Danh chet trom co pham toi khong-chi Hang sua pot

Đánh chết tên trộm có phạm tội không?
Xin cho tôi hỏi 1 vấn đề như sau: Vào buổi tối khi gia đình tôi đóng cửa đi lên lầu chuẩn bị
tắt đèn đi ngủ, thì phát hiện có kẻ trộm đã đột nhập vào nhà và đang trộm đồ, khi đó tôi la lên
có trộm, cả nhà cầm gậy chạy lên lầu để bắt trộm, tên trộm liền rút trong người ra 1 con dao,
vì không còn đường thoát, tên trộm cầm dao xông thẳng vào gia đình chúng tôi, để tự vệ,
trong lúc hổn loạn tôi đã đánh chết tên trộm. Khi đó tôi có suy nghĩ trong đầu là nếu tên trộm
không bị giết thì cả nhà tôi sẽ bị tên trộm giết (tôi cũng có đọc trên báo thấy nhiều việc tên
trộm đã giết cả nhà nạn nhân khi bị gia đình nạn nhân phát hiện), tôi không còn cách nào hơn
mặc dù giết người là chuyện mà tôi chưa bao giờ nghĩ tới. Như vậy tôi và gia đình có bị kết
tội giết người không?
Xin tòa soạn tư vấn giúp tôi.
Xin cảm ơn.
Công ty Luật Đại Việt trả lời:
Để kết luận hành vi của một người có phạm tội hay không? phạm tội gì cần căn cứ
trên rất nhiều yếu tô, như trong trường hộp của bạn cần xem xét rõ chi tiết hoàn cảnh xảy ra
vụ án, hành vi cụ thể của nạn nhân (tên trộm), nguyên nhân dẫn đến cái chết của nạn nhân
(vị trí thương tích, một hay nhiều vết thương, do tác động vào mọt vị trí nguy hiểm trên cơ
thể hay bị nhiều người đánh, “đánh đến chết” …), hung khí, số người tác động đến cơ thể
nạn nhân dẫn đến cái chết.
Tuy nhiên dữ kiện bạn nêu mới chỉ chung chung, không đầy đủ thông tin, chúng tôi
không biết hành vi cụ thể của tên trộm khi đó như thế nào cũng như hành vi của bạn và
những người thân trong gia đình bạn như thế nào, nguyên nhân gây ra cái chết của nạn nhân
là gì nên chúng tôi không thể đưa ra được một câu trả lời một cách chính xác.
Vì vậy xem xét các quy định của pháp luật hình sự và đối chiếu với trường hợp của
bạn (chúng tôi giả định rằng bạn đã đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự và có năng lực hành vi
đầy đủ theo quy định của pháp luật) chúng tôi xin được đưa ra các khả năng gần nhất có thể
xảy ra như sau:
Thứ nhất, nếu hành vi của tên trộm khi đó là tấn công bạn hoặc người thân của
gia đình bạn với hung khí nguy hiểm là con dao, bất chấp tính mạng của người khác để nhằm
mục đích chạy trốn vì vậy bạn không còn cách nào khác phải tấn công lại nhằm phòng vệ và
ngăn chặn hành vi nguy hiểm của tên trộm và đã dẫn đến hậu quả là tên trộm bị bạn đánh

