vấn đề xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp sau khi Việt Nam ra nhập WTO.DOC

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
MỞ ĐẦU
Đã từ lâu, chñ ®Ò ®îc nh¾c ®Õn rÊt nhiều tới văn hoá gia đình, văn hoá
ứng xử, văn hoá tâm linh, văn hoá làng hoặc giữ gìn bản sắc văn hoá dân
tộc…nhưng ít khi bµn luËn vÒ văn hoá doanh nghiệp. Vậy có nên đặt vấn
đề xây dựng và phát triển một môi trường văn hoá riêng gọi là văn hoá
doanh nghiệp hay không? Và cách xây dựng và phát triển văn hoá doanh
nghiệp đó như thế nào? Nhìn chung phần lớn các doanh nghiệp trẻ của
nước ta, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân chưa chú ý tới việc xây dựng
và phát triển một nền văn hoá đặc thù cho doanh nghiệp của mình là điều
hết sức thiếu sót trong hoạt động kinh doanh.
Một đất nước không phát triển và dẫn đến suy vong nếu không bảo tồn
được một nền văn hoá truyền thống-dân tộc. Một gia đình sẽ không thể
hạnh phúc và hưng thịnh nếu không có “gia phong” một lĩnh vực thuộc
văn hoá gia đình. Cũng như vậy, một doanh nghiệp sẽ không tồn tại sự
nghiệp của mình nếu không có một nền văn hóa đặc thù của ngành nghề
được gọi là văn hoá doanh nghiệp.
Như đã biết, doanh nghiệp tồn tại là để sản xuất của cải vật chất và
làm dịch vụ, mọi hoạt động kinh doanh sản xuất đều gắn liền với một
dây chuyền công nghệ nhất định. Để vận hành được các khâu của dây
chuyền này, trong doanh nghiệp phải có hệ thống tổ chức, quản lý chặt
chẽ từ khâu đầu đến khâu cuối. Điều này có nghĩa là trong các hoạt động
của doanh nghiệp mọi người đều phải tuân theo những giá trị, chuẩn
mực cụ thể nào đó và thực hiện những khuân mẫu văn hoá nhất định.
Như vậy, mỗi doanh nghiệp hoặc tổ chức kinh doanh là một không gian
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
văn hóa.
Sau 20 năm phát triển nền kinh tế nhiều thành phần vận hành theo cơ
chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, số lượng doanh nghiệp Việt
Nam đã tăng từ vài chục nghìn lên 240000 doanh nghiệp, một bộ phận
lớn các doanh nghiệp Việt Nam đã trưởng thành, trụ vững và phát triển

mạnh mẽ. Sự phát triển này chính là các doanh nghiệp trên đã và đang
coi trọng, xây dựng và phát triển văn hoá doanh nghiệp. Nhưng bên cạnh
đó vẫn còn tồn tại không ít doanh nghiệp, không ít chủ doanh nghiệp làm
ăn theo kiểu chụp giật, buôn gian bán lận, lừa đảo, chạy dự án, chạy
thầu…Lúc đầu, họ phất lên rất nhanh do thắng những quả đậm, song
không ít doanh nghiệp đã phá sản, chủ doanh nghiệp đã phải ra trước
vành móng ngựa. Và điều rất đáng quan tâm là hiện nay, hiệu quả sản
xuất kinh doanh và sức cạnh tranh của rất nhiều doanh nghiệp còn quá
thấp, mà nguyên nhân sâu xa là hàm lượng văn hoá trong các doanh
nghiệp này còn rất khiêm tốn.
Mặt khác, các doanh nghiệp Việt Nam đã bước vào sân chơi thương
mại toàn cầu. Thời cơ có nhiều, nhưng thách thức cũng rất lớn. Đó là
nguy cơ tụt hậu, hiệu quả kinh tế và sức cạnh tranh thấp, sự tụt hậu về
trình độ văn hoá, chuyên môn, nghề nghiệp của người lao động…dẫn
đến sự suy yếu của sản phẩm, yếu kém của sản xuất kinh doanh và sức
cạnh tranh của hàng hoá. Để đẩy lùi nguy cơ tụt hậu, có doanh nghiệp
chỉ nghĩ đến việc mua sắm, thay đổi công nghệ, mà không quan tâm đến
bồi dưỡng các phẩm chất văn hoá cho các thành viên, nên cán bộ vẫn
quản lý tồi, công nhân không phát huy được công suất, hiệu quả của
công nghệ mới…Thậm chí, có nơi máy nhập về vài năm mà vẫn không
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
vận hành được. Đáng chú ý là hàm lượng văn hoá thấp trong quan hệ
giữa chủ doanh nghiệp và công nhân, giữa công nhân với công nhân,
giữa doanh nghiệp với khách hang và xã hội đã cản trở rất nhiều đến sự
bền vững của các doanh nghiệp.
Hơn thế nữa, hiện nay còn không ít các lãnh đạo, không ít các doanh
nghịêp chưa nhận thức được vai trò động lực của văn hoá trong phát
triển kinh tế, thậm chí còn coi xây dựng và phát triển văn hoá doanh
nghiệp là vấn đề viển vông, nằm ngoài quá trình sản xuất kinh doanh. Do
đó, chúng ta nói về văn hoá doanh nghiệp để kiến nghị với lãnh đạo các

