Tổ chức trò chơi trong giờ lịch sử

Sáng kiến kinh nghiệm Lịch Sử
Tổ chức trò chơi trong giờ dạy Lịch Sử
****************
I- Đặt vấn đề:
Những năm gần đây, định hớng đổi mới phơng pháp dạy học đã đợc thống nhất
theo t tởng tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh dới sự tổ chức hớng dẫn của
giáo viên: Học sinh tự giác chủ động tìm tòi, phát hiện, giải quyết nhiệm vụ nhận thức
và có ý thức vận dụng linh hoạt sáng tạo các kiến thức kỹ năng đã thu nhận đợc.
Những định hớng này đợc thể hiện đồng bộ trong việc đổi mới nội dung chơng
trình SGK các bộ môn, các bậc học từ tiểu học đến THCS và THPT. Và các phơng pháp
dạy học mới đợc các thầy cô giáo và các bậc cha mẹ phụ huynh học sinh quan tâm. Bộ
SGK Lịch sử mới bậc THCS từ các lớp 6,7,8,9 đợc triển khai trên phạm vi toàn quốc.
Dung lợng kiến thức phù hợp, hệ thống kênh hình, kênh chữ phong phú đáp ứng đợc
yêu cầu dạy và học Lịch sử hiện nay. Trong các giờ học đã đợc trang bị những đồ dùng
dạy học hiện đại: Máy chiếu, tranh ảnh cho các bài học. Thầy đã áp dụng thêm nhiều
phơng pháp dạy học mới trong giờ: Thảo luận nhóm, sử dụng đồ dùng trực quan phong
phú sinh động vv thế nhng làm thế nào để cho học sinh có hứng thú trong học tập
Lịch sử vẫn là câu hỏi trăn trở với thầy cô khi lên bục giảng. Trong các biện pháp đã
thực hiện, hình thức tổ chức các trò chơi trong giờ dạy Lịch sử Tôi và các đồng nghiệp
thực hiện đạt đợc kết quả nhất định. Trong phạm vi bài viết này, tôi xin giới thiệu để
các bạn tham khảo.
II- Giải quyết vấn đề
Tổ chức trò chơi trong các giờ học Lịch sử không nhằm mục đích giải trí cho học sinh
mà nhằm tạo không khí sôi nổi trong học tập. Học sinh đợc học tập Lịch sử qua hình
thức trò chơi, từ đó mà ghi nhớ tốt những kiến thức Lịch sử và có hứng thú đối với các
giờ học Lịch sử. Việc tổ chức trò chơi áp dụng vào bài 18 Tiết 22 Đảng cộng sản
Việt Nam ra đời- Lịch sử lớp 9.
Trò chơi vào đầu giờ học để kiểm tra bài cũ, dẫn dắt vào bài thời gian chơi trò chơi chỉ
diễn ra 5 phút. Trò chơi có tên gọi: Hãy chọn cụm từ đúng !
Cách tổ chức trò chơi nh sau:
Giáo viên chiếu lên màn hình 6 giữ liệu, sự kiện có liên quan đến kiến thức trò chơi và

mời 3 học sinh xung phong về vị trí chuẩn bị chơi, mang các số báo danh 1,2,3.
Hãy chọn cụm từ đúng!
- Tân Việt Cách mạng đảng
- Đông Dơng cộng sản đảng
- Đông Dơng cộng sản liên đoàn
- Việt Nam quốc dân đảng
- An nam cộng sản đảng
- Hội Việt nam Cách mạng Thanh niên
Tổ chức cộng sản: thành lập tháng 6
năm 1929 ở Bắc Kỳ
1
Tổ chức cộng sản: thành lập tháng 8
năm 1929 ở Nam Kỳ.
Tổ chức cộng sản: thành lập tháng 9
năm 1929 ở Trung kỳ.
Thể lệ chơi: 3 học sinh về vị trí chuẩn bị chơi giáo viên là ngời quản trò , đồng thời là
giám khảo khi thầy giáo hô 1,2,3 học sinh nào là ngời bấm chuông nhanh có tín hiệu
trả lời nhanh nhất học sinh đó đợc tham gia trả lời câu hỏi. Nếu có tín hiệu chơi trớc
khi thầy giáo phát tín hiệu chơi thì sẽ bị loại.
Cách chơi: Học sinh có tín hiệu trả lời sớm nhất sẽ chọn cụm từ đúng để điền vào chỗ
trống trên màn hình sau đó trở về vị trí.
Giáo viên kiểm tra kết quả và tuyên bố kết quả cuộc chơi. Tập thể lớp theo dõi và biểu
dơng bạn trả lời đúng.
Kết quả đúng:
Tổ chức cộng sản: Đông Dơng cộng sản đảng thành lập tháng 6/1929 ở Bắc kỳ
Tổ chức cộng sản: An Nam cộng sản đảng thành lập tháng 8/1929 ở Nam Kỳ
Tổ chức cộng sản: Đông Dơng cộng sản đảng thành lập tháng 9/1929 ở Trung kỳ.
Cũng trong bài học này có thể tổ chức trò chơi vào cuối giờ học để củng cố bài. Trò
chơi có tên gọi Đoán ý đồng đội .
Những thông tin trong trò chơi đều là những kiến thức cơ bản của cả bài mà học