chết. Nếu hành vi của bạn lúc ấy được coi là cần thiết, cấp thiết buộc phải phản ứng, phải
chống trả lại một cách tương xứng để ngăn ngừa hậu quả xấu có thể xảy ra với mình hoặc
người thân thì hành vi của bạn được coi là phòng vệ chính đáng và sẽ không phạm tội (Theo
quy định tại khoản 1, Điều 15, BLHS). Tuy nhiên để kết luận được điều này còn cần xem xét
đến các yếu tố như vết thương, nguyên nhân gây ra cái chết của tên trộm như thế nào, do 1
hay nhiều vết thương gây ra, vị trí vết thương? nếu sau khi bị chống trả lại mà tên trộm đã
không thể gây nguy hiểm được cho người khác nữa (như bị đánh bay mất dao, bị ngất…) mà
bạn hoặc gia đình bạn vẫn tiếp tục đánh dẫn đến cái chết của người này thì khi đó không thể
coi là phòng vệ chính đáng được nữa và bạn và những người gây ra cái chết của tên trộm sẽ
phải chịu trách nhiệm hình sự tương ứng với hành vi của mình.
Thứ hai: Nếu tên trộm mặc dù cầm dao nhưng không có biểu hiện của việc dùng con
dao này để gây thương tích, làm nguy hại đến bạn và gia đình (như dương dao lên đòi đâm,
chém; vung dao chém. loạn xạ) mà chỉ dùng chân, tay để thực hiện hành vi vũ lực, làm náo
loạn, nhưng bạn đã có hành vi đánh chết tên trộm (bằng cách đánh một gậy vào đầu, vào
gáy; hoặc dùng dao đâm, chém làm tên trộm chết ngay lập tức …) thì bạn có thể bị truy cứu
trách nhiệm hình sự về “tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng” vì hành vi
phản ứng của bạn rõ ràng là quá mức cần thiết, không tương xứng với hành vi của tên trộm.
Trường hợp này, hành vi của tên trộm chưa cho thấy biểu hiện của việc xâm hại đến tính
mạng của bạn và gia đình, nhưng bạn đã đã giết tên trộm với ý thức nhằm bảo vệ tính mạng
của gia đình và mình thì bạn đã thể hiện sự phòng vệ quá mức cần thiết.
Theo quy định tại khoản 1, Điều 15 BLHS, thì “phòng vệ chính đáng là hành vi của
người vì bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của
mình hoặc của người khác, mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm
phạm các lợi ích nói trên. Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm. ”. Trong khi đó,
khoản 2, Điều 15, BLHS, quy định: “Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi
chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho
xã hội của hành vi xâm hại. Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải
chịu trách nhiệm hình sự”.
Như vậy, nếu bạn làm chết người trong trường hợp chúng tôi giả định ở trên thì bạn
phải chịu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 Điều 96 Bộ Luật hình sự về tội giết người do

vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng với mức “phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm
hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm”.
Thứ ba, trường hợp tên trộm có hành vi xâm phạm đến sức khoẻ, tính mạng bạn hoặc
người thân của mình và bạn đã chống trả một cách cần thiết tuy nhiên sau khi “khống chế
được tên trộm” khiến hắn không thể gây nguy hiểm được cho mọi người nữa, thậm chí
không thể phản ứng được nữa như đã bị ngất, đã bị mọi người bắt, giữ….nhưng bạn và gia
đình vẫn tiếp tục đánh đập như chúng tôi đã nêu ở trên thì bạn và những người tham gia có
thể phải chịu trách nhiệm về tội giết người hoặc cố ý gây thương tích dẫn đến hậu quả chết
người tuỳ theo mức độ tác động của mọi người vào cơ thể nạn nhân, nguyên nhân dẫn đến
cái chết cũng như nhận thức, mục đích của mọi ngươi khi thực hiện hành vi này. Trong
trường hợp này sẽ được xem xét đến các tình tiết giảm nhẹ như nạn nhân cũng là người có
lỗi, phạm tội trong trường hợp tinh thần bị kích động mạnh…
Đối với người thân trong gia đình bạn, nếu cùng tham gia với bạn (với vai trò giúp
sức, tổ chức, xúi dục) thực hiện những hành vi theo quy định của BLHS mà thuộc trường
hợp bị coi là tội phạm như chúng tôi đã viện dẫn thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
với vai trò đồng phạm.
Như vậy, căn cứ vào các khả năng mà chúng tôi giả định ở trên, bạn có thể đối chiếu
với trường hợp cụ thể của bạn để có thể giải quyết những vướng mắc của mình trên cơ sở
quy định của pháp luật.
Luật sư Trần Thị Thúy Hằng
CÔNG TY LUẬT ĐẠI VIỆT
(Địa chỉ: Số 335 Kim Mã - Ba Đình - Hà Nội
Điện thoại: 04.3747 8888 - Email:
Website: www.luatdaiviet.vn)