cấp đẩy mạnh đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, xây dựng môi trường pháp
lý kinh doanh lành mạnh tạo điều kiện cho các doanh nghiệp xây dựng
và phát triển văn hóa doanh nghiệp…
Ngày nay, doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước những cơ hội
mới. Toàn cầu hoá kinh tế đòi hỏi việc xây dựng văn hoá doanh nghiệp
phải có những bước tính khôn ngoan, lựa chọn sáng suốt không thể để
xảy ra tình trạng quốc tế hoá văn hoá doanh nghiệp, mà phải dựa trên cơ
sở văn hoá doanh nghiệp để thu hút lấy tinh hoa của nhân loại, sáng tạo
ra văn hóa doanh nghiệp tiên tiến phù hợp với tình hình và bản sắc văn
hoá Việt Nam, làm sao nền văn hoá doanh nghịêp chúng ta hoà nhập chứ
đừng hoà tan.
Nhận thấy được những vấn đề còn tồn tại trên, em xin được đưa ý kiến
của mình về vấn đề xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp sau
khi Việt Nam ra nhập WTO. Trong quá trình làm đề tài này, do sự hiểu
biết có hạn nên không thể tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong được
sự đóng góp ý kiến của thầy cô để bài viết của em được hoàn chỉnh hơn.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Em xin chân thành cảm ơn!
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
A. Tổng quan về Văn hoá doanh nghiệp
I.Bản chất Văn hoá doanh nghiệp
1.Khái niệm về Văn hoá
Văn hoá là một khái niệm mang nội hàm rộng lớn, liên quan đến mọi
mặt của cuộc sống, con người và do vậy có rất nhiều cách hiểu khác
nhau. Mỗi người họ nhìn nhận văn hoá dưới một góc độ khác nhau. Vì
vậy, việc có nhiều khái niệm văn hóa khác nhau không có gì đáng ngạc
nhiên, trái lại càng làm cho vấn đề được hiểu biết phong phú và toàn
diện hơn.
Do vậy ta có thể đưa ra một số khái niệm về văn hoá như sau:
 Theo Unesco:

Văn hoá là một thực thể, tổng thể các đặc trưng. diện mạo về tinh thần
vật chất, tri thức, linh cảm… khắc hoạ nên bản sắc của một cộng đồng,
gia đình, xóm làng, quốc gia, xã hội… Văn hoá không chỉ bao gồm nghệ
thuật, văn chương mà cả những lối sống, những quyền cơ bản của con
người, những hệ giá trị, những truyền thống, tín ngưỡng…
 Theo Hồ Chí Minh:
Vì lẽ sinh tồn cũng như vì mục đích cuộc sống, loài người mới phát
minh và sáng tạo ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học,
tôn giáo, văn hoá học nghề, những công cụ cho sinh hoạt hàng ngày về
ăn, mặc, ở và các phương tiện, phương thức sinh hoạt cúng với toàn bộ
những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hoá. Văn hoá là sự tổng hợp
của mọi phương thức sinh hoạt cùng với biểu hiện của nó mà loài người
đã sản sinh, ra nhằm thích ứng những nhu cầu cạnh tranh và đòi hỏi sự
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
sinh tồn.
 Theo Edvard Sapir:
Văn hoá chính là bản thân con người, cho dù là những người hoang dã
nhất sống trong một xã hội tiêu biểu cho một hệ thống phức hợp của tâpj
quán, cách ứng xử và quan điểm được bảo tồn theo truyền thống.
 Theo E.Herriot:
Văn hóa là cái còn lại sau khi người ta đã quên đi tất cả, là cái vẫn còn
thiếu sau khi người ta đã học được tất cả.
2 Khái niệm về văn hoá doanh nghiệp
Trong xã hội rộng lớn, mỗi doanh nghiệp được coi là một xã hội thu
nhỏ. Xã hội lớn, xã hội nhỏ(doanh nghiệp) cũng cần xây dựng cho mình
một nền văn hóa riêng biệt. Nền văn hóa ấy chịu ảnh hưởng và đồng thời
cũng là bộ phận cấu thành nên nền văn hóa lớn. Như Edgar Schein, một
nhà quản trị nổi tiếng người Mỹ đã nói:” văn hoá doanh nghiệp gắn với
văn hoá xã hội, là một bước tiến của văn hoá xã hội, là tầng sâu của văn
hóa xã hội. Văn hoá doanh nghiệp đòi hỏi vừa chú ý tới năng xuất và

hiệu quả sản xuất, vừa chú ý tới quan hệ chủ thợ, quan hệ giữa người với
người. Nói rộng ra nếu toàn bộ nền sản xuất đều được xây dựng trên một
nền văn hoá doanh nghiệp có trình độ cao, nền sản xuất sẽ vừa mang bản
sắc dân tộc, vừa thích ứng với thời hiện đại hiện nay.
Mỗi người có cách nhìn nhận khác nhau, mỗi vấn đề được xem xét
dưới nhiều góc độ khác nhau. Do vậy, khái niệm văn hoá doanh nghiệp
có rất nhiều khái niệm và cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa chuẩn
nào được chính thức công nhận.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
 Theo tổ chức lao động quốc tế:
Văn hoá doanh nghiệp là sự trộn lẫn đặc biệt các giá trị, các tiêu
chuẩn, các thói quen và truyền thống, những thái độ ứng xử và lễ nghi
mà toàn bộ chúng là duy nhất đối với một tổ chức đã biết.
 Theo ông Georges de Saite Marie:
Văn hoá doanh nghiệp là tổng hợp các giá trị, các biểu tượng, các
huyền thoại, nghi thức, các điều cấm kỵ, các quan điểm triết học, đạo
đức ta ọ thành nền móng sâu xa của doanh nghiệp.
 Theo cách hiểu chung nhất:
Văn hoá doanh nghiệp là toàn bộ những nhân tố văn hóa được doanh
nghiệp chọn lọc, tạo ra, sử dụng và biểu hiện trong hoạt động kinh
doanh tạo nên bản sắc kinh doanh của doanh nghiệp đó.
 Theo nhà xã hội người Mỹ E.N.Schein:
Văn hoá doanh nghiệp là tổng thể những thủ pháp và quy tắc giải
quyết vấn đề thích ứng bên ngoài và thống nhất bên trong các nhân viên,
những quy tắc đã tỏ ra hữu hiệu trong quá khứ và vẫn cấp thiết trong
hiện tại. Những quy tắc và những thủ pháp này là yếu tố khởi nguồn
trong việc tổ chức doanh nghiệp không đắn đo suy nghĩ về ý nghĩa của
những quy tắc và thủ pháp ấy mà coi chúng là đúng đắn ngay từ đầu.
3.Vai trò, lợi ích, ý nghĩa của văn hoá doanh nghiệp
3.1 Vai trò, lợi ích

