Cách giao tiếp của trẻ từ 1 đến 2 tuổi docx

Cách giao tiếp của trẻ từ 1 đến 2 tuổi
Sự phát triển ngôn ngữ bắt đầu diễn ra trong giai đoạn này, đặc biệt khi
con bạn bước sang tuổi thứ hai. Trẻ ở tuổi này có thể nghe hiểu những gì
người khác nói và thể hiện ý muốn của chúng. Chúng bắt đầu phát huy
khả năng nhận biết những chỉ dẫn phức tạp hơn và cũng sẽ chẳng ngần
ngại đưa ra những chỉ dẫn của chính mình.
Cách giao tiếp của trẻ em
Hầu hết các bé bắt đầu bập bẹ ở đầu giai đoạn này, mặc dù một số trẻ
biết nói sớm hơn và một số khác thì mãi gần hai tuổi mới tập nói. Bé nào
quá bận rộn với việc tập đi sẽ có xu hướng gác việc học nói sang một
bên; điều này không có gì bất thường cả và không cần thiết phải quá lo
lắng.
Trẻ ở tuổi này có thể tiếp nhận hàng tá từ ngữ rời rạc chẳng hề có ý
nghĩa gì. Tuy nhiên, khi bắt đầu tập nói, các bé sẽ tiến bộ rất nhanh và
sớm nhận ra được những khái niệm quen thuộc và gọi tên chúng, nhận
biết tên của người thân, đồ vật gần gũi hoặc các bộ phận cơ thể.
Lên hai tuổi, trẻ có thể biết sử dụng các cụm từ, thậm chí là các câu ngắn
(2 - 4 từ), mặc dù bác sĩ chỉ kỳ vọng được nghe con bạn phát âm được
những từ ghép hai âm tiết là cùng.
Bất kể các bé bắt đầu biết nói vào thời điểm nào, một điều chắc chắn là
chúng đã hiểu được khá nhiều điều chúng được nghe từ trước đó. Con
bạn đã có thể đáp ứng được các yêu cầu (“Lăn quả bóng về phía mẹ
nào!”) và nhận thức đầy đủ tên gọi của các đồ vật quen thuộc hoặc người
thân trong nhà.
Một lúc nào đó, bạn sẽ nhận ra chính bạn đang tranh đấu với đứa con
đang chập chững biết đi của mình để chúng nghe lời, nhưng thực ra lại
chỉ khiến chúng phớt lờ bạn hoặc hét lên phản đối. Những trẻ ở giai
đoạn này thích thử thách các giới hạn và mức độ kiểm soát của chúng.
Khi được 18 tháng tuổi, hầu hết các bé đã học cách nói “không” với sự
áp đặt của người lớn, và lên 2 tuổi, các bé có thể nổi cáu khi không sẵn
lòng làm việc gì đó. Các bé cũng bộc lộ những dấu hiệu về sự sở hữu –

háo hức được nghe từ “của con” hoặc rớm nước mắt nếu bị lấy đi thứ gì
đó hay nhìn thấy bố mẹ quan tâm đến người khác.

Bé bắt đầu bộc lộ những dấu hiệu về sự sở hữu
Những điều bố mẹ nên làm
Các con bạn đang lắng nghe mọi điều bạn nói và nhập tâm những điều
đó với một tốc độ khác thường. Thay vì sử dụng thứ ngôn ngữ trẻ con,
hãy dạy cho các bé tên chính xác của mọi người, mọi địa điểm hoặc sự
vật. Hãy nói chậm rãi, rõ ràng và đơn giản.
Các con bạn có thể vẫn giao tiếp qua điệu bộ, cử chỉ, như chỉ tay vào
những thứ bé muốn. Dùng cử chỉ cũng không sao, nhưng bạn nên sử
dụng những lời diễn giải liền nhau, kiểu như “Con muốn uống gì à?”
(khi bé chỉ vào tủ lạnh), rồi đợi bé có phản ứng đáp lại. Sau đó, hỏi tiếp
“Con muốn uống gì? Sữa nhé? Nào, ta đi lấy sữa cho con.” Những hành
động ấy sẽ khích lệ các bé hồi đáp và tham gia vào cuộc hội thoại.
Nhưng đừng làm con bạn cụt hứng bằng cách giữ lại đồ ăn hoặc nước
uống khi đợi câu trả lời của bé.
Từ 15 đến 18 tháng, con bạn có thể bắt đầu thích thú với các trò chơi
ngôn ngữ đòi hỏi phải định nghĩa, ví dụ: “Tai của con ở đâu?” và “Mẹ đi
đâu rồi?”. Từ vựng của trẻ sẽ phát triển nhanh chóng nhưng khả năng
phát âm lại dường như không theo kịp. Đừng khăng khăng tìm cách sửa
lỗi phát âm của trẻ, hầu hết các bé đều phát âm sai cả. Thay vào đó, bạn
hãy nhấn mạnh vào cách phát âm chuẩn xác trong mỗi câu trả lời của
bạn.
Nỗi băn khoăn của các bậc cha mẹ
Hầu hết trẻ em ở tuổi này đều trải qua những mốc phát triển trong giao
tiếp như nhau:
- Biết nói từ lúc 15-18 tháng
- Ghép được hai từ thành một câu khi lên 2 tuổi
- Đưa ra các chỉ dẫn đơn giản khi lên 2 tuổi

Cũng có một số trẻ mãi hai tuổi mới bắt đầu bập bẹ và chỉ chọn cách
biểu lộ bằng cách sử dụng cử chỉ và âm thanh. Có những trẻ nói được rất
nhiều từ, trong khi số khác lại chỉ nói được rất ít từ.
Những vấn đề về nghe sẽ dễ được phát hiện hơn trong giai đoạn này do
sự xuất hiện của nhu cầu nói. Một số chứng viêm tai bẩm sinh có thể gây
tràn dịch trong tai trẻ và cản trở việc lắng nghe một cách bình thường.
Một số bậc cha mẹ lo rằng trẻ ở tuổi này mà không chịu nói sẽ có nguy
cơ mắc bệnh tự kỷ. Trẻ bị bệnh tự kỷ và các chứng bệnh tương tự có thể
chậm nói hoặc gặp phải các vấn đề trong giao tiếp, nhưng sự thiếu tương
tác với người khác, bị hạn chế trong sở thích hay có các hành vi cư xử
khác thường cũng là những dấu hiệu nhận biết của chứng rối loạn chức
năng thần kinh ở trẻ.
Đừng trì hoãn mà hãy thông báo ngay với bác sĩ về bất kỳ nỗi lo lắng
nào về sự phát triển của trẻ, nhất là khi bạn cảm thấy con mình không
bập bẹ hoặc hồi đáp lại các câu nói của bạn.
Nguyễn Hà dịch