tinh th NaCl
HS: NaCl trng thỏi rn tn ti di dng
tinh th ion. Trong mng tinh th NaCl. Cỏc
ion Na
+
v Cl
-
phõn b luõn phiờn u n
trờn cỏc nh ca cỏc hỡnh lp phng. Xung
quanh mi ion u cú 6 ion ngc du gn
nht.
Tổ Hóa - Giáo viên : Trần Quốc Quốc Trang 25
1e
2.1e
2.1e