Văn hoá doanh nghiệp tạo nện phong thái của doanh nghiệp giúp
phân biệt doanh nghiệp này với doanh nghiệp khác.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Văn hoá doanh nghiệp gồm nhiều bộ phận và yếu tố hợp thành. Triết
lý kinh doanh, các tập tục, lễ nghi, thói quen, cách họp hành, đào tạo,
giáo dục, thậm chí cả truyền thuyểt, huyền thoại về người sáng lập
hãng… tất cả những yếu tố đó tạo ra một phong cách, phong thái của
doanh nghiệp và phân biệt nó với các doanh nghiệp các tổ chức xã hội
khác. Phong thái đó có vai trò như “không khí và nước” có ảnh hưởng
cực lớn đến hoạt động hàng ngày của doanh nghiệp. Chúng ta không
mấy khó khăn để nhận ra phong thái của một doanh nghiệp thành công,
phong thái đó thường gây ấn tượng rất mạnh cho người ngoài và là niềm
tự hào của các thành viên trong doanh nghiệp. Có thể chỉ là một vài giá
trị rất chung qua bộ đồng phục, một số khẩu ngữ, phong cách ứng xử…
đều tạo nên sự khác biệt với các doanh nghiệp khác.
Văn hoá doanh nghiệp tạo nên lực hướng tâm chung cho toàn doanh
nghiệp.
Một nền văn hoá tốt giúp doanh nghiệp thu hút nhân tài và củng cố
lòng trung thành của nhân viên đối với doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp
lại cho rằng chỉ cần trả lương cao là sẽ thu hút, duy trì được người tài.
Nhân viên chỉ trung thành và gắn bó lâu dài khi họ thấy hứng thú khi họ
làm việc trong môi trường doanh nghiệp, cảm nhận bầu không khí thân
thuộc trong doanh nghiệp và có khả năng tự khẳng định mình để thăng
tiến. Trong một nền văn hoá doanh nghiệp chất lượng, các thành viên
nhận thức rõ ràng về vai trò của bản thân trong toàn bộ tổng thể, họ làm
việc vì mục đích và mục tiêu chung.
Văn hoá doanh nghiệp khích lệ quá trình đổi mới và sáng chế
Tại những doanh nghiệp mà môi trường văn hóa ngự trị mạnh mẽ sẽ
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
ny sinh s t lp ớch thc mc cao nht, ngha l cỏc nhõn viờn

c khuyn khớch tỏch bit ra v a ra sỏng kin thm chớ c cỏc
thnh viờn cp c sở. S khớch l ny s gúp phn phỏt huy tớnh nng
ng sỏng to ca cỏc thnh viờn, l c s cho quỏ trỡnh Hội nhập và phát
triển ca cụng ty. Mt khỏc nhng thnh cụng ca thnh viờn trong vic
s to ng lc gn bú h vi cụng ty lõu di v tớch cc hn.
3.2 í ngha
Nõng cao sc tp trung v sc cm hoỏ Vn hoỏ doanh nghip giỳp
cho cụng nhõn viờn ca doanh nghip quan tõm theo ui mc ớch,
nõng cao tinh thn on kt ra sc cụng tỏc, thc hin mc tiờu doanh
nghip ra mt cỏch t giỏc . Nh vy cụng nhõn viờn s phỏt huy
ngy cng tt hn nng lc ca mỡnh, trung thnh vi doanh nghip,
cng hin ti nng trớ tu cho doanh nghip
Nõng cao ý thc cng ng Vn hoỏ doanh nghip cú th bi dng
cụng nhõn viờn, hỡnh thnh t tng cng ng lm cho h thng nht ý
chớ v ho hp vi nhau. Nh vy, s tng cng sc mnh cho doanh
nghip thc hin mc tiờu kinh doanh.
on kt ni b
Vn hoỏ doanh nghip cú tỏc dng t mi quan h qua li gia cỏc
thnh viờn trong doanh nghip, dn dn hỡnh thnh nờn mt giỏ tr nh
hng, qua ú huy ng tp th cụng chc ng tõm hip lc phn u
cho mc ớch ca ton doanh nghip.
Khuụn mu hoỏ vn hoỏ
Khi ó hỡnh thnh c vn hoỏ doanh nghip thỡ nú s thuyt phc
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
một cách gián tiếp đến tư tưởng và hành vi của mỗi công nhân viên trong
doanh nghiệp, khiến cho họ tuân thủ một cách nhất quán các khuôn mẫu
văn hoá trong quá trình nhận thức cũng như trong giao tiếp xã hội. Nhờ
đó mà doanh nghiệp mới có thể ổn định và phát triển.
II. Đặc điểm của văn hoá doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay
Việt Nam là một quốc gia có hàng nghìn năm văn hiến. Qua các thời