sinh cần khắc sâu và ghi nhớ.
Giáo viên nêu cách chơi: Chọn 2 học sinh xuất sắc nhất giờ học để tham gia cuộc chơi, và giáo viên
cho 10 thông tin liên quan đến bài học, 1 học sinh đứng quay về phía bảng thông tin, 1 học sinh
đứng quay xuống phía dới. Thông qua gợi ý của bạn mà học sinh phải đoán đúng từ thông tin yêu
cầu của thầy.
Luật chơi: Bạn dứng quay xuống phía dới, trả lời đúng gợi ý của bạn sao cho đúng từ thông tin,
trong 1 phút trả lời đúng từ 6 thông tin trở nên là thắng cuộc. Ngời gợi ý đợc nói lái, không nói Tiếng
anh, không lặp từ
Sau khi giáo viên cho học sinh 30 giây chuẩn bị phát tín hiệu học sinh trả lời 10 thông tin và gợi ý
kết quả.
1. Nguyễn ái Quốc
2. Trần Phú
3. Đảng cộng sản Việt Nam
4. 3/2/1930
5. Chính cơng
6. Luận cơng
7. Hơng Cảng
- Ai là ngời đứng ra thống nhất 3 tổ chức cộng sản.
- Đây là Tổng bí th đầu tiên của Đảng.
- Tên tổ chức đợc thành lập tại Cửu Long (Hơng Cảng)
- Ngày tổ chức hội nghị thành lập Đảng.
- 2 từ, đây là đờng lối cách mạng do Nguyễn ái Quốc
soạn thảo
- Đây là đờng lối CM do Trần Phú soạn thảo T10/1930
- Đây là nơi mà hội nghị thành lập Đảng diễn ra.
- Đây là 2 kẻ thù lớn mà cả Luận cơng và Chính cơng đều
2
8. Đế quốc, Phong kiến
9. Bớc ngoặt
10. Công nhân, Nông dân

chỉ rõ.
- Sự ra đời của Đảng đợc nhận định bằng từ này.
- Đây là 2 giai cấp vô sản Đảng ta xác định là lực lợng
chính của Cách mạng.
* Yêu cầu đối với ng ời chơi: Học sinh phải quan sát, suy nghĩ định hình thật nhanh câu hỏi và
câu trả lời cho chính xác, lu loát, nhanh, không trả lời đợc phải chuyển sang câu khác.
* Yêu cầu đối với giáo viên: Giáo viên bấm giờ, ra tín hiệu bắt đầu chơi, bấm giờ chơi, nhận xét
đúng sai khi học sinh trả lời và công bố kết quả. Trong khi tổ chức trò chơi, giáo viên yêu cầu học
sinh khác trong lớp ngồi trật tự theo dõi các bạn, cùng làm giáo khảo với thầy giáo. Kết thúc trò chơi
biểu dơng nếu học sinh thắng cuộc.
Ngoài ra trong giờ học Lịch sử còn có rất nhiều trò chơi khác nữa:
Trò chơi: Thi trả lời nhanh, áp dụng cho hình thức kiểm tra bài cũ. Giáo viên chia lớp học thành 2
đội hoặc 4 đội chơi, phổ biến luật chơi. Trong một khoảng thời gian ấn định trớc, mỗi đội trả lời
nhanh 8 hoặc 10 câu hỏi. Đó là những câu hỏi tập trung kiến thức vào bài cũ. Mỗi câu trả lời
đúng đợc 10 điểm. Cuối cùng đội nào nhiều điểm nhất đội đó thắng cuộc.
Trò chơi: Thi ghi nhớ Lịch sử . Chia lớp làm 2 đội chơi chọn 5 học sinh tham gia chơi còn lại là cổ
động viên. Giáo viên chuẩn bị sẵn bảng viết và bút dạ. Trong một khoảng thời gian nhất định, các
học sinh tham gia chơi lên viết các mốc lịch sử, các nhân vật Lịch sử , hay các sự kiện Lịch sử
theo yêu cầu của giáo viên. Đội thắng cuộc sẽ là đội ghi nhiều sự kiện và đúng hơn.
Trò chơi: Ô chữ may mắn. Giáo viên chia lớp 2 đội chơi lần lợt bốc thăm hoặc chọn ô chữ có sẵn
câu trả lời có liên quan đến nội dung bài học. Đội nào trả lời đúng đợc 10 điểm, chọn đợc ô chữ
may mắn không có câu hỏi nhng vẫn đợc ghi điểm. Đội nào cuối cuộc chơi nhiều điểm hơn đội
đó sẽ thắng cuộc.
Trò chơi: Giải ô chữ Lịch sử . Giáo viên thiết kế ô chữ hàng ngang và hàng dọc. Từ đó đặt các
câu hỏi để học sinh giải đáp. Mỗi ô chữ là 1 sự kiện Lịch sử trong các bài đã học. Ô chữ hàng dọc
là kiến thức bài học lịch sử cần nhấn mạnh cũng có thể mỗi ô chữ hàng ngang có 1 chữ cái chìa
khoá, sau đó yêu cầu học sinh đoán những chữ bí ẩn có nội dung là gì?
Trờ chơi: Giải mật mã lịch sử. Giáo viên cho các dữ kiện lịch sử, yêu cầu học sinh nêu những hiểu
biết của em về các dữ kiện đó, sau đó đoán xem những dữ kiện đó nói về sự kiện lịch sử nào
hay nhân vật lịch sử nào?

