Sao chổi và Tiểu hành tinh (Đặng Vũ Tuấn Sơn) ppt

Sao chổi và Tiểu hành tinh




Ngoài các hành tinh cùng các vệ tinh quay quanh chúng, Hệ Mặt Trời
còn có nhiều thiên thể khác với kích thước nhỏ hơn chuyển động quanh Mặt
Trời. Kích thước của các thiên thể này rất khác nhau. 2 loại thiên thể đáng
chú ý nhất trong số đó là sao chổi, tiểu hành tinh và các thiên thạch.
Sao chổi
Sao chổi (comet) là những thiên thể có khối lượng và kích thước rất
nhỏ so với các hành tinh. Chúng chuyển động quanh Mặt Trời theo quĩ đạo
elip rất dẹt (điểm gần nhất rất gần Mặt Trời, còn điểm xa nhất lại rất xa).
Thành phần của sao chổi gồm nhiều các chất khí dễ cháy. Mỗi khi đến gần
Mặt Trời, các khí này bị đốt nóng bởi sức nóng của Mặt Trời và cháy sáng,
bị áp lực từ Mặt Trời thổi ngược về sau thành cái đuôi sáng và nhờ thế mà từ
Trái Đất có thể quan sát thấy được. Vì lí do trên nên khác với nhiều người
thường nghĩ, đuôi sao chổi không hướng theo hướng chuyển động như khi
người ta phóng một quả tên lửa. Cho dù sao chổi chuyển động theo hướng
nào thì cái đuôi vẫn hướng về phía Mặt Trời. Cái đuôi biến mất khi sao chổi
đi ra xa khỏi Mặt Trời.
Các sao chổi có thể có chu kì ngắn dài khác nhau. Rất ít sao chổi có
chu kì dưới 10 năm. Hầu hết các sao chổi có chu kì vài chục đến vài trăm
năm - tức là những người may mắn nhất cũng chỉ có thể quan sát chúng
được một lần.
Các sao chổi nổi tiếng nhất chúng ta đã biết phải kể đến sao chổi
Halley, sao chổi Hale Bopp hay sao chổi Shoemaker-Levy9 đã đâm vào Sao
Mộc tháng 7 năm 1994
Tiểu hành tinh
Tiểu hành tinh (Asteroid) cũng là những thiên thể chuyển động quanh

Mặt Trời theo những quĩ đạo elip như các hành tinh. Tuy nhiên chúng có
kích thước nhỏ hơn các hành tinh rất nhiều, chỉ vài chục đến vài trăm km.
Chính vì thế hầu hết trong số chúng không đủ khả năng tạo ra hấp dẫn
hướng tâm để có được dạng cầu như các hành tinh.

Đại đa số các tiểu hành tinh nằm trong vành đai tiểu hành tinh ngăn
cách các hành tinh nhóm trong với các hành tinh nhóm ngoài - tức là nằm
giữa quĩ đạo của Sao Hoả và Sao Mộc.
Tiểu hành tinh đầu tiên được phát hiển vào năm 1801. Nó cũng là tiểu
hành tinh lớn nhất với đường kính 1003km, tên là Ceres. Tuy nhiên vào
tháng 8 năm 2006, tiểu hành tinh này đã cùng với Sao Diêm Vương Pluto
được kết nạp vào một nhóm thiên thể mới là Hành tinh lùn.


Hiện nay trong Hệ Mặt Trời đã có hơn 10.000 tiểu hành tinh đã được
đặt tên trong tổng số hơn 100.000 đã phát hiện được.