kỳ lịch sử khác nhau, dân tộc Việt Nam đã có nguyên tắc hành vi và tinh
thần cộng đồng mang bản sắc Việt Nam đậm nét. Thời kỳ công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước, một mặt chúng ta quản lý doanh nghiệp của
các nước phát triển. Mặt khác cần nỗ lực xây dựng văn hoá doanh nghiệp
tiên tiến, hài hoà văn hoá từng vùng, miền khác nhau thúc đẩy sự sáng
tạo của tất cả các thành viên trong các doanh nghiệp khác nhau. Đặc
điểm nổi bật của văn hoá dân tộc là coi trọng tư tưởng nhân bản, chuộng
sự hài hoà, tinh thần cầu thực.
Ngày nay, khi Việt nam là thành viên của WTO thì doanh nghiệp Việt
nam đang đứng trước những cơ hội, thách thức mới. Toàn cầu hoá kinh
tế đòi hỏi việc xây dựng những bước tính khôn ngoan, lựa chọn sáng
suốt. Không để xảy ra tình trạng quốc tế hoá văn hoá doanh nghiệp Việt
nam để thu hút lấy tinh hoa của nhân loại, sáng tạo ra văn hoá doanh
nghiệp tiên tiến nhưng phù hợp với tình hình phát triển diện tích của đất
nước. Do đó, văn hoá doanh nghiệp có 4 đặc điểm nổi bật sau:
 Thứ 1: Tính tập thể: Quan niệm,tiêu chuẩn,đặc điểm của doanh
nghiệp là do toàn thể thành viên doanh nghiệp cùng xây dựng,cùng đồng lòng
và phải mang tính tập thể cao.
 Thứ 2: Tính quy phạm: Văn hoá doanh nghiệp có công năng điều
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
chỉnh kết hợp. Trong trường hợp lợi ích cá nhân và doanh nghiệp xảy ra xung
đột thì các công nhân viên chức phải phục tùng các quy phạm quy định của
văn hoá mà doanh nghiệp đã đề ra. Đồng thời doanh nghiệp phải biết lắng
nghe và cố gắng giải quyết hài hoà để xoá bỏ xung đột.
 Thứ 3: Tính độc đáo: Doanh nghiệp ở các quốc gia khác nhau,
doanh nghiệp khác nhau ở cùng một quốc gia để tạo cho doanh nghiệp mình
độc đáo trên cơ sỡ văn hoá của vùng đất mà doanh nghiệp đang tồn tại. Văn
hoá doanh nghiệp phải bảo đảm những nét đặc sắc của doanh nghiệp, nhưng
giữa các doanh nghiệp khác nhau cần phải tạo nên tính độc đáo của mình.


 Thứ 4: Tính thực tiễn: Chỉ có thông qua thực tiễn, các quy định của
văn hoá doanh nghiệp mới được kiểm chứng, lúc đó văn hoá doanh nghiệp
mới phát huy được vai trò của nó trong thực tiễn và khi đó mới thực sự có ý
nghĩa.
III. Văn hoá doanh nghiệp của Mc Donald
Nhắc đến Mc Donađ, chắc có đến 60% dân số trên thế giới không còn
bỡ ngỡ, không còn lạ lẫm với thương hiệu này. Một doanh nghiệp đã rất
thành công không chỉ ở nước Mỹ mà ở hầu hết các nước trên thế giới.
Người ta đã thống kê cứ khoảng 9 phút lại có ở đâu đó mọc lên một cưả
hàng thức ăn nhanh của Mc Donald. Vậy chúng ta phải đặt ra câu hỏi là
tại sao doanh nghiệp đó lại phát triển mạnh mẽ đến như vậy. Để thành
công được như vậy, có rất nhiều nguyên nhân. Nhưng một trong số các
nguyên nhân đó là do Mc Donađ đã xây dựng một nền văn hoá doanh
nghiệp vô cùng vững mạnh.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Với phương châm đặt ra là:
Điều 1: Khách hàng luôn luôn đúng
Điều 2: Nếu khách hàng sai hãy xem lại điều 1
Chính vì luôn coi khách hàng là thượng đế nên toàn bộ nhân viên luôn
phục vụ khách hàng một cách nhanh chóng, thân thiện, cởi mở, nhiệt
tình( phục vụ khách hàng, chỉ cho khách hàng đứng đợi trong vòng 9
giây là có ngay sản phẩm cho khách.Khi làm việc nhân viên luôn phải
đeo bao tay, giữ gìn vệ sinh sạch sẽ). Họ đã xây dựng được một doanh
nghiệp có nề nếp từ việc đồng phục(những nhân viên thường mang biển
hiệu công ty trước ngực cùng với tên tuổi,chức vụ cña mình), từ lời nói
đến thái độ cử chỉ phục vụ khách hàng. Họ còn đề cao cách trình bày
trang trí cửa hàng cũng đặc biệt hơn so với các cửa hàng khác. Không
những thế doanh nghiệp luôn bồi dưỡng đào tạo nâng cao tay nghề cho
cán bộ công nhân viên giáo dục tinh thần đoàn kết hợp tác giữa từng dây
chuyền, từng phân xưởng coi trọng xây dựng thiết chế văn hoá và đời