Trò chơi: Thi su tầm và thuyết minh về những hình ảnh lịch sử. Chia lớp thành các nhóm, yêu
cầu các nhóm su tầm các tranh ảnh, lịch sử và thuyết minh về tranh ảnh lịch sử đó. Đầu hoặc
cuối giờ học giáo viên tổ chức trò chơi. Đại diện các nhóm lên giới thiệu và thuyết minh bức tranh
lịch sử mà nhóm mình su tầm đợc.
VD: ảnh chân dung Nguyễn ái Quốc sinh 1890-1969. Quê xã Kim Liên Nam Đàn Nghệ An.
Năm 1911 từ bến cảng Nhà Rồng ra đi tìm đờng cứu nớc. Năm 1920 tham gia sáng lập Đảng cộng
3
sản Pháp. Năm 1930 thành lập Đảng cộng sản Việt Nam.
ảnh chân dung Trần Phú sinh ngày 01-05-1904 Quê Quảng Ngãi Trần Phú học trờng Quốc
học Huế. Năm 1925 Trần Phú gia nhập Tân Việt Cách mạng đảng. Năm 1927 ông đợc cử học ở tr-
ờng Đại học Phơng Đông Matxcơva. Năm 1930 ông đợc cử ban chấp hành Trung ơng lâm thời của
Đảng. Ông hi sinh năm 1931.
Các trò chơi phải đảm bảo mục tiêu của bài học. Các câu hỏi cho mỗi trò chơi đều tập trung
vào các đơn vị kiến thức lịch sử cần ghi nhớ. Vì qua trò chơi đợc tổ chức trên lớp giúp học sinh
hiểu bài hơn. Tuy từng bài dạy mà giáo viên bám sát vào mục tiêu của bài học để sáng tạo trò chơi
khắc sâu kiến thức cho học sinh.
Hình thức trình bày cho mỗi trò chơi cần đẹp, hấp dẫn thu hút học sinh, song không ảnh
hởng đến nội dung bài giảng.
Để trò chơi thành công, đòi hỏi giáo viên luôn tìm tòi sáng tạo, chuẩn bị công phu. Trò chơi
không đơn giản quá nhng cũng không khó hiểu và cũng cần tránh sự trùng lặp gây phản cảm,
không tạo hứng thú cho học trò.
Tổ chức trò chơi phải có số lợng ngời chơi cụ thể, và thời gian chơi, có giám khảo. Cũng có
khi mời giáo viên cùng tổ đến dự và tham gia vào vai trò là ban cố vấn. Tuỳ từng bài học, tuỳ từng
trò chơi mà giáo viên quy định cụ thể về thời gian, ngời chơi, cách chơi. Thời gian chơi không quá
dài không đảm bảo cho mục tiêu các bớc lên lớp giờ học.
Cuối cùng khi tổ chức trò chơi cho học sinh giáo viên phải hớng dẫn học sinh chơi, phổ biến
luật chơi, thế nào là thắng, thế nào là thua, phạm luật, giáo viên là trọng tài, ngời tổ chức cần
nghiêm khắc và công minh khen thởng, động viên và có phần thởng tạo sự cố gắng học sinh
III- Kết luận:
Các thầy cô giáo trên bục giảng là những kĩ s tâm hồn, thực sự hiểu tâm lý học

sinh hớng dẫn tổ chức giờ học sao cho thu hút và tạo hứng thú học tập cho học sinh để
học sinh có hứng thú với bài học nhất là bộ môn Lịch sử đòi hỏi luôn phải có sự trau
dồi, tri thức, tìm tòi sáng tạo không ngừng. Chính vì vậy không phải ngày một ngày hai
có thể đã đi đợc tới đích. Trên đây chỉ là một vài kinh nghiệm nhỏ của tôi cùng nhóm
chuyên môn trong tổ đã thực hiện và đạt đợc những hiệu quả nhất định. Mong các
đồng nghiệp trao đổi góp ý nêu thêm những bài học khác để bộ môn Lịch sử thực sự đ-
ợc các em học sinh yêu mến.
Liêm Hải, ngày tháng 12 năm 2006.
Ngời trình bày
Lê Xuân Quyết
4