sống văn hoá trong doanh nghiệp.
Văn hoá doanh nghiệp ở Mc Donald đã tạo cho công ty một bầu
không khí làm việc như trong một giai đoạn, các thành viên gắn bó với
nhau chặt chẽ. Lãnh đạo của công ty luôn quan tâm đến các thành viên.
Thậm chí ngay cả trong những chuyện riêng tư của họ như cưới xin, ma
chay, ốm đau, sinh con… cũng đều được lãnh đạo quan tâm chu đáo.
Hàng năm khi các ngày lễ ngày tết ngày kỷ niệm lãnh đạo đều tổ chức
các cuộc thi văn nghệ, thể thao, các cuộc nghỉ du lịch….Tất cả những
hoạt động đó đều tạo tinh thần làm việc hăng say cống hiến hết mình cho
doanh nghiệp, tăng thêm tình gắn bó giữa công nhân viên và lãnh đạo.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Tạo ra môi trường làm việc lành mạnh và đó có lẽ là nhân tố tạo nên sự
thành công của Mc Donald.
B. Thực trạng của văn hoá doanh nghiệp Việt Nam
I.. Thực trạng
Nhìn nhận một cách tổng quát chúng ta thấy văn hoá trong các doanh
nghiệp nước ta còn có những hạn chế nhất định. Đó là một nền văn hoá
được xây dựng trên nền tảng dân trí thấp và phức tạp do những nhân tố
khác ảnh hưởng tới môi trường làm việc có nhiều bất cập dẫn tới có cái
nhìn ngắn hạn, chưa có quan niệm đúng đắn về cạnh tranh hợp tác, làm
việc chưa có tính chuyên nghiệp, còn bị ảnh hưởng bởi các khuynh
hướng cực đoan của nền kinh tế bao cấp, chưa có sự giao thoa giữa các
quan điểm đào tạo nên chất lượng chưa cao. Mặt khác, văn hoá doanh
nghiệp còn bị những yếu tố khác ảnh hưởng như: Nền sản xuất nông
nghiệp nghèo nàn lạc hậu, ảnh hưởng của tàn dư đế quốc phong kiến.
Văn hoá doanh nghiệp có vị trí và vai trò rất quan trọng trong sự phát
triển của mỗi doanh nghiệp, bởi bất kỳ một doanh nghiệp nào nếu thiếu
đi yếu tố văn hoá, ngôn ngữ, tư liệu, thông tin nói chung được gọi là tri
thức thì doanh nghiệp đó khó có thể đứng vững và tồn tại được. Trong
khuynh hướng xã hội ngày nay thì các nguồn lực của doanh nghiệp là

con người mà văn hoá doanh nghiệp là cái liên kết và nhân lên nhiều lần
các giá trị của từng nguồn lực riêng lẻ. Do vậy, có thể khẳng định văn
hoá doanh nghiệp là tài sản vô hình của mỗi doanh nghiệp. Văn hoá
doanh nghiệp được thực hiện ở phong cách lãnh đạo của người lãnh đạo
và tác phong làm việc của nhân viên. Trong quan hệ làm ăn thì ngoài
việc quan tâm tới lợi nhuận của công ty họ còn đánh giá doanh nghiệp
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
qua văn hoá của doanh nghiệp đó.
Sự thành công của mỗi doanh nghiệp, đặc biệt là ở các nước châu Á
thường được dựa trên mối quan hệ cá nhân của người lạnh đạo, còn các
nước Tây Âu thì thành công của doanh nghiệp lại dựa trên các yếu tố
như khả năng quản lý các nguồn lực, năng xuất làm việc, tính năng động
của nhân viên … Ngoài những yếu tố chủ quan để xây dựng văn hoá
doanh nghiệp còn phải chú trọng tới những yếu tố khách quan. Đó là
việc tạo lập thị trường, lợi ích của người tiêu dùng, được thể hiện qua “
các nguyên tắc chỉ đạo để bảo vệ người tiêu dùng” là quá trình hội nhập
vào nền kinh tế khu vực và thế giới.
Qua đó ta thấy vấn đề xây dựng văn hóa doanh nghiệp hiện nay còn
một số tồn tại như sau:
1 Nhiều doanh nghiệp chưa quan tâm xây dựng văn hoá doanh
nghiệp
Cụ thể là việc quan tâm đến xây dựng đời sống văn hoá của công
nhân, viên chức và người lao động chưa tương xứng với mức sống của
họ. Nhiều doanh nghiệp cho rằng người lao động chỉ cần có thu nhập cao
thì có thể giải quyết được tất cả. Lãnh đạo các doanh nghiệp thiếu tầm
nhìn hoặc không có chiến lược kinh doanh, đầu tư dài hạn. Chưa quan
tâm xây dựng thương hiệu sản phẩm. Các doanh nghiệp nhà nước vẫn
còn ảnh hưởng của bao cấp, chưa sẵn sàng chủ động để cạnh tranh bình
đẳng.
Các doanh nghiệp chưa thực sự tâm huyết với việc xây dựng một nền

văn hoá lấy con người làm gốc. Họ quên đi một điều rằng văn hoá doanh
nghiệp chính là lấy việc nâng cao tố chất toàn diện của con người làm
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
trung tâm để nâng cao trình độ quản lý doanh nghiệp. Do đó việc bồi
dưỡng tinh thần trách nhiệm của công nhân viên chức, bồi dưỡng quan
điểm giá trị doanh nghiệp và tinh thần doanh nghiệp, đào tạo và phát
triển tài nguyên văn hoá trong doanh nghiệp vẫn chưa thực sự được quán
triệt. Chế độ thưởng phạt, cơ chế quản lý dân chủ vẫn chưa rõ ràng cụ
thể.
Lãnh đạo chưa xây dựng được một thiết chế cho công ty, dù biết rằng
xây dựng thiết chế văn hoá doanh nghiệp là nhiệm vụ rất quan trọng
trong xây dựng văn hoá doanh nghiệp. Trong khi đó công việc này phái
được chủ động ngay từ đầu xây dựng các thiết chế văn hoá, như thiết chế
thông tin thời sự chính sách, thiết chế các sinh hoạt dân chủ, hội nghị cán
bộ công nhân viên, các ngày đối thọai giữa giám đốc và công nhân viên,
thiết chế sinh hoạt văn hoá cộng đồng : văn nghệ, thể thao, chế độ bồi
dưỡng kiến thức, kỹ năng, thiết chế thi đua khen thưởng…xây dựng
được những thiết chế văn hoá đó mới có cơ sỡ để xây dựng môi trường
văn hoá. Môi trường văn hoá lành mạnh, tốt đẹp sẽ là cơ sỡ cho việc bồi
dưỡng hình thành các phẩm chất văn hoá tốt đẹp cho các thành viên
doanh nghiệp .
Nhiều doanh ng hiệp chưa thực sự đi vào việc xây dựng uy tín cho
lôgô, thương hiệu doanh nghiệp. Dù biết rằng lôgô, thương hiệu là kết
tinh các giá trị văn hoá của các thành viên và của cả doanh nghiệp vào
trong giá trị chân, thiện, mỹ, truyền thống, hiện đại của từng sản phẩm
của doanh nghiệp. Đầu tư nâng cao uy tín cho lôgô, thương hiệu của
doanh nghiệp thực chất cũng là đầu tư vào giáo dục, bồi dưỡng, đào tạo
các phẩm chất văn hoá tốt đẹp cho mỗi thành viên và cho cả doanh
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nghiệp đầu tư xây dựng thiết chế văn hoá, xây dựng môi trường văn hoá

doanh nghiệp.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
2. Một số người đứng đầu cơ quan đơn vị chưa cập nhật kịp thời các
kiến thức quản lý hiện đại.
Lãnh đạo là người soi đường chỉ lối, chèo chống cả con thuyền
“doanh nghiệp” ra khơi. Vì thế mà lãnh đạo phải là người tinh thông
nhất, cập nhập thông tin nhanh chóng và hiện đại nhất, như thế mới có
những chiến lược mới cho doanh nghiệp. Thời đại công nghệ thông tin
hiện đại các doanh nghiệp cạnh tranh ngày càng khốc liệt hơn. Chính vì
thế mà thông tin là rất quan trọng ai nắm bắt nhanh nhẹn thông tin một
cách chính xác thì người đó nắm trong tay phần thắng.
Trong khi đó các nhà lãnh đạo hầu như còn rất hạn chế trong nhận
thức nội dung cũng như vai trò của văn hoá doanh nghiệp đối với sự phát
triển bền vững của doanh nghiệp. Họ chưa nhận thức được hết giá trị của
những danh hiệu, những thành tựu đã đạt được, đã tạo ra trong suốt quá
trình phát triển của doanh nghiệp, của ngành. Những hoạt động và sinh
hoạt các buổi nói chuyện về các chuyên đề văn hoá chưa phong phú và
cuốn hút người lao động.
Ngày nay, khi mà xu hướng hội nhập khu vực, thế giới càng ngày
càng phát triển rộng rãi, Việt Nam cũng không nằm ngoµi con số đó, thì
tất yếu cạnh tranh sẽ càng mãnh liệt hơn khốc liệt hơn. Doanh nghiệp
nào có lợi thế cạnh tranh tốt thì doanh nghiệp đó sẽ trụ vững trên thương
trường, doanh nghiệp nào yếu thì tất nhiên sẽ bị đánh bật ra khỏi thị
trường. Do đó, lãnh đạo phải là người có một tầm nhìn tốt. Để làm được
điều đó lãnh đạo phải thường xuyên học hỏi trau dồi được những phương
thức quản lý hiện đại của các nước phát triển, phải có lòng có quyết tâm,
kiên trì bền bỉ trong việc tìm tòi các phong cách quản trị hiện đại. Có
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
như thế mới đưa doanh nghiệp tiến xa bay cao được.
3.Tình trạng tham nhũng, lãng phí đang diễn ra ngày càng trầm

trọng
Như chúng ta đã biết tham nhũng là một trong những vấn đề bức xúc
vµ nan gi¶I nhất hiện nay. Một số cán bộ đã lợi dụng chức vụ của mình
để tham lợi,chiếm đoạt của công thành của riêng, đặt lợi ích cá nhân lên
trên hàng đầu để rồi làm những điều trái với đạo đức luân lý, gây ảnh
hưởng không nhỏ đối với doanh nghiệp, cộng đồng vµ xã hội.
Vấn đề này đang là một thực trạng rất phổ biến ở hầu hết mọi doanh
nghiệp. Không tham lợi lớn thì tham lợi nhỏ, không chiếm đoạt nhiều thì
chiếm đoạt ít. Từ những cái như giấy, bút, các loại văn phòng phẩm
trong công ty thì đều bị nhân viên lợi dụng để đem về nhà, rồi đến
chuyện gọi điện thoại một cách thoải mái. Đấy là những cái có giá trị
nhỏ nhặt nhất. Giá trị tài sản lớn hơn chút nữa là những cái máy fax,máy
vi tính.. đều cũng được đem về làm của công. Không chỉ có thế một số
nhân viên kế toán, trưởng phòng lợi dụng chức vụ của mình làm những
việc riêng, nhưng khi thanh toán thì vẫn tính vào biên lai của công ty và
tất nhiên những khoản đó được coi là một khoản chi phí phải chi của
công ty. Đó là những hành vi chiếm đoạt của công thành của riêng của
nhân viên. Còn đối với cấp trên, cấp cao của doanh nghiệp thì hành vi đó
còn tinh vi hơn. Chiếm đoạt với những giá trị tài sản lớn hơn, sau đó họ
bảo kế toán ghi vào phiếu chi của doanh nghiệp và coi đó cũng là một
khoản chi của công ty… còn rất rÊt nhiều hình thức khác nữa để chiếm
đoạt của công. Cả công ty ai cũng có tư tưởng tham nhũng có cơ hội là
chớp lấy ngay, ban lãnh đạo không những không quán triệt mà còn tiếp
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
tay cho hành động đó, thö hỏi doanh nghiệp có phát triển được không.
Và chính điều này đã làm giảm lòng tin không khơi dậy được trí tuệ, sự
cống hiến của người lao động đối với doanh nghiệp. Thử hỏi thì làm sao
xây dựng một bầu không khí một môi trường làm việc hết mình, trong
sạch, văn minh cho doanh nghiệp được.
4. Nhận thức của người lãnh đạo còn rất khiêm tốn

Lãnh đạo của nhiều doanh nghiệp chưa thật sự có một trình độ đầy đủ,
chưa thấy hết được tầm quan trọng của mối quan hệ giữa hiệu quả sản
xuất kinh doanh và yếu tố con người với nhu cầu phát triển toàn diện, cả
về thể lực, năng lực chuyên môn lẫn tâm hồn, tình cảm. Chính vì vậy, họ
chưa quan tâm đến đào tạo nguồn nhân lực cả về phẩm chất đạo đức, lý
luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ năng lực công tác. Điều này ảnh
hưởng không nhỏ đến hình thành văn hoá và phát triển doanh nghiệp.
Hàng năm có đến hàng nghìn doanh nghiệp mọc lên, nhưng một khi đã
đi vào hoạt động thì có rất nhiều yếu tố tác động vào. Để có thể đứng
vững và bước tiếp trên con đường thì quả thật là một điều mà doanh
nghiệp nào cũng mơ ước. Theo con số thống kê doanh nghiệp mới được
thành lập thì có đến 50% số doanh nghiệp đó sẽ bị phá sản trong vòng 3
năm, số 30% doanh nghiệp còn lại sẽ hoạt động với mức thu nhập chỉ đủ
để trang trải mọi chi phí. Còn 20% doanh nghiệp tiếp đó hoạt động có lợi
nhuận. Vậy thử đặt ra câu hỏi tại sao các doanh nghiệp lại hoạt động
kém như vậy. Trước hết, phải kể đến trình độ nhận thức của lãnh đạo, cái
tầm nhìn, phương pháp ra các quyết định, phương pháp xây dựng chiến
lược, chiến thuật của một nhà quản trị vẫn còn bị hạn chế rất nhiều. Hầu
như, chủ doanh nghiệp chưa từng có trải nghiệm cuộc sống chưa có kinh
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
nghiêm trường đời, họ chưa có những bài học đau thương, chưa từng
nếm những vị đắng thất bại trong kinh doanh nên chưa có được những
kinh nghiêm trong kinh doanh… Vì vậy, đến khi đi vào hoạt động kinh
doanh họ chưa có kỹ năng để lãnh đạo, xử lý những vấn đề đó. Và tất
nhiên phá sản là mét hÖ qu¶ tÊt yÕu.
5. Hình thành môi trường văn hoá doanh nghiệp một cách tự phát
Một quốc gia không thể tồn tại và phát triển nếu không bảo tồn, gìn
giữ được nền văn hoá truyền thống của mình. Cũng như vậy một doanh
nghiệp sẽ không phát triển bền vững nếu không có văn hoá đặc thù.
Nhận thấy được giá trị của văn hoá doanh nghiệp một số doanh nghiệp

cũng đã khá thành công trong vấn đề xây dựng văn hoá cho doanh
nghiệp mình, nhưng cơ së cho việc hình thành đó còn mang tính tự phát
rất nhiều. Lãnh đạo chưa có một tầm nhìn chiến lược dài hạn,rộng lớn.
Chưa đề ra được những triết lý,biểu tượng, biểu trưng… tất cả còn mang
tính mơ hồ chưa rõ ràng. Họ xây dựng nền văn hoá doanh nghiệp cho gọi
là có, chứ chưa hề nghĩ, chưa hề lên kế hoặch xây dựng một cách cụ thể,
rõ ràng.
Văn hoá phải được xây dựng một cách công phu, được chuẩn bị phải
thật là chu đáo. Nó phải là thứ ăn sâu vào từng dòng máu của mỗi nhân
viên trong doanh nghiệp. Và người lãnh đạo phải là người thổi luồng khí
đó vào trong tiềm thức của mỗi nhân viên. Để thành công trong việc xây
dựng văn hoá doanh nghiệp, lãnh đạo phải là người hiểu rõ vấn đề đó
hơn bao giờ hết, phải thấy rõ tầm quan trọng của văn hóa khi nó mang
lại hiệu quả cho doanh nghiệp. Để từ đó xây dựng một nền văn hoá bằng
chính tâm huyết, nhiệt huyết của mình chứ không phải hời hợt. Nếu chỉ
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
xây dựng trên tinh thần tự phát thì đừng mong đợi nó sẽ mang lại những
nề nếp tốt cho doanh nghiệp mà biết đâu nó lại gây ra tác động phụ làm
cho mọi người lại suy nghĩ lệch lạc sai vấn đề.
Để xây dựng được một nền văn hoá mạnh, để cho mọi người nhận
thức được một nề nếp, một triết lý, và có chung một mục đích xây dựng
doanh nghiệp, thì nhà lãnh đạo phải thật sự tâm huyết với việc xây dựng
nền văn hoá đó, để co chiến lược, biện pháp xây dựng một cách hợp lý.
II. Nguyên nhân khách quan dẫn tới tình trạng văn hoá doanh nghiệp
yếu kém
Hầu hết các doanh nghiệp Việt nam hiện nay chưa xây dựng được nền
tảng văn hoá riêng, bản sắc riêng cho doanh nghiệp mình. Do vậy khả
năng cạnh tranh đã giảm đi ®¸ng kÓ. Hơn nữa quá trình hội nhập bắt
buộc mỗi doanh nghiệp phải tạo một sắc thái riêng cho doanh nghiệp
mình. Vậy để xây dựng được một văn hoá doanh nghiệp vững mạnh

trước tiên ta phải đi xem xét tại sao văn hoá doanh nghiệp hiện nay còn
yếu, chưa toàn diện.
1 Văn hoá doanh nghiệp tách rời văn hoá cộng đồng xã hội
Một trong những bất cập đó là chất lượng của hệ thống giáo dục. Sản
phẩm của hệ thống giáo dục là các kỹ sư, các công nhân viên… Phần
đông họ rất thiếu hiểu biết về kiến thức xã hội, ý thức cộng đồng doanh
nghiệp của rất nhiều trong số họ hầu hết không mấy quan tâm tới bản
thân, bạn bè, gia đình, thậm chí những vấn đề lớn của quốc gia, thế
giới.Hä thờ ơ với hoặc không mấy quan tâm tới sự sống còn, tồn tại hay
không tồn tại, hiệu quả hay lãng phí của cái cộng đồng mà họ gắn bó
suốt 8 tiếng quý báu. Đó là một điều hoàn toàn rất phi lý. Hệ quả của nó
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
là nhiều «ng chñ, kỹ sư, cư nhân lại làm việc kém hơn các nhân viên có
làm việc. Điều này giải thích tại sao có một số lượng lớn các kỹ sư cử
nhân thất nghiệp trong xã hội ngày nay.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
2 Xã hội chưa quan tâm tới việc hỗ trợ các doanh nghiệp
trong việc xây dựng nền văn hóa của họ
Trên thực tế chưa có cơ quan nào thực sự quan tâm tới việc hỗ
trợ hoạt động của các doanh nghiệp hoặc nếu có sự hỗ trợ chẳng qua chỉ
có hai năm vận hành tổ chức kinh tế bé nhỏ của mình và chỉ được một
đại diện nhà nước duy nhất quan tâm, nhưng được phân công về ®Þa ph-
¬ng nơi doanh nghiệp đang kinh doanh. Bên cạnh đó các công ty trong
nước lại cạnh tranh với nhau giành giật nhân viên của nhau. Điều đó tạo
cho người lao động trong các doanh nghiệp nhỏ một tâm lý cực kỳ bất
ổn. Các doanh nghiệp tư nhân của Việt nam không coi trọng thư tiến cử,
giới thiệu của doanh nghiệp cũ nơi người giử đơn vào cho mình. Mặc dù
khi phỏng vấn mỗi ứng cử viên đều nghĩ ra những lý do rất thuyÕt phôc
cho việc bỏ việc cũ, họ cũng không coi trọng loại giấy tờ này như một
chứng chỉ có giá trị. Tập quán này tạo cho những nhân viên không được

người lao động cũng như doanh nghiệp mà mình làm việc. Những phần
tử như thế sẽ là lực cản lớn nhất trong việc đi xin việc. Ví dụ như ở Đài
loan, nếu bạn đi xin việc và muốn được công nhận là có kinh nghiệm
làm việc ( với vị trí và mức lương tương đương với nghề nghiệp và thư
tiến cử do cơ quan cũ của bạn cấp). Đặc biệt như trường hợp nếu là
người nước ngoài sẽ có giấy tờ đó phải được cục lãnh sự nhà nước mình
và văn phòng văn hóa kinh tế Đài Bắc tại Hà nội xác nhận. Có người đã
không thể xin được xác nhận của cục lãnh sự vì các công ty đó đều là
công ty tư nhân. Nếu hệ thống công quyền các công ty đó coi trọng việc
nhận xét hồ sơ cá nhân của các công ty tư nhân thì người lao động ý thức
người lao động sẽ được cải thiện rất nhiều và sẽ thuận lợi rất nhiều cho
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
các giám đốc coi trọng trong vấn đề này.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
3. Bản thân người lãnh đạo chưa coi trọng việc xây dựng văn
hoá doanh nghiệp
Giám đốc doanh nghiệp tham gia vào quá trình hoạt động kinh doanh
với một mục đích kiếm càng nhiều lợi nhuân càng tốt, và họ làm bằng
nhiều cách để đạt được những mục tiêu đã đặt ra. Chính điều đó làm cho
họ không còn có tư tưởng để quan tâm đến những vấn đề khác nữa. Họ
quên đi một điều rằng để đạt được lợi nhuận cao, thì có rất nhiều yếu tố
tác động vào. Và một trong các yếu tố đó là một nền văn hoá vững
mạnh. Nhưng các nhà lãnh đạo họ chưa có một kế hoach một chiến lược
cụ thể để xây dựng những triết lý, những nét đặc trưng riêng của doanh
nghiệp. Chính vì vậy chưa tạo ra được động lực tinh thần giúp cho toàn
bộ nhân viên doanh nghiệp cống hiến hết mình vì sự nghiệp chung của
doanh nghiệp. Chính vì vậy, các giám đốc phải thật sự đặt việc xây dựng
nền văn hoá doanh nghiệp là nhiệm vụ quan trong cần thiết trong việc
phát triển của doanh nghiệp.
4 Chưa tuyên truyền sâu rộng về văn hoá doanh nghiệp

Người Việt Nam đã rất đoàn kết gắn bó trong cạnh tranh các thế lực
ngoại bang những truyền thống đó dường như mờ đi trong thời kỳ mở
cửa. Cần có sự tuyên truyền giáo dục ngay trong gia đình nhà trường các
em hoc sinh cần được giáo dục để họ hiểu rằng không thể sống tách rời
cộng đồng môi trường gia đình thân thương. Họ phải biết tôn trọng cộng
đồng nhỏ nơi họ sẽ làm việc là các công sở hoặc không nên đem các câu
chuyện bực mình nơi công sở về nhà kể cho con cái nghe khi họ chưa đủ
trưởng thành, nghề nghiệp, sắp xếp công việc, khách hàng ảnh hưởng tới
tâm hồn non nớt của các em để rồi các em lớn lên với thời gian như thế.